?зімні? коучинг ж?ргізу саласында ал?ан білімім туралы рефлексивтік есеп
?аза?станда?ы білім беруді дамыту ?шін ма?ызды болып табылатын ?азіргі е? басты педагогикалы? т?сінік- сын т?р?ысынан ойлау болып табылады.Б?л модуль о?ушыларды? да м??алімдерді? де сын т?р?ысынан ойлауды дамытуды саналы ж?не оймен ?абылдауын к?здейді. [МАН 41 бет]
Осы сілтемені негізге ала отырып мен ?зім ?ызмет ат?аратын Б.Момыш?лы атында?ы ша?ын орталы?ты орта мектебінде ж?ргізген коучингті? та?ырыбын « СТО стратегияларын пайдалана отырып, топты? ж?мыста т?л?аны? сыни т?р?ыдан ойлау да?дысын ?алыптастыру» деп алдым, о?ан себеп бол?ан барлы? ?стаздар бірнеше жылды? е?бек стажы болса да д?ст?рлі ?діс-т?сілдерді ?олдануда. Мен де сол кісілерді? ?атарында?ы ?арапайым м??алімдерді? бірі едім, біра? мен осы де?гейлік курсты о?у барысында іс-т?жірибелерім ?згеріп жа?а ?діс-т?сілдерді ?олдану ар?ылы елеулі білім жина?тап ?згеріске т?стім десем болады.
М??алімдерге коучинг саба? ?ткізе отырып, ?зім к?сіби білікті ?стаз ретінде шы?далдым.Саба? ?ту барысында бірінші «бетпе-бет»кезе?інде ?ткен о?ыту мен о?уда?ы жа?а ?діс-т?сілдерді ?йрете отырып, Екінші де?гей ба?дарламасыны? т?йінді идеялары бойынша к?п н?рсені т?сіндім.Атап айт?анда,тиімді о?ытуды,к?шбасшылы? стратегиясын ?алыптастыруды іске асыруды ,о?ушыларды? ?з ?леуетін іске асыру?а м?мкіндік беретін ?діс-т?сілдерді пайдалануды, е? бастысы осы м?селелер бойынша бас?а м??алімдерге ?алай ке?ес беруді ?йрендім. Коучті? т?йінді р?лі-т?лім алушылар?а ?з м?мкіндіктерін пайдалану?а к?мектесу екенін т?сіндім.
Коучинг-с?збе-с?з аудармасы-т?лім ету, дайындау, жатты?тыру. Б?л ?ріптестерді? (коуч пен ?ріптесі) ??пия, белсенді ж?не жасампаз ?зара ?рекеттестік ?дерісі. Оны? барысында ?олданыста?ы о?ыту т?жірибелерін бірлесіп ойластыру, идеялармен алмасу, коуч тарапынан рефлексивті диалог?а тарту негізінде екінші м??алім ?з ж?мысыны? жекелеген салаларын жетілдіру,оларды тере?ірек дамытып, ана??рлым жо?ары сапалы? де?гейге к?теру ж?не іске асыру ж?нінде шешім ?абылдау ма?сатында к?сіби білімін, игерген да?дылары мен т?жірибесін жетілдіреді.[1](М??алімдерге арнал?ан н?с?аулы? 80 бет)
Іс -т?жірибеден ?ту кезе?інде ?зіме ?лкен т?жірибе жина?тай отырып, ж?йелілікпен ж?мыс істеуге да?дыландым. Коучинг саба? ?тпес б?рын «?ріптестеріме не ?йрете аламын?», «?алай ?йретемін?» деген с?ра?тар т??ірегінде к?п ойланып жоспар ??руды ?йрендім. Жоспар мені? коучинг саба?ымны? н?тижелі ?туіне ы?пал етті. О?ы?ан курсымны? ??нды ж?не о?ыту мен о?уда ма?ызы жа?ынан ерекше екендігіне ?ріптестерімні? ?ызы?ушылы?ыны? оянуына себепші бола білдім. Келешекте ?зімні? коучинг ?ткізу т?жірибемді жетілдіріп, ?з т?жірибемдегі іс-?рекетім ар?ылы ?зге ?ріптестерімді де ?згерте аламын деп ой т?йдім. Алда?ы уа?ытта Екінші де?гей ба?дарламасыны? негізгі мазм?нына байланысты жеті модульге тере?ірек то?талып бір-біріні? айырмашылы? пен ерекшеліктеріне к??іл аударамын.
