Квадраттык теңдеменин тамырларынын формуласы

Сабактын № классы:8 Предмети:Алгебра __________

Сабактын темасы: Квадраттык теёдеменин тамырларынын формуласы.

Сабактын максаты:

Билим бер\\ч\л\к. Квадраттык теёдемени анын тамырларынын формуласын пайдаланып чыгара алышат.

Ън\кт\р\\ч\л\к.Квадраттык теёдеменин чыгарылышы «Дискриминантка» байланыштуу экенин билишет

Тарбия бер\\ч\л\к. Бири-бирин сыйлоого, акылдуулукка \йрън\шът.

тиби: Жаёы билимдерди калыптандыруу.

С абактын формасы: теориялык жана практикалык иш.

методу: кърсътмъл\\ метод.

Сабактын жабдылышы: плакат, маркер, баалоо баракчалары, карточкалар.

Сабактын ж\р\ш\.

а) Уюштуруу. «Алтын эреже» кабыл алып, класста жагымдуу маанай жаратып, окуучулардын къё\л\н сабакка буруу.

б) /й тапшырмасын текшер\\ жана ът\лгън материалдарды кайталоо.

• Арифметикалык квадраттык тамырдын аныктамасы кандай?

(S санынан алынган арифметикалык квадраттык тамыр деп, квадраты S ке барабар болгон терс эмес санды айтабыз.)

• Кандай сандар рационалдык сандардын къпт\г\н т\зът?

(Натуралдык сандар, терс сандар, б\т\н сандар )

• Иррационалдык сандар деп кандай сандарды айтабыз?

(Мезгилсиз чексиз ондук бълчъктърд\ иррационалдык сандар дейбиз.)

• канчага барабар? (21)

• мааниси канчага барабар? (6)

• Квадраттык теёдеме деп эмнени айтабыз?

• Теёдеменин стандарттык т\р\ дегенде эмнени т\ш\нъс\н?

• Толук жана толук эмес квадраттык теёдемелер.

г) Окуучуларга сабактын темасын, максатын, милдетин айтуу.

Жаёы теманын мазмуну.

Ъткън сабакта биз силер менен толук эмес квадраттык теёдемелерди чыгарууну караганбыз. Б\г\нк\ сабакта теёдемесинин жалпы учуру \ч\н чыгарылышын карайбыз.

(1)

теёдемесин ъзгъртъл\. Теёдеменин бардык м\чълър\н га бъл\п, ага теё к\чтъ болгон

(2)

теёдемесин алабыз. Мындан эки туюнтманын суммасынын квадратын бъл\п алалы. Анда

,

Демек, (3)

Мындан . (3) менен (1) теёдемеси теё к\чтъ. (3) теёдемедеги туюнтмасы квадраттык теёдеменин дискриминанты деп аталат. деп белгиленет. (D - «Дискриминант» латынча айырмалоочу, айырмалагыч). ти табалы: , мындан

(4)

алдык.

Теёдеменин чыгарылышы дискриминантка байланыштуу экени кър\н\п турат.

1°. болсо, анда квадраттык теёдеме эки тамырга ээ. Анын тамырлары (4) формула аркылуу табылат.

2°. болсо, . Теёдеменин бир гана эселенген тамыры болот.

3°. болгондо тамыр ичинде терс сан болуп калат да (1) теёдеменин чыгарылышы жок болуп калат.

1-мисал.

.

Эскерт\\. Эгерде квадраттык теёдемеде жуп сан болсо, анда

(5)

т\р\ндъ жазып чыгаруу айрым эсептъълърд\ жеёилдетет.

Бышыктоо. Балдар карточкаларда мисалдарды чыгарышат.

№593, 594, 596

/йгъ тапшырма. №597

Баалоо. Иштеген мисалдарына жараша окуучулар бааланат.