СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ
Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно
Скидки до 50 % на комплекты
только до
Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой
Организационный момент
Проверка знаний
Объяснение материала
Закрепление изученного
Итоги урока
Портфолио кабинета
Учебно-методический комплек
1.Учебники (hуралсалай номууд)
№ | Предмет | Класс | Автор | Год издания | Количество |
1 | Буряад хэлэн | 5 | Б.Б.Будаин, С.Г.Будаин | 2018 | 15 |
2 | Буряад хэлэн | 6 | О.Ш.Цыремпилова, Ц.С.Жанчипова | 2018 | 15 |
3. | Буряад хэлэн | 7 | О.Ш.Цыремпилова Ц.С.Жанчипова | 2018 | 15 |
4. | Буряад хэлэн | 8 | С.Г.Ошоров, Ж.Ц.Жамбуева | 2016 | 14 |
5. | Буряад хэлэн | 9 | В.Д.Патаева, О-Х.Н.Нанзанова | 2018 | 15 |
6. | Буряад литература | 5 | С.Д.Будаев, Ц.С.Жанчипова, Д.Х.Митупова | 2018 | 20 |
7 | Буряад литература | 6 | Х.Г.Цыденова, Ц.Б.Цыренова, Ж.Ц.Жамбуева | 2018 | 20 |
8. | Буряад литература | 7 |
|
| 20 |
9. | Буряад литература | 8 | Ц.Б.Бадмацыренова, К.Н.Гармаева, Б.Ш.Ширапова | 2012 | 8 |
10. | Буряад литература | 9 | С.А.Ошорова Д.Б.Цыденов | 2018 | 20 |
11. | Буряад литература | 10 | Л.Ц.Халхарова Т.Б.Будаева | 2016 | 20 |
12. | Буряад литература | 11 | М.В.Батуева М.РО.Балданова Б.Д.Цыдыпова Т.Т.Сыжипова | 2015 | 20 |
2. Учебно-методические пособия (hуралсалай методическа номууд)
№ п/п
| Автор
| Название
| Издательство, год издания | Кол-во | ||||
Буряад хэлэн
|
| |||||||
1 | Д.Д.Ошоров, Ц.Ц.Цыдыпов | Методическа заабаринууд. Буряад хэлэн 5-6 класс | Бурятское книжное издательство, 1979 | 1 | ||||
2 | С.Д.Сотникова | Буряад хэлэнэй хэшээлнүүд 5-дахи класс | Бурятское книжное издательство, 1983 | 1 | ||||
3 | Д.Д.Ошоров | Буряад хэлэндэ hургаха арганууд | Бурятское книжное издательство, 1983 | 1 | ||||
4 | Б.Б.Гомбоев | hонирхолтой нааданууд ( багшын дүршэл) | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 1995 | 1 | ||||
5 | Н.Т.Хамаганова | Хүмүүжүүлгын дүрбэн тулга.Багшанарай дүршэл | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 1996 | 1 | ||||
6 | Р-Х.Ц.Санжимитупова | Дидактическа материалнууд, Буряад хэлэн, 9 класс | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,1999 | 1 | ||||
7 | А.Б.Санжаева | Буряад хэлээр лабораторно-практическа хүдэлмэринүүд | БГУ, Улан-Удэ, 2000 | 1 | ||||
8 | Б-Д.Б.Батоев | Дидактическа материал Буряад хэлэн 5 – 9 классууд | ОАО «Республиканская типография», 2000 | 1 | ||||
9 | Ж.Д.Жамбуева, Я.Ц.Ивахинова, С.Г.Будаин | Буряад хэлээр диктантнууд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2001 | 3 | ||||
10 | Г.Ц.Молонов, Т.К.Солодухина, Г.Н.Фомицкая, Ц.Р.Базаров, Л.Е.Халудорова | Преподавание бурятского языка как государственного на современном этапе | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2002 | 1 | ||||
11 | Х.Д.Дампилова, С.Ж.Мархаева | Диктантнуудай суглуулбари 5-9 | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2002 | 2 | ||||
12 | Д.Ц.Будаева Ю.Б.Мункуева | Тесты по бурятскому языку как государственному | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2003 | 1 | ||||
13 | Ц.Б.Цыренова, Б.Р.Тудупова | Диктантнууд болон изложенинүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2003 | 2 | ||||
14 | Д-Н.Доржиев | Мүнөөнэй буряад хэлэн. Синтаксис | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2005 | 1 | ||||
15 | Б.-Д.Б.Батоев | Методическа заабаринууд. Буряад хэлэн, 5-9 классууд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,2005 | 2 | ||||
16 | О.Ц.Богомолова Гунжитова Г.Ц. | Мэндэ-э. Начальный курс бурятского языка | Улан-Удэ, 2005 | 2 | ||||
17 | Ш-Ж.Б.Санжиев, Ж.Д.Жамбуева, Я.Ц.Ивахинова | Буряад хэлэмнай- түшэг тулгамнай | БИПКиПРО РБ, 2005 | 1 | ||||
18 | О.Г.Макарова, Д.Ю.Тыхеева | Бурятский язык | БГУ, Улан-Удэ, 2006 | 1 | ||||
19 | С.Г.Будаин, Ж.Д.Жамбуева, Я.Ц.Ивахинова, Ц.В.Лубсанова | Буряад хэлээр тестнүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2006 | 1 | ||||
20 | У-Ж.Ш.Дондуков, Б.Б.Лхасаранова | Учебник бурятского языка.Самоучитель | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2006 | 1 | ||||
21 | Э.Р.Раднаев | Буряад хэлэнэй фонетикэ | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,2007 | 1 | ||||
22 | Ц.Б.Цыренова | Буряад хэлээр, уншалгаар, буряад литератураар hурагшадай мэдэсэ, шадабари, дадал сэгнэхэ эрилтэ | Улан-Удэ,2007 | 5 | ||||
23 | Д.Д.Санжина | Бурятская лингвостилистика | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,2007 | 1 | ||||
24 | Б.Б.Гомбоев | Буряад хэлээр тестнүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2008 |
| ||||
25 | С.Ж.Мархаева | Буряад хэлэн.Тестнүүд 5-7 классууд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2008 |
| ||||
26 | Б.Д.Базарова | Буряад hургуулиин программанууд | Улан-Удэ, 2008 | 3 | ||||
27 | С.Ж.Мархаева, Х.Ц.Цыденова, Е.Г.Базарова | Буряад хэлэ, литература заалгын зарим асуудалнууд болон ерээдүйн хараа бодолнууд | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2008 | 1 | ||||
28 | Б.Б. Гомбоев | Методическа дурадхалнууд, Буряад хэлэн 5 класс | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2008 | 2 | ||||
29 | Б.Б. Гомбоев | «Наадангаа hурая» | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2009 | 2 | ||||
30 | Д.Б.Базарова | Буряад хэлээр тестнүүд. Фонетикэ | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ, 2009 |
| ||||
31 | Цыренов Б.Д. | Буряад хэлэнэй бэшэгэй дүрим | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,2009 |
| ||||
32 | О.Г.Макарова | Тесты по бурятскому языку как государственному | Улан-Удэ, 2009 | 4 | ||||
33 | Д.Д.Санжина | Бурятский сязык: стилистический аспект лексической синонимии.Словарь-справочник | ГБУ РЦ «Бэлиг» Улан-Удэ,2010 | 1 | ||||
34 | Э.П.Нанзатова | Мүнгэн туяа | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2010 | 4 | ||||
35 | Э.О.Цыренова | Тестын даабаринуудтай суглуулбари | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2011 | 15 | ||||
36 | Ц.Б.Бадмацыренова, Б.И.Батуева | Дүршэлөөрөө хубаалдая. Буряад хэлэн болон буряад литератураар жэшээтэ хэшээлнүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2013 | 2 | ||||
37 | А.Б.Санжаева, Ж.Д.Намтаров, Д.Д.Базарова | Буряад хэлэнэй грамматикаар даабаринууд болон тайлбаринууд | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2015 | 10 | ||||
38 | Б.Д.Цырендоржиева | Бурятский язык: комплексный анализ текста | ООО «Перспектива плюс», 2016 | 1 | ||||
39 | Б.Д.Цыренов | Грамматика бурятского языка | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2016 | 4 | ||||
40 | А.А.Елаев | История бурятского языка | ООО «НоваПринт», 2018 | 1 | ||||
41 | Б.Б.Будаин С.Г.Будаин | Методическа дурадхалнууд. Буряад хэлэн, 5-дахи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