?азіргі ?лемде болып жат?ан ?ар?ынды ?згерістер ?лемдік білім беру ж?йесін ?айта ??ру ?ажет екендігін паш етті. Б?л ?згерістер Сыни т?р?ыдан ойлау – ба?ылауды?, т?жірибені?, ойлау мен тал?ылауды? н?тижесінде алын?ан а?паратты ойлау?а, ба?алау?а, талдау?а ж?не синтездеуге ба?ыттал?ан п?ндік шешім. Ол болаша?та ?рекет жасау?а негіз бола алады. Сыни т?р?ыдан ойлау к?бінесе ?арсы пікір айту?а, баламалы шешімдерді ?абылдау?а, ойлау ж?не іс - ?рекетімізге жа?а немесе т?рлендірілген т?сілдерді енгізуге дайын болу?а, ?йымдастырыл?ан ?о?амды? ?рекеттерге ж?не бас?аларды сыни т?р?ыдан ойлау?а баулуды білдіреді. [МАН, - 48-бет] Б?л сілтеме білімді алып ?ана ?оймай, ?ажет кезде тиімді ?олдану?а негізделгендігін білдіреді.
Бірінші коучинг сессияма де?гейлік курсты ме?гермеген негізгі б?лігі е?бек ?тілі 5-10 жылды ??райтын ?ріптестерім ?атысты. М??алімдерді? белсенділігі, тапсырманы ыжда?аттылы?пен орындауы, ?йренген ?діс-т?сілдерді саба?тарында ?олдануы мені ?уантты. Бастауыш сынып м??алімі Омарова Балжан «Ана тілі» саба?ында топ?а б?ліп о?ытуды? тиімді екенін, жа?а м?тінде о?ып ?йренуде «джиксо» ?дісін ?олданып,о?ушыларды? саба??а ?ызы?ушылы?тарыны? арт?анын ?уана жеткізді. А?ылшын тілі п?ні м??алімі Есбергенова Жанна тіл ?старту саба?ында диалогтік о?ытуды? ж?не д?рыс с?ра? ?оюды? ма?ызды екенін т?сінгенін айтса,а?ылшын тілі м??алімі С. Валиева саба? жоспарын Блум таксономиясына негіздеп жасауды, саба? беру барысында топпен ж?мыс істеуге ?йреніп жат?аны, жа?а ?діс-т?сілдерден «джиксо»,Э,Бононы? «Ойлауды? 6 ?алпа?ы»,«Ба?даршам», «Сендвич» ?дістерін ?олданып,саба?ты ?ызы?ты ?ткенін, біра? ?ліде болса жа?а ?діс-т?сілдерді ?йренгісі келетіні туралы м?лімдеді. Жалпы мен коуч ретінде мектептегі жас ?стаздарды? білім беру ж?йесіндегі ж?мыстарыны? ?згеріске еніп, т?рбиелеп отыр?ан ш?кірттеріні? шынайлы болуы мен білімді болуы ?шін ?олымнан келген к?мегімді бергім келеді. Бірінші коучинг сессиямнан екінші коучинг сессиям ?лде?айда ?ызы?ты ?тті. Себебі, біршама болса да т?жірибе жина?тадым «Сын т?р?ысынан ойлану?а ?йрету»модуліне ?атысты бірнеше ?діс-т?сілдерге то?талдым.
М??алімдерге коучинг ?ткізу барысында мол т?жірибе жина?тай отырып,?ріптестеріме де жа?а-?діс т?сілдерді тиімді пайдалана отырып саба? ?тулеріне шамамны? келгенінше к?мектестім.М??алім маманды?ыны? табастылы?ыны? ??пиясы ?здіксіз ?су ж?не білім алуда екенін т?сіндім.Коучинг сессияма ?атыс?ан м??алімдерді? саба?тарына ?атысып,о?ыту мен о?уда?ы жа?а ?діс –т?сілдерді саба?та ?алай ?олданып, саба?тарыны? жа?аша сипат ал?анын бай?адым. Оларды? саба?тарыны? ??рылымы ?згерді; о?ушылар топпен ж?мыс жасай білуге да?дыланды; о?ушы бойында сенім ?алыптасты; о?ушы ба?а емес ма?ызды, о?у – білім екенін т?сінді.
