Конспект урока по крымскотатарскому языку на тему "Сайыларнынъ тизилюв джеэттен чешитлери" 6 класс

Къырымтатар тили дерс конспекти.

6 сыныф

Мевзу: Сайыларнынъ тизилюв джеэттен чешитлери

Макъсатлар: Сайыларнынъ тизилюв джеэттен чешитлери акъкъында анълатмакъ; оларны метинде сечмекни мукеммеллештирюв; тизилювини талиль этюв; агъзавий ве язма нутукъны инкишаф этюв.

Планлаштырылгъан нетиджелер:

Билюв: эсас малюматны сечип алув; фикир юрютюв.

Къонушув: оджа ве аркъадашларнен ишбирлик япув: чифт, озьбирликте чалышмакъны огретюв, нутукъ къаидесине риает этюв.

Регулятив: озь-озюни незарет этюв; япкъан арекетлерини дерсте къыймет кесюв.

Шахсий: бильгиге меракъ догъурмакъ; лугъат байлыгъыны арттырмакъ, нутукъта ишлете бильмек.

Дерс чешити: янъы мевзуны менимсев

Донатув: карточкалар, метин, джедвель, мультимедий тахта, дерсликлер, слайдлар

Дерс кетишаты.

I. Тешкилий къысым. «Тилек» мешгъулиети. Психологик муит яратув.

II. Дерснинъ мевзусы, макъсады сеслендириле.

Окъув арекетнинъ мотивациясы.

Оджанынъ сёзю: Дюньяда эр шейнинъ тизилюви бар: Меселя, эв фундамент, дивар ве дамдан ибарет.

«Девам этюв» мешгъулиети - Китап джылт ве япракълардан ибарет…(Сайылар да къысымлардан тизильген : саде, теркипли, чифт)

Талебелер дерснинъ сонъунда, не бильмек не беджермек кереклиги акъкъында айталар.

III. Бильгилерни арекетке кетирюв. 1. Джемиле, Ленара тахтада карточкаларен чалышалар

2. Лингвистик мешгъулиет. Слайд 1 А) Предметни бильдире 1) Исим … Б) Арекетни бильдире 2) Фииль ... В) Предметнинъ сырасыны бильдире 3) Сайы … Г) Предметнинъ аляметини бильдире 4) Сыфат …

Экрандаки сёзлерни язылгъан грамматик анъламлар янына язынъыз. Слайд2

1)Къатты 5) осюмликлер 9) беш - алты 2) уча 6) тёгерек 10) бирде учь 3) ярым 7) ириди 11) учькоше 4) бузламакъ 8) единджи.

Япылгъан ишни тешкерюв. Слайд 3

IV. Янъы мевзуны анълатув.

Тахтадан карточкаларнен чалышувны тешкерюв

Джедвельге эсасланып талебелер янъы мевзуны анълаталар. Слайд 4 Дерсликте къаидени окъумакъ, джедвельни тасдикъламакъ. Саифе 130.

V. Ильк пекитюв. 1.Джедвельни мисаллернен толдурув. Чифт шекильде иш.

3.Нутукъ инкишафы. Аталар сёзлеринде сайыны догъру къулланув. Слайд 5 Къулакъ … , тиль - … , … динъле, … сёйле. Ватан … ананъ. Акъыл … байлыкъ.

VI. Пекитюв.

1. Джумле тизюв. Слайд 6 Бир йылда … ай бар. Бир айда … кунь бар. Бир афтада … кунь бар. Эдемнинъ … къою бар. Догъгъан кунюм …апрель.

2. Метин узеринде иш. «Сейтнафе Сейтвелиев». Дерслик с. 129-130

Метинни окъув.

Сайыларны къулланып, къараман акъкъында суаль-джевап кечирюв.

Сайыларны язып алув, тизилювини бельгилев.

3. Сорав. Сайылар тизилюв джеэттен къач группагъа болюнелер?

Олар насыл япылалар?

Бельгиле: он, бир-эки , он бир,миллион ,алтмыш- етмиш , юзь, отуз эки. Талебелер дерсте япкъан ишлерини баалайлар.

VII. Рефлексия бельгилеринен нетидже чыкъарув. Слайд 7

VIII. Эвге вазифе. Къаидени окъув 130 с., 338-ишни язмакъ.

Къырымтатар тили конспекти.

6 сыныф

Мевзу: Сайыларны нутукъта къулланув

Планлаштырылгъан нетиджелер:

Фен: сайыларны агъзавий ве язма нутукъта къулланмагъа огретмек; оларны метинлерде, агъзавий нутукъта айыра бильмек, талебелернинъ лугъат байлыгъыны арттырмакъ; нутукъ медениетини тербиелемек.

