Кыргыз тили 7-класс
Текст деген эмне?
А)стилдик жактан бирдиктγγ,логикалык жактан бγтγн, сγйлѳмдѳрдγн топтому
Б)тематикалык жактан бирдиктγγ сγйлѳмдѳрдγн тобу
В)тематикалык,стилдик жактан биримдикте болгон,логикалык жактан бир бγтγн сγйлѳмдѳрдγн топтому
Г) сγйлѳмдѳрдγн топтому
2. сγйлѳмдѳрдγн уланма байланышка кайсы мисал болот?
А) Эртең менен эрте туруп, элинне чыктым,Чыгып эле жааган карды кγрѳдγм.
Б) Тоетогул-кыргыз элинин улуу акыны
Токтогул кѳптѳгѳн кγγлѳрдγ чыгарган
В)Тγн кѳзгѳ сайса кѳрγнгγс карангы
Г) 1941-жылы 22 июнь
3.Ар γйдѳ ак сакалдуу кары болсо,
Балпайган байбичеси дагы болсо
Алды сызылган сѳздѳр кандай кайталанышка мисал болот?
А) Орунсуз
Б)орундуу,себеби ойду тереңдетγγдѳ
В)маанилик
Г) удаалаш кайталануу
4.Кептин функционалдык стилдери канча?
А)2 б)3 в)5 г)4
5.Бул сγйлѳмдѳрдγн кайсынысы офисалдуу эмес иш кагаздарына мисал болот?
А) Кыргыз Республикасынын Жогорку кеңешинин мыйзам чыгаруу палатасы токтом кылат.
Б)Жарым сѳзгѳ тѳмѳнѳгγлѳр чыгып сγйлѳштγ
В)эмнегедир мен коркуп кеттим
Г) Уйдѳн ѳзуңѳрдγн ѳмγр баяныгарды жазып келгиле
6. Сѳздѳрдγн курамы жана тγзγлγшγ жагынан туруктуу,бир гана маанилγγ сѳз айкалыштарын γйрѳтγγчγ тил илиминин бир бѳлγгγγ эмне деп аталат?
А)фразеология б)лексика в)фонетика г)орфография
7.Адамдардын ѳз ара мамилесин билдирген фразеологизм кайсы?
А) оозуна ак ит кирип,кара ит чыгып урушуу
Б)бычак сапка жоробоо
В)мундуна суусу жетγγ
Г)колунан кѳѳрγ тѳгγлгѳн
8.Кыргыз тилинде сѳздѳр канча жол мене жасалат?
А)3 б)2 в)4 г)5
9.Эл макалында: «Билим алуу ийне менен кудук казгандай» деген сγйлѳмдѳ бѳтѳн сѳз барбы?
А)жок
Б)бар,эл макалында
В)бар,билим алуу ийне менен кудук казгандай
Г)бар,эл макалында билим алуу ийне менен кудук казганга салыштырат
10.Тыбыш менен тамганын саны дал келбеген сѳз кайсы?
А)узундук
Б) жайында
В) кереметтγγ
Г)жылкы
11. Сγйлѳмдѳрдγн ичинен салыштырма сын атооч катышканын тапкыла
А) Тамактын тузу ачуу экен
Б)Тамактын тузу ачуурак экен
В)Мага чымкый кызылынан бериңиз
Г)бул абдан жумшак нан экен
12.Менин шар тууралуу тγзгѳн планым энем экѳѳбγзгѳ жакты. Суйломдѳгγ сан атоочко мγнѳздѳмо бергиле
А)чамалама сан б)топ сан
В) жамдама сан г)иреттик сан
13.Сурама ат атоочтору бир сγйлѳмдγ ажыраткыла
А) Сен дайра,кылымдарды санап жаттың
Б) Не кѳрдγң,нении билдиң,нении таптың
В) Ал ушул ыйык нерсеге жан-дили мененумтулат
Г)Булл сγйлѳшγγ кечинде болдубу?
14.Этиштин адап ѳткѳн чагын тапкыла?
А)Ал ырдады
Б)Мелдешке катышыптыр
В)Ал дайыма ыр жазчу
Г)мен барганмын
15Кыймыл аракеттин ар тγрдγγ кырдаалын билдирсе,кайсы сѳз тγркγмγ болот?
