СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

"Хъысмœт! Æз бузныг дœн дœуœй..."

Категория: Всем учителям

Нажмите, чтобы узнать подробности

Номдзыд Абайты Васо, мадœлон œвзаджы хъысмœтыл сагъœс кœнгœйœ загъта, зœгъгœ,махœй алкœуыл дœр ис хъœбулы хœс,цы адœм нœ ныййардтой, тœккœ стырдœр исбон -  œвзаг - нын чи ныууагъта,уыдоны раз: хъуамœ йœ сыгъдœг дарœм,хъуамœ йœ хъœздыгдœр кœнœм. «Ирон интеллигенцийы иу хай былысчъилœй кœсын райдыдта йœ мадœлон œвзагмœ,œмœ бирœтœ суанг сœ бинонты 'хсœн дœр нал дзурынц сœхи œвзагыл. Уый адœймаджы œфтауы катайыл. Хицœн цœрœгойтœ дœр ма Сырх чиныгмœ хаст куы цœуынц œмœ сœ бахъахъхъœныныл зœрдиагœй куы куыстœуы,уœд œвзаг – алы адœймагœн дœр йœ зынаргъ культурон хœзна – цœуылнœ цœуы хъахъхъœд цœстыгагуыйау? – фарста Васо.»

Просмотр содержимого документа
«"Хъысмœт! Æз бузныг дœн дœуœй..."»

«Хъысмœт! Æз бузныг дœн дœуœй,

Кœй фœзындтœн дунемœ œз Иронœй!»

«Благодарю Судьбу свою за то,

Что на этот свет родился Осетином!»

Челехсаты Хъазыбег Сергейы фырт.

Номдзыд Абайты Васо, мадœлон œвзаджы хъысмœтыл сагъœс кœнгœйœ загъта, зœгъгœ,махœй алкœуыл дœр ис хъœбулы хœс,цы адœм нœ ныййардтой, тœккœ стырдœр исбон - œвзаг - нын чи ныууагъта,уыдоны раз: хъуамœ йœ сыгъдœг дарœм,хъуамœ йœ хъœздыгдœр кœнœм. «Ирон интеллигенцийы иу хай былысчъилœй кœсын райдыдта йœ мадœлон œвзагмœ,œмœ бирœтœ суанг сœ бинонты 'хсœн дœр нал дзурынц сœхи œвзагыл. Уый адœймаджы œфтауы катайыл. Хицœн цœрœгойтœ дœр ма Сырх чиныгмœ хаст куы цœуынц œмœ сœ бахъахъхъœныныл зœрдиагœй куы куыстœуы,уœд œвзаг – алы адœймагœн дœр йœ зынаргъ культурон хœзна – цœуылнœ цœуы хъахъхъœд цœстыгагуыйау? – фарста Васо.»

Ирон национ ахуырады системœ у Республикœ Цœгат Ирыстон – Аланийы ахуырады иумœйаг системœйы œнœфœхицœнгœнгœ хай œмœ арœзт цœуы ахуырады къабазы паддзахадон политикœйы иумœйаг принципты бындурыл. Уыдон та фидаргонд сты Уœрœсейы Федерацийы закъондœттынады.

Ирон национ ахуырад у ахуырадон системœ,кœцы:

- бындур œвœры ахуырады œмœ хъомылады мидисœн Уœрœсейы Федерацийы паддзахадон фœлгœты;

- пайда кœны ирон œмœ уырыссаг œвзœгтœй ахуыр œмœ хъомылгœнœн œвзœгты хуызы;

- œвдисы национ культурœ,фœндаг кœны иннœ культурœтœм œмœ зœрдœдарœн у нацийы нырыккон политикон, экономикон œмœ социалон рœзтœн.

Алы ирон хœдзар та уœлдай хъœздыгдœр уœд уыдзœнис,куы дзы хъуыса мадœлон œвзаджы зœлтœ,куы дзы кувой œртœ чъирийы иронау. Æмœ, мœнмœ гœсгœ,ирон чъиритœ дунейы 'взœгтœй никœцыйœ ис афтœ рœсугъд скувœн.

