Математика алгыры

Математика пәні оқытушысы

МУРАТОВА РАУШАН

1. Ұйымдастыру кезеңі: 

Оқушылар , бүгінгі біздің сабағымызда, Тұңғыш Президентіміз И.А.Каримовтың өскелең жас ұрпаққа айтылған өсиетіне назар аударайық: 

«Еліміздің ертеңі мен бүгіні – жас ұрпақтың қолында ...», - деп айтқандай ,

келешек білімді де еңбекқор жастар, мына отырған сендердің қолдарыңда.

Ғылымдардың патшасы атанған, Евклид, Фалес, Пифагордан бата алған Төзбейтін өтірікке жалғандыққа Ақыл ойды тәртіпке келтіретін Нағыз пән ғой математика

«Математика - барлық ғылымдардың

тұңғышы және оларға пайдалы да, қажет те»

Р.Бэкон

1-топ 2-топ

Ойын-толқын, жатқандай асып, тасып,

Біреу мығым, біреулер шалыс басып.

Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар,

Жеңсең де, жеңілсең де қалма жасып.

Сайыс бар ма қазыларсыз, ағасыз,

Оның әрбір сөздеріне нанарсыз.

Ел сенімін ақтай білер төрдегі,

Ұстаздардан әділдікті табарсыз

1-кезең

Қарап тұрмай бәйгеге кеп еніңіз,

Шәкірттерге әділ шешім беріңіз, Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар шығарар, Бәйге, бәйге, бәйгені бір көріңіз .

Бәйге

Бәйге

1. 9 + 9 * 9 – 9 : 9 = ?

2. 80 санының 25%-і неге тең? 3.Аулада жүрген бұзаулар мен тауықтардың аяқтарының саны –он. Аулада неше тауық, неше бұзау болуы мүмкін?

4.Жанар мен Анар-апалы-сіңілі. Жанар 2 інісі бар екенін айтты. «Менің де екі інім бар,» -деді Анар. Бұл үйдің неше баласы бар? 5. Қарға 3 секундта 15 метр қашықтыққа ұшады. 7 секундта қанша жерге ұшады?

6. 8 жарым таяқтың неше ұшы бар?

7. 20 метр матаны  10 бөлікке  2 м-ден бөлу үшін , неше рет кесу керек?            

8. Әкесі мен ұлы ағашты 12 рет кесті. Қанша бөрене шықты? 9. Алма ағашында 10 алма, ал үйеңкі ағашында одан 2 алма аз өсіп тұр. Үйеңкі ағашында неше алма өсіп тұр?

10. Алма ағашта 8 бұтақ, әр бұтақта 5 бұтақша, әр бұтақшада 5 алма бар. Алма ағашта барлығы неше алма бар?

3-кезең

«Бәрі бір әріптен»

П

С

4-кезең

Математика - ғылымдар патшасы, ал арифметика - математика патшасы.

Карл Фридрих Гаусс – «арифметика патшасы»

Карл Фри́дрих Га́усс — керемет неміс математигі, астрономы және физигі. Қосымша мәлімет 18 ғасырдың соңында германи я да бір сабақта мұғалім оқушыларына "1 - ден 100 ге дейінгі натурал сандардың қосындысын табуды" тапсырыпты. Оқушылардың біреуі: ізделген қосынды 5050 - ге тең деп жауап беріпті. бұл оқушы кейіннен аты әлемге әйгілі болған Математиктер к о ролі Карл Фридрих Гаусс екен.

Ақыл-ойды тәртіпке келтіретін - математика, сондықтан да оны оқу керек .

Михаил Васильевич Ломоносов

Михаил Васильевич Ломоносов (1711-1765) – орыстың ұлы ғалымы, жаратылыстанушы, ақын, философ, суретші, тарихшы, ағартушы. Ломоносовтың шығармашылық қызметі өзінің қызығушылық өрісінің кеңдігімен және табиғат сырларына терең енуімен ерекшеленеді. Оның зерттеулері математика, физика, химия, Жер туралы ілім, астрономия салаларына жатады. Бұл зерттеулердің нәтижелері қазіргі заманғы жаратылыстанудың негізін салды.

Ең алғаш координаттар жүйесін енгізген математик                   

Пифагор

Декарт Рене

Декарт Рене (1596- 1650),  Француз ғалымы ,  философ , 

математик ,  физик  және  Физиолог « Әдіс  жөніндегі пікірлер»,

«Бірінші философия жөніндегі ойлар», «Философия бастамасы»

т. б. еңбектерінде адамзаттың дүниені тану жолдарын түсінудің тың

тұжырымдарын жасады. Абай Декарттың еңбегімен жете танысып,

оның жан мен тән,  индукция мен  дедукция , Алланың ақиқаттығы,

ғылымның адам игілігіне қызмет етуі тиіс деген тұжырымдарын

қостады және ол туралы «Қарасөздерінде» өз көзқарасын Шығыс  философиясымен байланыстыра отырып пікір білдірді.

