Сағат реті | Сабақ тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
І-тарау. Таным қуанышы (8 сағат ) | | |
1-2 | Мен өзімді танимын | Мен кіммін? Адамның ішкі әлемі.Өзін-өзі тану кемелденуге жол ретінде | 2 | | |
3-4 | Менің талпыныстарым | Өмірдің мақсаты.Адамның арманы.Өзінің шынайы Менін ашуға ұмтылыс | 2 | | |
5-6 | Танымға бастар жол | Таным бастаулары. Адамгершілік таңдау. Уақытша мен міңгілік ажырата білу. | 2 | | |
7-8 | Мен- адаммын! | Адамның жоғарғы мұраты. | 2 | | |
| ІІ тарау- Адам болам десеңіз (8 сағат ) |
9-10 | Адам мінезі | Мінезді тәрбиелеу.Сөз бен істің бірлігі.Тәртіп. | 2 | | |
11-12 | Болу-болып көріну емес | Ойдің,сөздің,істің бірлігі. Болу,істеу,айту | 2 | | |
13-14 | Еңбек қуанышы | Еңбексүйгіштік адамның ең маңызды қасиеті ретінде. Еңбек адам мүмкіндіктерін іске асыру тәсілі ретінде. | 2 | | |
15-16 | Адамның жанының сұлулығы | Ішкі сұлулық.Таза ниет.Өзіндегі,адамдар мен қоршаған әлемдегі әсемдікті көре білу білігі. | 2 | | |
ІІІ-тарау Адам және әлем (8 сағат ) |
17-18 | Отбасы татулығы | Жақын адамдарға құрмет.Отбасындағы үлкендер мен кішілердің арасындағы өзара қарым-қатынас ерекшеліктері | 2 | | |
19-20 | Адам ұжымда | Өзіңе құрмет.Сыныптастарына құрмет.Сыпайылық және әдептілік.Ұжымдағы лайықты мінез-құлық. | 2 | | |
21-22 | Адами қарым-қатынас әлемі | Өзара түсінік адами өзара қарым-қатынастардың негізі ретінде.Адамға көңіл бөлу.Айналадағы адамдарға кішіпейілдік.Өзіне және өзгелерге құрмет. | 2 | | |
23-24 | Сенім туралы | Сенімнің күші.Адам өміріндегі сенімділік қарым-қатынастарының мәні. | 2 | | |
ІV тарау. Адамның рухани тәжірибесі (10 сағат ) |
25-26 | Табиғат-шабыттың қайнар көзі | Табиғатпен тілдесу.Табиғат адамзаттың ұлы ұстаздарының рухани ізденістерінің қайнар көзі ретінде (Абай Құнанбаев) | 2 | | |
27-28 | Ойдың,сөздің және істің бірлігіндегі өмір | Ар-ұждан дауысымен өмір сүру.Адамның рухани тазалығы (Әл-Фараби). | 2 | | |
29-30 | Халықтың рухани мұрасы-даналық көзі | Білімнің қажеттілігі туралы (Ш.Уалиханов). Қазақстан халықтарының салт-дәстүрлері | 2 | | |
31-32 | Ар ілімі | Ақ жолдан айнымай.ар сақтау.(Шәкәрім Құдайбердиев) | 2 | | |
33-34 | Әсемдік әлемінде | Шығармашылық сабақтары. Өтілгендерді қорытындылау | 2 | | |
Сабақ реті | Сабақтың тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
І-тарау. Таным қуанышы (9 сағат) |
1-2 | Ізгілікке бастар жол | Өзін-өзі тану туралы Өзін-өзі танудың маңыздылығы, адамгершілік нормалар негізінде əрекет ету. | 2 | | |
3-5 | Өз мүмкіндігімізді таниық | Дарындылық жəне еңбекқорлық. Өз бойындағы қабілеттерін аша білу, жетілдіру, адамзат жетістіктерінің ең биік шыңдарына талпыну. | 3 | | |
6-7 | Ізденген жетер мұратқа | Білім алуға өздігінен іздену, өзін-өзі тəрбиелеу, табандылық, еңбексүйгіштік | 2 | | |
8-9 | Əсемдікке ұмтылайық | Адамның ішкі дүниесі мен сыртқы келбетінің, сөзі мен ісінің үйлесімді болуы. | 2 | | |
