Оттек және озон

Оттек және озон

Жұмахан А.Ж.

Сабақтың мақсаты

8.4.2.4 оттектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрамы мен қасиеттерін салыстыру;

8.4.2.5 Жер бетіндегі озон қабатының маңызын түсіндіру

Бағалау критерийлері

оттектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрамы мен қасиеттерін біледі;

озон қабатының маңызын және озон ойықтарының пайда болу себептерін түсінеді.

0 1

Оттек элементі табиғатта екі жай зат түзеді – оттек және озон. Олар бір-бірінен сандық құрамы мен құрылымымен, физикалық және химиялық қасиеттерімен ерекшеленеді.

Бір элементтің әртүрлі жай заттарды түзе алу құбылысын аллотропия деп атайды.

0 1

0 2

Озонды озонатор деп аталатын арнайы құралмен алады

Озон , Озо́н ( көне грекше : ὄζω — иіс шығарамын) – химиялық формуласы О 3  болып келетін оттегінің аллотропиялық түр өзгерісі. Түсі қою көк, өткір иісті газ,ал сұйық озон  күлгін көк; балқу t – 192,7°С, қайнау t – 112°С. Суда ерігіштігі 0,394 г/л (0°С-та).  

Озонды 1785 жылы голландия физигі Мартин ван Марум ашқан.

0 3

D E F I N I T I O N S

LABORATORY

ELEMENTS

Озон тұрақсыз, өздігінен жылу бөліп, оттекке айналады. Күшті тотықтырғыш, алтын мен платинадан басқа барлық металдарды тотықтырып, кейбір органикалық және бейорганикалық қосылыстарға әсер етіп, озонидтер түзеді .

Озон йод-крахмал қағазының түсінің өзгеруі бойынша анықтайды:

O 3 + 2KІ + H 2 O = І 2 (көк)+O 2 +2KOH

PROPERTIES

Түсі қою көк, өткір иісті газ,ал сұйық озон күлгін көк; балқу t – 192,7°С, қайнау t – 112°С. Суда ерігіштігі 0,394 г/л (0°С-та). 

0 3 бейне - ролик

0 4 Озон қабаты

Атмосфералық озонның 90 пайызы стратосферада, жер бетінен 15-тен 50 км дейін биіктікте орналасқан.

Жердің әртүрлі ендігінде озон қабаты әртүрлі биіктікте орналасады және оның қалыңдығы әртүрлі болады. Жерді күннің зиянды сәулелерінен қорғайтын озон қабаты – құрамында хлор мен бромы бар аэрозоль және мұздатқыш жабдықтарда қолданатын сұйық газдардың әсерінен жұқарады. 

https://youtu.be/mRgEFTMHpcM

0 2

Озонатор

Озонатор-озон алуға арналған құрылғы (O3). Озон-молекулада үш оттегі атомы бар оттегінің аллотропты модификациясы. Көп жағдайда озон синтезі үшін бастапқы зат молекулалық оттегі (O2) болып табылады және процестің өзі 3O2 → 2О3 теңдеуімен сипатталады. Озондау-реакция эндотермиялық және оңай қайтымды. Сондықтан іс жүзінде оның тепе-теңдігін мақсатты өнімге қарай жылжытуға ықпал ететін шаралар қолданылады.

Озонатор қалай жұмыс істейді? Озондау технологиясы қауіп төнген кездегі әрекеттерді имитациялайды: құрылғыға енген оттегі қатты электрлік әсерге ұшырайды, нәтижесінде молекула қайта құрылып, озон пайда болады. Түтік арқылы Газ қоршаған ортаға шығарылады, онда ол ластаушы заттармен әрекеттеседі, оларды тотықтырады, қабықты бұзады және инактивациялайды. Ауа озонаторының қарапайым жұмыс принципі электр разрядтары генераторын, кернеу көзін, желдеткішті және құрылғыны басқару жүйесін қамтитын қарапайым дизайнды анықтайды. Сондай-ақ, интернет-дүкендерде сіз ылғалдандырғышпен (суды озондағаннан кейін тазартылған ылғал бөлмеге шығарылады) немесе ионизатормен бірге модельдерді таңдай аласыз.

Қолданылуы

• Озонның түрлі заттармен қуатты әрекеттесуін пайдаланып, сасық иісті қалдықтарды зарарсыздандырып, сыртқы ортаны ластамайтын заттарға айналдырады.
• Оны қолдану арқылы ауыз суы мен ағын судағы, бөлме ауасындағы бактерияларды жояды
• Жаңбырдан соң ауада озон ауаны тазартып, таза оттекпен демалуға мүмкіндік туады.
• Озон шамамен 25 км биіктікте жер бетіндегі ауа атмосферасын түгелдей қоршаған 2-3 мм қабатша түрінде болады.
• Атмосферадағы озон қабатының қызметі ерекше, ол күннен келетін ультракүлгін сәулені жұтып, оның күйдіргіш әсерін азайтады. Соның арқасында озон қабаты Жердегі тіршілікті сақтайды.

0 3

https://wordwall.net/ru/resource/57584431

Озон қабатының бұзылуының басты себептері:

EXPERIMENTS

REFERENCES

P R E V I O U S W O R K S

Екіншіден, 12-15 км биіктерде ұшатын ұшақтар. Олардан шығарылатын бу мен басқа заттар озонды бұзады

Біріншіден, ғарыш зымырандарының ұшырылуы. Зымыран отыны жанып, озон қабатында үлкен тесіктерді күйдіреді

Төртіншіден, хлор және оның оттегімен қосылыстары. Есептеулерге сәйкес, бір хлор молекуласы стратосферадағы 1 миллионға дейін озон молекуласын жоюға қабілетті

Үшіншіден, ауыл шаруашылығында азот тыңайтқыштарын қолдану. Олар ыдырағанда азот тотықтарын бөледі, олар стратосфераға көтеріліп, озон молекулаларын бұзады

Бекіту тапсырмасы

https://onlinetestpad.com/umlgznyxi3zdc

Рефлекция

SWOT талдау

STRENGTHS

OPPORTUNITIES

WEAKNESSES

THREATS

Күшті жақтары

Мүмкіндіктер

Әлсіз тұстары

Қауіптер

T H A N K Y O U !

A n y q u e s t i o n s ? D o n ' t h e s i t a t e t o a s k f o r o u r h e l p

I LL U S T R A T I O NS