Коучинг "Бала тәрбиесіндегі ата-ананың ролі "

№1

Өткен ғасырдың 70–80-жылдарында оқу туралы көптеген теориялық зерттеулер гуманистік психологияға негізделген болатын, әрі адамның өсу әлеуетін «мен» тұжырымдамасына баса назар аудара отырып қарастырған. Түсінуді дамытуда жеке еркіндік, таңдау, ынта және сезімдердің мәні де зор екендігі туралы пікір осыған түрткі болған факторлардың бірі болып танылды. Ынтаның иерархиялық моделін әзірлеген танымал ғалым Авраам Маслоу болды (1968). Төменгі деңгейге ол психологиялық қажеттіліктерді орналастырса, жоғары деңгейге –өзін-өзі көрсете, таныта білуді қойды.

Маслоу төменгі деңгейдегі қажеттіліктер қанағаттандырылған жағдайда ғана келесі деңгейге көшуге болады деп сендірген, себебі төмендегі деңгейде ынта жоғарғы деңгейден анағұрлым күшті болады. Оның кейбір оппоненттері бұл иерархиямен келіспейді, олар адамдар кейбір баспалдақтарды орындамай-ақ, өз ойын іске асыра алады дегенді алға тартады.

Соған қарамастан Маслоу деңгейлерді төмендегідей етіп орналастырып, пайдалы талдау құралын жасап шығарды:

1-деңгей: Аштық, шөлдеу, жыныстық құмарлық, ұйқы, демалу және физикалық тәуелсіздік сияқты физиологиялық қажеттіліктер келесі деңгейге ауыспай тұрып қанағаттандырылуы керек.

2-деңгей: Болашағы бол жанған және бірізділікке негізделген әлем қажеттілігіне орай қауіпсіздікке деген талап туындайды. Егер де олар қанағаттандырылмаса, адамдар өзінің әлемін қорғап, қауіпсіздіктің жоғары дәрежесін қамсыздандыру үшін бар күштерін жұмсайды. Егер қанағаттандырылса, адамдар үшінші деңгейге ауыса алады.

3-деңгей: Махаббатқа деген қажеттілік және біреуге қажет екеніңді сезіну адамдарды жылулық және жолдастық қарым-қатынастарға жетелейді.

4-деңгей: Құрмет көрсетілуін қажетсіну жігер-күшке, жетістіктер мен шеберлік, құзыреттілікке ие болу ниетіне жол ашады. Бұған сенім, тәуелсіздік, абырой және мәртебені де жатқызуға болады.

5-деңгей: Өзін-өзі таныта білу – дарын, қабілет және әлеуеттік шамасын толық көрсете білу.

Маслоу оқуды өзін-өзі көрсетудің бір жолы ретінде қарастыруға болады және бұл басты мақсат та бола алады деген.

№2

Рефлексия
1.Сіздің ойыңызша, Сіз неден қатты әсер алдыңыз?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.Тапсырмаларды орындауда сізге не көмек болды, керісінше, қандай кедергілер болды?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.Сіз шешім қабылдағанда неге сүйендіңіз?

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.Өз шешіміңізді қабылдағанда немесе тапсырманы орындағанда Сіз топ мүшелерінің ойын ескердіңіз бе?

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.Өзіңіздің және топтың іс-әрекетін қалай бағалайсыз?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6. Егерде отбас жағдайаттар ыңызда баламен қарым қатынаста келеңсіз іс-шара қайталанса, өзіңіздің іс-әрекетіңізде нені өзгертер едіңіз?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Бала тәрбиесіндегі ата-ананың рөлі

Отбасы- ол да бір шағын мемлекет. Әр мемлекеттің өзіне тән өндірісі, өнім бөлісі, сыртқы және ішкі саясаты, басқару тәртібі, міндет-қызмет бөлінісі, кіріс- шығыс бюджеті, қасиеттеп, қастерлеп ұстанатын рәміздері т.б болмыс-тіршілік жақтары болады. Адамдардың жақсы өмір сүруі отбасы құрамындағыларға байланысты. Сондықтан отбасы құрылымына зор маңыз беріліп, мәнін қорғаған, отбасының ар-намысын сақтауға, сырын шашпауға, мүшелерінің бір-біріне адал, қамқор болуына тәрбиелеген жөн.

Әке мен шеше

Баларға теріс әсер етеді

Бос уақытты тиімді ұйымдастыру

Сергіту сәті (“Танец медвежат”)

Теориялық бөлім «Сізде білген абзал»

Адам ұрпағымен

мың жасайды

Бұл Менің балам болуы мүмкін ба? (“Наши дети” видео)

Өзін-өзі іске асыру

Өзін-өзі құрметтеуге деген қажеттілік

Жетістік, мәртебе, жауапкершілік, бедел

Сүйіспеншілікке және қарым –қатынасқа деген қажеттілік

Отбасы, сезім, байланыс, ұжым және т.б.

Қауіпсіздікке деген қажеттілік

Қорғау, тәртіп, заң, шек қою, тұрақтылық және т.б.

Биологиялық және физиологиялық қажеттіліктер: ауа, тамақ, су, баспана, жылу, жыныстық қатынас, ұйқы және т.б.

Рефлексия 1.Сіздің ойыңызша, Сіз неден қатты әсер алдыңыз? 2.Тапсырмаларды орындауда сізге не көмек болды, керісінше, қандай кедергілер болды?

3.Сіз шешім қабылдағанда неге сүйендіңіз?

4.Өз шешіміңізді қабылдағанда немесе тапсырманы орындағанда Сіз топ мүшелерінің ойын ескердіңіз бе?

5.Өзіңіздің және топтың іс-әрекетін қалай бағалайсыз?

6. Егерде осы іс-шара қайталанса, өзіңіздің іс-әрекетіңізде нені өзгертер едіңіз?