42 | О.Ш.Цыремпилова, Ц.С.Жанчипова | Методическа дурадхалнууд. Буряад хэлэн, 6-дахи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2017 | 1 | ||||
43 | О.Ш.Цыремпилова, Ц.С.Жанчипова | Методическа дурадхалнууд. Буряад хэлэн, 7-дохи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2017 | 1 | ||||
44 | С.Г.Ошоров, Ж.Ц.Жамбуева | Методическа дурадхалнууд. Буряад хэлэн, 8-дахи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2017 | 1 | ||||
45 | В.Д.Патаева, О-Х.Н.Нанзанова | Методическа дурадхалнууд. Буряад хэлэн, 9-дэхи класс
| ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
46 | Б.Б.Лхасаранова | «Эрхим багша-2018» гэhэн Уласхоорондын мүрысөөндэ хабаадаhан багшанарайц ажалнууд | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2020 | 1 | ||||
47 | Б.Б.Лхасаранова | «Эрхим багша-2019» гэhэн Уласхоорондын мүрысөөндэ хабаадаhан багшанарайц ажалнууд | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2020 | 1 | ||||
48 | Г-Х.Ц.Гунжитова | Бурятский язык. Практическая фонетика | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2021 | 4 | ||||
49 | О.А.Дареева | Манай баялиг. Сборник заданий и задач для изучения бурятского языка и культуры | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2021 | 4 | ||||
Буряад литература
|
| |||||||
1 | А.А.Аюрзанайн, А.Н.Дугарнимаев Л.Д.Тапхаев | Писатели Бурятии (Альбом-пособие для учителей бурятских школ) | Бурятское книжное издательство, Улан-Удэ, 1981 | 1 | ||||
2 | С.Ж.Балданов. | Буряад литература 9багшанарта туhаламжа» | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2001
| 1 | ||||
3 | Г.С.Санжадаева | Методика изучения эпического произведения в бурятской школе | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2001 | 2 | ||||
4 | Б.Б.Лхасаранова | Буряад литературна хэлэнэй үгүүлэлдэ hургалга | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2001 | 1 | ||||
5 | Ш.Б.Чимитдоржиев | Выдающиеся деятели – выходцы из хори-бурят | Типография МВД РБ, 2002 | 1 | ||||
6 | Х.Дампилова. | Буряад литератураар тестнүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2003 | 2 | ||||
7 | С.А.Ошорова | Буряад аман зохёол | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2003 | 1 | ||||
8 | Д.Д.Ошоров | Уран үгын абдарhаа (Классhаа гадуур уншаха ном | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2003 | 1 | ||||
9 | С.Ж.Мархаева | Буряад литератураар асуудалнууд, даабаринууд. 10 – 11 класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2003 | 2 | ||||
10 | Б.Б.Лхасаранова | Буряад хэлэнэй орфоэпи | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ,2004 | 1 | ||||
11 | Г.С.Санжадаева | Новые технологии на уроках литературы | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2006 | 1 | ||||
12 | Г-Д.Д.Дамбаев | Хэндэшье хэрэгтэй hургаал заабаринууд | Бурятское книжное издательство,2006 | 1 | ||||
13 | С.Д.Намсараев, Э.А.Уланов | Писатели Бурятии | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2008 | 1 | ||||
14 | Б-С.Ц.Цыденов Б.Д.Цыдыпова | Классhаа гадуур уншаха ном | Республиканская типография, 2008 | 12 | ||||
15 | В.Б.Махатов Х.Г.Цыденова | Алтан гадаhан | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2008 |
| ||||
16 | С.Ж.Балданов | Буряад hургуулиин программанууд | Улан-Удэ,2009 | 3 | ||||
17 | В.Ц.Найдакова | Хоца Намсараев и бурятский театр | И-ПК ФГОУ ВПО ВСГАКИ, 2009 | 1 | ||||
18 | О.Б.Бадмаева | Буряад уран зохёолдо hургалгын теории болон методико | БГУ, Улан-Удэ, 2010 | 1 | ||||
19 | Х.Г.Цыденова | Шэлэлтэ курснуудай программанууд | ФГОУ ВПО «БГСХА им. В.Р.Филиппова», 2010 | 1 | ||||
20 | Д.Б.Сангажапова | Зримые образы в поэтической композиции | БРУКиИ, 2010 | 1 | ||||
21 | С.Г.Ошоров | Буряад хэлэнэй практикум | БГУ, 2011 | 1 | ||||
22 | Ц.Ц.Цыбикова Б.Д.Дашиева | Түрэл хэлэеэ гамная. Шүлэгүүд | ГБУ РЦ «Бэлиг», 2012 | 1 | ||||
23 | С.Д.Будаев Ц.С.Жанчипова Д.Х.Митупова | Бурняад литература Классhаа гадуур уншаха ном | ГБУ РЦ «Бэлиг», 2014 | 10 | ||||
24 | Х.Г.Цыденова | Дуутайхан тоонто нютагнай | ФГОУ ВПО «БГСХА им. В.Р.Филиппова», 2013 | 1 | ||||
25 | Л.Ц.Халхарова Б.Б.Бадмаев, О.Б.Бадмаева, Г.Ц-Д.Буянтуева, О.А.Забанова | Буряад уран зохёолой түүхэ» | «НоваПринт», 2015 | 1 | ||||
26 | Х.Г.Цыденова | hурагшадай найруулганууд
| БГУ, Улан-Удэ, 2015 | 1 | ||||
27 | Л.Ц.Халхаролва | Буряад литература XX зуун жэлэй нэгэдэхи хахад | БГУ, Улан-Удэ, 2017 | 1 | ||||
28 | Х.Г.Цыденова | Творческий путь Ц.Дона | БГУ, Улан-Удэ, 2017 | 1 | ||||
29 | Л.Ц.Халхарова Б.Б.Бадмаев О.Б.Бадмаева, Г.Ц-Д.Буянтуева, О.А.Забанова | Буряад литература (XVIII зуун жэл-XXI зуун жэлэй эхин) | Республиканская типография, 2017 | 1 | ||||
30 | Д.Д.Доржиева | Чувство языка.Серия методических разработок в рамках республиканской олимпиады-фестиваля по русско-бурятско-английским языкам «Лингва-2017» | с. Кижинга, 2017 | 1 | ||||
31 | С.Д.Будаев, Ц.С.Жанчипова, Д.Х.Митупова | Методическа дурадхалнууд. Буряад литература, 5-дахи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
32 | Х.Г.Цыденова, Ц.Б.Цыренова, Ж.Ц.Жамбуева | Методическа дурадхалнууд. Буряад литература, 6-дахи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
33 | С.А.Ошорова С.С.Балданова | Методическа дурадхалнууд. Буряад литература, 7-дохи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
34 | Д.Ж.Доржиева | О Еравна. Размах твоих крыльев широк… | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 1 | ||||
35 | С.А.Ошорова Д.Б.Цыденов | Методическа дурадхалнууд. Буряад литература, 7-дохи класс | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018
| 1 | ||||
36 | Х.Г.Цыденова, М.Р.Санданова | Бурятские народные детские игры как средство речевого и физического развития обучающихся ДОО и НОО
| ФГОУ ВПО «БГСХА им. В.Р.Филиппова», 2020 | 1 | ||||
37 | Я.Ц.Ивахинова | Асуудалнууд.Тестнүүд. Оршуулганууд. | БГУ, 2020 | 1 |
3. Словари (толинууд)
№ п/п
| Автор
| Название
| Издательство, год издания | Кол-во
|
1 | К.М.Черемисов | Буряад-ород словарь | «Советская энциклопедия, Москва, 1973 | 2 |
2 | М.Н.Мангадаев, В.Н.Данилов | Грамматико-тематический словарь русского и бурятского языков для учащихся 4-8 классов | Улан-Удэ, 1982 | 1 |
3. | Б.Б.Батоев, И.Д.Шепелев | Русско-бурятский словарь | Улан-Удэ,1990 | 5 |
4 | Э.Р.Раднаев | Буряад хэлэнэй орфографическа словарь | Улан-Удэ, 1991 | 13 |
5. | Л.Д.Шагдаров, К.М.Черемисов | Буряад-ород словарь в 2-х томах | Улан-Удэ, 2008 | 6 |
6. | М.Н.Борсоев, Ц.Б.Будаев, В.Ш.Ускеева | Байгаалиин шэнжэлэлэй тайлбарита ород-буряад словарь | Улан-Удэ,1992 | 3 |
7 | Д.Ц.Бальжинимаев | Буряад хэлэнэй тобшо тайлбари толи | Улан-Удэ,1992 | 16 |
8 | Ш.Р.Цыденжапов | Бурятско-русский фразеологический словарь | Улан-Удэ,1992 | 5 |
9 | С.М.Бабушкин | Буряад-ород словарь | Улан-Удэ,1992 | 3 |