А)зат атооч б)этиш
В)тактооч г)сын атооч
16.Жамийла кγндѳгγдѳн бγгγн бир азыраак кечигип келди
Сын сыпат тактоочту тап.
А)бγгγн б)кечигип
В)бир азыраак г)келди
17.Алар такыр окуй элек болушса да,колдонан китеп тγшγрγшпѳйт
Сан ѳлчѳм тактоочтордуу тапкыла?
А)окуй элек б)болушса
В)такыр г)тушурушпойт
18.Султанмурат Мырзагуду алдыртадан карап койду.Асты сызылган сѳз кыймыл –аракеттин кандай кырдаалыне кѳрсѳттγ?
А)мугалим в)Сын сыпатын
Б)себебин г)ордун
19.Кош сѳз тγрγндѳгγ тактоочторду ажыраткыла
А)бир паста,бир убак
Б)бат-бат,тез-тез, кез-кезде
В)азыраак,жайынча
Г)Ысык-кѳл,Кара балта
20.Тууранды сѳздѳр маанисине карай канчага бѳлγнѳт?
А)2 б)3 в)5 г)4
21.ес тууранды сѳздѳрдγ тапкыла
А)тарс-турс,шылдыр-шылдыр
Б)маа-мѳѳ,арс-арс,мѳѳ-мѳѳ
В)кылчак-кылчак,ойюн-ойюн
Г)шып этип,карс-курс
22.Тарс-турс,данк-дунк,куркуроп-шаркырап,куңк этти д-а сѳздѳр кайсы сѳз тγркγмγнѳ тиешелγγ экендигин аныктагыла
А)сырдык сѳз б)тууранды сѳз
В)байламта г)атоочтуктар
23.Экѳѳ тең мани бербеген тууранды сѳздѳрдγ аныктагыла
А)жалт-жулт,шуу-шуу,солк-солк
Б)тап-туп,ызың-кызың,ыпың-сыпың
В)кыйкылдап-чыйкылдап,кылак-кылак
Г)кап-кан, бак-бак,солк-солк
24.Чеке тер…….тамаар Кѳп чекиттин ордуна тиешелуу тууранды сѳздѳрдγ койгула.
А)кату-катуу б)кγчѳп
В)суктанаарлык г)тып-тып
25.Зар бодум бир жарк эткен караныңа
Алды сызылган сѳз кандай сѳз?
А)сырдык сѳз б)тууранды сѳз
Элес тууранды сѳз г)киринди сѳз
26.Тѳмѳнкγ сγйлѳмдѳрдγн касынысында «арстан»деген сѳз ѳтмѳ мааниде колдонуп жаткандыгын тапкыла
А)Арстан кату качырат,жумшак алат
Б)Арстан алганына кубанбай,чалганына кубанат
В)Арстан Манас баатырың качырып кирди дейт
Г)Арстан кγркγрѳп качырды
27._______ келди дегенче,жарык келди десеңчи
Жакшылыктын жарыгын алып келди десеңчи
Сγйлѳмдγ маанисине карап,заттык мааниде колдонулган сын атооч менен толукта
А)жаман б) акылман
В)жакшы г)ата-эне
28. Кайсы катардагы сѳздѳрдγн бардыгы эч катасыз жазылган?
А)тγнкγ,келээр, отургуз
Б)мурунку,жашаар,тургуз
В)таңкы,кетер,тарынчаак
Г)ыйлаак,табар
29.Берилген сγйлѳм бѳлγктѳрγнкандай тартипте колдонсок,эң туура сγйлѳм тγзгѳн болобуз?
1 Эртең мене кеч турду
2.Таң атаарда уктап кетип
3.Тγнγ бою тиши ооруп
4.Бечара студент кыйналды.
А)4,2,3,1 б)3,1,4,2
В)3,4.2,1 г)4,1,3,2
30.Кайсы варианттагы сγйлѳмдѳ тыныш белгилери туура коюлган?
А)Марат бизге,эртең келгиле,деди
Б) Марат бизге;Эртең келгиле,деди
В) Марат бизге;Эртең келгиле,-деди
Г) Марат бизге; «Эртең келгиле»-деди
8 класс
1Текст деген эмне?
