Қызықты география

Күні:

Сыныбы: 8 «А»

Пәні: География

Пән мұғалімі: Нетжанова Ж

Тақырыбы: «Қызықты география әлемінде»
Мақсаты: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын ойын арқылы арттыру. Шапшаңдық, ойлау, тапқырлық қасиеттерін дамыту. Ұжымшылдыққа, ұқыптылыққа, ойын айта білуге үйрету.
Білімділік:Оқушылардың өткен тақырыптары бойынша білімдерін тексеру.
Дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін, ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту, шапшаңдылықпен, тапқырлықпен жылдам жауап беруіне дағдыландыру
Тәрбиелік:Жолдастарына көмек беру, табиғатты суюге тәрбиелеу, экологиялық тәрбие беру.

Үзіліс кезінде 8 «А» сынып оқушыларына бірнеше турдан тұратын зымыран сұрақтар қойылады.Сынып 3 қатарға бөлінеді.
І тур «Не? Қайда? Қашан?»
ІІ тур “Ең... Ең... Ең...”
ІІІ Тур “Полиглот”

І тур
Не? Қайда? Қашан?
Тапсырма оқылғаннан кейін жауаптарыңыз дайын болса, алдарыңыздағы жалаушаны көтересіздер.
Егер жауап қате болса, келесі дайын топ жалаушасын көтеріп жауап берулеріне болады.
Ал ұпай дұрыс жауап берген топтың еншісінде болады
1-топ сұрақтары
1. География ғылымы нені зерттейді?(Грек тілінен гео –жер , графо –жазу) жер шарының табиғат құбылыстарын, ерекшеліктерін , экономикасын зерттейді.)
2. География неше салаға бөлінеді?(2 физикалық экономикалық)
3. География ғылым ретінде қай жерде қалыптасты? (Ежелгі Грекияда)
4. Глобусты кім ойлап тапты , қай ғасырда?(Мартин Бехайм 15 ғасырда)
5. Ұлы географиялық ашулар заманы қай ғасырлар?(15 ғасырдың соңы мен 17 ғасырдың ортасы)
6. Жер шарын алғаш айналып шыққан саяхатшы?(Фернан Магеллан)
7. Орыс география қоғамы қай жақта, қай жылы құрылды?(1845 жылы Санкт-Петербург)
8. Күнге ең жақын нүкте мен ең алыс нүкте ?(Афелий , Перегелий)
9. Жер Күнді орбитамен қанша уақытта айналып шығады?(365 күн , 6 сағат)
10. Азимут дегеніміз не?(Белгілі бір зат пен солтүстік бағыт арасындағы бұрыш)
11. Масштабтың неше түрі бар?(3 түрі, атаулы , сандыұ сызықтық)
12. Географиялық бойлық дегеніміз не? (жер бетіндегі нүктенің бастапқы меридианнан граус есебімен алынған қашықтығы)
13. Меридиандар мен параллельдердің қиылысуынан не пайда болады?(Градустық тор)
14. Жердің сыртқы құрылысын ата?(Атмосфера, гидросфер, биосфера)
15. Жер шарында неше литосфералық плита бар?(7)


