Мекен таануу 3-класс. Топурактын пайда болушу жана анын курамы.

Нег.компет-к

Сабактын максаттары

Көрсөткүчү

1.маалымат

тык

Топурактын негизги касиеттерин жана анын курамын билишет; топурактын жаралыш процесстери жөнүндө түшүнүк алышат.

Топурактын негизги касиеттерин жана анын курамын билишсе; топурактын жаралыш процесстери жөнүндө түшүнүк алышса.

2. Социалдык коммуникативдик

Ой жүгүртүүсү өсөт. Жаратылышка байкоо жүргүзө алышат. Өз оюн айтууга көнүгүшөт.

Ой жүгүртүүсү өссө. Жаратылышка байкоо жүргүзө алышса. Өз оюн айтууга көнүгүшсө.

3.Өз алдынча уюштуруу,маселелер

ди чечүү

Жаратылышты коргоого,сактоого табияланышат.

Жаратылышты коргоого,сактоого табияланышса.

Сабактын жүрүшү

Сабактын этабы

Мугалимдин ишмердүүлүгү

Окуучунун ишмердүүлүгү

Компет.

Баалоо

НК

ПК

Уюштуруу:

Мугалим окуучуларды сабакка даярдап, жагымдуу маанай түзөт.

Окуучулар жагымдуу маанай түзүүгө катышат, ага жардам беришет.

НК2

Ыраазы

чылык билди

рүү

Үй тапшырма

ны суроо

1.Кандай пайдалуу кендерди билдиңер?

2.Кайсы продуктулар нефтиден алынат?

3. Адамдар пайдалуу кендерсиз чарба иштерин жүргүзө алабы? Эмне үчүн?

4.Чоподон эмне жасалат?

5.Кумдан эмне жасалат?

6.Кендерди кимдер изилдейт?

7.Кыргызстандагы биринчи көмүр шахтасы кайда ачылган?

Кумтөрө кайсы кен казылат?

8. Кендер кандай болуп бөлүнөт?

9.Сымап кандай металл? Ал кайсы тармакта колдонулат?

Берилген карточкалардагы суроолого жооп беришет.

НК1

НК2

НК3

ПК3

мактоо

Жаңы темага өбөлгө

Топурак деген эмне?

Кандай топурактарды билесиңкер?

Ойлорун айтышат

НК2

НК3

ПК3

Мактоо

Жаңы тема

Топурак.

Жаратылышта аска-зоолор, ар кандай таштар тынымсыз бузулуп турат. Ошентип майда таштардан, кумдан жана чоподон катмар түзүлөт.Бул катмарда өсүмдүктөр азыктанчуу заттар болбойт Аерде түрдүү бактериялар, микроорганизмдер,өсүмдүктөрдүн тамырлары жана түркүн жаныбарлар: сөөлжандар, курт-кумурскалар,сары чычкандар жана талаа чычкандары мекендешет.Алар жерлди казып, ийиндерине суу жана аба кире турган жол салышат. Жамгыр жерге сиңип жер катмары бузулат, кышында тоңуп,жайында ээрийт. Өсүмдүктөрдүн калдыктары, жалбырактар чирийтюУшинтип акырындык менен таштар, кум , жана чопо топуракка айланат. Топурак- өсүмдүктөрдүн өсүшү үчүн зарыл болгон жердин үстүңкү катмары. Топурактын негизги касиети –күрдүүлүгү.

• Топурак абдан жай түзүлөт.топурактын

• күрдүүлүгү курамындагы чириндинин

• өлчөмүнө жараша болот.Жаныбарлар

• жана өсүмдүктөр топурактын күрдүүлүгүн жогорулатат.

Слайд көрүшөт.

Мугалимдин айтканын угуп түшүнүп , эстеп калышат.

НК1

НК2

НК3

ПК1

ПК3

Бышыктоо

Эс алуу көнүгүүсү

Топурак менен тажрыйба жүргүзүү.

1. Тажрыйба:

Бир стакан суу алы, ага бир аз топурак салабыз. Силер эмнени көрдүңөр? (топурактан аба бүртүкчөлөрү чыгат.) Демек, топуракта аба бар.

1. Тажрыйба.

Бир аз жаңы топуракты отко ысыталы. Топурактын үстүнө муздак айнекти кармайбыз. Айнекте суу тамчысы пайда борлду. Демек, топуракта суу бар.

Кыймыл менен көнүгүү аткартат.

1. Тажрыйба.

Топуракты спиртовка менен ысыталы. Эмнени көрдүнөр жана сезип турасыңар?

(түтүн жана жагымсыз жыт) Өсүмдүктөр менен жаныбарлардын калдыктарынан түзүлгө чиринди күйгөндөн ушундай болду.Демек топуракта чиринди бар.

1. Тажрыйба

Чиринди күйүп, ысыган топуракты суу куюлган стаканга салуу керек. Бир аз убакыт өткөндөн кийин түбүнө чопо менен кум чөгөт. Демек, топуракта кум, чопо бар.

1. Тажрыйба

Топурак салынган сууну чыпкалайбыз. Бир нече тамчыны айнектин үстүнө тамчылатабыз. Айнекти оттун үстүнө кармайбыз. Суу бууланып айнектин үстүндө ак тактар калат. Ал туздар.

Туздар өсүмдүктөрдүн өсүшүнө зарыл болгон азыктандыруучу заттар. Демек, топуракта туздар бар.

1-топ кластер.

чиринди

Аба

туздар

топурак

суу

микробдор

чопо

кум

2-топ. Синквейн. Топурак.

3-топ.топурак кантип пайда болот? Стикер аңгеме.

Суроолор:

1.Топурак деп эмне аталат.

2. Топурактын күрдүүлүгү эмнеге жараша болот?

3.топурактын курамына эмнелер кирет?

Тажрыйба жүргүзүүгө жардам беришет.

Кыймыл менен аткарышат

Тажрыйба жүргүзүүгө жардам беришет.

Тапшырмаларды аткарып презентация кылышат.

Суроолорго жооп беришет.

НК2

НК3

НК3

НК2

НК3

НК2

НК3

ПК1

ПК3

ПК2

Мактоо

Мактоо.

Кол чабуу

Жыйынтык

тоо

Баалоо

Уй тапшыр

ма

Топторду баалоо

Окуучуларды билим деңгээлине жараша баалайт.

Окуп түшүнүү. Параграф 21.

Бири-бирин баалашат

Баа койдурушат.

Үй тапшырма алышат.

НК3

Кол чабуу менен

Смайлик

тер