Классный час 5класс

“ Ким болгум келет, мында “ жаңы” мектеп мага кандай жардам берет?”

Классы: 7 Г

Сабактын максаты:

Окуучуларды билимдин жашоодогу маанилүүлүгүн билүүгө, Кыргыз Республикасындагы 12 жылдык билим берүү системасынын максаттары жана өзгөчөлүктөрү менен таанышууга, окууга жана өз алдынча билим алууга калыптандыруу.

Сабактын тиби:

– Аралаш сабак (жаңы билим берүү, изилдөө жана бекемдөө элементтери менен)

– Кесиптик багыт берүүчү, мотивациялык жана интерактивдүү сабак

Сабактын формасы:

– Интерактивдүү жана дискуссия, топтук иш жана презентация

Колдонулуучу каражаттар:

– Мугалимдин презентациясы (интерактивдүү такта/проектор)

– Белгилүү адамдардын ийгилик тарыхы жазылган карточкалар

– Ватман, стикерлер (жалбырак, алма формасында)

– Маркерлер, фломастерлер

– «Ийгиликтин тепкичи» жана «Кыялдар дарагы» үчүн шаблондор

– Баалоо шкаласы (түс белгиси менен)

– Тест жана ырастоо/миф карталары

5 Е модель

1 - этап – көңүл буруу:

Көңүл буруу- этабында алдын-ала окутуу жүргүзүлүп, окуучулардын кызыгуусун туудурат. Бул этапта мугалим суроо берүү аркылуу окуучулардын көңүлүн бурууга аракет кылат: «Эмнеге?», «Бул жөнүндө эмнени билсем болот?», «Бул көйгөйдү кантип чечсе болот?», «Эмне үчүн мындай болду?»

Билим берүү жана келечек

Окуучуларга суроолор:

• Бул иллюстрациядан эмнени көрүп турасыз?

• Кандай эки жолду көрсөтүп турат?

Мугалимге сунуш:

Бардык окуучулар сүрөттүн негизги идеясын туура тушүнүш үчүн жөнөкөй байкоо менен баштаңыз.

• Сиз эки жолдун кайсынынсын тандайсыз? Эмнеге? Жолдо бара жатканыңызды элестеткенде кандай эмоциялар пайда болду?

Мугалимге сунуш:

Суроонун жеке өзүнө маанилүүлүгүнө, өзүнүн келечегинин жана андагы билимдин ролу жөнүндө ойлонууга түрткү бериңиз.

• Кандай ойлойсуз, жолдун кесилишинде турган адам “жарык” жолго түшүш үчүн эмне кылуу керек. Бул оңойбу?

Мугалимге сунуш:

Билим алуу үчүн жана мүмкүн болгон кыйынчылыктарды жеңүү үчүн талап кылынган аракеттерди талкуулайт.

• “Караңгы” жол менен кеткен адам кайрылып, кайра “жарык” жолду тандоого болобу? Ал үчүн ал эмне кылуу керек?

Мугалимге сунуш:

Тагдырды өзгөртүү мүмкүндүгүн, ар кандай курактагы билимдин ролун жана аракеттенүү керектигин талкуулоо

• Бул сүрөт келечектин жолунун эки вариантын гана көрсөтүп турат. Башка жолдору барбы? Бар болсо кандай?

Мугалимге сунуш:

Ой жүгүртүүнүн алкагын кеңейтүү үчүн, дүйнөнүн ак жана кара болуп бөлүнбөөрүн, бирок ошол эле учурда билим ийгиликке жетүүнүн негизги фактору экендигин баса белгилеп көрсөтүү.

2 - этап – изилдөө: окуучулар суроолорго же маселелерге кабылат жана аны чечүү керек. Алар изилдөөнү жекече же топтордо жүргүзсө болот.

Белгилүү адамдардын тарыхы камтылган 4-5 карточка же барак (топтордун санына жараша) даярдаңыз. Классты топторго бириктириңиз.

Ар бир топко — 1ден тарыхы менен карточка.

Тапшырма: суроолорду окуп, талкуулап жана жооп берүү

Талкуу үчүн суроолор:

• Бул кишинин жолу кандай болгон?

• Билим ага кандайча жардам берди?

• Кандай сапаттар максатка жетүүгө жардам берди?

• Биз андан эмнени үйрөнсөк болот?

• Ар бир топ өз чечимдерин (1–2 мин) презентациялайт.

Сиз болсо, сиз суктанган башка атактуу адамдын ийгилик окуясын тандай аласыз (спортсмен, актёр, окумуштуу, коомдук ишмер, жада калса үй-бүлөңүздөн бирөө).

Карточкалар менен аналогиялык баяндама даярдап, ошол эле суроолорго жооп бериңиз.

Карточка 1 – Асель Сартбаева

Мамлекет: Кыргызстан

Эмнеси менен белгилүү: химия илимдеринин профессору

(Улуу Британия), EnsiliTech биотехнологиялык стартаптын кош негиздөөчүсү

Тарыхы:

Асель илим менен социалдык миссиянын кесилишинде иштейт – анын стартап долбоору вакциналарды кремний кычкылы менен каптоо аркылуу муздаткычсыз сактоо жана ташуу жолу эсептелет.

Сартбаева өзүнүн ачылышы үчүн британиялык IChemE химия-инженер институту тарабынан эки жолу сыйланган; Улуу Британиядагы “Жаңы технологиялар” сынагында Химия коомчулугунун падышасы (ХКП) “Ден соолук” категориясын жеңип алган

Суроолор:

• Анын билгендери жана билими инновациялык илимдерди өнүктүрүүгө кандайча өбөлгө түзөт?

• Эмне үчүн анын долбоору Кыргызстанга гана эмес бүткүл дүйнө жүзүнө пайдалуу болушу мүмкүн?

• Анын тарыхындагы кандай кадамдар окуучуну шыктандырат (мисалы, илим изилдөө)?

Карточка 2 –Малала Юсуфзай

Мамлекет: Пакистан

Эмнеси менен белгилүү: Нобель сыйлыгынын дүйнөдөгү эң жаш лауреаты

Тарыхы:

Малала бала кезинен эле кыздардын билим алуу укугу үчүн күрөшкөн. Коркутууларга карабастан мектепке барып жана телевидениеге да чыгып турган. Ал 15 жашында жаракат алып, бирок аман калган жана билим алуу үчүн күрөштүн символу болуп калды. Ал азыр Оксфорддо окуйт жана башкаларга жардам берет.

Талкуу үчүн суроолор:

• Эмне үчүн ага окуу абдан маанилүү болгон?

• Ал билимин кантип колдонгон?

• Кандай сапаттар ага жардам берген?

Карточка 3 – Акжол Махмудов

Мамлекет: Кыргызстан

Эмне менен алектенет: Дүйнө чемпиону жана грек-рим күрөшү боюнча Олимпиада оюндарынын жеңүүчүсү

Тарыхы:

Акжол бала чагынан эле чемпион болууну кыялданчу. Ал Ош областындагы жөнөкөй үй-бүлөдө чоңоюп, атасынын сунушу менен 6 жашынан баштап машыга баштаган. Бир туугандары менен бирге машыгып, кыйынчылыктарды жана атаандаштарды жеңе билген. Бир нече жолу женилген, бирок багынган эмес. 2020-жылкы Олимпиададагы күмүштөн кийин, дүйнөлүк чемпионатта (2022,2023) алтын алган биринчи кыргызстандык болгон, 2024-жылкы парижде өткөн Олимпиадада коло медаль алган.

Суроолор:

• Кандай кыйынчылыктарды жеңген?

• Спорттук тарбия ага эмне берген?

• Андан эмнени үйрөнүугө болот?

Карточка 4 – Джоан Роулинг

Мамлекет: Улуу Британия

Эмнеси менен белгилүү: Гарри Поттер жөнүндөгү китептин автору

Тарыхы:

Роулинг ийгиликке жеткенге чейин жалгыз бой эне жана пособиеге жашачу. Ал университетте адабиятты жана тилди окуп изилдеген, көп окуган жана жазуучу болууну кыялданчу. Басмаканалар көп жолу баш тартканына карабастан, анын китеби жарыялангандан кийин дүйнөлүк бестселлерге айланган.

Суроолор:

• Кандай кыйынчылыктарды женип өткөн?

• Билим ага эмне берген?

• Андан эмнени үйрөнүүгө болот?

3 -этап – түшүндүрүү: Окуучулар суроону/ маселени кантип чечкендигин, чечүүдө маалыматка кантип жеткендигин, кандай ыкмаларды колдонгундугун айтып беришет. Мугалим окуучуга кыйытып айтуу аркылуу, өзүнүн түшүнүктөрү жана аныктамалары аркылуу түшүнүүгө багыт берет.

Сүйлөгөндөн кийинки талкуу:

1. Кандай чечим чыгарууга болот?

2. Бул адамдарды эмне бириктирип турат?

3. Азыр кыйналып турсаң да, окуу эмне үчүн мааниүү.

Окуучулардын ролу: иштерин презентациялайт, суроолорго жооп берет, аргументтейт.

Мугалимдин ролу: Мугалим илимий тилди, терминдерди жана түшүнүктөрдү колдонуу менен окуучулардын жоопторунан тыянак чыгарат.

Жаңы билимди бышыктоо: окуучулар тапшырмалар/ мисалдар/көнүгүүлөр аркылуу алган билимин бышыктайт

Мугалим КРдагы 12 жылдык билим берүү жөнүндө кыскача айтып берет:

• эмне үчүн киргизилди;

• керектүү көндүмдөрдү жана компетенцияларды өнүктүрүүгө кантип жардам берет;

• жаңы ыкмалар (долбоордук иш, профилдөө).

Мугалимдин презентациясы

Тест

1. Эми Кыргыз Республикасында жалпы билим берүү канча жылга созулат?

А) 11 жыл

Б) 12 жыл

В) 13 жыл

2. Кыргызстан эмне үчүн 12 жылдык билим берүүгө өттү?

А) Билим берүүнүн сапатын жана жашоого даярданууну жакшыртуу.

В) Анткени башка мамлекеттерде да 12 жыл окушат.

3. Жогорку классстарда эмнени үйрөнүшөт (10–12)?

А) Орус тилин жана математиканы.

Б) Бардык предметтерди бирдей.

В) Профиль боюнча предметтер: гуманитардык, техникалык ж.б.

4. Жаңы система кандай көндүмдөрдү өнүктүрөт?

А) Формулаларды гана билүү.

Б) Критикалык ой жүгүртүү, командада иштөө.

В) Тесттерге гана даярдоо.

Топторго ырастоо карталарын бериниз - алар кайсынысы чындык, кайсынысы миф экендигин аныкташ керек

1. этап – тереңдетүү: Окуучуларга жаңы маселелерди чечүү берилет, ошону менен бирге алар буга чейин изилденген концепцияларга түшүнүктөрү жана жөндөмдүүлүктөрү өнүгүп бекемделет. Алар башка окуучулар тарабынан берилген далилдерди сындаса болот.

Интерактивдүү тапшырма «Ийгиликтин тепкичи»

Этап 1

5 кадамдан турган тепкичтин сүрөтүн тартыңыз — 5 - класстан 9 класска чейин (же учурдагы).

Ар бир кадамга сиз ушул жылы өздөштүрүүчү же жетүүчү, өзүңүз каалаган кыялыңызга же профессияга жеткирүүчү нерсени тартыңыз же жазыңыз.

9- класс

Келечекте ким болгум келеримди түшүнөм

8- класс

Компьютердик көндүмдөрдү өздөштүрүп жатам

7- класс

Мектептеги долбоорго катышып жатам

6- класс

Англис тилинде сүйлөй баштадым

5 -класс

Убакытты пландоону үйрөнүп жатам

Этап 2

Жупта же чакан топто талкуулоо.

Тепкичтер менен жаныңыздагы менен бөлүшүңүз.

Суроолорго жооп бериңиз:

• Кадаамдарыбыздын кайсынысы окшош?

• Эң маанилүүсү кайсы жана эмне үчүн?

• Кандай кыйынчылыктар пайда болушу мүмкүн?

Этап 3

Доскага тобунуз менен «Кыялдар дарагын» түзүңүз.

Окуучулар жалбырак же алма формасындагы стикерлерди алышат.

Аларга жазышат:

• өздөрүнүн кыялдарын/максаттарын

• ушул жылда жасалчу кадамды

Өздөрүнүн «түшүмдөрүн» доскадагы же ватмандагы «бакка» жайгаштырат.

Мугалим жыйынтык чыгарат.

Биздин ар бир окуу жылыбыз – бул кадам. Негизгиси кайда баратканыбызды билишибиз керек. А мектеп – жогору чыгууга жардам берүүчү тепкич.

5- этап – баалоо: мугалим жана окуучу менен биргеликте жүргүзүлөт.

Сезимиңизге туура келген вариантты белгилеңиз же белги коюңуз.

Иштеп чыккан:

РПККЖКДИнун ага окутуучусу Азимова М.Л.

“Кем я хочу стать и как “новая” школа мне в этом поможет?”

5-9 классы

Цель урока:

Учащиеся узнают о значении образования в жизни, познакомятся с целями и особенностями 12-летней системы образования КР, сформируют мотивацию к обучению и самопознанию.

