Тақырыбы: №8 зертханалық тәжірибе «Хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясы»

Пән: ХИМИЯ

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 7.3A Химиялық реакциялар

Күні:

Сынып: 7

Мектеп: Алматы облысы Іле ауданы Қараой ауылы

«Ы.Ноғайбаев атындағы №18 орта мектеп» МКМ

Мұғалімнің аты- жөні: Жұмаханқызы Ж.

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Индикаторлар

№8 зертханалық тәжірибе «Хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясы»

Осы сабақта қол

жеткізілетін оқу мақсаттары

7.3.4.3. рН шкаласы негізінде әмбебап индикаторды қолданып, сілтілер мен қышқылдарды анықтай алу

Сабақтың мақсаты

1. Оқушылар рН шкаласы негізінде әмбебап индикатор ерітіндісін пайдаланып, қышқылдармен сілтілерді анықтай алады.

Ойлау дағдыларының деңгейі

қолдану

Бағалау критерийлері

1. Оқушылар рН шкаласы негізінде әмбебап индикаторларын пайдаланып, ерітінділердің ортасын анықтайды.

Тілдік мақсаттар

Тілдік мақсат. Оқушылар орындай алады:

Диалог түріндегі қауіпсіздік ережелері жайлы қысқаша мазмұндама жазу:

Пәнге қатысты лексика және терминология:

оттек, оксид, тотығу, (әмбебап) индикатор, pH (жай ғана «қышқылдық» шкаласы ретінде), ерітінді, бейтарап, бейтараптану, қышқылдылық, сілтілілік, жеңіл тұтанатын, өртке қауіпсіз, жану, сынау, қауіпсіздік/қауіпсіз емес/қауіпті, тітіркенғдіру, еріту, таттануға бейім, араластыру, төгу, көзді қорғау құралы, қауіпсздіктің қажетті талаптары.

Диалогқа /жазылымға қажетті тіркестер. Х (Металы) У (Металына) қарағанда ашық жалынмен жанады х металы у металында өртке қауіпті /кемдеу болып табылады ... қышқылдырақ болып табылады/ ... сілтілірек болып табылады /Әмбебап индикатор .... алынады/ Қышқылдардың рН мәні ... және негіздердің мәні ... рН шкаласы ...қолданылады Зертханада қауіпсіздік өте маңызды, себебі… Қышқылдар теріні күйдіреді, себебі... Зертханада / тәжірибе жүргізу кезінде, біз … жасауымыз/жасамауымыз керек/ керек емес.

Құндылықтарға баулу

Жалпыға бірдей еңбек қоғамы. Еңбек және шығармашылдық. Ынтымақтастық. Өмір бойы білім алу.

Пәнаралық байланыс

Жаратылыстану, биология

Алдыңғы білім

5.3.2.2 қоспалардың түрлерін сипаттау және бөлу әдістерін ұсыну;

6.3.2.2 тірі және өлі табиғаттағы қышқылдық, сілтілік және бейтарап орталарды ажырату және әмбебап индикатор көмегімен ортаны анықтау;

6.3.2.3 бейтараптану үдерісін түсіндіру;

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басталуы

І. Ұйымдастыру. Сәлемдесу, оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. (4 минут)

1. Оқушылар төмендегі 3 суретке сипаттама береді де бір суретті таңдайды.

Лимонның суретін таңдағандар «Лакмус» тобы, қант суретін таңдағандар «Фенолфталеин» тобы, судың суретін таңдағандар «Метилоранж» тобы болып бірігеді. Топ басшысы анықталып, бағалау парақшаларын алады.

Балалар қышқылдармен негіздермен жұмыс жасағанда қауіпсіздік техникалық ережесін сақтау керек. Айтыңыздаршы себебі неде? (Себебі қышқылдармен негіздер күйдіргіш және улағыштық қасиетке ие)

Оқушылардың біліктілігін тексеру мақсатында ширату жаттығуын орындаймыз.

1. тапсырма

«Миға шабул» әдісі бойынша сұраққа иа/жоқ деп жауап беру керек.

1.Қышқыл ерітінділердің тәтті дәмі болады? (иа/жоқ)

2.Қышқылдардың күйдіргіш және уландырғыш қасиеті бар? (иа/жоқ)

3.Асқазанның асқорытуына қышқыл көмектеспейді? (иа/жоқ)

4.Қышқылдар лакмус қағазын қызыл түске бояйды? (иа/жоқ)

5. Негіздерге фенолфталеин ерітіндісін тамызсақ таңқұрай түске бояйды? (иа/жоқ)

Бағалау критерийі

Оқушылар қышқыл негіз ерітінділерінің индикатордағы түс өзгерісін біледі.