2-топ
1. Жер шарының жалпы ауданы?(510.2 млн км 2)
2. Материктерді аудандарымен атап беріңіз?(Еуразия 54 млн км2, африка 30,3 млн км2 , солтүстік Америка 24 млн км 2, онтүстік америка 18 млн км 2, Антарктида 14 млн км 2, Аустралия 9 млн км2
3. “Үш теңіздің ар жағына саяхат” атты еңбектің авторы кім? Афанасий Никитин
4. 1820ж Антарктида материгін ашқан кімдер?(Лазеров пен Беленсгаузен)
5. Картографиялық проекцияның неше түрі бар?(3 түрі, Азимуттық, конустық, цилиндрлік)
6. Геохронологиялық кесте неше эрадан тұрады?(5 эра)
7. Жер шарында неше климаттық белдеу бар?(14(
8. Дүние жүзіндегі ең жылы ағыс?(Гольфстрим)
9. Африканың ең бойшан, ең аласа адамдары?(Тутси мен химилер, Пигмейлер)
10. Солтүстік Африка елдерін ата?(Солт Сахара, Мороко, Алжир , Тунис, Египет, Ливия)
11. Көк Ніл бастау алатын көл?(Тана)
12. Вильвичия өсімдігіне сипаттама?(Дінің ұзындығы 50смғ жапырағының ұзындығы 2 метр, кей аймақтарда 8 метрге шейн өседі)
13. Мадагаскар аралында тұратын аралас нәсіл?(Малагайсилер)
14. Кофенің отаны?(эфиопия)
15. Оңтүстік Африкадағы ұлттық парк? (Крюгер)
3-топ
1. Қазақстанның физикалық географиясы нені оқытады?(Қазақстан табиғат ерекшеліктерін , тау тасын, ішкі суларын, топырақ,өсімдік, жануарлар дүниесін зерттейді)
2. ҚР тәуелсіздік күні?(16 желтоқсан)
3. ҚР неше облыс ,неше аудан бар?(14 облыс, 160 аудан бар)
4. ҚР аумағы бойынша нешінші орында, қай мемлекеттерден кейін?(9-шы,Ресей, Қанада, Қытай, АҚШ, Бразилия, Аустралия, Үндістан, Аргентина)
5. Бір сағат белдеудің ішіндегі уақытты қалай атаймыз?(Белдеулік уакыт)
6. Қазақ жері туралы кімдер мәліметтер қалдырған?(Герадот, Страбон, Птоломей)
7. Атырау қаласына 55 шақырым жерде орналасқан көне қала?(Сарайшық)
8. Каспий маңы ойпаты қай жерлерді алып жатыр?(Қазақстанның батыс аймақтарын алып жатыр)
9. Мұғалжар тауының биік нүктесі?(Үлкен Боқтыбай657 м)
10. ҚР теңіз деңгейінен төмен жатқан нүктесі? ((қарақия ойысы-132м . дж 5-ші орныда)
11. Орал алды үстірті қай жерлермен шектеседі?(Батысында Жалпы сырт, каспий маңы ойпаты, үстірт, шығысында торғай жазығы, тұран ойпаты)
12. ҚР биік тауларын атаңыз?(Тянь-Шань, Алтай, Сауыр-Тарбағатай)
13. Алтай тауының биік нүктесі?(Мұзтау-Белуха 4506м)
14. Хромиттың 99% қай жерде кездеседі?(Мұғалжар тауларында)
15. ҚР климаты қандай?(Шұғыл континентті)
ІІ тур
Ең, Ең, Ең, ...
Бұл турда сұрақтар ауызша оқылады.
1 Минутта көп сұраққа жауап беру тексеріледі
2 1-топ.
1. Әлемдегі ең ірі материк-Еуразия (54 млн км²)
2. Әлемдегі ең үлкен шөл-Сахара (7 млн км²)
3. Әлемдегі ең ірі дүние бөлік-Азия (44 млн км²)
4. Әлемдегі халық ең тығыз қоныстанған континент-Еуропа (700 млн)
5. Әлемдегі ең суық жер-Антарктида (83°С)
6. Әлемдегі ең биік тау-Гималай (Джомолунга, 8848 м)
7. Әлемдегі ең ұзын тау-Анд (9000 км)
8. Әлемдегі ең үлкен көл-Каспий (390 мың км²)
9. Әлемдегі теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан жер-Гхор ойысы (403 м)
10. Әлемдегі ең үлкен түбек-Арабия (3 млн км²)
11. Әлемдегі ең терең көл-Байкал (1620 м)
12. Әлемдегі ең үлкен арал-Гренландия (2 млн 176 мың км²)Солтүстік
13. Әлемдегі ең ұзын жер асты үңгірі–Флинт-Мамонт (500 км)
14. Әлемдегі ең үлкен тау мұздығы-Хабборт (145 км)
15. Әлемдегі ең биік ағаш-Секвойя (100 м)
16. Әлемдегі ең суы мол өзен-Амазонка (6400 км)
17. . Әлемдегі ең биік сарқырама-Анхель (1054 м)
18. . Әлемдегі ең ылғалды ж/е ең жасыл материк-Оңтүстік Америка
19. Әлемдегі ең ірі эстуарийлық өзен сағасы–Ла-Плата (ені
20. Әлемдегі ең ұзын әрі енді тау жүйесі-Кордилера (ұзындығы
21. . Әлемдегі ең жылдам планета-Меркурий (172 мың км/сағ)
22. Әлемдегі ең жылдам қозғалатын құс-Ителгі (200 км/с
23. Әлемдегі ең тығыз планета-Жер (судан 5 есе тығызырақ
24. Әлемдегі ең ауыр жылан-Анаконда (200 кг)
25. 70. Әлемдегі ең жылдам ұшатын бунақденелілер-Инеліктер (9км/сағ)
26. 71. Әлемдегі ең биік шөп-Бамбук (25 м)
27. Әлемдегі ең қауіпті саңырауқұлақ-Боз арамқұлақ.
28. Әлемдегі ең ірі сейсмикалық белдеулер-Альпі-Гималай, Тынық мұхиты