IІ-тарау. Адами қарым–қатынасқа үйренейік (8 сағат ) |
10-11 | Əдептен озбайық | Əдептілік пен сыйластық. Адами қарым-қатынас жасау əдеп-тілігі. Айналасындағылармен сыйласу, оларды бағалай білу. Ұл бала мен қыз баланың өзара сыйластығы, достығы. | 2 | | |
12-13 | Бауырмалдық жəне кеңпейілдік | Жан-жағындағыларды, жақындарын жақсы көру, қайырымды, кешірімді бола білу | 2 | | |
14-15 | Жанашырлық – жанға қуат | Елгезектік, жанашырлық таныту. Немқұрайдылықтың айналасындағы адамдарға жəне өзіне зияны туралы. | 2 | | |
16-17 | Ынтымақ түбі – береке | Отбасы сыйластығы. Еліміздегі ынтымақтастық, өзара келісім, бірлік, тəуелсіздік, бостандық, достық, ұлтжандылық, азаматтылық. | 2 | | |
III тарау. Адам жəне əлем тұтастығы (8 сағат) |
18-19 | Армысың, кең дүние! | Адамның қоршаған əлем туралы түсінігі. Болмысты əр қырынан түсіне білу, қоршаған ортаны жан-жақты танып үйрену. | 2 | | |
20-21 | Мөлдір бұлақ – жасыл құрақ | Қоршаған ортаның адам дамуындағы рөлі, оны əр қырынан тани білу. Адамның табиғатқа ізгілікті қарым-қатынасы. | 2 | | |
22-23 | Денің сау болсын десең | Денсаулықты сақтау жəне нығайту. Өзін-өзі тəрбиелей білу, жағымсыз іс-əрекеттерден аулақ болу. | 2 | | |
24-25 | Өмірің өз қолыңда | Адамның өмірлік мұратының мəні. Адамның білім алуы, еңбексүйгіштігі. Қоғамға қызмет ету. | 2 | | |
IV тарау. Жасампаздық жарасымы (9 сағат) |
26-27 | Шындық шыңы – ақиқат | Адалдықты, шындықты іздеу, ақиқатқа талпыну | 2 | | |
28-30 | Жаныңда жүр жақсы адам | Ұрпақтар сабақтастығы . Жақсы адамдардың өміріндегі жақсылыққа бастайтын құндылықтар. | 3 | | |
31-32 | Мəдени мұра – халық игілігі | Рухани мəдениетті тану, мəдени мұралардан тағылым алу. Ата салты – асыл қазына. Салт-дəстүрді құрметтеу, үлгі-өнеге алу. | 2 | | |
33-34 | Таным шаттығы | Таным жолында жеткен өзіндік ізденістерінің жемісін шығарма-шылықпен қолдана алу; өз еңбегінің жемісіне шаттана алу, өзгелердің еңбегін орынды бағалай білу. Өзін-өзі танудың жалпыадамзат ғұмырында-ғы, жеке өмірдегі маңызы мен қажеттілігі туралы түсініктерін бекіту. | 2 | | |
№ | Сабақтың тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
I-тарау. Таным қуанышы (8 сағат) |
1-2 | Ақыл-парасат, ерік-жігер және жүрек | Ақылды, парасатты адам. Ақыл-парасат және сезім. Ерік-жігері күшті адам. Абай Құнанбаев ақыл-парасат, ерік-жігер және жүрек туралы. Жүрек жолы – рухани кемелденуге жол. | 2 | | |
3-4 | Адамның ішкі әлемі | Адамның рухынвың тазалығы. Адамның ішкі жан дүниесінің тазалығының көрінісі. Ішкі әлемді кемелдендіру. | 2 | | |
5-6 | Өмірдің мәні | Ақиқатты іздеу өмірдің мәні ретінде. Адамгершілік танһңдау. | 2 | | |
7-8 | Адам бақыты | Ниет тазалығы, риясыз қызмет ету. Шынайы бақытты ұғыну. | 2 | | |
II-тарау. Адам болсам десеңіз (8 сағат) |