Дискриптор Білім алушы

• индикаторлардың ерітінділерге әсерін біледі;

• қышқыл мен негіздердің қүйдіргіш, улы қасиеттерін біледі;

Слайд 1бет

Сабақтың ортасы

Көрсетілім

Топтық жұмыс

Зертханалық тәжірибе

6 мин

«Кубизм әдісі»

6 мин

Бағалау

Оқушыларға әмбебап индикатордың түрлерімен таныстырамын. рН шкаласының 0-14 аралығында болатынын, қышқыл негіздердің рН мәндерінің көрсету аймағын көрсетемін. (4 минут)

қышқылдық бейтарап негіздік

2 тапсырма

Топтық жұмыс.

Әр топ жеке-жеке алдын ала дайындалған мына ерітінділердің кемінде екеуін алып, лакмус қағазін пайдаланып ерітіндінің ортасын анықтап, мәнін төмендегі кестеге жазамыз .

Жалпы ерітінділер- лимон, апельсин, айран, сұйық сабын қант, алма шырыны.

Кесте-1

Бағалау критерийі

Индикаторды қолданып рН мәнін анықтап, ерітіндінің ортасын анықтау.

Дискриптор Білім алушы

− индикаторлардың ерітінділерге әсерін зерттейді.

− әмбебап қағазын қолданып рН мәнін анықтайды.

3 тапсырма

№8 зертханалық тәжірибе «Хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясы»

Мақсаты: хлорсутек қышқылын натрий гидроксиді ерітіндісін тамшылату арқылы бейтараптау.

Құралдар мен реактивтер: Пробиркалар, штатив, натрий

гидроксиді, тұз қышқылы, сірке қышқылы, фенолфталеин, тамшылатқыш.

Жұмыс барысы. Әр топтар пробиркаға хлорсутекті құйяды. Фенолфталеин ерітіндісін тамызады да түсін анықтайды, ерітіндіге натрий гидроксидін тамшылатып түсінің өзгерісін анықтайды.

Бағалау критерийі:

Оқушылар хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясын орындайды

Дискриптор

Білім алушы

• Хлорсутек қышқылын бейтараптай алады

4 - тапсырма

«Кубизм» әдісі

Оқушылардың терең ойлау дағдысын қалыптастыру және зерттеу жұмысына қорытындылау үшін «Кубизм» әдісін қолданамын.

Зерттеу жұмысына байланысты суретте, салыстыр, байланыстыр, талда, қолдан және дәлелде деген жазулары бар кубикті топтың ортасына тастаймын. Кубиктің түскен жағын топтың ортақ тапсырмасы деп санаймын. Оны топтің кез-келген мүшесі ерікті қорғауға ұсынамын.

Бағалау

Топ басшылары топтағы қатысқан оқушылардың орындаған тапсырмаларына қарай бағалау парақшаларына баға қояды және анықтама келтіреді.

Химиялық заттармен жұмыс істегендегі қауіпсіздік техникасы ережелері

Әр оқушы мектепте пайдаланылатын әмбебап индикатордардың түстік схемасын алуы керек. Олар дәптердің бірінші бетінде орналасуы керек.

Индикаторлар туралы оқыту ақпараты және әмбебап индикаторлардың пайдалы қызғылықты схемасы: http://www.bbc.co.uk/bitesize/ks3/science/chemical_material_behaviour/acids_bases_metals/revision/4/

Сабақтың соңы

2 мин

«БББ » әдісі

Орындалған зерттеу жұмысына сыни турғыдан ойлап, өз бетінше жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру мақсатымен «БББ» әдісін қолданамын.

Үй тапсырмасы: Үй жағдайында жасайтын тәжірибелерді өзіміз жасаймыз. Оқулықта-68бет.

«БББ» әдісі

Саралау – Сіз қандай тəсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау-Сіз оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Саралу – Мен 2- тапсырманы қолданып оқушылардың әмбебап индикаторымен түрлі ерітінділердің ортасын анықтауы іскерлік, ізденпаздік, танымдық дағдысын қалыптастыруға қолдау көрсетемін.

«Кубизм» әдісі мен БББ кестесін пайдалана қабілетті оқушылардың зерттеу жұмысына қорытынды жасауы, түйінді ойларды бекітуге, сабақта үйренген білімдерін үй жағдайында жасап, білімдерін дамытуға қалыптастырам.

Әр тапсырмаға дескиптор қою арқылы оқушылардың білімін бағалаймын.

Дескриптор, мадақтау, БББ кестесі

Қышқылдармен, сілтілермен жұмыс істеген кездегі қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтау