Муниципальное казённое общеобразовательное учреждение
«Каякентская средняя общеобразовательная школа № 3»
Конспект урока
Класс: 8
Предмет: родной язык
Тема: «Определённо-личные предложения»
Образовательная технология: развивающая технология, здоровьесберегающиие технологии, игровые технологии.
Учитель: Телеева Эйнура Магомедсаидовна
Дарсны темасы: Бир бёлюклю жумлалар. Белгили бетли жумлалар.
Дарсны муратлары:
1.Бир бёлюклю жумлаланы гьакъында билеген англавларын яшланы ачыкъ этмек, алдагъы дарсларда алгъан билимлерин беклешдирмек. Оьзбашына юрюлюген ахтарыв ишни натижасында янгылыкъланы уьйретмек.
2.Оьзбашына билим алдырмакъ, гьакълашыв ва пайдалы маълумат топлав имканлыкъларын яшланы оьсдюрмек.
3.Яшланы тил культурасын артдырыв, чебер сезивню тарбиялав.
Къурулушуна гёре дарс - къошулчан дарс.
1.Къурум мюгьлет.
Сынавун мекенлешдирив, токъташдырыв.
1 Слайд. Миллетим, диним булан
Яшав ёлун оьтгенмен.
Аявлу ана тилим,
Сени булан оьктеммен.
Яшлар, сатырланы охугъуз, шиърудан алынгъан гесекни не маънасы бардыр, ачыкъ этип айтыгъыз.
Яшлар айталар.
Жумлаланы ичинден бир бёлюклю жумлаланы язып алма къарагъыз.
Яшлар тюз жаваплар берелер.
…Яшав ёлун оьтгенмен – хабарлыгъы 1 бетде, теклик санавда.
Къайсы жумла болажакъ?
-Белгили бетли, неге тюгюл де…
Дагъы бармы шолай жумла?
-Сени булан оьктеммен.
Хабарлыгъы 1 бетде, теклик санавда – бу да белгили бетли жумла.
Яхшы, яшлар. Ана тилни гьакъында бирдагъы сатырланы эсге алайыкъ, ичиде бир бёлюклю жумлалары булангъы,ойлашыгъыз( Оьзбашына иш)
Яшлар айталар, бир-бирин тергейлер.
Слайд 2. Гишиге къуя къазсанг, оьзюнг тюшерсен.
Яшлар жумлагъа тергев беригиз, булай жумлалар къайда ёлугъа, булар нелер бола? Хабарлыгъы нечик этилген?
Яшлар жавап берелер.
-Айтывлар. Не чачсанг, шону жыярсан….
Хабарлыгъы – 2 бетде, текликде, бары да адамлагъа ортакъ маънада къоллангъан. Булай жумлалагъа ортакъ бетли жумлалар деп айтыла.
Слайд 3. Яшлагъа шагьаргъа бармагъа тарыкъ.
Буу жумланы хабарлыгъы бетсиз къалипде – инфинитив + тарыкъ, шо саялы да булай жумлалагъа бетсиз жумлалар деп айтыла.
Слайд 4.
Тюнегюн орамлагъа асфальт этдилер.
Бу жумланы хабарлыгъына тергев беригиз.
Гелтиргенлер – 3 бетде, кёплюк санавда.
Булай жумлалар – белгисиз бетли жумлалар бола.
Яшлар, интерактивный доскадагъы электронный таблицагъа тергев беригиз, шонда бир бёлюклю жумлаланы таблицасы берилле.
Бары да шо биз эсгерген жумллаланы баш уьюрю къайсы баш уьюрден этилген?
-Яшлар жавап бере (хабарлыкъдан)
Оьзбашына ишлев.
Слайд 5. Шулай жумлалар бар:
1.Юз сугъарма – гюз сугъар.
2.Языв ишлеге тангала къаралажакъ.
3.Атабызны песиясын гьар айны ахырында гелтирелер.
4.Юртгъа бараман.
Таблицаны ичин толтурмакъ ( жумлаланы номерлерин салмакъ)
Белгилер шулайлары къоллана: Б 1- белгили бетли жумла
Б 2 –белгисиз бетли жумла
Б 3 – бетсиз жумла
О/Б – ортакъ бетли жумла
Тюз жаваплар булангъы таблица:
Слайд 6. Сизин буландыр бары ойларым,
Сизге гелемен къайтып-къайтып…
Яшлар текстге тергев беригиз, нени яда кимни гьакъында айтыла у сатырларда?
Яшлар жавап айталар.
Нечик жумла ёлукъду бизге, хабарлыгъына къарайыкъ гьали.
Гелемен – бир баш уьюрю этилген хабарлыкъдан, 1 бет, теклик санав.
Булай жумлалагъа биз нечик жумлалар деп айтабыз?
- Белгили бетли деп айтыла. Русча нечик айтыла?
– Определенно- личные предложения)
Гьали, яшлар, янгы теманы языгъыз.
Белгили бетли жумлалар.
Слайд 7 . Ичиндеги жумлалар языла, къачан къолланагъаны ачыкъ этиле.
Китап булан ишлев.Тапшурув.
Белюклеге гёре ишлев.
1 бёлюк «Ким кёп охув, билим булан байлавлу жумлалар язажакъ»
2 бёлюк «Ким кёп авлакъ иш булан байлавлу жумлалар язажакъ»
Яшлар ишлей, астаракъ макъам согъула.
Яшланы ишлери тергеле.
Дарсларыбызны кеп сююп охуйбуз. Экзаменге къачан барасан, Али?
Авлакъгъа ишге янгыз бараман. Атама кемек этме герекмен.
Слайд 8. Суратлар бар, шолагъа къарап яшлар жумлалар къурмакъ учун кёмек гьисапда.
Яшлар, мен сизге разимен, неге тюгюл де эки де бёлюкню ортакъчылары арив ишледилер, тюз жумлалар яздылар. Жавапларыгъыз, яшлар, тенг болду.
Рефлексия.
Яшлар сиз дарсны не ерин ушатдыгъыз?
Сизге не ерде яхшы болду?
Къайсы ерде сизге четимликлер ёлукъду?
Дарсны ушатдыгъызмы?- Дарсны ушатдыкъ, айрокъда белюклер булан ишлейген ерлерин.
Белюклер булангъы иш оьтгерегенде бек къужурлу эди, макъамгъа тынглайгъаныкъ дагъы да яхшы болду.
Шиърулардан алынгъан гесеклер кепибизге гелди, аналаны дагъы яхшы сюймеге, оланы аявламагъа бизин уьйретди…
Кёп савболугъуз, яшлар.
Уьйге ишни язып алып къоясыз.
Тапшурув № , Жаминат, Аминат, Патимат адабият асарлардан жумлаланы язып аласыз.
Дарс битди, савболугъуз!