Біра?, коучинг ж?ргізілу барысында кемшілік т?стары да болды, м??алімдер тарапынан АКТ –ны пайдалануды толы? ме?гермеген. Сол себепті компьютерде ж?мыс жасауда ?иынды?тар болды. Топты? ж?мыстарды орындау барысында тапсырманы? т?рлілігі, ?жымды??а т?рбиелеу, топ м?шелеріні? ынтыма?тасты?та бірігіп ж?мыс ж?ргізуін ?йымдастыру ал?ашында келе?сіздік тудыр?анын жо??а шы?ара алмаймын. Себебі ж?мыс бар жерде ?ателік, кемшілік ?атар ж?реді деп ойлаймын. Адам ?ателесу ар?ылы ?йренеді. Алайда ?ателік пен кемшілік болмаса, сол ?ателіктерді жою?а талпынбас еді. Мен алда?ы уа?ытта осындай коучинг саба?тарын жиі ?ткізуді, сонымен ?атар семинар саба?тарында жеті модуль жайлы баяндамалар дайындаймын деген ой т?йдім. Б?л бізді? мектеп ?шін ?те ма?ызды. Жалпы мен сия?ты Кембридж де?гейлік курстарын мектебімізде 9 м??алім о?ып ме?герген. Алда?ы уа?ытта осы ?ріптестеріммен жа?а форматта?ы ?діс-т?сілдерді ?ріптестеріме ?йретіп, білімді, т?рбиелі, білімге ??штар замануи т?л?а ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан ж?мыс жасауды жоспарлаймын.
Мен осы т?жірибемде к?п н?рсені ?йрендім, ?ріптестеріммен ж?ргізген коучингтер, саба? барысында?ы іс-?рекеттегі зерттеушілік ж?мыстары ізденіске баулыды. ?рбір ж?ргізген ж?мысытарымны? н?тижесінен мен біршама ?згерістерді к?ре аламын. Ал, осы ж?мыстарымды т?жірибеге енгізуге ?зімні? о?ушыларым, ?ріптестерім, ?з мектебім к?мектесті. Осыны? н?тижесінде, мені? саба?тарымны? ??рылымы ?згерді; о?ушылар топпен ж?мыс жасай білуге да?дыланды; о?ушы бойында сенім ?алыптасты; о?ушы ба?а емес ма?ызды, о?у – білім екенін т?сінді.
Сыни т?р?ыдан ойлау – ба?ылауды?, т?жірибені?, ойлау мен тал?ылауды? н?тижесінде алын?ан а?паратты ойлау?а, ба?алау?а, талдау?а ж?не синтездеуге ба?ыттал?ан п?ндік шешім. Ол болаша?та ?рекет жасау?а негіз бола алады. Сыни т?р?ыдан ойлау к?бінесе ?арсы пікір айту?а, баламалы шешімдерді ?абылдау?а, ойлау ж?не іс - ?рекетімізге жа?а немесе т?рлендірілген т?сілдерді енгізуге дайын болу?а, ?йымдастырыл?ан ?о?амды? ?рекеттерге ж?не бас?аларды сыни т?р?ыдан ойлау?а баулуды білдіреді. [МАН, - 48-бет.]
?стаз жан-жа?ты ізденісті ?ажет етеді. «Нашар ?стаз шынды?ты ?айталайды, жа?сы ?стаз сол шынды?ты іздеп табу?а ?йретеді» деп ?лы ойшыл А. Дистерверг айт?андай, ?стаз е?бегіні? ?ыр-сыры мол, ?иын да жауапты. ?з білімімді ?здіксіз к?теріп, ?немі ізденіс ?стінде боламын деген ?міттемін.