А)стилдик жактан бирдиктγγ,логикалык жактан бγтγн, сγйлѳмдѳрдγн топтому
Б)тематикалык жактан бирдиктγγ сγйлѳмдѳрдγн тобу
В)тематикалык,стилдик жактан биримдикте болгон,логикалык жактан бир бγтγн сγйлѳмдѳрдγн топтому
Г) сγйлѳмдѳрдγн топтому
2. сγйлѳмдѳрдγн уланма байланышка кайсы мисал болот?
А) Эртең менен эрте туруп, элинне чыктым,Чыгып эле жааган карды кγрѳдγм.
Б) Тоетогул-кыргыз элинин улуу акыны
Токтогул кѳптѳгѳн кγγлѳрдγ чыгарган
В)Тγн кѳзгѳ сайса кѳрγнгγс карангы
Г) 1941-жылы 22 июнь
3.Ар γйдѳ ак сакалдуу кары болсо,
Балпайган байбичеси дагы болсо
Алды сызылган сѳздѳр кандай кайталанышка мисал болот?
А) Орунсуз
Б)орундуу,себеби ойду тереңдетγγдѳ
В)маанилик
Г) удаалаш кайталануу
4.Кептин функционалдык стилдери канча?
А)2 б)3 в)5 г)4
5.Бул сγйлѳмдѳрдγн кайсынысы офисалдуу эмес иш кагаздарына мисал болот?
А) Кыргыз Республикасынын Жогорку кеңешинин мыйзам чыгаруу палатасы токтом кылат.
Б)Жарым сѳзгѳ тѳмѳнѳгγлѳр чыгып сγйлѳштγ
В)эмнегедир мен коркуп кеттим
Г) Уйдѳн ѳзуңѳрдγн ѳмγр баяныгарды жазып келгиле
6. Сѳздѳрдγн курамы жана тγзγлγшγ жагынан туруктуу,бир гана маанилγγ сѳз айкалыштарын γйрѳтγγчγ тил илиминин бир бѳлγгγγ эмне деп аталат?
А)фразеология б)лексика в)фонетика г)орфография
7.Адамдардын ѳз ара мамилесин билдирген фразеологизм кайсы?
А) оозуна ак ит кирип,кара ит чыгып урушуу
Б)бычак сапка жоробоо
В)мундуна суусу жетγγ
Г)колунан кѳѳрγ тѳгγлгѳн
8.Кыргыз тилинде сѳздѳр канча жол мене жасалат?
А)3 б)2 в)4 г)5
9.Эл макалында: «Билим алуу ийне менен кудук казгандай» деген сγйлѳмдѳ бѳтѳн сѳз барбы?
А)жок
Б)бар,эл макалында
В)бар,билим алуу ийне менен кудук казгандай
Г)бар,эл макалында билим алуу ийне менен кудук казганга салыштырат
10.Тыбыш менен тамганын саны дал келбеген сѳз кайсы?
А)узундук
Б) жайында
В) кереметтγγ
Г)жылкы
11. Сγйлѳмдѳрдγн ичинен салыштырма сын атооч катышканын тапкыла
А) Тамактын тузу ачуу экен
Б)Тамактын тузу ачуурак экен
В)Мага чымкый кызылынан бериңиз
Г)бул абдан жумшак нан экен
12. Сурама ат атоочтору бир сγйлѳмдγ ажыраткыла
А) Сен дайра,кылымдарды санап жаттың
Б) Не кѳрдγң,нении билдиң,нении таптың
В) Ал ушул ыйык нерсеге жан-дили мененумтулат
Г)Булл сγйлѳшγγ кечинде болдубу?
13.Этиштин адап ѳткѳн чагын тапкыла?
А)Ал ырдады
Б)Мелдешке катышыптыр
В)Ал дайыма ыр жазчу
Г)мен барганмын
14. .Кош сѳз тγрγндѳгγ тактоочторду ажыраткыла
А)бир паста,бир убак
Б)бат-бат,тез-тез, кез-кезде
В)азыраак,жайынча
Г)Ысык-кѳл,Кара балта
15. Тарс-турс,данк-дунк,куркуроп-шаркырап,куңк этти д-а сѳздѳр кайсы сѳз тγркγмγнѳ тиешелγγ экендигин аныктагыла
А)сырдык сѳз б)тууранды сѳз
В)байламта г)атоочтуктар
16. Тѳмѳнкγ сγйлѳмдѳрдγн касынысында «арстан»деген сѳз ѳтмѳ мааниде колдонуп жаткандыгын тапкыла
А)Арстан кату качырат,жумшак алат
Б)Арстан алганына кубанбай,чалганына кубанат
В)Арстан Манас баатырың качырып кирди дейт
Г)Арстан кγркγрѳп качырды
17 Кайсы катардагы сѳздѳрдγн бардыгы эч катасыз жазылган?
