Монтаж курстық жоба

КІРІСПЕ

Монтаждау пайдалану жұмыстарын жүргізу үшін негізгі құжаттарды тапсыру қажет.Бұл құжаттар тапсырыс беруші мекеме басшысымен жұмыс жасайтын мекеменің басшысының арасында келісімшарт түрінде жүзеге асады.Жобалау құрамына баптау жұмысының аспаптар мен схемалар кіреді.

Автоматтандыру - энергияны, материал мен ақпарат түрлерін өндіру, тасымалдау және пайдалану үрдісінде адамның тікелей қатысуын толығынан немесе жартылай босатып, оның орнына басқару жүйесін,экономика-математикалық әдістер мен техникалық құралдарды қолдану.

Өндірістік автоматтандыру – машиналық өндірістің дамуы барысында бұрын адам атқарып келген басқару және бақылау жұмыстарын приборлар мен автомат құрылғыларға жүктеу процесі. Өндірістік автоматтандыру – осы заманғы өндірісті дамытудың негізі әрі техникалық прогрестің ең басты бағыты. Өндірістік автоматтандырудың жарым- жартылай, кешенді және толықтай автоматтандырылған түрлері бар. Өндірісті жарым - жартылай автоматтандыру өте күрделі әрі тез өтетін процестерді адамның тікелей басқаруы мүмкін болмайтын жағдайларда пайдаланылады. Температура деп дененің қызу дәрежесін сипаттайтын физикалық шаманы айтады. Жалпы алғанда барлық технологиялық процестер мен заттың әртүрлі қасиеттері температураға тәуелді.

Темпертураны тікелей өлшеуге жүгінетін дененің физикалық қасиеттерінің температурасына тәуелділігіне негізделе отырып, тек жанама жолмен өлшейді. Дененің мұндай қасиеттері термометриялық деп аталады. Оларға ұзындықты, көлемді, тығыздықты, термоЭҚК-ні, электр кедергісін және т.б. жатқызамыз. Термометриялық қасиеттермен сипатталатын заттар термометриялық заттар деп аталады. Температураны өлшеу құралдарын термометрлер деп атайды. Термометрді құру үшін температуралық шкала қажет.

Қазіргі кезде екі термометриялық шкала қолданылып келеді: абсолютті термодинамикалық және халықаралық тәжірибелік. Термодинамикалық шкаланың санау басы болып абсолютті ноль нүктесі таңдап алынған, ал жалғыз реперлі нүкте ретінде 273,16 К-ге тең судың үштік нүктесі қабылданған. Дегенмен термодинамикалық шкала газды термометрлердің көмегімен пайдалану қиындығына байланысты тәжірибеде кеңінен қолданылмайды.

Өлшеу кезінде ең қолайлы болып халықаралық тәжірибелік температуралық шкала (ХТТШ) жатады, ол заттың (негізгі реперлі нүктелер) фазалы тепе-теңдігінде көрсетілген температуралар қатарына негізделген. Негізгі реперлі нүктелер арасындағы аралықтың температурасы эталонды аспаптар мен халықаралық тәжірибелі температуралық шкала мәндері арасындағы байланысты орнататын интерполяциялы формуламен анықталады.

Сұйық заттар арқылы жұмыс істейтін термометрлар – сыртқы температураның өзгеруіне байланысты термометрдың ішіне құйылған сұйықтықтың көлемінің өзгеруіне негізделген.

Механикалық термометр – бұл термометрлардың жұмыс істеу принципі жоғарыда айтып өткен термометрлар сияқты, тек бір айырмашылығы мұнда датчик орнына металды спираль немесе биметалдан жасалған лента қолданылады.