10 | Н.Б.Дугаров | Адлирхуу удхатай үгэнүүдэй хуряангы толи | Улан-Удэ,1995 | 5 |
11 | С.Д. Бабуев Ц.Ц. Бальжинимаева | Буряад зоной урданай hуудал байдалай тайлбари толи. | Улан-Удэ, 2004 | 2 |
12 | Б.Д.Цыренов, Л.Э.Рупышева | Русско-латинско-бурятский словарь названий растений и животных | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2005 | 1 |
13 | С.М. Бабушкин. | Буряад – ород, ород - буряад толи | ОАО «Республикнская типография» Улан-Удэ, 2013 | 1 |
14 | Ц.С.Жанчипова | Табан хушуун малай зурагламал буряад-ород тайлбари толи | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2014 |
|
15 | Б.Д.Цыренов, Б.К.Ширапов, Б.Б.Шойнжонов | hурагшадай заатагүй мэдэхэ үгэнүүдэй нөөсэ | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2016 | 10 |
16 | М.Л.Дамбиев, У.Б.Бадмацыренов | Заншалта буряад барилдаанай нэрэ томьёогой толи | «НоваПринт» 2006 | 2 |
17 | Э.С.Булхарова, Ц.С.Санжижапова | Тематический словарь «Русско-бурятско-английский» | г. Улан-Удэ, 2017 | 2 |
18 | М-Ж.Очиров | Краткий русско-бурятский словарь современных понятий и терминов | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2017 | 9 |
19 | А.Л.Ангархаев | Этимологический словарь бурятского языка | Республиканская типография г.Улан-Удэ 2016 | 5 |
20 | Б-М.Жигжитов | Амитад ба ургамалнуудай нэрын ород-буряад зурагта толи | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2018 | 2 |
4. Краеведческая литература
( хизаар оронооо шэнжэлэлгын литература)
№ п/п
| Автор
| Название
| Издательство, год издания | Количество
|
1 | Э.Бальжинимаев | Эгэтын-Адаг | г. Улан-Удэ, 1990 | 10 |
2 | Н.Д.Басаева | Семья и брак у бурят | Бурятское книжное издательство | 1 |
3 | Ц-Х.Жамьянова | Колхозой түрүүлэгшэ, съездын делегат | Редакция газеты «Ярууна», 1996 | 10 |
4 | БХ.Ж.Цырендоржиева | «Хүн болохо багаhаа» | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2000 | 2 |
5 | С.Н.Ринчино, О.Г.Будацыренова | «Храни свои корни» Сборник докладов участников республиканских, региональных конференций 1997-2001 гг. | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2002 |
|
6 | Х.Р.Лупсанова | «Улегиршин-Рэгзэн Эрдынеев» | Редакция газеты «Ярууна»,2004 | 5 |
7 | В.Д.Бабуева | Материальная и духовная культура бурят | г.Улан-Удэ 2004 | 1 |
8 | Р-Х.Цыденова Ц-Х.Жамьянова | «Эгэтын-Адагай алтан дуhалнууд» Дуунай согсолбори | ГУП «Издательский дом «Буряад Yнэн» 2006 | 5 |
9 | С.В.Цыренов | «Yлгы мини тоонтомни» В.М.Цыреновэй шүлэгүүд | ИЦ МАОУ «Усть-Эгитуйская сош», 2005 | 6 |
10 | Ж.Ц.Цыденова | «Нютагаа магтан дуулагшад» Шүлэгүүд | ИЦ МАОУ «Усть-Эгитуйская сош», 2005 | 3 |
11 | Ж.Ц.Цыденова | «…Судьбою родился я на земле, воспетой тобою…»Стихи Н.Нимаева | ИЦ МАОУ «Усть-Эгитуйская сош», 2006 | 5 |
12 | Ц-Х.Жамьянова | «Колхозой түрүүлэгшэ, съездын депутат» | Редакция газеты «Ярууна»,2007 | 10 |
13 | Ж.Ч.Дымчикова | «Нимбуевай уншалганууд» | РЦМиИТ, г.Улан-Удэ 2006 | 5 |
14 | М.Ц.Хамнаева, Ц-Д.Ц.Сандакова, И.Ц.Жалсанова, Б-Х.Б.Доржиева | «Дуугаар баян лэ дуулимхан Яруунамнай» | Редакция газеты «Ярууна», 2007 | 1 |
15 | Л.Ш.Нимбуева-Базарова | «Памяти Намжила» (воспоминания) | ИЦ МОУ «Сосново-Озёрская сош№1», 2009 | 10 |
16 | Эрдэниин Рэгзэн | «Эрьехэжэ түрэhэн эхэ нютаг Эгэтэм бэлэй лэ» | «Республиканская типография» 2009 | 2 |
17 | П.Ц.Эрдынеева | «На ниве просвещения Еравны» | Редакция газеты «Ярууна», 2010 |
|
18 | Л.Ц.Баендуева, С.Б.Тарнуева | «Бэлигэй туяа бадараг лэ» | Редакция газеты «Кижинга», 2012 | 1 |
19 | Л.Линхвоин | Лодон багшын дэбтэрhээ | Редакция «Буряад-монгол ном», 2012 |
|
20 | Я.Ц.Ивахинова | «Традиции бурятской свадьбы» | Редакция «Буряад-монгол ном», 2013 | 1 |
21 | Ц-Х.Дарибазарова | «Булжамууртын орондо» | НоваПринт, 2014 | 1 |
22 | Г.Ленхобоев | «Ашатын hайхан заяан» | Редакция «Буряад-монгол ном», 2015 | 1 |
23 | С.Ж.Цыбикова | «Буряад бэлгэ тэмдэгүүд» | БНЦ СО РАН, 2015 | 1 |
24 | П.Ц.Эрдынеева | «Хүгжэлтын замаар» | Редакция газеты «Ярууна»,2015 |
|
25 | А.Малатхаева | «Сагаалганай шэдитэ дуунууд» | «Республиканская типография» 2016 | 1 |
26 | Ж.Ц.Цыденова | «Нютагай нэрэ – нюуса нэрэнүүд» Сборник исследовательских работ учащихся Еравнинского района | ИЦ МАОУ «Усть-Эгитуйская сош», 2018 | 3 |
27 | Ц.Б.Доржиева Г.Б.Цыренжапова | Буряад хэлэнэйнгээ баялиг уудалан (классhаа гадуур хүдэлмэриин сценаринууд) | ИЦ МАОУ «Усть-Эгитуйская сош, 2018 | 1 |
28 | О.Б.Бадмаева | «Жэгүүртэ бодолнууд эзэлнэл зүрхыем» | БГУ, г.Улан-Удэ, 2019 | 1 |
29 | Л.Ц.Халхарова | «Уран үгын урасхал» | ООО «А-Принт»,2018 | 1 |
30 | Буряадай үндэhэтэнэй1-дэхи лицей-интернадай багшанар | «Бэлигэй туяа» (эрдэм шэнжэлэлгын хуралдаанай ажалнуудай суглуулбари) в 2 хуби | ГБУ РЦ «Бэлиг», г. Улан-Удэ, 2002 | 1 |
5. Художественная литература (уран зохёол)
№ п/п
| Автор
| Название
| Год издания | Кол-во
|
1 | Ш.Нимбуев | Шэгшыхэн хүбүүн. Онтохонууд | 1956 | 1 |
2 | Х.Намсараев | Кнут тайши | 1959 | 1 |
3 | Ш.Нимбуев | Сэдьхэлэй дуун. Түүбэри зохёолнууд | 1962 | 1 |
4 | Ц-Б.Бадмаев | Нара буляалдаан. Шүлэгүүд | 1963 | 1 |
5 | Н.Дамдинов | Yндэр хизаар. Шүлэгүүд, поэмэнүүд | 1966 | 1 |
6 | Б.Санжин Б.Дандарон | За великой правдой. Повесть | 1966 | 1 |
7 | Ц-Д.Дондокова | Шулуунууд дуулана. Поэмэ | 1968 | 1 |
8 | Ц.Галсанов | Багша тухай Байгалай домоглол | 1969 | 1 |
9 | А.Бадаев | Хабарай шэнжэ. Шүлэгүүд | 1969 | 1 |
10 | Ш.Нимбуев | Хүнэй нүхэр. Шүлэгүүд | 1970 | 1 |
11 | Д.Мадасон | Эртын хабараар. Шүлэгүүд, поэмэ | 1970 | 1 |
12 | Г.Чимитов | Шэниисэ таряанай шэнхэнээн. Шүлэгүүд | 1970 | 1 |
13 | Д-Р.Батожабай | Родной порог. Повесть | 1970 | 1 |
14 | Ч.Цыдендамбаев | Сонгмиин дүлэн. | 1971 | 1 |
15 | Д.Жалсараев | Амар сайн, нүхэдни! Шүлэгүүд, поэмэнүүд | 1971 | 3 |
16 | В.Лубсанов | Сай ууха зуураа. Рассказууд | 1972 | 1 |
17 | В.Петонов | Сагаан зам. Шүлэгүүд, поэмэнүүд |
|
|
18 | Ч-Р.Намжилов | Түүбэри зохёолнууд | 1973 | 1 |
19 | Б.Мунгонов | Баян ургаса. Очеркнууд | 1973 | 1 |
20 | Ф.Цыденжапов | Тэнгэриин залин. Повесть | 1974 | 2 |
21 | С.Цырендоржиев | Үүрэй солбоной гоё гээшэнь. Повесть | 1975 | 1 |
22 | А.Бадаев | Байгалай зүүдэн. Шүлэгүүд | 1975 | 1 |
23 | С.Ангабаев | Бодол. Шүлэгүүд | 1975 | 1 |
24 | Ц-Д.Хамаев | Үүрээр ерэhэн үер. Повесть | 1975 | 1 |
25 | Ч.Гуруев | Харгы. Шүлэгүүд | 1975 | 1 |
26 | Ц.Номтоев | hайхан орон. Шүлэгүүд | 1975 | 1 |
27 | А.Бальбуров | Арбан хоёр эрдэни шэмэгни | 1975 | 1 |
28 | Ц-Д.Дамдинжапов | Дүүгэй амии наhан. Повесть | 1975 | 1 |
29 | В.Намсараев | Нангин мэдэрэл. Шүлэгүүд | 1975 | 1 |
30 | Д-Р.Батожабай | Уулын бүргэдүүд. Роман | 1976 | 1 |
31 | Л.Тапхаев | Хэнгэргэ. Шүлэгүүд | 1976 |
|
32 | Д.Дашинимаев | Тоёон. Шүлэгүүд, дуунууд, поэмэ, повесть | 1976 | 1 |
33 | И.Намсараев | Дабаан. Рассказууд | 1976 | 1 |
34 | Б.Батоев | Мүнгэн тоборюулга. Шүлэгүүд | 1977 | 1 |
35 | Ц.Жимбиев | Баян нуга. Шүлэгүүд, поэмэнүүд | 1977 | 1 |