Тип урока:

– Комбинированный урок (с элементами объяснения нового материала, исследования и закрепления)

– Профориентационный, мотивационный и интерактивный урок

Форма урока:

– Интерактив и дискуссия, групповая работа и презентация

Используемые материалы:

– Презентация учителя (интерактивная доска/проектор)

– Карточки с историями успеха известных людей

– Ватман, стикеры (в форме листьев, яблок)

– Маркеры, фломастеры

– Шаблоны для «Лестницы успеха» и «Дерева мечты»

– Шкала оценивания (с цветовой маркировкой)

– Тест и карточки «Подтверждение/миф»

5 Е модель

1 этап – привлечение внимания:

Привлечение внимания – этап, на котором осуществляется предварительное обучение и у учащихся возникает чувство любопытства. На этом этапе учитель пытается привлечь внимание учащихся, задавая вопросы: «Почему?», «Что я могу об этом узнать?», «Как можно решить эту проблему?», «Почему это произошло?»

Образование и будущее

Вопросы к учащимся:

• Что вы видите на этой иллюстрации?

• Какие два пути она показывает?

Рекомендация учителю:

Начать с простого наблюдения, чтобы убедиться, что все учащиеся правильно поняли основную идею изображения.

• Какой из этих путей вы бы выбрали для себя? Почему? Какие эмоции у вас возникли, когда вы вообразили, что идете по пути?

Рекомендация учителю:

Сделать вопрос личностно значимым, заставить задуматься о собственном будущем и роли образования в нём.

• Как вы думаете, что нужно сделать человеку, который стоит на перекрестке, чтобы попасть на “светлый” путь? Легко ли это?

Рекомендация учителю:

Подвести к обсуждению усилий, которые требуются для получения образования, и возможных трудностей.

• Может ли человек, который уже пошел по “темному” пути, вернуться и выбрать “светлый”? Что ему для этого понадобится?

Рекомендация учителю:

Обсудить возможность изменения судьбы, роль образования в любом возрасте и необходимость усилий.

• Эта иллюстрация показывает только два варианта будущего. Существуют ли другие пути? Если да, то какие?

Рекомендация учителю:

Расширить рамки мышления, показать, что мир не делится только на черное и белое, но при этом подчеркнуть важность образования как одного из главных факторов успеха.

2 этап – исследование: учащиеся сталкиваются с вопросом или проблемой и должны его решить. Они могут проводить исследования индивидуально или в группах.

Подготовьте 4–5 карточек или листов (по количеству групп) с историями известных людей. Объедините класс в группы.

Каждой группе — 1 карточка с историей.

Задание: прочитать, обсудить и ответить на вопросы:

Вопросы для обсуждения:

• В чём заключался путь этого человека?

• Как ему/ей помогло образование?

• Какие качества помогли добиться цели?

• Чему мы можем у него/неё научиться?

• Каждая группа коротко (1–2 мин) презентует выводы.

Вы можете выбрать историю успеха другого известного человека, которым вы восхищаетесь (спортсмен, актёр, учёный, общественный деятель, даже кто-то из вашей семьи).

Подготовьте краткую историю по аналогии с карточками и ответьте на те же вопросы.

Карточка 1 – Асель Сартбаева

Страна: Кыргызстан

Чем знаменита: профессор химических наук (Великобритания), сооснователь биотехнологического стартапа EnsiliTech

История:

Асель работает на стыке науки и социальной миссии — проект её стартапа решает проблему хранения и транспортировки вакцин без охлаждения, путём их покрытия оксидом кремния. За своё открытие Сартбаева была дважды награждена британским институтом химиков-инженеров IChemE; выиграла в Великобритании конкурс «Новые технологии» Королевского химического общества (КХО) в категории «Здоровье».

Вопросы:

• Как её знания и образование способствуют развитию инновационной науки?

• Почему её проект может быть полезен не только Кыргызстану, но всему миру?

• Какие шаги из её истории могут вдохновить учащихся (например, изучать науку)?

Карточка 2 –Малала Юсуфзай

Страна: Пакистан

Чем знаменита: самая молодая лауреатка Нобелевской премии мира

История:

С детства Малала боролась за право девочек на образование. Несмотря на угрозы, продолжала ходить в школу и выступать на телевидении. В 15 лет её ранили, но она выжила и стала символом борьбы за образование. Сейчас учится в Оксфорде и помогает другим.

Вопросы для обсуждения:

• Почему для неё было так важно учиться?

• Как она использовала своё образование?

• Какие качества ей помогли?