Инфрақызыл термометрлар – инфрақызыл термометрлер денеге жанаспай-ақ температураны анықтай алады. Дамыған елдерде сынапты термометрларды медициналық деңгейді былай қойғанда, үй жағдайында да қолданбайды. Инфрақызыл термометрлардың мүмкіндіктері өте зор:

• Қолдануда қауіпсіз

• Барынша нақты нәтиже көрсетеді

• Нәтижені аз уақыт ішінде көрсетеді (шамамен 0,5 секунд)

І НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1.1 Объектілердің автоматтандыру құралдарының тізімі

Манометрлік термометрлер – жұмыс принципі тұйықталған көлем ішіндегі заттың қысымы әсерінен температураның өзгеруіне негізделген. Жұмыс затының агрегаттық күйіне қарай манометрлік термометрлер сұйық газ және конденсационды болып бөлінеді. Манометрлік термометр капиллярдан, маномерден, термобаллоннан және термометрлік заттармен толтырылған тұйық жүйені құрайды. Манометрлік термометрлердің арнайы тобын аспаптар қаныққан бу сұйықтығы қысымының температурасыға қатынасына негізделген.

Сурет 1.1 Манометрлік термометр

Қолданылатын негізгі толтырғыштар төмен температурада қайнайтын сұйықтар(ацетон, бензол және т.б). Жұмыс сұйықтығының температурасы өзгергенде термобаллондағы қысым өзгереді және капилляр түтікше арқылы серіппелі манометрге беріледі. Термобаллонхимиялық ортаның әсеріне төзімді жез және арнайы болаттын жасалған цилиндр. Термобаллондиаметрі 5-30 мм, ал ұзындығы 60-500мм. Капилляр термометрлерді таза күйдегі химиялық инертпен, газбен толтырады. Мұндай газдар азот пен гелий. Бұл термометрлердің жұмыс принципі Гей-Люссак заңына негізделген:

PӨ = P0(1 + B (Ө – Ө0))

Мұндағы РӨ және Р0 – Ө мен 0 температурасындағы газ қысымы; В- 1/275,15 немесе 0,00366 тең газ қысымның термиялық коэффиценті. Өлшеу аралығы – 150 ден +600 *С-қа дейін. Термометрлің қондырғылардағы бастапқы қысым 0,98 – 4,7 МПа. Термометрдің өлшеу сезімталдығының артуымен және барометрлік қателіктерінің азаюымен бастапқы қысым пайда болады Газ манометрлі термометрлердің кемшілігі салыстырмалы түрде термобаллон қабырғасы арқылы жылуалмасудың коэффицентінің аздығы әсерінен жылулық инерцияның артып кетуі және диаметрі кішкентай құбырларда термобаллонды қондыру қиындығына байланысты.

Сонымен қатар пайдалану кезі де термобалонның герметикасы бұзылып, газ шығуы мүмкін. Соңғы жағдай бұл аспаптарды жиі тексеруді талап етеді.

Сұйықтықты манометрлі термометрлерді сұйықпен толтырады бастапқы қысымдағы сұйықтықпен толтырады. Термометрлерге толтырылатын сұйықтықтың көлемді кеңеюінің үлкен термиялық коэффиценті және ол термометр материалына химиялық инертті болу қажет. Сұйықтық ретінде сынап (өлшеу аралығы – 30-дан +600 *С-қа дейін ) ксилол (өлшеу аралағы -40-тан +200 *С-қа дейін) пайдаланылады. Сұйықтық қайнап кетпеуі үшін термометрде бастапқы қысым 1,47 -1,96 МПа жасайды. Термометрде қысымы оның жұмысына әсер етпейді.

Бұл термометрлер манометр мен термобаллон әртүрлі биіктікте болғанда, гидростатикалық қателік пайда болады. Конденсациялы манометрлік термометрде баллон көлемінің 2/3 төмен қайнайтын сұйықтықпен толтырады.

Температураның жоғарлауы кезінде сұйықтықтың буланы журеді де, конденсация процесі артады. Соған байланысты қаныққан бу өлшенетін температураны дәл көрсететін белгілі қысымға келеді. Мұнда өлшеу температурасындағы қысымды қамтамасыз етуі үшін аспапта төмен қайнайтын сұйықтық пайдаланылады. Бұл термометрде қаныққан бу қысымы температурамен бірге өзгеретіндіктен аса сезімтал болып келеді.