9-10 | Адам абыройы | Өзінің шынайы Меніне лайықты болу. Өзін – өзі қадірлеу | 2 | | |
11-12 | Адам жауапкершілігі | Жауапкершілік – дұрыс әрекет қасиеті. Ойыңа, сезіңе, ісіңе жауапкершілік. | 2 | | |
13-14 | Парыз тәртіптен басталады | Адамгершіліктің алтын ережесі. Өзін –өзі ұйымдастыру. Өзіңнің отбасының, қоғамның алдындағы парыз. Ұрпақтардың адамгершілік парызы. | 2 | | |
15-16 | Қоғамға қызмет ету | Қоршаған әлемге сүйіспеншілік. Риясыз қызмет ету адамнығ рухани өсуінің негізі ретінде. | 2 | | |
III-тарау. Адам жəне əлем (8 сағат) |
17-18 | Адами қарым-қатынас жарастығы | Адами қарым-қатынас жарастығы қоғамда татулық пен келісім құрудың негізі ретінде. Өзіне және басқаларға құндылыцқтық қарым-қатынас. | 2 | | |
19-20 | Отбасылық құндылықтар | Отбасындағы жалпы адамзаттық құндылықтар. Отбасы- адамның рухани тірегі. Отбасы бақыты. Отбасындағы сенім. | 2 | | |
21-22 | Ұжымдағы өзара қарым-қатынас | Тәртіп, талап, тазалық, тыныштық, татулық – ұжымдағы қарым-қатынастың негізі. Ұжымдағы жайлы ахуалға адамның | 2 | | |
23-24 | Адам және адамзат | Адам – әлемнің бөлшегі ретінде. Адамзаттың рухани- мәдени мұрасы сақтаудағы әрбір адамның рөлі. Адамзаттың бірлігі. | 2 | | |
IV-тарау. Адамзаттың рухани тәжірибесі (10 сағат) |
25-26 | Қоршаған әлеммен үндестік | Қоршаған әлеммен үндестік. Сүйіспеншілік және қиянат жасамау. | 2 | | |
27-28 | Адамның рухани әлемі | Адамның рухани әлемінің көрінісі. Рухани әлемді байыту. | 2 | | |
29-30 | Адам жасампаздығы | Жағымды ойлау – жасампаздық іс-әрекеттің шарты ретінде. Өмірлік шығармашылықтағы жағымды ойлаудың мәні | 2 | | |
31-32 | Сүйіспеншілік жолындағы өмір | Сүйіспеншілік – мәңгілік жалпы адамзаттық құндылық ретінде. Өзіңді сүйіспеншілік арқылы тану. Риясыз сүйіспеншілік жолындағы өмір мысалдары. | 2 | | |
33-34 | Әсемдік әлемінде | Шығармашылық сабақтары. Өтілгендерді қорытындылау. | 2 | | |
Сабақ реті | Сабақтың тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
I-тарау. Таным жолында (8 сағат) |
1-2 | Сен де бір кірпіш дүниеге... | Адамның өз өмірінің мəнін түсініп, белгілей білуінің маңыздылығы жөніндегі ұғымдарын дамыту. Өмірлік мақсат-мұраттар мен жалпыадамгершілік құндылықтардың адам өміріндегі маңызы. | 2 | | |
3-4 | Өнер – өмір өрнегі | Адам өміріндегі өнердің маңызы. Адамның жасампаздық мүмкіндіктері мен рухани-адамгершілік тұлғасының өзара байланысы. | 2 | | |
5-6 | Мақсат – жетістік желкені | Өз болашағының бағытын айқындау, мақсат қоя білу. | 2 | | |
7-8 | Талаптыға нұр жауар | Алдына қойған мақсатын, табиғи дарынын, қабілетін жетілдіруде іздену, талаптана білу. Мақсаттарын жүзеге асыруда талаптың алатын орны. | 2 | | |
II-тарау. Қарым-қатынас мəдениеті (9 сағат) |
9-11 | Кешірімділік – көңіл кеңдігі | Кешірімділік – адам бойындағы жақсы қасиет. Айнала қоршаған адамдарға кешіріммен, түсінісушілікпен, ізгілікпен қарау. Кешірім, кешірімділік туралы түсінік. | 3 | | |