Карточка 3 – Акжол Махмудов

Страна: Кыргызстан

Чем знаменит: чемпион мира и призёр Олимпийских игр по греко-римской борьбе

История:

С детства Акжол мечтал стать чемпионом. Он вырос в простой семье в Ошской области и начал заниматься борьбой с шести лет по инициативе отца. Тренировался с братьями, преодолевая трудности и конкуренцию. Неоднократно проигрывал, но не сдавался. После серебра на Олимпиаде-2020 он стал первым кыргызстанцем, завоевавшим золото на чемпионате мира (2022, 2023), а в 2024 году взял бронзу на Олимпиаде в Париже.

Вопросы:

• Какие трудности он преодолел?

• Что дало ему спортивное воспитание?

• Чему можно у него поучиться?

Карточка 4 – Джоан Роулинг

Страна: Великобритания

Чем знаменита: автор книг о Гарри Поттере

История:

До успеха Роулинг была матерью-одиночкой, жила на пособие. Она изучала литературу и языки в университете, много читала и мечтала стать писательницей. После множества отказов издательств её книга всё же была опубликована и стала мировым бестселлером.

Вопросы:

• Какие трудности она преодолела?

• Что дало ей образование?

• Чему можно у неё поучиться?

3 этап – объяснение: учащиеся рассказывают, как они решили вопрос/задачу, как получили доступ к информации во время решения, какие методы использовали. Учитель направляет ученика, давая подсказки и возможность ему объяснить, используя его собственные понятия и определения.

Обсуждение после выступлений:

1. Какие выводы можно сделать?

2. Что объединяет этих людей?

3. Почему важно учиться, даже если сейчас трудно?

Роль учащихся: презентуют работы, отвечают на вопросы, аргументируют.

Роль учителя: учитель делает выводы ответов учащихся, при этом использует научный язык, вводя термины и понятия.

Закрепление новых знаний: учащиеся через задания/примеры/упражнения закрепляют полученные знания.

Учитель кратко рассказывает о 12-летнем образовании в КР:

• почему введено;

• как оно помогает развивать нужные навыки и компетенции;

• новые подходы (проектная деятельность, профилизация).

Презентация учителя

Тест

1. Сколько лет теперь длится общее образование в Кыргызской Республике?

А) 11 лет

Б) 12 лет

В) 13 лет

2. Почему Кыргызстан перешёл на 12-летнее образование?

А) Чтобы больше учить детей.

Б) Чтобы улучшить качество образования и подготовку к жизни.

В) Потому что в других странах тоже учатся 12 лет.

3. Что изучают в старших классах (10–12)?

А) Только русский и математику.

Б) Все предметы одинаково.

В) Предметы по профилю: гуманитарный, технический и др.

4. Какие навыки развивает новая система?

А) Только знание формул.

Б) Критическое мышление, работа в команде.

В) Только подготовку к тестам.

Раздайте группам карточки с утверждениями — они должны решить, какие из них правда, а какие — миф.

4 этап – углубление: учащимся предлагается решить новую проблему, при этом они получают дополнительные понятия, связанные с уже изученными концепциями, и таким образом, способности учащихся к концептуальному пониманию развиваются и укрепляются. Они могут критиковать доказательства, представленные другими учащимися. 

Интерактивное задание «Лестница к успеху»

Этап 1

Нарисуйте лестницу из 5 ступенек — от 5 до 9 класса (или текущего).

На каждой ступеньке напишите/нарисуйте, что вы хотите освоить или достичь в этом году, чтобы приблизиться к своей мечте или профессии.

9 класс

Пониманию, кем хочу стать в будущем

8 класс

Осваиваю компьютерные навыки

7 класс

Участвую в школьном проекте

6 класс

Начинаю говорить на английском языке

5 класс

Учусь планировать время

Этап 2

Обсуждение в парах или малых группах

Обменяйтесь лестницами с соседом.

Ответьте на вопросы:

• Какие шаги у нас похожи?

• Какие самые важные и почему?

• Какие трудности могут возникнуть?

Этап 3

Создайте коллективное «Дерево мечты» на доске.

Учащиеся получают стикеры в форме листочков или яблок.

Пишут на них:

• свою мечту / цель

• один шаг, который они сделают в этом году

Все приклеивают свои «плоды» к «дереву» на доске или ватмане.

Учитель подводит итог

Каждый наш учебный год – это шаг. Главное – понимать, куда мы идём. А школа – это та самая лестница, которая помогает подняться выше.

5 этап – оценивание: проводится совместно учителем и учеником.

Поставьте галочку или подчеркните вариант, который соответствует вашим ощущениям.

Разработчик:

ст. преподаватель РИПКиППР Азимова М.Л.