Кондесациялы манометрдің артықшылығына манометрлік түтікше мен капиллярдағы температураның өзгеруі жүйе қысымына әсер етпейді. Бұл қосымша аспапты термобаллоннан үлкен қашықтықта (75 м) орнатуға мүмкіндік берді. Конденсациялы термометрлі кемшіліктеріне оның шкаласының сызықты емес болуы жатады. Барлық манометрлі термометрлер құрылысының қарапайымдылығымен және өлшеу нәтижелерін қашықтықтан беруімен ерекшеленеді. Бұл термометрлерді негізгі артықшылығы оларды жарылу қаупі бар обьектілерде қолданылу мүмкіндігі болып табылады.

Манометрлік термометр жабық герметикалық терможүйеде температураның негізгі өзгеру қысымы термометрдің манометрлік принципінің жұмыстық (термометрлік) әрекеті болады. Бұл термометр жұмыстағы затқа байланысты газдық, сұйықтық және конденсациялық (ТДГ, ТПГ, ТДЖ, ТПЖ,ТКП түрлері және басқалары) болып бөлінеді. Монометрлік термометрдің түрлерінің барлығы іспеттес құрылған. Аспап ұзындығы 60м дейінгі қиятүтіктің түтікшесіндегі, жеңді металдық қорғаудан, термобаллоннан тұрады. Заттың жұмысы терможүйедегі жабық термобаллонның ішіндегі көлемі үлкейеді немесе қысымы жоғарылайды. Бұл өзгеру жеткізу механизмі арқылы, аспаптық бағыттамасы манометрлік түтікшені қабылдайды.

Идеал газдың қасиетіне термодинамикалық қасиет жақын, газдың манометрлік термеметрге герметикалық жабық термодүйедегі азот пен гелий толтырылады. Терможүйеде газдың бастапқы қысымы1-5МПа. Аспаптың шкаласы сызықша. Сол себептен, аспапта көрсетілгендей, газдың қысымы терможүйедегі атмосфералық қысымнан едәуір емес тербеліспен әсер етеді.

Манометрлік термометрде заттың сапалық жұмысында, бөлменің температурасында сынаптың қысымы 10-15МПа немесе толуол, ксилол, пропилен спирті, силикондық сұйық және т.б. пайдаланылады. Аспаптың шкаласы құйылмалы. Органикалық сұйықтық үшін 150300⁰С, ал шегінде жатқан диапазонның өлшем -30600⁰С сынаппен толтырылған.

Көлемі 0,7-0,75 термобаллондағы конденсациялық манометрлік термометрдің төмен қайнаған сұйықтықтары – этилхлориді, метилхлориді, ацетон, этил эфирі және т.б. толтырылады. Терможүйеде жоғарғы екі температуралары сұйықтықтың булануы мен қысымның үлкеюі қиятүтік арқылы манометрлік серіппеге әрекеттесіп, қабылданады. Аспаптың конденсациясының сезгіштігі ең көп, бірақ олардың өлшеу диапазоны 0-200⁰С үлкен емес. Аспаптың көрсеткішіне атмосфералық қысымның өзгеруі әсер етсе, қоршаған ортадағы температураның өзгеруі әсер етпейді.

Термометрдің манометрлік жеткізу функциясы мына түрде болуы мүмкін:

W(P)=()/(Tp+1),

мұндағы К-жеткізу коэффиценті

- 812с кешігуі

Т- 12с тұрақты уақыты.

1. Қалау құрылымдарын, таңдау құрылғыларын, алғашқы түрлендіргіштерді таңдау және монтаждау

Температураны кедергі термотүрлендіргіштерімен өлшеу металдар мен жартылайөткізгіштердің қасиеттерін температураны өзгерте отырып, өзінің электр кедергісін өзгертуге негізделген. Егер кедергі термотүрлендіргішінің электр кедергісі R_t мен оның t температурасы [яғни R_t=f(t) – градустелген сипаттамасы] арасындағы тәуелділік белгілі болса, онда R_t-ні өлшей отырып, жүктелген ортаның температурасының мәнін анықтауға болады.