Универсаль окъув арекетлери:

Регулятив: козетюв нетиджеси эсасында фикирини сеслендирмек. Дерснинъ мевзу ве проблемини шекиллендирмек; чезюв ёлларыны араштырмакъ, иришкен нетиджелерге къыймет кесюв.

Бильдириджи: эсас малюматны айыра бильмек; онынъ эсасыны сечип ала бильмек. Делиллер иле фикир юрютювлер тизмек; сёзлерни мустакъиль сечип алынгъан делиллер эсасында группаламакъ.

Коммуникатив: оджа ве аркъадашларынен ишбирлик япмакъ, нутукъ медениетине риает этмек, озь фикирини сеслендирмек, башкъаларны эшитмек ве динълемек.

Шахсий: къырымтатар тилине ве медениетине меракъ шекиллендирмек.

Дерс чешити: Бильгилерни комплекс тарзда къулланув.

Донатув: мультимедий тахта, дерсликлер, карточкалар, тапмаджалар топламы, фольклор нумунелери

Дерс кетишаты

I. Тешкилий къысым. Психологик муит яратув. «Баш пармакъ» стратегиясы

II Окъув фаалиетининъ мотивациясы. Меракъ догъурмакъ, дуйгъу алыны яратмакъ. Оджа ве сыныфдашларыны урьмет этмек.

«Сыраны девам эт» оюны. Теркибинде сайылар олгъан тапмаджаларны айтмакъ. «Эки къулакълы сакъа адамларны бакъа» - девам эт...

2 этап

III Эв вазифесини тешкерюв.

Ресим узеринде иш. «Ярдым» мевзуда икяе тизюв. Бильгилерни янъыламакъ.

Фронталь шекильде джумлелерни окъуйлар. Метин къысымларыны чифт шекильде бельгилейлер, окъуйлар. Метин талиль этиле, нетидже чыкъарыла. Талебелер бири-бирини тешкерелер, джевапларыны баалайлар.

1. этап

IV. Ишиндеки къыйынлыкълар, бильгилерни актуаль этюв.

1. Оджанынъ фаалиети. Слайд 1.

- Бугунь айнынъ йигирми дёртю. Афтанынъ биринджи куню. Алты куньден сонъ биринджи майыс байрамы. Бир айдан сонъ чанъ къакъыладжакъ. Йигирми алтынджы майыста татильге кетеджексиз. Талиль учь ай оладжакъ.

Дерснинъ мевзусыны талебелер бельгилейлер. Макъсат ве вазифелер сеслендириле.

- Оджа икяесинде ишлеткен сайылар айтыла.

- Олар насыл услюпке менсюп? (лакъырды, китабий )

- Нутукъ чешитини бельгиленъиз. (икяе, тасвир, фикир юрютюв )

Оджа нетидже чыкъара.

Сайыларны лакъырды услюпте къулланувыны бакътыкъ.

Дерс девамында даа насыл нутукъ услюпте сайыларны ишлетмек мумкюн?

4 этап

V. Меселе чезюв эсасында янъы малюматнынъ мундериджесини анълав ве амелий иште вазифелерни къулланув.

Сайыларны чешит алларда къулланувынен танышув.

1.Вазифе. «Кит» метини узеринде иш. Слайд 2

Практик иш.

Метинни окъув, нутукъ услюбини бельгилев.

Субет. Метинде чокъ терминлер бар. Бойле тиль вастасы насыл услюпке аит? Терминлерни къулланып, фикиринъизни тасдикъланъыз. Сайыларны бельгиленъиз. Дефтерлерге язынъыз. Олар не макъсатнен къулланылгъан?

Нетиджени талебелер чыкъаралар.

2.Вазифе. Илян метининен чалышув. Талебелер онынъ метин олгъаныны тасдикълайлар, услюбини бельгилейлер. Слайд 3

1. этап

VI. Оджа назариети алтында талебелер вазифелерни мустакъиль тарзда беджерюви

Чифт шекильде чалышув. Халкъ агъыз яратыджылыгъы жанрлары узеринде иш.

1. Тапмаджалар. Сайыларнен 3 тапмаджа сечип язмакъ. Слайд 4

2. Аталар сёзлеринен чалышмакъ Слайд 5

3. Сайылар оюнларда. Слайд 6

6 этап

VII. Япылгъан вазифелернинъ нетиджелерини умумийлештирюв, тертипке чекюв.

1. этап

VIII. Эв вазифеси. Масаллардан сайыларнен къулланылгъан джумлелерни язып алмакъ. ( 7 джумле)

1. этап

IX. Рефлексия. Нетидже чыкъарув. Слайд 7

- Къоюлгъан макъсаткъа ириштинъизми?

- Насыл малюмат эсинъизде къалды?

- Дерсте насыл къыйынлыкъ чектинъиз?

Талебелер бири-бирининъ ишине къыймет кеселер.