2-топ:
1. Жер шарындағы ең жоғарғы температура-Африкада тіркелген (+58°C)
2. . Құрлықтағы ең ірі жануар-Африка пілі (7,5 тонна)
3. . Африкадағы ең ірі көл-Виктория (68 мың км²)
4. . Африкадағы ең терең көл-Танганьика (1470 м)
5. . Африкадағы ең ірі сарқырама-Тугела (933 м)
6. . Әлемдегі ең аласа материк-Аустралия (биіктігі 215 м)
7. . Әлемдегі ең құрғақ материк-Аустралия (2/3 бөлігі шөлден тұрады)
8. . Аустралияның теңіз деңгеңінен ең төмен орналасқан нүктесі-Эйр көлі (-16 м)
9. . Аустралияның теңіз деңгеңінен ең биік орналасқан нүктесі-Косцюшко (2228 м)
10. . Әлемдегі ең терең мұхит-Тынық мұхиты (11022 м)
11. . Әлемдегі ең ірі мұхит-Тынық мұхиты (179 млн км²)
12. . Әлемдегі ең ыстық планета-Шолпан (462°C)
13. . Әлемдегі ең суық планета-Плутон (-235°C)
14. . Әлемдегі ең үлкен жанартау-Гавайядағы Мауна-Лао
15. Әлемдегі ең кішкентай құс-Колибри (5 см)
16. Әлемдегі ең күшті циклон-1991ж, Бангладештегі циклон (138 мың адам қаза тапты)
17. Әлемдегі ең ірі жапырақ-Рафия пальмасы (20 м)
18. . Әлемдегі ең ірі тұқым-Кокос пальмасы (20 кг)
19. . Әлемдегі ең ежелгі өсімдік-Каучик ағашы, антарктикалық қына (12 мың жыл)
20. . Әлемдегі ең ауыр жыртқыш-Касатка (салмағы 9000 кг, ұзындығы 9 м)
21. Әлемдегі ең ұзын құрт-Солт. теңіз немертині (55 м)
22. Әлемдегі ең биік сүтқоректі-Керік (6 м)
23. Құрлықтағы ең жылдам жануар-Қабылан (100 км/сағ)
24. 76. Әлемдегі ең ұзын бұғаз-Мозамбик (1670 км)
25. Әлемдегі жауын-шашынның ең көп түсетін жері-Черапунджи (жылына 12000мм)
26. . Әлемдегі ең ірі маржандық құрылым-Үлкен Тосқауыл
3-топ
1. Америкадағы ең ыстық жер-өлім алқабы (57°С)
2. Солт. Америкадағы ең үлкен ел-Канада (9млн 970 мың км²)
3. Солт. Америкадағы ең үлкен көл-Жоғарғы көл (82103 км²)
4. Солт. жарты шардағы ең суық жер-Оймякон (-71°С)
5. 23. Солтүстік Америкадағы теңіз деңгеңінен ең биік орналасқан нүктесі-Мак-Кенли шыңы (6193 м)
6. Әлемдегі ең биік сөнбеген жанартау–Охос-дель-Саладо (Оңт. Америкада, 6887 м)
7. Солтүстік Америкадағы ең ыстық жер-Өлім аңғары (+57°C)
