Кыргыз тили 7-класс

Сабактын темасы: Чакчылдардын тактоочко окшош белгилери

• Билим берүүчүлүк: Окуучулар чакчылдардын тактоочко окшош белгилери тууралуу маалымат алышат
• Өнүктүрүүчүлүк: Кээ бир тактоочтор сыяктуу эле айрым чакчылдарга сын атоочтун салыштырма даражасынын –ыраак мүчөсү уланып айтыларын билишет
• Тарбия берүүчүлүк максаты: Туура сүйлөөгө жана сабаттуу жазууга көнүгүшөт.

• Чакчылдар да, тактоочтор да негизги кыймыл-аракеттин аткарылышындагы ар түрдүү кырдаалын ( максатын, себебин, мезгилин ж.б.) билдирет.
• М: Ал, үстөлүнө кат жазганы отурду (максат).
• Ынтымак болбой, эл оңолбойт (шарт).
• Бекташ уялып, сүйлөй алган жок (себеп).
• Жакшы окуучулар тандалып алмайынча, жеңип чыга албайбыз (мезгил).

• Кээ бир тактоочтор сыяктуу айрым чакчылдарга сын атоочтун салыштарма даражасынын –ыраак мүчөсү уланып айтылат. Мисалы:

Тактоочтор (-ыраак)

Чакчылдар (-ыраак)

Тез – тезирээк

Жана – жанараак

Алтынай Сулайманова бир аз кечигибтрээк келди.

Данияр шашылыбыраак сүйлөдү.

Кеч- кечирээк

Өйдө – өйдөрөөк

Ысмайыл сурданыбыраак отурду.

Баланын ыраңы сүйүнүбүрөөк көрүндү.

Ылдый - ылдыйыраак

• Чакчылдар да тактоочтор сыяктуу эле этиш сөздөр менен байланышып, сүйлөм ичинде бышыктоочтун милдетин аткарат.

• Мисалы: Айткулу шашып турду, мыктап курчанды. Жамийла Даниярды күлүмсурөй карады.