А)тγнкγ,келээр, отургуз
Б)мурунку,жашаар,тургуз
В)таңкы,кетер,тарынчаак
Г)ыйлаак,табар
18. Берилген сγйлѳм бѳлγктѳрγнкандай тартипте колдонсок,эң туура сγйлѳм тγзгѳн болобуз?
1 Эртең мене кеч турду
2.Таң атаарда уктап кетип
3.Тγнγ бою тиши ооруп
4.Бечара студент кыйналды.
А)4,2,3,1 б)3,1,4,2
В)3,4.2,1 г)4,1,3,2
19.Кайсы варианттагы сγйлѳмдѳ тыныш белгилери туура коюлган?
А)Марат бизге,эртең келгиле,деди
Б) Марат бизге;Эртең келгиле,деди
В) Марат бизге;Эртең келгиле,-деди
Г) Марат бизге; «Эртең келгиле»-деди
20Булардын ичинен эркин сѳз айкашын тап?
А)оозу менен орок орду
Б)Кайраттуу бала
В)кыздуу γйдѳ кыл жатпайт
Г)коёндой окшош
21 Атоочтук сѳз айкашын тапкыла
А)суукка чыдамдуу
Б)кышты эстѳѳ
В)тγздѳп кийγγ
Г)ѳйдѳ кулоо
22. Эрчишγу байланышындагы сѳз айкашын тап?
А) уйлар жайыттан келди
Б)ийненин кѳзγ
В)Мен γйγнѳ барганда карап калам
Г)кара ичик
23.Сγйлѳм болуш γчγн канча сγйлѳм мγчѳсγ катышуусу зарыл?
А)бир эле баш мγчѳ
Б)баш мγчѳлѳр жана бир айкындооч мγчѳлѳр
В)баш мγчѳлѳр,айкындооч мγчѳ
Г)дайыма эки баш мγчѳ
24.Уйдѳ батыр,жоодо жок
Булкандай сγйлѳм
А)бир составдуу,жалпылама жакту сγйлѳм
Б)татаал,эки составдуу жаксыз сγйлѳм
В)бир составдуу,жаксз сγйлѳм
Г)бир составдуу
25. Кайсы сγйлѳм жайылма боло алат?
А)жашынып калыш керек
Б)Байлык-ден соолук
В)Айткан адам айыптуу
Г)1916 –жылдын кеч кузу
26.Бах,эмгек сγйгѳн кишилер алп экен го!
Айтылыш максатына карай кандай сγйлѳм
А)жай б)суроолуу
В)буйруктуу г)илептγγ\
27.Жандооч катышкан сγйлѳмду ажыраткыла
А)Бермет менен келдим
Б)Бермет менен Асел келди
В)Акыл менен апасы базарга кетти
Г)Асыл менен Майрам узакка маектешти
28.Кайсы каталарда сγйлѳмдун асты сызылган бѳлγгγ себепти билдирип турат?
1.Сабакка жакшылап даярданганыңда,эки алмак эмессиң
2.Сабакка даярданбай калып,эки алдың элең
3.Эки алгандыктан,сабакка жакшылап даярдана баштадың
4. Эки алганны-сабакка жакшылап даярдана баштадың
А)1,2 б)2,3 в)3,4 г)1,4
29. Билим берγγ системасына_____________________
Суммадагы акчалар__________________________-,__________________
Алардын пайдалануусу тууралуу маалымат____________
А) Эбегейсиз\куюлбоодо\себеби\кѳп
Б) Эбегейсиз\куюлбоодо\бирок \аз
В)чексиз\куюлбоодо\андыктан\аз
30.Суур :ийин
А)тоок:кепе б)тыйын чычкан:чѳп
В)аюу:γңкγр г)балык: дарыя
7 класс Тексттик тапшырмалар
Жарыбаган казак десе,кыз баладан да ачка аямак беле?!-деди атам,эшиктен кирип келе
жатып Атам аркы кѳчѳдѳ жашаган досун айтып жатканын апам экѳѳбγз тең тγшγндγк.Аны айылдагылардын бары казак дешет.Эмнеге антерин деле кызыкпаган экенмин.
