Көшбасшы географ-2016

Ақтөбе облысы

Ырғыз ауданы

Ө.Қанахин атындағы орта мектебі

География пәнінің мұғалімі

Ислямова Салтанат Жоламановна

«Көшбасшы географ-2016» сайысы

Мақсаты: 1.ХХI ғасыр білімділер ғасыры болғандықтан, бүгінгі таңда заманына сай ой-өрісі дамыған азаматты қалыптастыру.

2. Жас ұрпаққа сапалы білім беру, әлемнің дамыған елдерімен тең дәрежеде болуға тәрбиелеу.

3. Оқушының пәнге қызығуын ойлау қабілетін дамыту, мектептің көшбасшысын анықтау, алғырлыққа, тапқырлыққа және тез ойлана білуге үйрету.

Шын жүйрік шабысынан танылады,

Мықты білім терең ой саналады.

Баға берер әділ қазы ортамызда

Сіздерге құрметпепен қол соғады.

Қазылар орнықтырар әділдікті

Кімдердің жауаптары кәміл шықты,

Білім мен тапқырлардың сайысында

Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты.

/әділ қазыларды сайлау/

Біреу озса сайыста, біреу артта қалады,

Ренжімей тараса, озбағандар жарады.

Жарыс заңы ежелден –жеңімпазды анықтау,

Озат болу шарты сол еңбектену, жалықпау

Ендеше ортамызға география пәні бойынша ерінбей еңбектеніп, үнемі ізденіс үстінде жүретін алғыр оқушыларымызды шақырайық.

1 оқушысы –

2 оқушысы –

3 оқушысы –

4 оқушысы -

5 оқушысы -

/оқушылар өздерін таныстырады, мақсаты, ұраны/

Мыңнан тұлпар, жүзден жүйрік демекші баршаңызға сәттілік тілейміз.

Ойын шарттары:

І кезең. Кім жүйрік? /адасқан әріптерден елдерді табу, картадан көрсету/

ІІ кезең. Кім алғыр? /сұрақ – жауап/

ІІІ. кезең. Кім тапқыр? / нысандарды анықтау. Көл,өзен,тау,шөл,мүйіс,түбек/

ІҮ кезең. Бәйге. /пәнаралық байланыс/

Ү кезең. Сандарда сөйлейді.

ҮІ кезең. Ең,ең,ең...

Білім деген биік шың

Бақытқа сені жеткізер.

Білім деген ақылшың

Қиындықтан өткізер, - деп сайысымыздың алғашқы Ікезең «Кім жүйрік?» кезеңін бастаймыз.

1. АДААКН (КАНАДА)

2. ГТАИРННЕА(АРГЕНТИНА)

3. ҒЯИООЛМН (МОНҒОЛИЯ)

4. НКЕБЗӨТАС(ӨЗБЕКСТАН)

5. ЙЫАТҚ(ҚЫТАЙ)

6. НТДАНҮСІ(ҮНДІСТАН)

7. ЕЕЙРС(РЕСЕЙ)

8. ИЕЯДИННОЗ(ИНДОНЕЗИЯ)

9. КОКОРОМ(МОРОККО)

10. СҚҚТНААЗА(ҚАЗАҚСТАН)

ІІ кезең. Кім алғыр? /сұрақ – жауап/

1. Қазақстан тәуелсіздігін алған жыл (1991ж)

2. АҚШ-тың батысындағы тау жүйесі (Кордильер)

3. Бағдарлауға арналған аспап (тұсбағдар)

4. Қазақстанның ең көп шекарасы қай елмен көп шектеседі (Ресей)

5. Көкжиектің негізгі туыстары (Солтүстік; Оңтүстік; Батыс; Шығыс)

6. Қазақстанда қанша әкімшілік, облыс бар? (14)

7. Ең ұзын параллель? (экватор)

8. Жердің кішірейтілген үлгісі (глобус)

9. Жердің су қабаты қалай аталады? (Гидросфера)

10. Қазақтың тұңғыш географ ғалымы? (Ш.Уәлиханов)

11. Ең саны көп халық? (Қытай)

12. Жер сілкіну ошағы (эпицентр)

13. Теңіз деп аталатын қандай көлді білесің? (Каспий, Арал)

14. Қазақстанда қанша мұздық бар? (2724)

15.Алматы қаласындағы кондитер фабрикасы (Рахат)

1. Бұл теңіз Еуразия мен Африка аралығында, литафералық тақталардыңтүйісу аймағында орналасқан. Мұнда дүниежүзілік мұхиттағы ең жоғарғы тұздылық байқалады.