Цœмœй нœ мадœлон œвзаг ма фесœфа,уый тыххœй Республикœйы арœзт цœуы бирœ алыхуызон мадзœлттœ, кœцытœй иу у Ирон œвзаджы бœрœгбон. Уый бœрœг кœнœм ныр œртындœс азы фынддœсœм майы. Ацы уынаффœ рахаста Республикœ Цœгат Ирыстон – Аланийы уœды президент Дзасохты Алыксандр дыууœ мин œртыккœгœм азы œмœ баст у Къостайы œмдзœвгœты œмбырдгонд «Ирон фœндыр» фыццаг хатт мыхуыры куы рацыд,уыимœ.Ирон œвзаджы бœрœгбон бацахста сœрмагонд,ахсджиаг бынат ирон адœмы зœрдœты,йœ бœрœг кœныныл дывœр хъарутœй фœархайынц.

Мадœлон œвзаджы боны размœ Ахуырады, Культурœйы, Фœсивœды хъуыддœгты министрадтœ,Фысджыты цœдис,сывœллœтты рœвдауœндœттœ,скъолатœ,институттœ, Къостайы номыл университет œмœ Педагогон институт œмгуыст фœкœнынц. Бауынаффœ кœнынц, куыд œй бœрœг кœндзысты,уый. Цœттœгонд œрцœуы бирœ алыхуызон мадзœлттœ, цœмœй ирон адœммœ бахъара Мадœлон œвзаджы хъœздыгдзинад.Фылдœр ацы хœс œвœрд цœуы ахуыргœнджытыл,культурœйы кусджытыл, скъоладзаутыл,студенттыл œмœ ныййарджытыл.Скъолаты œмœ районты культурœйы галуанты арœзт œрцœуынц литературон – музыкалон изœртœ, конкурстœ.

Указы бœлвырд амынд у,Ирон œвзаджы боны сœйраг нысан кœй у мадœлон œвзаг хъахъхъœнын œмœ йœ дарддœры рœзтмœ œхсœнады œргом здахын. Хъуамœ скифты, сœрмœтты œмœ аланты фœдонтœ зоной сœ мадœлон œвзагыл дзурын, кœсын, зоной сœ фыдœлты œгъдœуттœ, культурœ, цырдыуаг, зоной зарын œмœ кафын.

Дунеон организации ЮНЕСКО куыд нымайы, афтœмœй алы аз дœр фесœфы 15-20 œвзаджы. Мах неппœт дœр œвдисœн уыдыстœм,телевизорœй – иу уыцы трагикон хъœлœсы уагœй куы радзырдтой «дыууœ мин фарœстœм азы ЮНЕСКО бахаста ирон œвзаг,чи мœлы, уыдоны номхыгъдмœ».Уыцы ныхœстœм хъусын,œвœццœгœн,ирон адœмœн œнцон хъуамœ ма уа. Æз уœд сфœнд кодтон, ЮНЕСКО – йы хъуыды раст кœй нœу,уый бамбарын кœнын адœмœн œмœ цы фœлтœримœ кусын,уыдонœн.

Ау, куыд хъуамœ фесœфа не 'взаг, кœд œмœ йыл алы бон дзуры авдсœдœ мин адœймагœй фылдœр, кœд œмœ нœм ис национ театртœ,национ мыхуыр, телеуынынад œмœ радио, хъœздыг литературœ,аивад. Ирон œвзагœн , ирон адœмон сфœлдыстад œмœ литературœйœн стыр аргъ скодтой бирœ адœмты минœвœрттœ дœр: Всеволод Миллер, Жорж Дюмезиль, Андрей Щегрен.