Термотүрлендіргіштер –260-тан +1100 ⁰С-ға дейінгі аралықтағы температураны сенімді түрде өлшеуге мүмкіндік береді. Кедергі термотүлендіргішінің металды өткізгіштерге бір қатар талаптар қойылады, олардың негізгісі болып градустелген сипаттаманың тұрақтығы, сонымен қатар кедергі термотүрлендіргіштерін жасап шығаруды өзара алмастырылуын қамтамасыз ететін оның өнімділігі жатады. Негізгі емес қатарына, бірақ талаптарды қанағаттандыратындарға R_t=f(t) функциясының сызықтығы, электр кедергісінің температуралық коэффициентінің мүмкіндігінше жоғарғы мәні, үлкен салмақты кедергі мен материалдың жоғары емес құны жатады.

Зерттеушілермен металл таза болған сайын, ол көрсетілген негізгі талаптарға сонша үлкен дәлдікте жауап береді және R₁₀₀/R₀ қатынасы мен  (мұндағы R₀ менR₁₀₀ – 0 мен 100 ⁰С-қа сәйкес металдың электр кедергілері) мәндері сонша үлкен болатыны айтылған. Сондықтан да металдың тазалық дәрежесін, сонымен қатар онда механикалық кернеулердің бар болуын R₁₀₀/R₀ мен  мәндерімен сипаттау қабылданған. Металдың механикалық кернеуін оны күйдіру жолымен алу кезінде көрсетілген сипаттамалар берілген металл үшін өздерінің шекті мәндеріне жетеді.

Манометрлік термометрлердің жұмыс істеу қағидасы температура өзгерген кезде көлемі тұрақты болатын сыйымдылықтағы (ыдыс) жұмыс затының қысымның өзгеруіне негізділген.

Манометрлік термометрлермен температураны мына аралықта өлшейді: -120+600С. Түтікшелі серіппесі бар манометрлік термометр: 1 – термобаллон; –капиллярлы түтікше; 3 – түтікшелі серіппе; 4 – ұстағыш; 5 – жетектеме; 6 – сектор.

Жұмыс затына байланысты манометрлік термометрлердің үш түрі болады:

газды, аспаптың барлық жүйесі газбен толтырылады. Жұмыс заты ретінде азот, гелий, аргон қолданылады.

сұйықты, аспаптың барлық жүйесі сұйықтықпен толтырылады. Жұмыс заты ретінде полиметилсилоксан сұйықтықтары (сынап - -30⁰С-тан 600⁰С-қа дейін, ксилол - -40⁰С-тан 200⁰С-қа дейін) қолданылады.

конденсатты, мұнда термобаллонның бір бөлігі ғана төменгі температурада қайнайтын сұйықтықпен, ал қалған кеңістігі осы сұйықтықтың қаныққан буымен толтырылады. Терможүйе ацетонмен, метил хлоридімен, пропиленмен, фреонмен толтырылады.

Барлық түрдегі манометрлік термометрлердің құрылыстары бірдей. Олар көрсеткіш, өздігінен жазатын және жанаспалы болып бөлінеді. Барлық түрдегі манометрлік термометрлердің негізгі қателігі қалыпты жағдайдағы шкаланың максималды мәнінен _ құрайды.

1.3 Құбыр таратылымдарын таңдау және монтаждау

Сурет 1.3 Манометрлік термометрді орнату

1-баллон; 2- редуктор; 3- сүзгі; 4-манометр; 5-серіппе; 6-металл түтікше; 7-капилляр; 8-термобаллон; 9-қосалқы түтікше;10-муфта;11,12- вентиль

Монтаждау кезінде манометрических термометрлерді орындау қажет мынадай:

Алу кезінде аспаптардың орау көз жеткізу қажет, олардың жарамдылығы. Жылдың суық мезгілінде распаковку аспаптарының керек, жылытылатын үй-жайда арқылы 2-3 сағат енгізілгеннен кейін, оларды үй-жай.

Сақтауға термометрлер керек сөрелерде, құрғақ, желдетілетін, ауа температурасы +5-тен +35 С салыстырмалы ылғалдылығы 80% - дан асырмай. Капилляр тиіс свернут в бухту ішкі диаметрі 300-340 мм және перевязан екі-үш жерде.

Орнату орны мен орналасу биіктігі аспаптың жобамен анықталады және қамтамасыз етуге тиіс неғұрлым ыңғайлы қызмет көрсету және көрсеткіштерін қадағалау.