Тұнғыш қазақ геологы, Қазақ ССР ҒА-ның академи и, кеңестік шығыстан шыққан бірінші академигі.қазақ тіліндегі тұнғыш алгебра оқулығының авторы.

ЖӘУТІКОВ О.А.

Сәтбаев Қ .И.

Ермеков Ә .

Сәтбаев Қаныш Имантайұлы

Сәтбаев Қаныш Имантайұлы (1899-1964) – Қазақстан геологтары ғылыми мектебінің негізін қалаушы, қазақстандық металлогения ғылымының негізін салушы, геология-минералогия ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ғылым академиясын ұйымдастырушылардың бірі әрі тұңғыш президенті, КСРО және Қазақстан Ғылым академияларының академигі, Тәжікстан Ғылым академиясының құрметті мүшесі, қоғам қайраткері, КСРО Мемлекеттік және Лениндік сыйлықтарының лауреаты.

Қаныш Имантайұлы Сәтбаев сан қырлы талантын, ақыл ой парасатын туған халқының мерейін үстем етуге жұмсады. Оның өнегелі өмір жолы баршамызға үлгі. Белгілі қоғам қайраткері І.Омаровтың сөзімен айтсақ, "Қаныш қазақ топырағында туып, халқының сүтін ішіп, ер жетті де, сол халқының даңқын бүкіл әлемге көтерді. Өзі де сол шеңберде қалып қойған жоқ, дүние жүзіне белгілі болды."

Қазақ орта мектебінің төменгі және жоғары сынып оқушыларына арналған « Алгебра » оқулығын дайындаған.

Қазақ халқы талантты халық

Біз математикадан дүниежүзі ғалымдарының назарын өзімізге аударуға тиіспіз

ЖӘУТІКОВ О.А.

Қ.И.Сәтбаев

Ермеков Ә .

ЖӘУТІКОВ ОРЫНБЕК АХМЕТБЕКҰЛЫ

Жәутіков Орынбек Ахметбекұлы (1911-1989) - ғалым, физика-математика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ғылым академиясының академигі, Қазақстанның еңбек сіңірген ғылыми және техника қайраткері, Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.

Қарағанды облысы Ақтоғай ауданының Қызыларай ауылында дүниеге келген.

5-кезең

Жұп санды үшке бөлгенде қалдық қандай болуы мүмкін.

Бір жылда ең көп дегенде неше жексенбі болуы мүмкін?

1

4

Арман черновикте есеп шығарып, оны дәптерге көшірді.Бірақ жақшаларды қалай қойғанын ұмытты. Оның есінде қалғаны мынау 6*8+20:4-2=40. Арманға жақшаларды қоюға көмектесіңіз.

Қанша тәсілмен бір қатарға қызыл, көк, жасыл, сары шарларды орналастыруға болады?

2

5

3

6

Футбол командасында 11 адам. Осы ойыншылардың ішінен бір капитан және оның орынбасарын қанша тәсілмен таңдап алуға болады

Үйдің 1-ші қабатынан 3-ші қабатына көтерілу үшін 52 баспалдақты басып өту керек. Осы үйдің 1-ші қабатынан 6-шы қабатына көтерілі үшін қанша баспалдақты басып өту керек?

Бір азаматтың әкесі  Николай Петрович, ал оның ұлы – Алексей Владимирович .Ол азаматтың аты-жөні кім?

10

7

5 жыл бұрын ағасы мен қарындасы

бірге 8 жаста болды. Тағы 5 жылдан кей ін олар қанша жаста болады?    

Ағасы 12 жасқа толғанда қарындасы неше жаста болады, егер ағасы қазір 8-де, ал қарындасы 3 жас кіші болса ?        

8

11

Отбасында өмір бойы мен өзім жалғыз өстім

  Бұл шындық , басынан аяғына дейін.

Бірақ  суреттегінің ұлы,

Менің әкемнің ұлы

Суреттегі кім?        

9

12

Мотоцикл жүргізушісі ауылға келе жатқанда жолдан өзіне қарсы ү ш жеңіл машина және бір камазды кездестірді. Ауылға неше машина бара жатыр?

Әйел адам сыныптағы балалардың біреуіне: «Мен сенің анаңмын ,  бірақ сен маған ұлым емессің »-дейді . Ол не дегені?

•   Күшіне сенген бір мықты

Жығып салып сегізді.                

Шексіздік

2.  Бірдей санды бірнеше рет, Көбейтуден тұрады. Егер оны ықшамдасаң, Қандай атау болады?

Дәреже

3.  Егіз туған қос жүйрік, Жарыса шауып терлейді. Бірін-бірі көрмейді Дамылсыз қанша шапсада, Бір мәреге келмейді.

Параллель түзулер

4.  Айналған шешу құралына, Төрт саны араласқан құрамына. «Теңдеудің түбірлері нешеу?» – деген Қандай сан жауап береді сұрағыма.   

Дискриминант

5.  Оң сандарға қол шатырдай, Қалпақ болған беделі Квадраттасаң егер оны, Жоғалтасын сен оны  

Квадрат түбір

Құттықтаймыз !