Сұрақ: Бұл қай теңіз?

Жауабы: Қызыл теңіз.

4. Әбден мүжіліп, үйілген өте көне таулы өлке. Мұнда миллиондаған жылдар бойы жел мен жаңбыр, ыстық пен аяз, қар мен ағын су өзінің әрекетін жүргізген. Қазіргі кезде таудың тек негізгі ғана сақталып қалған. Мұнда жартасты басы сүйір және жіңішке келген қырқаралар мен үйілген қорым тас сияқты формалар кездеседі. Тіпті оқшауланып қалған тасты пирамидалар да байқалады.

Сұрақ: Бұл қандай өлке?

Жауабы: Сарыарқа.

5.Бұл маңайдың тауы, орманы жоқ жап-жалпақ кең даласы көлге таяна бұйраттана бастайды да, аңғарға жақындай қырқаланып, күнгейдегі биік дөң, батыс жақ бетте хан жатқан деп аталатын ойпатқа жақындай, жіңішкере беріп бітеді. Ұста төсіндей сүйірлене барып бітеді. Сағымды күндері алыстан қараған адамға осы сүйір қонғалы келе жатқан алып құстың тұмсығына ұқсайды.

Сұрақ: Бұл жер қалай аталады?

Жауабы: Құсмұрын.

ІІІ. кезең. Кім тапқыр? / нысандарды анықтау. Көл,өзен,тау,шөл,мүйіс,түбек т.б/

1.Араб - теңіз, түбек

2.Қара, қызыл, сары, ақ – теңіз

3. Хамада –тасты шөл

4. Такла-макан-шөл

5. Карпентария-шығанақ

6. Гиндукуш- тау

7.Калифорния-шығанақ, түбек

8.Гурон-көл

9. Аляска-түбек, шығанақ

10.Ла-Плата-жазық

11.Өлі теңіз-ойыс

12. Меконг-өзен

13. Вили-вили-жел

14. Суматра-арал

15. Айдаһар-тау

ІІ топ

1.Куросио-ағыс

2.Бәдәуи – көшпелі арабтар.

3. Малакка – түбек, бұғаз.

4. Бенгал-шығанақ

5.Крик-кеуіп қалған арна

6.Тигр-өзен

7. Рока-мүйіс

8.Кума-маныч-ойыс

9.Ориноко-өзен, ойпат

10.Сомали-түбек

11.Казуар-құс

12.Эвкалипт -ағаш

13. Гибсон-шөл

14. Лабрадор-түбек

15.Хонсю-арал

ІҮ кезең. Бәйге. /пәнаралық байланыс/

Қазақстантарихы

1. Шыңғысханның Орта Азияғажіберген 450 адамы бар керуеніОтырардақырғынғаұшырағаныбелгілі. Бұныңсоңықайоқиғағаапарыпсоқтырды? (“Отыраропаты”)

2. Геральдика ғылымыненізерттейді? елтаңбаларды

3. Суреттебейнеленгенжәдігерқайжердеорналасқан? (Түркістанқаласы, ҚожаАхмет Яссауикесенесінде )

4. “Дарабоз” атанған батыр? Қабанбай

5. Қазақелініңтұңғышпрезиденті Н. Ә. Назарбаев қашандүниегекелді?