Аспаптар мен капиллярлар емес ложны жанында болуға қуатты қыздыру немесе суыту құрылғыларының болдырмау үшін қосымша қателіктері көрсеткіштеріндегі.

Қоршаған ортаның температурасы орнату орындарында аспаптың шегінде болуы тиіс +5 +55 С.

Аспаптар ұшырамауы тиіс діріл және тряске, олай болмаған жағдайда қолдану қажет амортизирующие құрылғылар.

Үй-жайлардың ауасындағы, аспаптар орнатылады тиіс қоспалардың разрушительно қолданыстағы болат, жез, қалайы, никель және хром жабу.

Қамтамасыз ету үшін көрсеткіштерінің дұрыстығын температурасын қажет толық батыру термобаллона " өлшенетін ортаға. Бұл термобаллон жабдықталған қатаң трубчатым хвостовиком. Ереже термобаллона " өлшенетін ортаға кез келген болуы мүмкін жергілікті жағдайларға байланысты. Термобаллон агрегатпен орнында өзгерту қосылу көмегімен қосылатын штуцер бұрандалы М33Х2 газ және сынап және М27ХХ2 үшін сұйық термометрлер.

Присоединительный штуцер ввертывается " бобышку немесе втулку, қатаң байланысты агрегатты жерде температураны өлшеу. Тығыздау үшін присоединительный штуцер жабдықталған сальником 5 (сур. 7-7). Ретінде тығыздайтын материал сальнике қолдану ұсынылады құрғақ асбестовую сальниковую набивку АСД8 (ГОСТ 5152-66).

Сурет 1.4 Манометрлік термометрдің термобаллонының монтаждау тәсілдері. Қорғанысы жоқ (a) Қорғанысы бар (б) гильза.

1. Электр таратылымдарын таңдау және монтаждау

Сурет 1.5 Манометрлік термометрдің электрлік схемасы

1-көрсеткіш, 2 және қозғағыш әсерлер, 4-дабыл шамы, 5-бағана 6-клемді қорапша.

Температураны өлшеу аймағында реалды және идеалды газдардың қасиеттерінің айырмашылығы көпте емес және термометрді градуиовкалағанда ескеріледі.

Теңдіктен қысымның өзгеріс мәнін табамыз

∆Р=Р_t-Р₀= Р₀β(t-t₀)

Теңдіктен көретініміз, сұйықтықты қыздыру /жылыту/ кезінде қысымның өзгерісі температураның функциясы болып табылады және сондықтан газды термометр сияқты сұйықты термометрлер біртекті бағанаға ие болады.

Термометрдің газ толтырылған жүйесіндегі бастапқы қысымы:

Р₀=∆Р/β (t-t₀)

Манометрлік термометрді газбен толтырылуы үшін, ал химиялық инертті ескерілмейтін тұтқыр, жылу сыйымдылы аз, таза күйінде оңай алынатындай болуы керек.

Осы барлық талаптарға азот жауап береді, қанағаттандырады. Азот пен толтырылған термометрлер температурасы 0⁰ден +600⁰ С-на аймаққа қолданады.

Термометрлік жүйеде бастапқы қысым салыстырмалы үлкен болғандықтан атмосфералық қысымның құралдың көрсеткішіне әсерінің ауытқуын аз болуынан оны ескермесек те болады. Қоршаған ортаның температурасы +20⁰С –тан ауытқуынан өлшеу кезінде туатын қателігі сәйкес формуламен есептелінеді.

Сурет 1.6 Схемасын сыртқы электр қосылыстар

Дұрыстығын тексеру ережелері тізгінсіз және оны реттеуді жүргізеді реттілікпен.

1. Қашпайды қақпағын және қаптамасы өлшегіш аспап, термометр. Жерге қосылады корпус осы аспапты. Қосылады сигнал құрылғысы термометр сигналдық лампам құрал-жабдықтар тексеру үшін сигнал (сур. 8.6, а, б). Кейін қосылады ток тамақтану.

