Мальсагов Дошлуко Дохович.Биография.

Малсаганаькъан Дахи Дошлакъа ваьв 1891 ш. 23 декабре Назрановски округа Дошлакъий-Юрта.Цун да Мальсагов Даха 1алаьмате денал долаш саг хиннав. 1877 – 1878 шш. Эрсий-Туркий т1ем т1а дакъалоацаш хиннав.Дошлакъа 2 шу даьнна хиннав из леча хана. Петербургера хьаухача пенсех бераш хьалкхеде в1ашт1ехьадоал наьна. 1910 ш. к1аьнк д1аэц Симбирски кадетски корпусе,цхьабакъда,ший даь сана цу наькъ т1а д1аваха в1ашт1ехьадаланзар Дошлакъий. 6-ча классера,Къилбаседа Кавказера кхы пхи кадет а волаш,д1абоах уж кадетски корпусера цхьа харцахьа х1ама даьча к1аьнка ц1и яьккхаяц аьнна.Дикка ха яьнначул т1ехьаг1а,ше ц1ихеза 1илманхо хинначул т1ехьаг1а воаккхийвеш дувцар цо шоаш накъабоахаш эрсий генерала шоашка кулг а лувцаш аьнна дешаш : « Молодцы вы !Мужчины ! »

Къилбаседа Кавказе граж-ки т1ом лаьттача шерашка ц1еча партизаний отрядашка волаш т1ом баьб цо,шозза човнаш а хиннай. Къонача цунна каста гучадаьлар большевикий г1улакхаши доши в1ашка ца доаг1алга,цар къизал.Цунна нийса хетар большевикашта гоама болча В.Джабагиева,генерала Мальсагова С.,вежарий полковникий Куриевар позицеш.Бакъда къам теша ловш дар кердача 1аьдало парг1атои нийсхои яхьаргхиларах,тийша а тийшар.

Г1алг1ай мехка Советий 1аьдал эттача денз 1924 ш. кхаччалца цо болх баьб Назрановски райис-полкоме.Цул т1ехьаг1а,1924 – 1930 ш. кхаччалца из деша ваьг1ав Къилбаседа – Кавказски педин-ститута эрсий меттеи лит-раи отделене.Белггала цу хана цо д1аболабаьб 1илма-тохкама болх.Цул совг1а,г1алг1ай метала массехк школьни учебник оттадеча дакъа а лаьцад.

1930 – 1934 ш. кхаччалца Горски пединститута языкознане кафедра ассистент волаш болх бу Дош-лакъас,лоарх1аме дакъа лоац краеведене Г1алг1ай 1илма-тохкама института балхаца а .

1934 – 1937 ш. кхаччалца Ростоверча Северо-Кавказски краевой историко-лингвистически институте г1алг1ай мотт тохкаш болча аспиранташта кулгалдеш хул из. 1940 – 1944 ш. кхаччалца Нохч-Г1ал-г1ай истореи,меттеи,литературеи 1илма-тохкама института лингвистически сектора заведующи а волаш,боккха 1илман болх д1аболабу цо. 1944 – 1957 ш. кхаччалца цо болх бу Киргизски пединсти-туте эрсий мета кафедра доцент волаш. 1957 – 1958 ш. Дошлакъас болх бу Нохч-Г1алг1ай истореи,меттеи,лит-раи 1илма-тохкама института директор волаш. 1958 – 1966 шш. Нохч-Г1алг1ай паччахьалкхен пединститута вайнаьха меттеи лит-раи кафедра доцент волаш къахьег цо.

Мальсагов Дошлакъий говзаме йоазонаш дувцаш хилча,эггара хьалха ала деза цо Мальсагов Оарц-хойца цхьана язъяь хиннача «Кердача наькъа т1а» яхача пьесах. 1931 ш. Ростов на-Дону яхача горо-де хиннача Къилбаседа Кавказа халкъий искусства краевой Олимпиаде карара-кара ювла Ц1е бай-ракх яьккхар из ловзаяьча г1алг1ай делегацерча самодеятельни артисташа.,Х1аьта, 1931 ш. «1арам-Хи » яха поэма а язъйир Дошлакъас,Цу шера из эрсий метала яьккхар М.Слободской яхача эрсий поэ-то.Цу поэма боккхача лоарх1аме болча чулоацамга а эргача худ-ни формага а диллача,вайна гуча-доал г1алг1ай лит-ре поэмай жанр дег1айоалаяра из произведении дика доккхача ма1ане хилар. Керт-терча даькъе из поэма авторо хетаяьй Октябрьски революции хинначул т1ехьаг1амехка яьржача пар-г1атонна. Дошлакъас из поэма язъеча хана Г1алг1ай мехка хьалъеш латтар йоккха индустриальни база,дика уйла хувцаеннаяр лоаманхой.Геттара ц1ена,хоза сурт гойташ,тайп-тайпара дустараш, мета-фораш,олицетворенеш юкъе йолаш ба автора цу т1а бувцаш бола мотт.Царех дукхаг1дараш г1алг1ай багахбувцамцара хьаийца да.