Ой эмне болду анчалык?-деген апамдын суроосуна атам чын дилинен капа болуп жооп берип жаты.Кѳрсѳ,кѳчѳнγн башынан кезигип калган достор кыздары жѳнγндѳ сγйлѳшѳ кетишкен туура.
«Кызыңды кайсыл окууга тапшыртасың?» -деп сурадым дейт атам. «Кыз деген-башка бирѳѳнγн бγлѳсγ.Акча коротуп окутмак белеем.Вл бары бир кγйѳѳгѳ тийип кетет»,-деп бурк этиптир атамдын ДОСу.Андай сѳзгѳ атмдын мани бербей коюшу мγмкγн эмес эле.
Анда мен 11 классты аяктап жаткам.Атамдын досуну кызы мени менен бирге окучу.Биздин айырмланып,орусча,нглисче ѳтѳ жакшы сγйлѳчγ.Сабакты мыкты окугандыктан,мектепти да артыкчылык аттестаты менен аяктап жаткан.Мен журналист болом дечγмγн,ал коториочу болууну жактырар эле.Бирок ал котормочу боло алган жок.Ал классташым так ошол аталардын сγйлѳшγγсундѳ тагдыр кγттγ..
«Силердей жаш кезимде Фрунзеге келип,техникумга окууга тапшырып ѳтγп кеткем.Окуу башталганда окууга келейин десем,γстγмѳ кийгенге кийим жок, окубай калгам.Боюм 2 метрге чамалуу шырыктай,бутумда3 сомдук желим бут кийим…
Намыс деген жаман экен…»-деген атамдын айткандарына мурун кемсине тγшсѳм,азыр такыр башкача тγшγнѳм. Бирок модалуу кийим кийип, акыркы γлгγдѳгγ айфон кѳтѳргѳн бут кийими кѳп жаштардын ичинен кайнаган намысты такыр тγшγнѳ элекмин.Бир саам жокчулук кѳптѳн кемкылат деп наалыганыбыз менен,адамдын ички пайдубалын-АДАМДЫГЫН тγзγγдѳ диета кармагандан да пайдалуу окшобойбу?
Атамды сагынганда,тѳрткγ γйгѳ чалкасынан жатып алып китеп окуган кебетесин кѳбγрѳѳк элестейт…….
Ѳткѳндѳ бир жакын досум айтат:
«Менин атам китептеги айрым сѳздѳрдγн алдын сызып алып окучу эле.Кийин ошол сѳздѳргѳ кѳз жугуртсѳм,бары турмушка пайдасы тие турган накыл кеңештер экен.Азыр ѳзγм да китептеги маанилуу сѳздѳрдγ кудум атамдай алдын сызып коюп окуйм,мен мани берген нерселерге менин балдарым да мани берсин деп»-деп
Ал эми сиздин атаңыз китепти кантип окучу эле,урматту окурманым?
Жазгγл Жамангулова
Автордун ДОСу эмне γчγн китептеги сѳздѳрдγн астын сызып окуйт?
А) Ал сѳздѳр маанилγγ болгонγчγн
Б)Накыл сѳздѳрдγ унутуп калбаш γчγн
В)Атасынан коргон,балдарына улгу болуш γчγн
Г) Жѳн гана кызыккан γчγн
Жокчулуктун кандай пайдасы бар?
А)Коптон кем кылат
Б)Адам боууга жардам берет
В)Куру намысты уйротот
Г)Пайдасы жок
Автор атасын сагынганда эмнени эстейт?
А)Досунун окубай калганын
Б)Атасынын жакыр болгонун
В)Атасынын досуна нааразы болгонун
Г)Атасынын китеп окууганын
Автордун атасы эмнеге окубай калган?
А)окууга ѳтпѳй калган
Б)Кийими жок болуп калган
В)Университетке эмес,техникумга ѳткѳн
Г)Намыстанып окуубай койгон
Автордун жакшы окуган досунун окубай калышынын себеби эмне?
