Майлар – клеткалык мембрананын негизги структуралык компоненти жана энергиянын булагы

Мугалимдин иш-аракеттери

Окуучулардын иш-аракеттери

I. Өткөн сабакта окуп-үйрөнүлгөндөрдү текшерүүнү уюштуруу

Комментарий берет, жыйынтыктайт.

II. Жаңы материалды окуп-үйрөнүү иш-аракеттерин уюштуруу

1. Айтып берүү

1) Липиддер – бирдиктүү химиялык мүнөздөмөгө ээ болбогон органикалык бирикмелердин курама группасы.

Аларды төмөнкүлөр бириктирип турат: алар баары сууда эрибейт, бирок органикалык эриткичтерде жакшы эришет (эфир, хлороформ, бензин).

Жаныбарлардын жана өсүмдүктөрдүн бардыгынын клеткаларында бар (кургак массанын 5% тен 90% ине чейин).

Молекулаларынын түзүлүшүнүн өзгөчөлүгүнө карай жөнөкөй жана татаал липиддер болуп бөлүнүшөт. Жөнөкөй липиддерге майлар, воска, фосфолипиддер, гликолипиддер, стериндер, мисалы холестерин кирет.

2) Майлар – бул жогорку майлуу кислоталардан жана глицериндин үч атомдуу спиртинен турган татаал эфирлер.

Майлуу кислоталар баары үчүн бирдей болгон СООН карбоксилдик группага жана радикалга ээ. Ошонусу менен бири-биринен айрымаланышат.

Карбоксилдик группа майлуу кислотанын бөркүн (головкасын) түзөт. Ал полярдуу, ошондуктан гидрофилдүү.

Углеводороддук куйрук (хвост) радикал болуп эсептелет, ал полярдуу, гидрофобен.

2. Этап-этабы менен бышыктоону уюштуруу:

1) Сууда жана абада тамчыны пайда кылуучу майдын молекуласынын сүрөтүн чийгиле. Липиддердин молекулаларынын түрдүү чөйрөдөгү абалдарынын абалдары эмне менен түшүндүрүлөт?

2) Таблица түзүү:

Липиддердин функциялары

III. Окуп-үйрөнүлгөндөрдү бышыктоо

Майлар – клеткалык мембрананын негизги структуралык компоненти жана энергиянын булагы темасын окуп-үйрөнүү планын түзөт.

Д осканын алдында ооз эки жооп берүү. Суроолорду берет жана өз алдынча суроолор формулировкалайт. Жолдошторунун жоопторун талкуулашат

Схеманы түзөт

Л ипиддер

жөнөкөй татаал

майлар, воска,

фосфолипиддер,

гликолипиддер,

липоиддер

Схеманы аткарышат

куйругу (хвост) бөркү (головка)

R COOH

полярдуу эмес полярдуу

гидрофобен гидрофилдүү

Сүрөтүн тартышат. Жыйынтык чыгарышат.

Таблицаны толтурушат.