12-13 | Іздегенде табылатын қасыңнан | Дос, достық ұғымдарының адамгершілік құндылық ретіндегі мəні. Достар арасындағы рухани жақындықтың мəні. | 2 | | |
14-15 | Адамзаттың бəрін сүй, бауырым деп | Махаббат ұғымының адамгершілік құндылық ретіндегі мəні. Өз махаббатын күллі тіршілікке, болмысқа бағыттай алудың мəн-мағынасы. | 2 | | |
16-17 | Елім деп соғар жүрегім | Отан, ел ұғымдарының адамгершілік құндылық ретіндегі мəні. Отанына, туған жеріне, еліне деген сүйіспеншілік. Отанға, туған жерге деген махаббат. | 2 | | |
III-тарау. Адам жəне əлем тұтастығы (8 сағат ) |
18-19 | Адам – əлем бөлшегі | Əлем, адамзат, адам құндылықтарының мəні. Адамның əлеммен үйлесімі, адам өмірінің мəні туралы түсінік. | 2 | | |
20-21 | Табиғаттан нəр алып | Табиғат, жер, су, ауа, топырақ туралы ұғымдар. Табиғат байлығының адам өміріндегі маңыздылығы туралы түсінік. | 2 | | |
22-23 | Табиғат – тал бесігің, аялай біл! | Табиғатпен үйлесімділік, табиғатты аялау туралы түсінік. Табиғат тіршілік бастауы, адам табиғаттың бір бөлшегі екендігі, табиғат заңдылықтарын сақтау туралы түсінік. | 2 | | |
24-25 | Салауаттылық – өмір салты | Салауатты өмір салты туралы түсінік. Денсаулықтың адам өміріндегі маңызы. Зиянды əдеттерден аулақ болу. Өзіне, өзгелерге жағымды қарым-қатынас жасай білу. | 2 | | |
IV-тарау. Жасампаздық жарасымы (9 сағат) |
26-28 | Халық даналығы – рухани байлық көзі | Халық даналығы, салт-дəстүрлер туралы алған білімдері негізінде ата-баба дəстүрінің, көсем сөздер мен шешендiк сөздердің рухани тағылым, адамгершілік құндылық, даналық ретіндегі мəні мен мағынасы. | 3 | | |
29-30 | Ана тілі – жүрек үні | Ананың ұрпақ тəрбиесіндегі, өмірдегі, қоғамдағы орны туралы түсінік. Əлемдегі барлық жақсылық пен игі істердің ана махаббатынан тарауы. Ана тілінің құдіреті. | 2 | | |
31-32 | Ізгілік іздеп келемін | Ізгілік ұғымы туралы түсінікті кеңейту. Ізгі істерге жетелейтін адамгершілік қасиеттерді дамытуға ықпал ету. | 2 | | |
33-34 | Жалын атқан жүрекпен | «Өзін-өзін тану» сабағынан өткен білімдерін тиянақтау. | 2 | | |
Сабақ реті | Сабақтың тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
I-тарау. Таным жолында (8 сағат) |
1-2 | Өзіңді тану - өмірді тану | Кіріспе сабақ. Əр адамның өзін-өзі тануы, олардың өмірді түсінуі, бағалауы түсініктерінің кеңейтілуі. Өмірдің сынақтарынан сүрінбей өту, жақсылығын бағалау, қуанышын бөлісе білу жəне т.б. Өмірдің адам үшін маңыздылығы. | 2 | | |
3-4 | Салауаттылық - өмір негізі | Денсаулық – өмір өзегі. Денсаулық, Ұзақ өмір. Мəнді, мазмұнды өмір. Денсаулықты нығайту. Денсаулыққа зиянды, пайдалы əрекеттер. Салауатты өмір салты. Адам өміріне зиянды əрекеттерден аулақ болу: нашақорлық, ішімдік ішу, шылым шегу, СПИД жəне т.б | 2 | | |
5-6 | Əсемдік – өмір жарасымы | Табиғат əсемдігі. Адамның табиғатқа əсері. Əсемдікті, сұлулықты сезіну.Өнердің адам өмірінің көркеюіне ықпалы. | 2 | | |