36 | А.Бадаев | hур харбаанай дуунууд. Шүлэгүүд | 1978 | 1 |
37 | Ш.Байминов | Баатарай соло. Шүлэгүүд, поэмэ | 1978 | 2 |
38 | В.Петонов | Булжамуурта орон. Шүлэгүүд | 1978 | 2 |
39 | В.Намсараев | Эрдэни зэндэмэни. Шүлэгүүд | 1978 | 1 |
40 | М.Осодоев | Уг изагуур. Поэмэ болон шүлэгүүд | 1979 | 1 |
41 | Э.Дугаров | Элбэг, жаргал, дурамни. Шүлэгүүд | 1980 | 3 |
42 | Ч-Р.Намжилов | Арбан табанай hара. Шүлэгүүд | 1980 | 1 |
43 | Уран зохёолшодой согсолбори | Тэмсэл, ажалай дуунууд. Шүлэгүүд, поэмэнүүд, рассказууд, очеркнууд | 1980 | 1 |
44 | Ц.Шагжин | Сэлмэг тэнгэри. Повестьнууд | 1981 | 1 |
45 | Ж.Юбухаев | Эхин. Шүлэгүүд | 1981 | 1 |
46 | М.Самбуев | Ара-Хангай. Шүлэгүүд, сонедүүд | 1981 | 1 |
47 | Ц-Д.Хамаев | Ута намарай сэсэг. Повесть болон рассказууд | 1981 | 1 |
48 | Ц-Б.Бадмаев. | Шүлэгүүд | 1982 | 1 |
49 | Г.Дашабылов | Гараса дээрэ. Рассказууд, повестьнууд | 1982 | 1 |
50 | Ц.Галсанов | Дабаан дээрээ. Шүлэгүүд | 1982 | 1 |
51 | Д.Жалсараев | Дүрбэн зүг, найман хизааар. Шүлэгүүд, поэмэ | 1982 | 2 |
52 | Д.Дылгыров | Эсэгын орден.Рассказууд | 1982 | 1 |
53 | Д.Доржогутабай | Бугын дуунай үе. Шүлэгүүд | 1982 | 1 |
54 | С.Ангабаев | Нюдэнэй сэсэгы. Поэмэ болон шүлэгүүд | 1983 | 4 |
55 | Г.Раднаева | Ээрсэг. Шүлэгүүд | 1983 | 1 |
56 | Ц-Д.Хамаев | Хэнзэ ногоон. Роман | 1983 | 1 |
57 | Ш.Байминов | Аха нютагай домог. Шүлэг, поэмэ | 1983 | 1 |
58 | Л.Тапхаев | Гол харгы. Поэмэ, шүлэгүүд | 1984 | 1 |
59 | Ж.Юбухаев | Мүнгэн сэргэ. Шүлэгүүд | 1984 | 3 |
60 | А.Жамбалон | Жэргэмэл. Шүлэгүүд, поэмэ | 1984 | 2 |
61 | Ц-Д.Дондогой | Эхэнэрэй үреэл. Поэмэнүүд | 1984 | 1 |
62 | Ч-Ц.Санжиев | Оронгын татуур. Шүлэгүүд | 1985 | 1 |
63 | Д.Дамбиев | Гонгор. Повесть, рассказууд | 1985 | 1 |
64 | Б.Шагдаров | Yнэн зүрхэнhөө. Шүлэгүүд | 1985 | 1 |
65 | Ц.Номтоев | Арюун булаг. Повестьнууд, рассказууд | 1985 | 2 |
66 | В.Намсараев | Аяа хайрата. Шүлэгүүд | 1985 | 1 |
67 | Ч-Р.Намжилов | Жэлэй дүрбэн саг. Шүлэгүүд, поэмэнүүд | 1986 | 3 |
68 | Н.Дамдинов | Дайнай хойто тээхи жэлнүүдтэ. Поэмэнүүд | 1986 | 1 |
69 | Ш.Байминов | Уулын үндэр үбгэд. Шүлэгүүд, поэмэнүүд | 1986 | 3 |
70 | В.Петонов | Аянга. Шүлэгүүд | 1987 | 2 |
71 | Б.Батоев | Аянай шубууд. Шүлэгүүд | 1987 | 2 |
72 | А.Бадаев | Отчий край. Шүлэгүүд | 1987 | 1 |
73 | Э.Дугаров | Минии гэр. Шүлэгүүд | 1987 | 1 |
74 | Б-Ж.Гармажапов | Найдалай hүлдэ. Шүлэгүүд | 1987 | 2 |
75 | Х.Намсараев | Шүлэгүүд, поэмэнүүд 2 ном Yльгэрнүүд, шүлэгүүд 3 ном | 1987 1988 | 1 1 |
76 | Д-Д.Очиров | Хүлэгни адуундаа. Шүлэгүүд | 1987 | 1 |
77 | Ж.Юбухаев | Yдын наран. Шүлэгүүд | 1987 | 1 |
78 | Ю.И. Ирдынеев | Буряад оронойм соло.Yхибүүдэй дуунууд | 1987 | 1 |
79 | Г.Дашабылов | Зунай үдэшэ. Шүлэгүүд | 1988 | 1 |
80 | Ц-Ж.Жимбиев | Степные дороги. Роман | 1988 | 3 |
81 | Ч-Р.Намжилов | Хоца Намсараевай зуун хабар. Дурдалганууд | 1989 | 2 |
82 | Н.Дамдинов | Арадай баатар Гэсэр. Yльгэр | 1989 | 10 |
83 | В.Намсараев | Энхэ тала. Шүлэгүүд | 1989 | 5 |
84 | Ц-Д.Дондогой | Шулуудай тарни. Шүлэгүүд | 1989 | 2 |
85 | Б-Д.Батоев | Нүхэнэй нюуса.Повесть | 1989 | 1 |
86 | Б.Абидуев | Тэхэ Бабанын түүхэ. Онтохонууд | 1989 | 5 |
87 | Ш.Байминов | Түрын түүрээлгэ. Шүлэгүүд | 1989 | 1 |
88 | Ч-Р.Намжилов | Монголой нюуса тобшо | 1990 | 11 |
89 | Арсалан Жамбалон | Эхэ орон уряална. Рассказууд, очеркнууд | 1990 | 2 |
90 | Б.Цыренова | Тэмсэлдэ ажабайдал. Рассказууд | 1990 | 1 |
91 | Ш-Н.Цыденжапов | Yрэжэлтэ Газар эхэ. Шүлэгүүд | 1990 | 1 |
92 | И.Калашников | Разрыв-трава. Роман | 1990 | 1 |
93 | Ш.Б.Чимитдоржиев | Буряадай түүхэ бэшэгүүд
| 1992 | 11 |
94 | Н.Д.Гармаева | Зэмхэ сэсэгэй зэрэлгээн соо. Шүлэгүүд, рассказууд | 1992 | 1 |
95 | Э-Х.Галшиев | Бэлигэй толи | 1993 | 3 |
96 | С.Банзаракцаев | Аласай холоhоо.. Шүлэгүүд | 1995 | 10 |
97 | Намжил Нимбуев | Стихи | 1998 | 1 |
98 | Ц.Номтоев | Шагжын хула | 2000 | 1 |
99 | Б.Шойцдоков | Тоонто нютаг | 2000 | 1 |
100 | Х.Дампилова | Тэрэнгиин сэсэглэхэ үедэ | 2002 | 1 |
101 | Ц-Д.Дондогой | Энээхэн ногоон дэлхэй дээрэ. Шүлэгүүд | 2002 | 3 |
102 | И.Гомбоин | Сагаан hара. Шүлэгүүд | 2004 | 1 |
103 | Д-Н.Халхаров | Буряадхан оромнай баян даа. Шүлэгүүд | 2006 | 2 |
104 | Б-М.Пурбуев | Зүжэгүүд | 2007 | 4 |
105 | Б.Цэрэндэлэгэй | Тэнгэри өөдэ шэртыт. Шүлэгүүд | 2007 | 3 |
106 | Б.Жанчипов | Уянгын аялга 1 ном Тулгын галнууд 2 ном Сагуудай сууряан 3 ном | 2007 | 1 |
107 | Ж.Зимин | Улаалзай. Поэмэнүүд, шүлэгүүд | 2007 | 2 |
108 | Г.Чимитов | Шоно үнэгэн хоёр.Баснинууд | 2007 | 2 |
109 | С.Ангабаев | Заяанай зарлигаар | 2007 | 1 |
110 | М.Осодоенв | Бэлэг. Рассказууд | 2007 | 2 |
111 | Ц.Б.Цыренова М.Ш.Батуева | Булагай эхин | 2002 2008 | 3 4 |
112 | Намжил Нимбуев | Стихи разных лет | 2008 | 1 |
113 | Л.Ц.Халхарова | XX зуун жэлэй эхин үеын буряад уран зохёол | 2009 | 6 |
114 | Б.Нимбуев | Шэнэ үдэрэй дуунууд. Шүлэгүүд | 2009 |
|
115 | С.Г.Осорова | Мүнөө үеын буряад уран зохёол | 2010 | 16 |
116 | Ц.Ц.Номтоева-Дансаранова | Алтан гурбан үгэ | 2010 | 2 |
117 | С.Ангабаев | Заяанай хэшэг. Шүлэгүүд | 2011 | 1 |
118 | Д-Х.Цынгуева | Зэбын дуун. Шүлэгүүд | 2011 | 1 |
119 | АП.А.Жапов | Хөөрөөнүүдэй суглуулбари | 2011 | 1 |
120 | Г.Ц.Бадуева ВУ.В.Башкеева | Антология литературы Бурятиив 3-х частях | 2011 | 1 |
121 | Ц-Х.Дарибазарова | Өөртөө табиhан асуудал | 2012 | 1 |
122 | Ц-Д.Дондогой | Шамбалын сэсэгүүд. | 2013 | 1 |
123 | С.Бахлаев | Шэлэгдэмэл зохёолнууд | 2013 | 1 |
124 | Т.Гомбожапов | Угай шүлэгүүд | 2014 | 1 |
125 | Д.Доржиева | Шэлэгдэмэл зохёолнууд | 2014 | 1 |
126 | Б.Ж.Тумунов | Байгалай толон. Уран зохёолшодой, поэдуудай зохёолнууд.15 боти | 2014 | 1 |
127 | М.Самбуев | Би тайгын хүбүүнби | 2015 | 1 |
128 | Д.Р.Дамбаев | Сказание о Гэсэре. Героический народный эпос | 2015 | 1 |
129 | Н.Нимбуев | Стихи | 2016 | 1 |
130 | Ц.Номтоев | Зохёолнуудай суглуулбари | 2017 | 1 |
131 | Ц.Б.Цыренова | Аман зохёолой абдарhаа | 2018 | 1 |
Список дидактических, наглядных,
демонстрационных материалов, средств обучения
№ | Дидактические, наглядные, демонстрационные материалы | Количество |
Буряад хэлэн 5 - 9 классууд | ||
1. | 5-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | |
1) 4-дэхи класста үзэhэнөөдабталга | 14 | |
2) Фонетика, графика, орфоэпии, бэшэгэй дүрим | 14 | |
3) Хэлэлгын абяанууд. Аялган тухай ойлгосо | 14 | |
4) Хашалганууд тухай ойлгосо | 14 | |
5) –ээ, – эй аялгануудые зүб бэшэлгэ | 14 | |
6) – уй, -үй дифтонгнуудые зүб бэшэлгэ | 14 | |
7) –өө, ээ аялгануудые зүб бэшэлгэ | 14 | |
8) –э, -и аялгануудые зүб бэшэлгэ | 14 | |
9) Абтаhан үгэнүүдые зүб бэшэлгэ. а) Буряадаар бэшэгдэдэг абтаhан үгэнүүд. б) Ородоор бэшэгдэдэг абтаhан үгэнүүд в) Абтаhан үгэнүүдэй hүүлэй аялганиие буряадшалжа бэшэлгэ | 14 | |
10) Лексикэ тухай ойлгосо. Омонимууд. Антонимууд. Синонимууд.Эхир үгэнүүд | 14 | |