(1940 жылышілдеайының 6-шы жұлдызында)

Математика

1. Жасыжүзгекелгенбірқарияболыпты. Олөзініңтуғанкүнінөмірінде тек 25 ретқанатойлағанекен. Бұлмүмкінбе? ( иә, егерол 29-шы ақпандадүниегекелсе )

2. Дәлелдеудіқажететпейтінтұжырымқалайаталады? аксиома

3. “Ақынжандыболмасаңыз, математик те бола алмайсыз” депайтқанорыстыңәйелматематигі (С. Ковалевская )

4. Бірнүктеденбірдейқашықтықтажатқаннүктелержиынтығықалайаталады  (шеңбер)

5. Ешқандайамалқолданбай 666 санын жарты есеарттырғандақандай сан шығады 999

Биология

1. Биология сөзінеанықтамаберіңіз? (“Биос” – тіршілік, “логос” – ғылым )

2. Тұңғышретанатіліміздежаратылыстануғылымыбойыншаоқуқұралдарынжазғанғалым. Олкісінің “Жануарлар” кітабы 1922 жылыТашкенттебасылыпшықты? (ХалелДосмұхаммедов )

3. Жасушаныңсыртындақабықшасы бар, ішішырынға толы болатынбөлігіқалайаталады? (Цитоплазма )

4. Алғашрет 1665 жылыөсімдікқабығыныңжұқакесіндісінмикроскоппенқарағанағылшынғалымыкім? (Роберт Гук )

5. Өсімдіктамырларықандайекітүргебөлінеді? (Кіндіктамыржәнешашақтамыр )

Қазақтілі

1. Жақтыңқатысынақарайдауыстыдыбыстарқалайбөлінеді? (Ашықжәнеқысаң )

2. Белгілібіраймақтағанақолданылатынсөздержиынтығықалайаталады? (Диалект сөздер )

3. Жазылуыбірдей, мағынасыәртүрлісөздерқалайаталады? (Омоним сөздер)

4. Сөйлемжәнесөзтіркесінзерттейтінғылымсаласықалайаталады? (СИНТАКСИС )

5. “Қазақ” газетініңнегізінсалушы, ұлттықжазуымыздың реформаторы кім? (АхметБайтұрсынов)

Қазақәдебиеті

1. “Ер Төстік” ертегісіндегі бас кейіпкердіңтұлпарыныңатықандай? (Шалқұйрық )

2. “Көшпенділер” тарихитрилогиясының авторы (І. Есенберлин )

3. Қазақхалқыныңұлыжыршысы, ақыны. ҚазіргіТаразқаласыкеңестікдәуірде осы кісініңесіміменаталған? ( Жамбыл Жабаев)

4. “Мен қазақпын” поэмасының авторы кім? (Ж. Молдағалиев )

5. Көпжылдарбойы “Балдырған” журналынбасқарғанжерлесіміз, балаларақын (М. Әлімбаев )

Ү кезең. Сандарда сөйлейді.

1)6595 м- Хан Тәнірі шыңы

2)2,724 мың км²-Қазақстанның жер көлемі

3)35%-теңіз суының орташа тығыздылығы

4)53,3млн.км- Еуразия материгінің жалпы ауданы

5)5895м-Калиманджаро жанартауы

6)1620м-байкал көлінің тереңдігі

7)8848м-эверест шыңы

8)30,3 млн км²-Африкаматеригінің жалпы ауданы

9)11022м-Мариан шұңғымасының материгі

10)-405м-Өлі теңіз

11)0°-360°- азимут

ҮІ кезең. Ең,ең,ең...

1. Ең биік тау? (Гималай)

2.Ең ұзын тау? (Анд)

3.Ең үлкен арал? (Гренландия)

4.Ең терең шұңғыма (Мариана)

5.Ең алғаш картаны ойлап тапты? (Эротсофен)

6.Ең ұзын өзен (Ніл)

7.Ең кіші мұхит (Солтүстік мұзды мұхит)

8.Ең тұзды теңіз (Қызыл теңіз)

9.Ең биік сарқырама (Анхель)

10.Ең үлкен түбек (Арабия)

11.Ең соңғы ашылған материк (Антарктида)

12.Ең үлкен материк (Еуразия)

Осымен сайысымыз өз мәресіне жетті. Әділқазылардан оқушылардың жинаған ұпайын сұраймыз.

Ойында жеңілгендеріңмен, өмірде жеңілмеңдер (төмен ұпай жинаған 1 оқушымен қоштасу)

Жеңімпаздарды құттықтаймыз. Жеңімпаздар ойынның ІІ-ші айналымына өтті

Келесі сенбіде кездескенше күн жақсы. Назарларыңызға рахмет!