7-8 | Еңбек – өмір мəні | Еңбектің адам өміріндегі маңыздылығы. Еңбектің шығармашылыққа ұласуы. Сүйікті іспен шұғылдану. Адамның шығармашылық қабілетін ашу. Шабыт, ынта, жігер, талап т.б. ұғымдар туралы түсініктер. | 2 | | |
II-тарау. Қарым-қатынас мəдениеті (8 сағат) |
9-10 | Жақсылық – жан жадыратады | Жақсылық жасау. Жақсы сөз айтудың адами қарым-қатынаста алатын орны. Жақсылық жасаудың адам өміріндегі маңыздылығы. | 2 | | |
11-12 | Ар-намыс керек адамға | Ар-намыс, ұят ұғымдарын адамгершілік ұғым ретінде мəнін ашу. Өзіне-өзі есеп беру, өзінен-өзі ұялу, өзін-өзі тəрбиелеуі жəне т.б | 2 | | |
13-14 | Мінез – адам көрсеткіші | Адамның мінез-құлқы туралы түсініктерін дамыту. Жақсы мінездің қалыптасуы. Өз көзқарасы мен қылықтарын, сондай-ақ өзге адамдардың көзқарастары мен қылықтарын талдай білуі жəне сыни тұрғыдан бағалауы, өз ойы, сөзі жəне ісіне жауапкершілікпен қарай алуы. | 2 | | |
15-16 | Адалдық – адамдықтың белгісі | Адалдық. Адамдарға жақсылық ойлау. Ой мен істің ұштасуы. Адамның өз көзқарасы мен пайымдауын еркін, дəйекті түрде жеткізуі жəне оны негіздей алуы. Шындық пен жалғандықты ажырата білу. | 2 | | |
III-тарау. Адам жəне əлем тұтастығы (8 сағат ) |
17-18 | Татулық – достық кілті | Татулық, ынтымақ, достық, туыстық т.б. Ұлттар достастығы, сыйластығы жəне т.б. | 2 | | |
19-20 | Адами қарым-қатынас ізгіліктері | Сəлемдесу, жылы жүзбен қарсы алу, жымиып сөйлеу, сабырлылық таныту, əдеп сақтау, үлкеннің сөзін бөлмеу, дабырлап, даурығып сөйлемеу жəне т.б. Отбасындағы қарым-қатынас. Іскерлік қарым-қаты-нас, жолдастық қарым-қатынас жасау əдептері жəне т.б. | 2 | | |
21-22 | Əдептен озбайық | Қоғамдық орындарда: мектепте, театрда, кино театрда т.б., көшеде, транспорттарда əдептілік сақтау. Дұрыс киіну, өзін-өзі дұрыс ұстау əдептері жəне т.б. | 2 | | |
23-24 | Әдептілік - адамгершілік бастауы | Сыпайылық , сыйластық , қамқорлық ұғымдарының мәнін ашу және т.б | 2 | | |
IV-тарау. Жасампаздық жарасымы (10 сағат) |
25-26 | Адам мен отбасы | Отбасы жарастығы. Отбасындағы қарым – қатынас . Болашақ өз отбасы , адамның отбасын сүюі | 2 | | |
27-28 | Адам мен қоғам | Адамның өмірден өз орнын таба білуі. Адамның қоғамға қызмет етуі. Ер адамның, әйел адамның қоғамдағы орны | 2 | | |
29-30 | Адам мен Отан | Адамның Отанын сүюі. Отанын қорғауы. Ұлттық сана, ұлттық намысының болуы . | 2 | | |
31-32 | Адам және Жер шары | Адам Жер шары үрпағы . Бүкіл жер шары халқын сыйлауы , сүюі | 2 | | |
33-34 | Махаббат – өмір өзегі | Қорытынды сабақ. Адамды, Отанды, өмірді сүйе білу және сүйіспеншілікті , махаббатты бағалай білу . Сүйіспеншіліктің , махаббаттың бар жақсылық негізі екенін ұғындыру | 2 | | |
Сабақ реті | Сабақтың тақырыбы | Сабақтың мазмұны | Сағат саны | Өтілетін күні | Ескерту |
I-тарау. Таным тағылымдары (8 сағат) |