11) Yгын бүридэл. Yндэhэн, hуури, залгабари, залгалта | 14 | |
12) Синтаксис. Холбуулал, мэдүүлэл | 14 | |
13) Мэдүүлэлэй шухала гэшүүд. Нэрлүүлэгшэ. Хэлэгшэ | 14 | |
14) Мэдүүлэлэй юрын гэшүүд. Элирхэйлэгшэ, нэмэлтэ, ушарлагша. | 14 | |
15) Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд | 14 | |
16) Хандалгатай мэдүүлэлнүүд | 14 | |
17) Дахуулалнуудтай мэдүүлэлнүүд | 14 | |
18) Сэхэ хэлэлгэ | 14 | |
19) Yгүүлэл дээрэ хүдэлмэри | 14 | |
20). 5-дахи классай дүн гаргалгын шалгалтын ажал | 14 | |
21) 5-дахи класста үнгэргэгдэхэ hургуулиин шатын олимпиадын даабаринууд | 14 | |
2. | 6-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | |
1). 5-дахи класста үзэhэнөө дабталга | 12 | |
2) Морфологи. Юумэнэй нэрэ а) Хүниие болон хүнhөө бэшэ юумые тэмдэглэhэн юумэнэй нэрэнүүд б) Тусхайта болон юрын юумэнэй нэрэнүүд в) Юумэнэй нэрын тоо г) Юумэнэй нэрын гаралга д) Юумэнэй нэжрын зохилдол е) Юумэнэй нэрын хамаадал. Нюурта хамаадал. Өөртэ хамаадал | 12 | |
3) Тэмдэгэй нэрын удха шанар. а) Анхан ба гараhан hууритай тэмдэгэй нэрэнүүд б) Шанарта ба харилсаата тэмдэгэй нэрэнүүд в) Тэмдэгэй нэрын ТОО, зохилдол, хамаадал |
| |
4). Тоогой нэрын удха шанар а) Юрын ба бүридэмэл тогой нэрэнүүд.Тоогой нэрэнүүдэй гаралга б) Тоогой нэрын илгарал в) Тоогой нэрын зохилдол, хамаадал | 12 | |
5) Түлөөнэй нэрын удха шанар а) Түлөөнэй нэрын ТОО б) Түлөөнэй нэрын илгарал в) Түлөөнэй нэрын зохилдол г) Түлөөнэй нэрын хамаадал | 12 | |
6) Дайбар үгын удха шанар а) Дайбар үгын анхан ба гараhан hуури б) Дайбар үгын илгарал | 12 | |
7) 6-дахи классай дүн гаргалгын шалгалтын ажал | 12 | |
8) 6-дахи класста үнгэргэгдэхэ hургуулиин шатын олимпиадын даабаринууд | 12 | |
3. | 7-дохи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | |
6-дахи класста үзэhэнөө дабталга | 13 | |
Yйлэ үгын удха шанар | 13 | |
Yйлэ үгын түхэлнүүд. а) Мэдүүлhэн түхэл Хандаhан түхэл б) Причастна түхэл. Причастинуудай зохилдол, хамаадал в) Деепричастна түхэл.Деепричастиин нюурта ба өөртэ хамаадал | 13 | |
4) Дахуул үгэнүүд тухай ойлгосо | 13 | |
5) Зүйр үгэнүүд тухай ойлгосо, илгарал 6) Холболто тухай ойлгосо | 13 | |
7) Аянгалhан үгэнүүдэй удха, хэлэлгэ соохи үүргэ | 13 | |
8) 7-дохи классай дүн гаргалгын шалгалтын ажал | 13 | |
9) 7-дохи класста үнгэргэгдэхэ hургуулиин шатын олимпиадын даабаринууд | 13 | |
4 | 8-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | |
| 7-дохи класста үзэhэнөө дабталга | 10 |
Синтаксис.Холбуулал | 10 | |
Юрын мэдүүлэлэй байгуулга | 10 | |
Мэдүүлэлэй шухала ба юрын гэшүүд | 10 | |
Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд | 10 | |
Мэдүүлэлэй тододхоhон гэшүүд | 10 | |
Мэдүүлэлэй гэшүүд болодогүй үгэнүүд | 10 | |
Дахуулалнууд | 10 | |
8-дахи классай дүн гаргалгын шалгалтын ажал | 10 | |
8-дахи класста үнгэргэгдэхэ hургуулиин шатын олимпиадын даабаринууд
| 10 | |
5 | 9-дэхи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд
| |
8-дахи класста үзэhэнөө дабталга | 8 | |
2.Орёо мэдүүлэл | 8 | |
3. Ниилэлдэhэн орёо мэдүүлэл | 8 | |
4.Дахалдаhан орёо мэдүүлэл 1.Тайлбарилhан нүхэсэл мэдүүлэлтэй дахалдаhан орёо мэдүүлэл 2. Элирхэйлhэн нүхэсэл мэдүүлэлтэй дахалдаhан орёо мэдүүлэл 3. Ушарлаhан нүхэсэл мэдүүлэлтэй дахалдаhан орёо мэдүүлэл | 8 | |
5) Холболтогүй орёо мэдүүлэл | 8 | |
6) Сэхэ ба өөршэлэн хэлэлгэ | 8 | |
7) Yгүүлэл | 8 | |
8) 9-дэхи классай дүн гаргалгын шалгалтын ажал | 8 | |
9) 9-дэхи класста үнгэргэгдэхэ hургуулиин шатын олимпиадын даабаринууд | 8 | |
6. | Буряад хэлээр презентацинууд Фонетикэ.Аялганууд, хашалганууд. Бэшэгэй дүримүүд. а) Аялганай тааралдал, hубарил, нугарал. б) Yгэ таhалжа бэшэхэ Лексикэ. а) Синонимууд. б) Антонимууд в) Омонимууд Морфологи. Юумэнэй нэрэ Yйлэ үгэ (дабталга) Тэмдэгэй нэрэ Тоогой нэрын илгарал. Түлөөнэй нэрэ. Дайбар үгэ Синтаксис. а) Холбуулал б) Мэдүүлэл в) Дахуулал. г) Сэхэ ба өөршэлэн хэлэлгэ д) Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд е) Холболтотой болон холболтогүй орёо мэдүүлэлнүүдые дабтаха. ж) Хандалгатай мэдүүлэл з) hурагшадай харилсаха шадабари хүгжөөхэ талаар буряад хэлэнэй хэшээлдэ үгүүлэл дээрэ хүдэлмэри |
|
7 | Буряад хэлээр ажалай дэбтэрнүүд Шалгалтын диктантнууд Найруулганууд |
|
Буряад литературатура 5 -11 классууд
| ||
5-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
1. | 1. Арадай аман зохёол. Таабаринууд. Оньhон үгэнүүд. Жороо үгэнүүд. Тоолуурнууд 2. Арадай онтохонууд. «Сэсэн хүүхэн», «Yнэгэн, буга, хирээ гурбан», «Зол Шор хоёр» 3.Б-Б.Намсарайн «Алтаргана» 4.Х.Намсараев «Yри нэхэбэри» 5. Д.Сультимов «Өөрыгөө хэhээбэ» 6. Ц.Номтоев «Хилээмэн» 7.Ц-Б.Бадмаев «Будамшуугай орон нютагаар Серёжын аяншалhан тухай» 8. Г.Чимитов «Эрэ тахяа» 9.Викторина «Танигты: эдэ хэд бэ?» 10. Литературна викторина | 14 |
6-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
| Арадай аман зохёол. Таабаринууд. Оньhон ба хошоо үгэнүүд Yльгэр «Аламжа Мэжргэн» Р.Номтоев «Аршаанай дуhал» Ц-Д.Дамдинжапов «Юрын буряад эхэ» Ц.Галанов «Хүгжэм» Ч.Цыдендамбаев «Шэнэ байшан» Ц.Номтоев «Эдэбхи» Литературна викторина | 12 |
7-дохи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
3. | Арадай аман зохёол. Домогууд. Э-Х.Галшиев «Бэлигүүн толи» В.Юмсунов «Эрилтэй хаан» Н.Г.Дамдинова зохёохы зам Д.Улзытуевай зохёохы зам Ч.Цыдендамбаев «Банзарай хүбүүн Доржо» Ц.Номтоев «Шагжын хула» Б.Ябжанов «Хэрмэшэ» Ж.Тумунов «Талын Бүргэд» Ц.Шагжин «Будамшуу» Литературна викторина | 13 |
8-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
4. | 1. Арадай аман зохёол. Дуунууд. Таабаринууд. Оньhон ба хошоо үгэнүүд. Yреэлнүүд Yльгэр «Абай-Гэсэр хүбүүн» Ч.Цыдендамбаев «Концерт» Ц.Дон «Хиртэhэн hара» А.Лыгденов «Yншэн» Литературна викторина |
|
9-дэхи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
5 | Д-Р.Батожабайн зохёохы зам 2. «Багшашни хэн бэ?» 3. Н.Дамдинов «Декабристын бэhэлиг» 4. Ц.Галанов «Саран хүхы» 5. Ц-Д.Хамаев «Ута намарай сэсэг» 6. М.Осодоев «Ууган хүбүүн» 7.Литературна диктант 8. Литературна викторина | 8 |
10-дахи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
6. | 1. Хубисхалай урдахи уран зохеол 2. 20-еод онуудай литература 3. 30-аад онуудай литература 4. Дайнай үеын литература 5. Эсэгэ ороноо агууехэ дайнай ба hүүүуын уран зохёол» 6.Ж.Тумуновай зохёохы зам 7. Н.Балдано «Энхэ-Булад баатар» 8. Х.Намсараева зохёохы зам 9. «Тайшаагай ташуур» 10. «Yүрэй толон» 11. А.А.Бальбуровай зохёохы зам 12. «Зэдэлээтэ зэбэнүүд» 13. Ж.Балданжабон «Сэнхир хаданууд» 14. Н.Дамдинова зохёохы зам 15. Д.Улзытуева зохёохы зам 16. Литературна диктант 17. Литературна викторина | 8 |
11-дэхи классай тестнүүд, шалгалтын ажалнууд | ||
7. | 1. 1960-80-яад онуудай уран зохёол 2. Мүнөө үеын зохёол 3. Д.Батожабайн хохёохы зам 4. «Төөригдэhэн хуби заяан» 5. Ч.Цыдендамбаев «Буряад басаган» 6. А.Ангархаев «Мүнхэ ногоон хасуури» 7. Литературна диктант 8. Литературна викторина | 5 |
