Математика тарихынан деректер

К?ні : 02.12.2015жыл

Саба?  та?ырыбы:   Математика  тарихынан деректер

Сыныптар 9-11 сынып арасында

Саба?   ма?саты:

1.            а) АТ? пайдалан отырып о?ушыларды математика п?ніні? тарихына  деген к?з ?арастарын ?алыптастыра отырып, математика п?ніне деген ?ызы?ушылы?тарын ояту;

?) о?ушыларды?  математикалы? ой – ?рісін дамыту;

б) о?ушыларды ал?ырлы??а,топпен ж?мыс жасау?а , шапша?ды??а, тап?ырлы??а, ізденімпазды??а  т?рбиелеу;

Саба?ты? к?рнекілігі: Компьютер, интерактивті та?та, MS Power Point ба?дарламасыны? к?мегімен осы саба??а арнайы дайындал?ан слайдтар (презентация).

Саба?ты?     барысы.

Математика – ермек емес  , балалы?,

Математика – к?регендік , даналы?

Сонды?танда  балалар  ?алыс ?алып ?алмайы?, б?гінгі сайыста  бар к?шімізді  салайы?  деп  сайысымызды  ашу?а  р??сат еті?іздер.

. ?йымдастыру кезе?і. Саба?ты? ма?сатымен о?ушыларды таныстыру.

1. Шы?армашылы?  тапсырма

2.Кім? ?ашан? ?айда?

3.Мергендер сайысы

4.«?ндемес» ойыны

5. ?ріптер мекені

6. ?орытынды

І – кезе? : Шы?армашылы? тапсырма (О?ушыларды? топ аты , м?шелері, эмбемалары, ?й тапсырмасы ша?ын  к?рініс ?ою)

ІІ –кезе? : Кім? ?ашан? ?айда?

Ойын шарты . Бейне  та?тада с?ра?тар шы?ып отырады. Бірінші  ол адамны? кім екенін содан сол  ?алымны? ?ай елден , ?ай жылы туганын айтып  беру керек . Д?рыс жауап та?тадан  шы?ып отырады.

Кезе?іні?  с?ра?тары

1-слайд. Сфера бетіні? к?лемі мен ауданын есептеп шы?арып, ?ару ойлап тап?ан, т?т?алар мен блоктарды? принципін т?сіндірген. Ол: «Ма?ан ?зын т?т?а мен тіреу н?ктесін бері?дерші, сонда мен Жерді орнынан жылжытамын»,-деген кім? Ж?не ?ай жылдары ?мір с?рген , ?ай елден?

1 слайд жауабы       2 слайд          3 слайд             4 слайд       5 слайд          6 слайд

жауабы : Архимед Бэд 287-212ж Ежелгі грек ті?  ?алымы.Математиканы? к?птеген  фактілері мен ?дістерін  ал?аш аш?ан , тамаша

2-слайд  . Жерді? шар т?різдес екенін бірінші ???ан ж?не д?рыс ?шб?рыштарды? ?йгілі теоремасын д?лелдеген кім?  ?ай жылдары , ?ай жерде  д?ниеге келген?

Жауабы:Пифагор Самосский    Б.э.д. 570 ж-490ж

Ежелгі грек ?алымы Пифагор матиматика?а негізделетін ??пия ілімні? негізін ?алады. Ол сандарды? барлы? н?рсе екенін ж?не математиканы? к?мегімен кез келген ??былысты т?сіндіруге болатынын д?лелдеген

3-слайд  .”Пропорцияны ?азіргіше жазуды 1693 жылы енгізді ж?не интегралды белгілеуді  ойлап тап?ан кім? ?ай жылы ?мір с?рген ж?не  ?ай елден?

Жауабы:Г.В.Лейбниц1646-1716ж Неміс  философы , математик, физик,  за?гер, тарихшы , тіл маманы

4-слайд . 10 жасында 1-ден 100 дейінгі сандарды?  ?осындысын  тап?ан  кім? ?ай жылы туган , ?ай жерді? математигі ? Жауабы:К.Ф. Гаусс    1777-1855ж 30 а?пан Неміс матемаигі , астроном, физик

5-слайд . Ол республикамызда математик ?алымдарды дайындауда ж?не математиканы насихаттауда к?п е?бек сі?іріп, отанды? математиктер мектебін ?алыптастырды. 1958 жылы            (академик) ал?аш рет ?аза? тілінде математикалы? талдау туралы о?улы?ын шы?ар?ан. Ол кім , ?ай жыл?ы, ?ай елден? Жауабы: Ж?утіков ?рымбек Ахметбек?лы(1911-1989) ?ара?анды облысы А?то?ай ауданыны? ?ызыларай ауылында д?ниеге келген. О.Ж?утіков - республикалы? физика-математика мектебін ?йымдастырушыларды? бірі. Б?л мектеп ?азір Орынбек Ж?утіковті? есімімен аталады. Ол республикамызда математик ?алымдарды дайындауда ж?не математиканы насихаттауда к?п е?бек сі?ірген.

6-слайд .  Векторлы?  ?ріс алгебрасыны?  б?лшектенбейтіндігін , оны? ке?ейюін  есептеген  ?аза?  математигі кім? ?ай жылы , ?айда д?ниеге келген?

Жауабы:Ас?ар Ж?маділдаев25.02.1959жылы ?ызылорда  облысы ,Шиелі  ауданы , Шиелі кентінде  д?ниеге келген. ?алым,Математика –физика  ?ылым докторы.

ІІІ  кезе?  : Мергендер сайысы (Слайдтан )

Ойын шарты :  а? ж?не ?ара т?спен  оял?ан  д?гелек берілген .Ол  д??гелекті?  б?ліктері   с?йкес  ?пайлармен  белгіленген . Арнайы инелерді  сол  д?гелек  б?ліктеріне  ла?тырып  , с?йкес  с?ра?тар?а жауап берсе  ?ана  ?пай ?анжы?асына  байланады. Жауап  бере алма?ан жа?дайда  ?арсылас  топ жауап  беруіне  болады.

1 С?ра? : А?асында 2 к?мпит, ал інісінде 12 к?мпит бар. А?асы інісінен неше к?мпитті тартып ал?анда, ?ділеттік орнап, оларды? к?мпиттеріні? саны те?еседі?

Жауабы: (5)

2 С?ра? : ?йде 12 ш?шке мен 9 таба?ша бар еді. Кішкентай Камшат анасына к?мектеспекші болып ыдыстарды жу?анда ш?шкелерді? жартысы мен 7 таба?шаны сындырып алды. Неше ш?шке таба?шасыз ?алды?    Жауабы :  (4)

3 С?ра? : Бір к?ні ?ас?ыр мен т?лкі тегін балы??а кез болады. ?ас?ыр т?лкіге: «Мен математика?а нашармын, балы?ты сен б?л»,- дейді. Сонда т?лкі: «Са?ан біреу, ма?ан екеу, са?ан о?ан ?шеу, ма?ан т?ртеу, т. с. с. е? со?ында 20 балы?ты ?зі алады». ?айсысы к?п алды ж?не ?анша арты? алды?    Жауабы :(Т?лкі 110, ?ас?ыр 100 балы? алды).

4 с?ра?:Шал к?п балы? аулап, к??ілденіп, ?ндетіп келе жатып, жолда ?ліп жат?ан т?лкіні к?реді. «Кемпіріме жа?а болды»,- деп ?уан?ан шал т?лкіні шана?а салып алады. Ал т?лкі жолда 1 минутта 1 балы?, 2 - минутта 2 балы?, т. с. с. ?р ла?тыр?ан сайын алды??ы ла?тыр?аннан 2 есе к?п балы? ла?тырып отырады. 5 минутта барлы?ы неше балы? ла?тыр?ан?  Жауабы :(31)

І? – кезе? : ?ндемес  ойыны

Ойын шарты:   ?р топтан 2 о?ушы шы?ады (кезектесіп). Келесі суреттер о?ушы?а ?а?аздардан к?рсетіледі .  Б?л заттар  ?андай  фигура?а ??сайды ? Топ  м?шелеріне  тек  ?имылмен  ?ана  к?рсетуі керек. Ойын со?ында бейне та?тадан д?рыс жауап к?рсетіледі .

 І топ?а            ІІ  топ?а

Жауабы:

? – кезе? «?ріптер  мекені »

Ойын шарты :  ?р топтан 1 о?ушы  шы?ып  геометриялы?  фигураны та?дайды . ?р фигураны? артында  ьір  ?ріп  жасырын?ан .   ал?аш?ы ?ріпі сол ?ріптен басталатын мматематикалы?  терминдерді атап шы?ады . Кім  к?п с?з атаса  сол  же?імпаз атанады .

Мысалы  : Ше?бер- радиус- с?уле-еселік- кесінді  т.б

Д??гелек- квадрат – те?сіздік- т.

Білім деген - биік шы?,

Ба?ыт?а сені жеткізер.

Білім деген – а?ылшы?,

?иынды?тан ?ткізер. Деп  б?гінгі  сайысымыз  ?орытындылауды  ?діл  ?азылар  ал?асына  береміз.

?І кезе?              Саба?ты ?орытындылау.  Топ  м?шелерін марапаттау, ал?ыс хаттар  беру .