Æз афтœ нœ зœгъын, œмœ Ирыстон у сеппœтœй рœсугъддœр бœстыхай, ирœттœ та сты œндœр адœмы хœттытœй хуыздœр,уымœн œмœ кад кœнын сеппœт адœмтœн дœр. Фœлœ мын мачи бауайдзœф кœнœд, ирон адœм мын хœстœгдœр кœй сты, уый. Мœ цœсты œрдуйы бœрц дœр нал уыдзœн уыцы уырыссаг,дзуттаг,сомихаг,кœцы зœгъы,кœй уарзы иннœ адœмы хœттыты минœвœртты йœхи адœмы хуызœн.

Ирон поэт Мыртазты Барис фыста:

«Ирон œгъдау куы нал зона ирон, Уœд уый уыдзœн œнœуидаг бœласау. Ирон œвзагœн чи кœна кœрон, Уый хъуамœ Ирœй хœхты зœй фœласа. Нœ фœнды мœн œндœр дœттимœ œз, Мœхи хœхты куыд схœццœ уон донау. Иронау цœрын у зœххыл мœ хœс, Мœлгœ дœр хъуамœ акœнон иронау.»

Æз уарзын œмœ сœрыстыр дœн ирон адœмœй,кœцытœ радтой дзыллœйœн:

- куырыхон философ Анахарсисы

- историк Иорданы

- œнœбасœтгœ хотыхдар Царазон Сослан – Давиды,

- гениалон поэт Къостайы

- зынгœ ахуыргонд Абайты Васойы

- граждайнаг хœсты таурœгъон хъайтар Дзœрœхохты Хадзы – Мураты

- разагъды œфсадфœтœгтœ Плиты Иссœ œмœ Мамсыраты Хадзы – Умары

- œнœхъœн дунейы зындгонддœр Отелло – Тœбœхсœуты Балойы

- фыццаг сылгоймаг - дирижер Дудараты Вероникœйы

- арктикон джигит Кучиты Юрийы

- балеринœ Адырхаты Светланœйы

- дунейы зындгонд барœг Гудцаты Агуыбейы

- фыццаг цирчы хъазœг барджыты къорд сфœлдисœг Хъантемыраты Алыбеджы

- легендарон богал Хъаныхъуаты Болайы

- Олимпаг хъœзтыты дыууœ хатты уœлахиздзау, Европœйы œртœ хатты уœлахиздзау, Дунейы цыппар хатты уœлахиздзау, Советон Цœдисы авд хатты уœлахиздзау Андиаты Сосланы

- œз сœрыстыр дœн ирон кœй дœн,уымœн œмœ мах стœм Хъобайнаг культурœ œмœ Скифаг аивады фœдонтœ.

- ирон адœм сфœлдыстой бирœ œвзœгтœм тœлмацгонд дунейы цивилизациты щедевр «Нарты кадджытœ» œмœ диссаджы налхъуыт – налмас, Хуыцауœй лœвœрд кафт «Симд».

Мœ размœ хœс сœвœрдтон,ЮНЕСКО кœй фœрœдыдис, œгœр кœй батагъд кодтой œмœ не' взагœн œвзœр фидœн кœй сныв кодтой,уыцы хъуыдытœ аиуварс кœнын. Уымœн та бирœ гœнœнтœ,бирœ мадзœлттœ ис,œмœ œз архайдзынœн цœмœй нœ уарзон мадœлон œвзаг булœмœргъы зарœгау зœла Иры хœхты,Иры быдырты œмœ ирон адœймаг кœмдœриддœр уа, уым хъуамœ сœрбœрзондœй дзура:

« Хъысмœт! Æз бузныг дœн дœуœй, Кœй фœзындтœн дунемœ œз Иронœй!».

Ацы ныхœстœ хуымœтœджы нœ равзœрстон эпигрœфœн. Фœнды кœронбœттœн скœнын Хаджеты Таймуразы œмдзœвгœйы скъуыддзагœй:

«Мœлœн дын нœй, нœ фыдœлты œвзаг, Дœ зœронд мад у ацы зœххы къори. Æмœ куы сœфа, ма зœгъœд ызнаг, Дœуимœ сœфы дунейы истори!»




Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!