8. солтүстік Америкадағы теңіз деңгеңінен ең төмен орналасқан нүктесі-Өлім аңғары (86 м төмен)
9. Оңт.Америкадағы теңіз деңгеңінен ең биік орналасқан нүктесі-Аконкагуа (6960
10. . Әлемдегі жерінің аумағы жағынан ең үлкен ел-Ресей
11. . Әлемдегі ең ұзын ел-Чили (4300 км)
12. Әлемдегі ең тез өсетін шөп-Бамбук (күніне 1м өседі)
13. . Әлемдегі ең ұзын тұщы көл-Танганьика (1470 м)
14. . Әлемдегі ең ір құс-Африка түйеқұсы
15. . Әлемдегі ең ескі тау-Орал таулары (ұзындығы 2,5 мың км)
16. . Әлемдегі ең кіші мұхит-Солтүстік Мұзды мұхит
17. . Әлемдегі ең терең бұғаз-Дрейк бұғазы (5248 м)
18. . Әлемдегі ең жылы қуатты ағыс-Гольфстрим
19. . Әлемдегі ең суық қуатты ағыс-Батыс желдер ағысы
20. Әлемдегі ең тұзды теңіз-Қызыл теңіз
21. Әлемдегі ең үлкен және ең терең каньон-Колорадо
22. Солтүстік Американың суы ең мол өзені-Миссисипи (3268 мың км²)
23. Әлемдегі ең ірі және тұңғыш ашылған ұлттық парк-Йеллоустан
24. Әлемдегі ең биік таулы астана – Ла-Пас (3630 м)
25. Аустралияның суы ең мол өзені-Муррей (1057 мың км )
26. Аустралияның ең ірі көлі-Эйр
27. . Антарктида материгінің ең биік нүктесі-Винсон (5140 м)
28. Антарктида материгінің ең төмен нүктесі-Бентли ойысы
29. Әлемдегі ең биік толысу толқыны-Фанди шығанағында тіркелген (18 м)

ІІІ. Тур
“Полиглот”
Жұмбақтар жасырылынады жауабтарын қазақша , орысша , ағылшынша айтуларыңыз керек
1-топ
1.Барма жоқ па оны білмейсін,
Ол жоқ жерде өмір сүрмейсін( ауа, воздух, )
2.Қанатсыз құс маңып барады,
Көзінен жасы тамып барады. (Бұлт , облоко, )
3.Әуеден күбі түсті
Күбінің түбі түсті (Күн күркіреу, гроза, )

2-топ
1.Таңмен көзін ашады,
Әлемге нұрын шашады. (Күн, солнце , Sun)
2.Қараңғыда жымындайды , жанады,
Жарық түссе бірден сөніп қалады.(жұлдыз. Звезда, Star)
3.Гүлгүл жайнап жер аспан,
Гүрілдейді сай өзен,
Гүлжазира жарасқан,
Гүлдерімен қай кезең( Көктем, весна )


3- топ
1.Жыл –жылт еткен жырадан өткен (Су , вода, water)
2.Қол аяғы жоқ болсада қақпа есік ашады( Жел , Ветер )
3.Көтеріп орман тоғай , тастын бәрін,
Жапанда шөгіп жатыр үлкен нарым) (Тау , гора )