| Буряад литератураар презентацинууд 1.Даширабдан Одбоевич Батожабай 2. Дамба Зодбич Жалсараев Дамба Зодбич 3. Жамсо Тумунович Тумунов 4. Жамьян Балданович Балданжабон 5. Мэлс Жамьянович Самбуев 6. Н.Г.Дамдинов 7.Африкан Бальбуров 8.Барадий Мункуевич Мунгонов 9.Матвей Михайлович Осодоев 10. Шираб Нимбуев 11.Намжил Гармаевич Балдано 12.Доржи Банзарович Банзаров 13.Намжил Нимбуев 14.Александра Евдокимовна Каменева – дайнай ба ара талын ветеран 15.Минии нютаг- Эгэтын-Адаг 16.Цырен-Дулма Дондоковна Дондокова 17. Цырен-Дондок Хамаевич Хамаев 18. Буряад уран шулэгэй 19. Жорж Юбухаев 20. Ц.Ц.Бадмаев 21. Дондок Улзытуев 22. Буддийская святыня России – статуя Зандан Жуу 23.Түрэл нютагайм байгаали 24. Уянгын сэсэрлигээр аяншалга 25. Чимит Цыдендамбаев «Илахаяа ошохомнай» 26.Цырен-Дулма Дондогой 27. Нютагаа магтан дуулагшад 28.Эрын гурбан наадан 29.Буряад орон 30. Буряад арадай заншалта хубсаhан 31. Эрын юhэн эрдэм, 32. Эхэнэрэй долоон шанар 33.Оньhон үгэнүүд 34.Сагаан эдеэн 35.Табан хушуу мал 36.12 жэл 37.Хадаг – хүндын тэмдэг 38.Сагаалган 39.Морин эрдэни |
|
Технические средства обучения
Компьютер
Интерактивная доска
Мобильный класс
Документ камера
Цифровой образовательный ресурс
Электронный учебник бурятского языка «Буряад хэлэн»
https://buryadxelen.com/
http://nomoihan.com/bur/
https://nom.buryat-lang.ru/
Список опубликованных статей учителя
№ | Статьи | Источник |
1. | «Нимбуевские чтения» | Газета «Ярууна» |
2. | «Айлшан ба айлшалуулха ёhо заншал» | Газета «Ярууна» |
Список грамот, дипломов, благодарственных писем
№ | Наименование
| От кого | Дата |
1. | Диплом за участие в межрегиональной (III) НПК «Литература и история Бурятии» | БГУ Восточный факультет, МАОУ «СОШ №60 социальной адаптации детей-инвалидов» г.Улан-Удэ, МБУК «Краеведческий музей Аларского района» | 2019 г |
2 | Диплом за участие в конкурсе «Эхэ хэлэн – манай баялиг» | Буддийская традиционная Сангха России | 16.02.2019 |
3. | Грамота за II место в международном турнире «Шагай наадан» в рамках реализации международного образовательного проекта «Бурятия(Еравна) и Монголия6стратегии и перспективы образования» | Дирекция МАОУ «Усть-Эгитуйская СОШ» | 23.02.2019 |
4. | Диплом за подготовку победителя в республиканском конкурсе чтецов «Уянга» «Эдир жэгүүр» | Редакция газеты «Буряад Yнэн», МБОУ «Кижингинский лицей им.В.С.Мункина» | Июнь, 2019, |
5. | Благодарственное письмо за подготовку победителей и призёров в районном конкурсе «День бурятского языка» | МКУ «Комитет по образованию» АМО "Еравнинский район" | 15.10.2019 |
6. | Благодарность за проведение межрегиональной научно- практической конференции и конкурса улигершинов, посвященного 110-летию Р.Э.Эрдынеева | Дети, внуки Р.Э.Эрдынеева | 25.10.2019 |
7. | Благодарственное письмо за подготовку призёра межрегиональной НПК и конкурса улигершинов, посвященного 110-летию Р.Э.Эрдынеева | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 25.10.2019 |
8. | Диплом за участие в конкурсе «Эхэ хэлэн – манай баялиг» | Буддийская традиционная Сангха России | 23.11.2019 |
9. | Благодарственное письмо за подготовку победителя республиканской НПК «Бэлигэй туяа» | Министерство образования и науки Республики Бурятия», ГБОУ « РБНЛИ № 1» | 2019 |
10. | Благодарственное письмо за подготовку победителя районной олимпиады | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 27.12.2019 |
11. | Грамота за II место по национальной игре «Шагай наадан» на районном празднике «Сагаалган-20» | Администрация МО "Еравнинский район" | 26.02.2020 |
12. | Диплом за 7 место в конкурсе «Эхэ хэлэн – манай баялиг»
| Буддийская традиционная Сангха России | 20.05.2020 |
13. | Диплом за подготовку призёра в республиканском конкурсе чтецов «Эдир жэгүүр» в номинации «Уянга» среди 9 -11 классов | Министерство образования и науки Республики Бурятия, Республиканский центр по развитию бурятского языка, МБОУ «Кижингинский лицей им.В.С.Мункина» | Июнь, 2020, |
14. | Благодарственное письмо за проведение мастер-класса в республиканском семинаре «Развитие социально-коммуникативных умений личности в билингвальной языковой среде прои обучении родному языку и литературе | Министерство образования и науки Республики Бурятия, Республиканский центр по развитию бурятского языка БГУ | 09.10.2020 |
15. | Благодарственное письмо за победителя и призёра в республиканском турнире по электронному учебнику «Буряад хэлэн» | Министерство образования и науки Республики Бурятия», ГБОУ « РБНЛИ № 1» | 23.10.2020 |
16. | Благодарственное письмо за подготовку призёра XII Республиканского конкурса популяризации бурятского языка среди представителей не бурятской национальности | ГБПОУ «БРПК» | 27.11.2020 |
17. | Благодарственное письмо за III место в смотре-конкурсе «Лучший учебный кабинет» | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 29.12.2020 |
18. | Благодарность за добросовестный труд и успешную подготовку учащихся к муниципальному этапу ВСОШ | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 29.12.2020 |
19. | Благодарственное письмо за подготовку призёра регионального этапа Республиканской олимпиады по предметам этнокультурного компонента 2021 учебного года предмет: бурятский язык (как родной) | Министерство образования и науки Республики Бурятия | 2020 -2021 |
20. | Благодарственное письмо за многолетний добросовестный труд в деле обучения и воспитания подрастающего поколения, за подготовку победителей региональных конкурсов и олимпиад | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 01.09.2021 |
21. | Сертификат эксперту Всероссийского конкурса на лучшее сочинение о своей культуре на русском языке и лучшее описание русской культуры на родном языке | Министерство просвещения Российской Федерации, ФГБУ «Федеральный институт родных языков народов Российской Федерации» | Декабрь, 2021 |
22. | Благодарственное письмо за подготовку призёра Республиканского творческого конкурса «Гуурhанай гурбан нюуса», посвящённого 85-летию бурятского поэта-лирика Дондока Аюшеевича Улзытуева | ГАУ ДПО РБ «БРИОП», МБОУ «Шибертуйская средняя общеобразовательная школа» | 07.12.2021 |
23. | Диплом за II место в районном конкурсе проектов методических идей в рамках районного праздника «День бурятского языка» и реализации муниципальной целевой программы «Сохранение и развитие бурятского языка» | МКУ «Комитет по образованию» АМО "Еравнинский район" | 17.12.2021 |
24. | Благодарственное письмо за победителей и призёров муниципального этапа ВсОШ | Дирекция МАОУ «Усть- Эгитуйская СОШ» | 28.12.2021 |
Методическая разработка учителя
Хэшээлэй технологическа карта
Һуралсалай ном: буряад литература
Анги: 5
Һургуули: Эгэтын-Адагай юрэнхы hуралсалай дунда hургуули
Багша: Доржиева Цымжидма Бадмажаповна
Хэшээлэй сэдэб:
Морин эрдэни.
