Химиялык реакциялардын типтери.

Сабакка чейин

Сабактын темасы: Химиялык реакциялардын типтери.

Сабактын методу: Айтып берүү

Сабактын тиби: Аралаш

Сабактын формасы: Жаңы теманы түшүндүрүү

Күтүлүүчү натыйжа:

• Химиялык реакциялардын типтерине аныктама бере алышат;

• Химиялык реакциянын типтерин бири-биринен айырмалай алышат.

• Химиялык формула;

• химиялык реакция;

• химиялык реакциянын жүрүү шарттары;

• химиялык реакциянын жүрүү белгилери;

• жөнөкөй жана татаал заттар жөнүндө айтып бере алышат жана бул түшүнүктөрдү химиялык реакциянын типтери боюнча көнүгүүлөрдү иштөөдө туура пайдалана алышат.

Сабактын мотивациясы (бул сабак эмнени берет): Химиялык реакциялардын типтери боюнча маалымат алышат. Химиялык реакциянын типтери боюнча көнүгүүлөрдү өз алдынча аткара алышат.

Сабактын ѳбѳлгѳсү (Окуучунун априордук билими (мурунку билими)): Химиялык формула, химиялык реакция, химиялык реакциянын жүрүү шарттары, химиялык реакциянын жүрүү белгилери, жөнөкөй жана татаал заттар боюнча маалымат бар.

Сабактын жабдылышы: Слайддар, сүрөттөр, моделдер, анимация колдонулат.

Убакыт: 45 минута

Убакытты бѳлүштүрүү:Чакыруу этабы:6-8мин

Түшүнүү этабы(сабактын негизги бѳлүгү):22-25 мин

Ойлонуу этабы (сабакты бышыктоо):12-12 мин

Сабак

Сабактын жүрүшү:

Чакыруу этабы:

Сабактын чөйрөсү: Саламдашуу,класстын тазалыгына кѳз салуу,тактоо.

Жагымдуу маанай түзүү:

Сүрөттөгү жакшы көргөн гүлдү тандагыла.Ал гүлгө туура келген мүнөздөмөнү окуп берүү.

Үй тапшырмасын текшерүү жана ѳтүлгѳн теманы кайталоо:

төмөндөгү схема боюнча реакциялар теңдемелерин түзгүлө:

Са + О₂ →

Fе + С1₂ →

Түшүнүү этабы(сабактын негизги болүгү):

ХИМИЯЛЫК РЕАКЦИЯЛАРДЫН ТҮРЛӨРҮ

Бир заттын башка бир затка айлануусу химиялык кубулуш (химиялык реакция, химиялык айлануу)деп аталат.

1.Ажыроо реакциясы

Бир татаал заттан химиялык реакция учурунда бир нече татаал жана жѳнѳкѳй заттар пайда болсо ажыроо реакциясы деп аталат.

Мисалы: а)2KMnO₄= K₂MnO₄+ O₂ +MnO₂ б)2Al(OH)₃ = Al₂O₃ +3 H₂О

2.Кошулуу реакциясы

Бир нече татаал жана жѳнѳкѳй заттар арекеттенишип химиялык реакция учурунда бир татаал затты пайда кылса кошулуу реакциясы деп аталат.

Мисалы: а)4V +5O₂= 2V₂O₅ б)2Na+ S = Na₂S

3.Орун алмашуу реакциясы

Татаал жана жѳнѳкѳй заттар арекеттенишип химиялык реакция учурунда татаал заттын курамындагы атом менен

жѳнѳкѳй заттын атому орун алмашса орун алмашуу реакциясы деп аталат.

Мисалы: а)2H₃PO₄+ 6Na= 2Na₃PO₄+ 3H₂ б)FeCl₃ +3 К=3КCl+Fe

4.Алмашуу реакциясы(сүрүп чыгаруу)

Татаал менентатаал заттар арекеттенишип химиялык реакция учурунда татаал заттардын курамындагы атомдор

алмашса алмашуу(сүрүп чыгаруу) реакциясы деп аталат.

Мисалы: а)3H₂SO₃+ Al₂O₃= Al₂(SO₃)₃+3 H₂О б)CaCO₃ + Na₂SO₄=CaSO₄+ Na₂ CO₃

Ойлонуу этабы(сабакты бышыктоо):

Үйгѳ тапшырма:

Төмөнкү көрсөтүлгөн реакциялардын теңдемелерин теңдегиле жана реакциянын типтери боюнча бөлүп жазгыла:

1)N₂+O₂=N₂O₅ 2)H₂О =O₂+H₂

Баалоо: