Методическая разработка по родному (кумыкскому) языку (3 класс) Презентация

Къумукъ тилден ачыкъ дарс

Дарсны аты: «Атлыкъ»

(такрарлав ва беклешдирив)

.

Дарсны мурады:

1. Атлыкъны гьакъында гечилген материалны такрарламакъ;

2)атлыкъланы морфология якъдан чечме уьйренмек;

3)яшав булан байлап,атлыкълар булан жумлалар къуруп болмакъ.

Эпиграф:

Халкъыбызгъа,элибизге 

Юрек салып,шону бил: 

Адам болмакъ учун бизге 

Тарыкъ азиз ана тил. (М.Атабаев)

Дарсны барышы

1)яшланы дарсгъа къуршав.

2)къумукъ мультфильм «Простаквашинодан уьчев»

3)Карточкалар булан иш.

(Ана, Али,ата, мактап, орам, Каспий, къалам, Малика, яш, къыз,Магьачкъала,Альбурикент.)

4) Яратывчулукъ иш.

• Фамилиям, мишик, мени, Матроскин

• «Мурзилка», гелтирген, Печкин, журнал, почтальон

1)Матроскин мишик мени фамилиям.

2)Почтальон Печкин «Мурзилка» журнал гелтирген

Ата юртугъузгъа Алиберюню аты къоюлгъан. Атынг булан макътанма, атанг булан макътан.

Алиберю – хас, жанлы

Атанг – жынс, жанлы

Ата – жынс, жанлы

Аты – жынс, жансыз.

Атынг – жынс, жансыз

6)Оюнлар

• Сёзню ахырындагъы гьарпгъа

башланагъан янгы сёз айтыгъыз.

Магьачкъала,Альбюрикент...

Язда салкъын болагъан, Къышда исси болагъан, Гётермебиз бар бизин

Гётермени тамына

Бир хыйлы чюй къагъылгъан.

Шо чюйлеге кёп тюрлю

Дарман отлар тагъылгъан.

Бакъаяпыракъ да бар,

Бар мунда гийигот да.

Аткъулакъ, ётелбалам,

Тавмичари де гьатта.

8) Ялалыв мюгьлет.

• Аякъ къагъып, къол силлеп, 
• къолларыбызны тюзлеп,
• Къанат къагъып учайыкъ,
• Астаракъ олтурайыкъ,
• Муаллимге тынглайыкъ.

9)Жумлаланы тенглешдирив

• Яхшы адам яман ишни этмес.

• Яхшылыкъ гьар заманда да яманлыкъдан озуп гелген.

.

• Яхшы, яман- сыпатлыкъ

• Яхшылыкъ, яманлыкъ - атлыкъ

10)Атлыкълар дагъы да къайсы тил гесимлерден этиле?

• Ёл
• Агъач
• Гьилла
• Адил
• Байламакъ
• Бёлмек
• Ачмакъ

• Ёл - ёлдаш Агъач - агъачлыкъ

• Гьилла - гьиллачы
• Адил - адиллик
• Байламакъ - байлам
• Бёлмек - бёлюк
• Ачмакъ - ачгъыч

11)Чечеген ёмакълар

1) Акъ мамукъдай сувукъда

• Сув агъа от ювукъда
• Къышда къыр ондан тола.
• Яшлагъа йыбанч бола.

2) Шаршавдай ап-акъ бола,

• Гюнню гёрсе ёкъ бола.

3) Бары ерни акъ шаршав япгъан.

4 )Абзар алдан тайышмай, Сюек-саякъ ашаву.

Мишик булан къыйышмай

Ону бир де яшаву.

5)Язбаш булан гелелер,

Яйда тура бизде.

Оланы яшлар сюе,

Озьлер гетелер гюзде.

12)Суратгъа гёре жумлалар тизмек.

13) Айтывлар

• Къышны бир гюню де къышдыр.
• Къыш къышлыгъын этмесе,яз язлыгъын этмес.
• Къыш болсун-къарлы болсун.
• Къышында къырда болсанг, язбашында уьйде бол

15) Китап булан иш –тапшурув

• .

6)Кроссворд чечив.

А

Т

Л

Ы

КЪ

.

А

А

Н

т

к

2

е

е

р

3

Л

т

ю

ю

к

4

Ы

ш

къ

5

къ

у

м

къ

у

17) Уьйге иш:

Диктантгъа гьазирленмек.