Хэшээлэй зорилго:
Хэшээлэй түхэл:
Хэшээлэй янза:
Һурагшадай ажаябуулгын түхэл:
Хэрэгсэлнүүд:
Онол арганууд:
Предмет хоорондын холбоон:
«Морин эрдэни» гэhэн рассказай год удхые тайлбарилха. Ойлгон уншалгын дадал улам hайжаруулха.
Шэнжэлэлгын
Шэнэ материал ойлгуулгын
Проектна ажал, бүлэгөөр хүдэлмэри, мүрысөөн
мультипроектор, hуралсалай ном, самбар, ажалай дэбтэр, диагностическа карта, зурагай бутардаhанууд (пазлы)
диалог-хөөрэлдөөн, хүгжэм дуун, зурагаар хүдэлмэри, мүрысөөн эмхидхэлгэ
Уран зураг ба уран бүтээл, хүгжэм, ритмика,тоо бодолго.
Һуралсалай түсэблэhэн дүн
Бэелүүлэгдэхэ hуралсалай ажаябуулганууд
(Формулируемые УУД)
Υхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные)
Метапредметна дүнгүүд
Бэеэ гуримшалаад ябаха шадабари (регулятивные УУД)
Оршон тойрониие адаглаха ба hонирхохо (познавательные УУД)
Харислаха шадабари (коммуникативные УУД)
Буряад литератураар шадабари (предметные УУД)
-Шэнэ юумэ ойлгохо дуратай байhанаа харуулха.
-багшын табиhан асуудалнуудта, даабаринуудта дүүрэн харюу үгэхэ
-уншаха, бэе бэетэеэ харилсаха, бэе бэеэ дүнгэжэ шадаха
-өөрынгөө хэhэн ажал, нүхэдэй хэhэн ажал, нүхэдэй хэhэн ажал зүб сэгнэжэ hураха.
-багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха, табигдаhан түсэбөөр хүдэлжэ шадаха, нүхэдтэеэ харилсаха, суг хүдэлхэ
«морин –хүнэй нүхэр», «мохошогүй зүрхэтэй морин эрдэни» гэhэн ойлгосонуудтай танилсаха, морин эрдэнидэ хабаатай оньhон үгэнүүдтэй танилсаха.
Өөрынгөө hанал бодол аман хэлэлгээр харуулха, нүхэдөө шагнаха ба тэдэнэй хэлэhэниие ойлгохо, нүхэдөөрөө, багшатаяа яагаад ажалаа эмхидхэхэеэ хэлсэхэ.
Уншаhан текстынгээ удхыень ойлгон, нэгэ жэгдээр, уран гоёор, үгэнүүдые бүхэлеэр уншаха шадабарияа hайжаруулха.
Хэшээлэй шатанууд
Багшын ажаябуулга
Һурагшадай ажаябуулга
Слайды
I.Эмхидхэлэй үе.
1. Хэшээлдээ бэлэн байhые шалгаха
2. Һонирхол татаха арга
-Υхибүүд бодогты! Сайн байна!
(Бэе бэеэ энеэбхилэн харая, бэе бэедээ hайниие хүсэе)
-Би таанадтай түрэлхи хэлэнэй хэшээл үнгэргэхэеэ байhандаа ехэ баяртайб.
-Иимэ хэшээлдэ баяртай гүт?
Өөрынгөө бэлэн байhые шалгаха
Багшада анхаралаа табиха
Баяртай!
1 слайд. Хүбүүхэн.
«Мэндээ! Амар мэндэ!
Энеэбхилыт, нүхэдни.
Эрхимээр хэшээлдээ ажаллая!»
II. Хэшээлэй сэдэб.
Хэшээлэй сэдэбтэ оролгын бэлдэлгэ.
Хэшээлэйнгээ гол зорилго гаргалга
Бүлэгөөр хүдэлмэри эмхидхэлгэ.
(Самбарта гурбан морид).
Бүлэгөөр шүлэг уншалга.
дэхи бүлэг.
Хүлэг минии моримни,
Харгы замые дабадаг,
Морин, морин нэрэшни
Ямар хонгёо hайхан бэ!
-Энэ юунэй абяан дуулдабаб?
-Зүб. Хэн хэлэхэб, юун тухай хөөрэлдэхэбди?
-Мори хаража үзөөгтэ?
-Хэн мориндо hуужа үзөөб?
Рассказай нэрэ уншаха.
-Эрдэни гэжэ үгыень юун гэжэ ойлгонот?
-Эрдэни гэжэ үгэтэй танил гүт?
-Морин «Эрдэни» гэжэ нэрэтэй байгаа ха гү?
-Энэ гол зорилгоёо бэелүүлхын түлөө гурбан бүлэг боложо хубаарабди. Эдэ гурбан морид урилдаанда бэлдээд байна гээшэ.
-Мори урилдаа хаража үзөө гүт?
-Ямар морин түрүүлжэ ерэдэг бэ?
-Ажалай дэбтэр соо ямар даабари дүүргэхэбтэ гэhэн түсэб табяатай.
дохи бүлэг
Хээр мориёо унаад,
Мала харахаяа гарадагби.
Талын үргэн нюрган дээгүүр
Табар-табар хатардагби!
Υхибүүдэй харюу.
Нэгэдэхи бүлэг-«Морин эрдэни»
1-дэхи бүлэг «Хара морин»
2-дохи бүлэг «Хээр морин»
3-дахи бүлэг «Сагаан морин»
(Пазлануудые хубааха)
(Ажалай дэбтэр харана).
дахи бүлэг.
Хурдан дүрбэн туруутай
Хүлэг сагаан моримни!
Тала дайдаар дүүрэн
Табарыш ходол хүхюутэй!
2 слайд.
Моридой түбэрөөгэй абяан.
3 слайд.
Хэшээлэй сэдэб. Морин эрдэни.
4 слайд.
Буряад арад юундэ мориёо эрдэни гэжэ нэрлэдэг гээшэб? Юун гээшэб эрдэни гэжэ үгэ?
5 слайд.
«Агта мориндоо hуугаад,
Урилдаанда хабаадая»
6 слайд.
Диагностическа карта.
(Самбарта мориёо ябуулха)
(Пазлай нэгэ хуби табина)
Шүлэг уншалгын критеринууд
Сэгнэлтын критеринууд
hайн-2 б., дунда зэргэ-1б., муу-0б.
Би өөрөө
Нүхэрэй hанамжа
Багша
Уран гоёор, шангаар уншааб.
III. Текст дээрэ хүдэлмэри.
Υгын удха дээрэ хүдэлмэри
Багшын уншалга
Һурагшадай уншалга
Морин-хүлэг, ардаг, аргамаг
Соло-мори магтаhан дуун
Шэмэг- гоёолто
Мохошогүй зүрхэтэй- элэшэгүй, эсэшэгүй
Аба хайдаг, эрхилдэг- агнуури
Түбэрөө-моридой гүйдэл
Эрдэни-үнэтэй, сэнтэй зүйл, дараhан баялиг (драгоценность, сокровище)
-Энэ зураг хараад, хүн морин тухай юун гэжэ хэлэхэбта?
Бүлэг бүхэн өөрынгөө хуби уншана.
Υхибүүд уншана
Аман соогоо уншалга
Һубаряад уншалга
7 слайд.
Словарна хүдэлмэри
8 слайд.
Презентация кино.
9 слайд.
Диагностическа карта.
(Самбарта мориёо ябуулха)
(Пазлын хоёрдохи хуби табина).
Уншалгын критеринууд
Сэгнэлтын критеринууд
hайн-2 б., дунда зэргэ-1б., муу-0б.
Би өөрөө
Нүхэрэй hанамжа
Багша
Уншаhан хуби соо юун тухай бэшэгдэhыень ойлгоноб
Алдуугүйгөөр зүб уншанаб
IV. Бэе hорилго.
Хүдөө талаар гүйлдөөбди,
Хөөрхэн унага хараабди.
Унаган, унаган, унагандаа
Унаган гээшэнь hайхандаа
Υхибүүд хатарна.
10 слайд.
V. Ойлгожо абаhан мэдэсыень шалгалга.
1. Оньhон үгэнүүдые зүб болгоод табиха, уншаха.
-Моридной 1,2-дохи шатада адли ябаа. Даабарияа түрүүн дүргэhэн бүлэгэй морин урагшаа гараха.
(Хайшалагданхай үгэнүүдые тарааха)
Һайн хүндэ нүхэд олн,
Һайн мориндо эзэд олон»
Һайн эрэ нютагай шэмэг,
Һайн морин эрын шэмэг.
Хүн болохо багаhаа,
хүлэг болохо унаганhаа
11 слайд.
Диагностическа карта
(Самбарта мориёо ябуулха)
Пазлын гурбадахи хуби табигдана.
Хэлэлгэ хүгжөөлгын критеринууд
Сэгнэлтын критеринууд
hайн-2 б., дунда зэргэ-1б., муу-0б.
Би өөрөө
Нүхэрэй hанамжа
Багша
Оньhон үгэ зүб болгоод табихые ойлгооб
Гол удхыень өөрөө дүүрэн харюугаар хэлэжэ шадааб
2. Хүнэй байдалда морин ямар туhа хэдэгые заажа харуулагты
хүдэлмэри хэдэг
аян замда ябадаг
м
орин аба хайдаг эрхилдэг
дайнда ябалсаhан
зүрхэтэй, ухаатай амитан
Υхибүүд ажалай дэбтэр соо хүдэлнэ
12 слайд.
(Самбарта мориёо ябуулха)
(Пазлын дүрбэдэхи хуби табигдана)
Хэр зэргэ ойлгоhоной критеринууд
Сэгнэлтын критеринууд
hайн-2 б., дунда зэргэ-1б., муу-0б.