А)Досунун атасынын карангылыгы
Б)акчасы жоктугу
В)Кγйѳѳгѳ тийип кеткендиги
Г) Окуй албай кыйналып чыгып кеткен
8-класс
Уйку
Жетишуу жана тын уйку адамдын ѳмγрγнγн сапаттуулугу менен узактыгына чон таасир беретэкен.Кызыктуусу нормадан аз уктаганда караганда коп уктагандардын омуру кобуроок коркунучта дешет окумуштулар
Адам уктап турган сон организмдин ишке жондому,айрыкча борбордук нерв системасы калыбына келет. Уйку маалында жогорку нерв системасынын иши басандап,булчундар бошондой,зат алмашуу томондойтЮжуроктун иштеши,дем алуу сейректейт,канн басымы томондойт.Уйкунун мезгилдуулугу организмдин тиричилигинин суткалык биологиялык ритм менен кошо барды кички органдар да эс алат
Уйку мээ кыртышындагы тормоздолуу процесстеринин пайда болушуна байланыштуу.Органзм сергек кезинде нерв клеткаларында белгилуу заттардын сарпталышына карата озгоруулор болуп турат. Уйкудан кийин нерв клеткалары оз калыбына келет.
Уйку улгулоодон башталып,акырындап терендей.Тормоздолуу абдан терендеп,мээ кыртышынын астындагы болукторго тараганда уйку кату болот.Киши белгилуу убакта,белгилуу шартта уктаганда уйку тез келет.Мындай учурда тигил же булл шарт уйкуну козгойт,ошондуктан коп учурда конуп калган шарт бузулса,киши уктай албай кыйналат.Улгулоого дайыма бир ончой таасир беруучу нерселер себеп болот,себеби мындай таасир беруучу нерселер улам улам кайталанып,мээ кыртышынын клеткаларынын копчулугундо тормоздолуу процессии журот(мисалы,жаандын,китеп окуунун уйкуну келтируу таасири).Ошондуктан уктардан мурда жарыкты,радиону очуруп,жакшылап жамынып,ынгайлуу абалда жатуу керек.
Толук эс алуу жана копко созулган уйку ынгайлуу тошоко гана болушу мумкун.Тошокту таза кармап,мезгил-мезгили мене кагып ,чандан арылтып,матрац,жаздыктарды кобуроок желдетип,кунго кактоо зарыл.Кыймыл жана дем алууга тоскоол кылбаган ич кийим кийип жатуу керек.Уктаганда чумконуп жатууга болбойт,ал дем алууну кыйындатат.Уктоочу болмодогу аба таза болууга тийиш,кун жылуу мезгиде терезени ачып,кышкысын уктарда болмону желдетип же форточканы ачып коюу сунуш кылынат.Уктаардын алдында 10-15 мин,сейилдѳѳ акбдан пайдалуу,ал нерв системасын сеп алдырат.Уйкунун алдында ваннага тушу же буту ваннага (ысык сууга) салу да жакшы.Тамакка абдан тоюп же ачка жатса да уйку тынчсыз болуп, ар кандай туш корот.Ошондуктан уйкунун алдында майлуу эмес,эти азыраак тамак жеп,кофе же чай коп ичпей жатуу талапка ылайык.Уктаарда тамеки тартпоо керек
Омурдун сапаты жана узактыгы эмнеге байланыштуу?
а) Жетишуу жана тынч уйкуга
б)нормадан аз уйкуга
в)Жети сааттан коп уктоо
г)аз тамактанууга
2.Уйку озгочо эмнеге жакшы таасирин тийгизет?
А)Журоктун иштешине
Б)Ички органдарга
В)Борбордук нерв системасына
Г)канн басымынын томондошуно
3.Адам кайсы учурда уктайт?
А)Ургулогон учурда
Б)китеп окууганда
В)Мээде тормоздолуу процессии жургондо
Г)Жарык очурулуп,жатканда
4.Пайдалуу уйку жана толук эс алуу бардык шартта болобу?
А)Болот,чарчаганда шарт маанилуу эмес
Б)Болбойт,ынгайлуу тошок,таза аба керек
В)Болот,жарык жок болсо болду
Г)Болбойт,чумконуп жатсан уктай албайсын
5. Уктаар алдынды сейилдоонун кандай пайдасы бар?
А)Жакшы туш корот
Б)Деем алуу женилдейт
В)Тамакты синирет
Г) Нерв системасы эс алат
7 652
4 871 