1-2 | Таным белестері | Адамның өзін – өзі дамытуы , жетілдіруі . | 2 | | |
3-4 | Ой – өріс кеңдігі және ақыл – парасат | Адамның ақыл – ой қызметі негізінде алға қойған мақсатына жетудің оңтайлы жолдарын таба алуы . Ой – өріс кеңдігінің нәтижеге жетудегі мәні . | 2 | | |
5-6 | Ниет тазалығы – имандылық мұраты | Адамның қоғамдағы , күнделікті өмірдегі іс әрекеттерін белгілі – бір қалыпқа түсіретін ішкі рухани реттеуіш қадір – қасиеті . Көңіл , ниет тазалығының қарым – қатынастағы мәні | 2 | | |
7-8 | Рухани байлық – игілік негізі | Адамның рухани , мәдени және материалдық және материалдық емес қажеттіліктерін қанағаттандыруға сәйкес келетін іс – әрекеттер ( ырзық ) . | 2 | | |
II-тарау. Адам болам десеңіз.. . (10 сағат) |
9-10 | Алынбайтын асу жоқ | Өмірде кездесетін қиындықты жеңу үшін қажетті тілектері мен мүмкіндіктерін шынайы түрде салыстырып пайдалана алу. Жігер , төзімділік , табандылық . | 2 | | |
11-12 | Салауатты өмір салты | Өмір мен денсаулықты құндылық ретінде сезінуі , өзінің келешек дене және рухани даму жолдарын анықтай алуы , салауатты өмір салты мен сауықтыру әдістемесінің пайдасы туралы білімдерін іс жүзінде пайдалана алуы , шылым шегуден , маскүнемдіктен , нашақорлықтан аулақ болуы . | 2 | | |
13-14 | Қанағат, рақым, ойлап қой ! | Адамның барға риза болуы. Қанағат ету – жетіспеушілікке, таршылыққа төзіп, шыдау емес , ақылға сүйеніп , өзін – өзі тежеп , құнығудан бас тарту екендігі . | 2 | | |
15-16 | Қайсарлық пен батылдық | Өмірде кездесетін қиыншылықтарды жеке білу . Жігерлілік . Елжанды азамат тұлғасын қалыптастыру . | 2 | | |
17-18 | Екі сөйлеу – ерге сын . | Сөз бен істегі тұрақтылық . Өзіндік көзқарасқа деген сенімділік | 2 | | |
III-тарау. Жарасымды өмір салты (8 сағат ) |
19-20 | Жалынды жастық шақ | Жастық шақ – адам өмірінің бір белгісі. Өмірден өз орнын табуға талпыныс , қызығушылық , құштарлық . | 2 | | |
21-22 | Жарасымды қарым – қатынас | Адамдар арасындағы қарым – қатынастағы кісілік пен кішілік , тіл табыса білу, кешірім мен келісім . Өз ойына , сөзі мен ісіне жауапкершілікпен қарау . | 2 | | |
23-24 | Iңкәр көңіл, нәзік сезім | Жастар арасындағы қарым – қатынас , алғашқы сезім , бала махаббат | 2 | | |
25-26 | Қызмет етем халқыма.. . | Өз ұлтын, тілін, дінін құрметтеп , өзгелерге түсіністік , сыйластық және шыдамдылық таныта алу . | 2 | | |
IV-тарау. Кең дүние келбеті (8 сағат) |
27-28 | Тылсым дүние ғажаптары . | Адам мен әлем тұтастығы . Жаратылыс құпиялары . Табиғи апаттардың тіршілікке тигізетін әсері | 2 | | |
29-30 | Уақыт – мезгіл пернесі | Әр нәрсенің , мезгілдің, уақыттың адам өміріндегі мәні . | 2 | | |
31-32 | Жұлдызым менің жоғары . | Адам бойындағы қабілеттілік , табиғи дарын. Бейімділік пен икемділік | 2 | | |
33-34 | Өмір өзен | Өмірден өз орнын табуға талпыну. Болашақ мақсатын айқындау . | 2 | | |