Би өөрөө
Нүхэрэй hанамжа
Багша
Морин хүндэ ямар туhа хэнэб гэжэ ойлгооб
Кроссворд таа.
Мэдүүлэлнүүд соо дутуу үгыень бэшэгты, кроссворд соо табигты.
|
| 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 2. |
|
|
|
|
|
|
| ||
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 4. |
|
|
|
|
|
|
| ||
|
| 5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Хүлэг морин-хүнэй ________.
Мориндо үгэhэн хамагай хайрата нэрэ «мохошогүй ________ морин эрдэни»
Аргамаг hайхан адуун hүрэгые _________-монгол зон анхан сагhаа хүндэлжэ ябадаг юм.
Ажалай дэбтэр соо хүдэлнэ
«hайн эрэ нютагай _________, hайн морин эрын ________»
_________ дажарнуудта эгээл hайн моридые абаашадаг байhан гээшэ.
Эртэ холо сагhаа хүн _________ хоёр хоорондоо таhаршагүй холбоотой.
13 слайд.
Диагностическа карта.
(Самбар дээрэ мориёо урагшань ябуулха)
(Мориной табадахи хуби няагдана)
Кроссворд таалгын критеринууд
Сэгнэлтын критеринууд
hайн-2 б., дунда зэргэ-1б., муу-0б.
Би өөрөө
Нүхэрэй hанамжа
Багша
Үгтэhэн мэдүүлэлнүүд соо үгэнүүдые зүб бэшээб.
VI. Хэшээлэй дүн гаргалга.
Тобшолол.
Сэгнэлтэ.
-Илгагдаhан тэбхэрхэнүүд соо ямар үгэ уншабат?
Бүхы баллнуудаа тоолоод гаргагты.
-Энэ хэшээлдэ таанад ямар шэнэ юумэ мэдэхэ болобот?
-Эрдэни.
14-12б.- «5»
11-9б.-«4»
8-6б.- «3»
5-3б.- «2»
14 слайд.
Гол зорилго.
15 слайд. Хүбүүхэн.
Буряад хэлэнэй hайндэр ( Сценари )
«Буряад хэлэнэйнгээ баялиг уудалан»
(Ц-Д.Дондогой)
Зорилго: буряад хэлэнэйнгээ баялигтай үхибүүдые гүнзэгыгөөр танилсуулха, буряад хэлэндээ дуратайгаар, омогорхол түрүүлэн hургаха ба хүмүүжүүлхэ.
1 хүтэлбэрилэгшэ
Сайн байна, хүндэтэ айлшад, багшанар, түрэлхид ба hурагшад!
2 хүтэлбэрилэгшэ
Амар сайн, үхибүүд
Аглаг дэлхэйн хараасгайнууд
Далижаа үдыхэн дальбараанууд..
3 хүтэлбэрилэгшэ
«Байгалай тунгалаг аршаан мэтэ
Бурьялан байг лэ, буряад хэлэмнай…»
4 хүтэлбэрилэгшэ
Хүн бүхэн түрэhэн эхэтэй, түрэлхи хэлэтэй, түрэл арадтай ха юм. Эхэ хэлэеэ эрхимээр шудалжа, түрэл хэлэнэйнгээ баялигhаа түлхисэ абажа, угсаата зонойнгоо ёhо заншал, hургаал заабари наринаар сахижа ябаял.
1 хүтэлбэрилэгшэ
Уян hайхан буряд хэлээрээ
Урин зөөлэнөөр хэлэжэ hураял..»
2 хүтэлбэрилэгшэ
Мүнөөдэр, мартын 4-дэ, Эгэтын-Адагай дунда hургуулида буряад хэлэнэй hайндэр болохонь.
3 хүтэлбэрилэгшэ
«Утаhан хучирай аялгааршье бэшэ,
Уянгата лимбын гунигааршье бэшэ
Буряад хэлэнэйнгээ баялиг уудалан..»
Бултанда hануулан зорюулнабди.
4 хүтэлбэрилэгшэ
Буряад арадай мэдээжэ, элитэ уран шYлэгшэн, бэлигтэй журналист, оршуулагша, манай нютагай омогорхол, хүндэтэй Цырен-Дулма Дондогойн «Эхэ» гэhэн поэмын бадагай мүрнүүдые hайндэрэй гаршаг болгон абажа, иимэ хуудаhануудтай танилсагты.
Арадай аман зохёолhоо – оньhон үгэнууд, үреэлнүүд.
Бодолнуудай угалзаhаа –hургаалнууд, шүлэгүүд
«Дуулан ябыт дуунуудым» - дуунууд
1 хүтэлбэрилэгшэ
Алтан дэлхэйн хараасгайнууд
Далижаа үдыхэн дальбараанууд
Оньhон үгэнүүдые хэлсэхэнь.
«А» узэг эрдэмэй дээжэ 1. Аяга сай эдеэнэй дээжэ
Хүн болохо багаhаа 2. Хүлэг болохо унаганhаа
Эрхээр hуранхаар 3. Бэрхые hура
Айлhаа бэдэрэнхаар 4. Абдараа уудала
Олон үгэдэ олзогүй 5. Ганса үгэдэ гарзагүй
Горхо харангүй 6.Гуталаа бү тайла
Бусалhанhаа ама хүрэдэг 7. Бууралhаа үгэ дууладаг
Ганса сусал гал болохогүй 8.Ганса хун бүлэ болохогүй
2 хүтэлбэрилэгшэ
Сэдьхэлдээ сэсэг тарин, сэнтэй үреэлнуудые шагныт
3 хүтэлбэрилэгшэ
Далияа ургажа, боргожожо ябаhан үхибүдтэ үгэ үгтэнэ
Yреэлнүүд
1.Yлгэн hайхан тоонтоhоо
Yргэмжэтэй ябагты
Эхэ эсэгын буянгаар
Элүүр энхэ ябагты.
2. Эртэ бодожо,
Орой унтажа,
Ажал жаргал хоёрые
Адли тэгшээр эдлэжэ,
Арюун жаргалтай
Ябахатнай болтогой
Сагаан сэдьхэлтэй
Сэхэ харгытай
Зориhондоо хүрэжэ,
Хэлэhэнээ бүтээжэ
Баян байдалтай
Буянтай хэшэгтэй
Ябахатнай болтогой
Хойто үетэндэ
Жэшээ боложо,
Залуу үетэндэ
Зула боложо
Түрэл нютагаа суурхуулжа
Түрэл зоноо баясуулжа
Түбшэн даруухан hуугаарайт.
4 хүтэлбэрилэгшэ
Yни бэшэгдэhэншье hаа, сагай үнгэрхэ бүри сэнгээ буураагүй, hургаал заабаринууд мүнөө үеын ажабайдалда туhа тулга боломоор гэжэ найдан, танай анхаралда Эрдэни Хайбзун Галшиевай «Бэлигүүн-толи» hургаалай номhоо абтаhан hургаалнууд
hургаалнууд
Баhа урдын хуушан бэшэг
Туужануудыешье hайн унша
Тэрээнhээшье оюун түрэхэ
Yзэсэ ехэтэй болохо
Бусадай hаналые мэдэнгүй
өөрын бодолго бү хэлэ
Бусадай hаналай hайсаар мэдээд,
Хожом хэлэдэг гээшэ мэргэдэй ёhо мүн.
3.Танилсаагүй хүнтэй хөөрэлдэхын сагта
өөрыгөө магтан, бусадые муушалан бү дуугара
Бусадые муушалhааршни шанар муута гэжэ мэдэхэ
өөрыгөө магтаhааршни тэнэг гэжэ мэдэхэ.
1 хүтэлбэрилэгшэ
«Уран үгын хүсэн ехэ
Ухаан бодолоо
Yрэжэл түрүүлхэ заяатайб.»
Ахамад ангиин hурагшад уран шүлэгүүдые уншахань
Дамба Жалсараев «Бодолнуудай угалза»
Цырен-Ханда Жамьянова «Жаргал»
Шираб Нимбуев «Сэдьхэлэй дуун»
Тимур Гомбожапов «Шэнэ сагай дуунууд»
2 хүтэлбэрилэгшэ
Хүн бүхэн бүхы наhан соогоо hайн hайхан юумэ үзэжэ, хаража ябаха дуратай ха юм даа. Жаргалтай, hайн байдал зохёохын тула бүхы шадалаараа эрмэлзэhээр энэ болоо. Анхан сагhаа хойшо алтан шара наранай мүнхэ гэрэлые, атар hайхан дэлхэйн үлгэн дайдые, хүхэ тэнгэриин хүжэ торгые, хүхы шубуунай жэмбүүр дууе, хада хангалай үндэрые, харьялаа булагай тунгалаг уhые, сэсэг набшын сэнгэдэг үнгые, сэнхир хүхэ ногооной анхилма үнэрые магтан арюухан сэдьхэлэйнгээ уянгата дуугаа дууладаг байгаа.
Yгэнь ба хүгжэмынь Алдар Дондоковой «Буряад орон»
3 хүтэлбэрилэгшэ
«Буряад уянхан хэлээрээ» ургажа ябаhан нютагайнгаа залуу үетэниие эртын заншалаар Цырен-Дулма Цыреновна Дондогой иигэжэ үреэhэн байна
Нютагаа hайханаар сахижа,
Нютагайнгаа нэрые үргэжэ,
Ябажа байhан залуу үетэн
Ямар hайнууд гээшэбта.
Ум сайхан амгалан болтогой!
Уладайм үри жаргаха болтогой!
4 хүтэлбэрилэгшэ
Багшанарай ба hурагшадай хор
Yгэнь Цырен-Ханда Жамьяновагай
Хүгжэмынь Ринчин Бурхиевай «Эгэтын-Адагай hургуули»
Фотография кабинета