2. Термобаллон термометр термостатқа салады температурасы, тиісті аралық сандық белгіде бірінші үштен диапазон показаний термометр, және кейін көрсеткіші реттелетін термометр сәйкес көрсетуі үлгілі термометр, жетекші қарғыбауы сигнал беру құрылғылары бекітеді осіне трибки ережеде қатарлас бағыты бойынша бағыттамалар.

Сур. 8.6. Схемасын сыртқы электр қосылыстар: а — манометрлі термометрлер ТГП-ЮОЭк және TCH-ЮОЭк; б — манометрлі термометрлер ТГП-ЮОСг және TCH-ЮОСг

3. Көрсеткіші задатчика ең төменгі сигнал беру құрылғылары электр тоғы бекітілген , бірқалыпты көрсеткішке аспаптың дейін байланыстың тұйықталуы, тіркейтін және ең аз мәні сигнал жылжымалы контакт бар термометрлерді ТГП-ЮОЭк немесе кіргенге дейін перделер және саңылау катушкалар, фиксирующей ең аз электрлік сигнал жоғары жиілікті контур, шақырушы "срыв" генерациялау, термо - метр ТГП-ЮОСг, тіркеледі қосу сигналдық шамдары.

4. Көрсеткіші задатчика ең төменгі сигнал сигнал беру құрылғылары ауыстырады бірнеше жоғары сол белгілер ауқымын айғақтар, орын қосу сигналдық шамдары, ал сонан соң орнын ауыстырады, оны кері бағытта дейін өшіру осы шамдар.

Арасындағы айырма температурадағы термостатта және ережеге сәйкес жүзеге асырады көрсеткіштің задатчика термометр шкаласында сәйкес келетін температура кезінде іске қосу немесе ажырату сигналын кәсіби шамдар болып табылады негізгі қателігі іске қосылу құрылғылары ең төменгі сигнал беруі.

Рұқсат етілген мәні негізгі қателіктері жұмыс істеу сигнализирующего құрылғы қамтамасыз етеді орналасқандықтан, одан дұрыс бекіту тізгінсіз осіне қатысты және показывающей бағыттамалар.

5. Осыған ұқсас тексеру жүргізеді іске қосылу сигнализирующего құрылғылары орта белгіде және белгілерде соңғы үштен бір диапазон показаний термометр арқылы өткізу көрсеткіштің задатчика максималды сигнал.

Негізгі қателік іске қосылу сигнализирующего құрылғылар осы сандық белгілерде азайтады есебінен біраз өзгерістер қателіктері іске қосылу бастауыш бөлігінің диапазоны көрсеткіштер шегінде қателігінің рұқсат етілген іске қосылу сигнализирующего құрылғылар.

6. Киеді қақпағын және қаптамасы арналған өлшегіш аспап, термометр ұсынады термометр шығаруға жөндеуден өтті.

1. Қалқандар мен пульттарды таңдау және монтаждау

Сурет 1.7 Манометрлік термометр серіппе құбырымен

1-термобаллон, 2-капилярлы құбырғы, 3-серіппелі құбырғы

4-ұстағыш, 5-поводок, 6-тісті сектор

Қалқаншаларды монтаждау кезінде келесі жұмыстар орындалады.

1. Панельдерді қондыру орнына жеткізу.

2. Сыртқы қаптамасынан ажырату.

3. Қалқаншаларды металл конструкцияларын жинақтау.

4. Шиналарды орнату.

5. Аспаптарменды және аппараттарды монтаждау.

6. Панельдерден өткізгіш сымдарды монтаждау.

7. Бақылаушы панельдерді монтаждау.

8. Бақылаушы панельдердің тартылымдарын және сымдарды тармақтау және қосу.

9. Іске қосу және баптау жұмыстары

Негізінен панельдердегі сымдарды монтаждау заводта жүргізіледі.Бірақ қалқаншаларды қондыру орнына панельдердегі сымдарды қайта монтаждауға тура келеді.Бұл монтаждау жобасына өзгерістерді енгізілуімен жаңа талаптардың қойылуымен жабдықтарды ауыстырумен және басқа да себептер болуы мүмкін.Панельдер тік жағдайда жеткізіледі және монтаждау тізбектілігіне қатысты жеткізіледі.Панельдерден бөлек жеткізілетін екіншілік аспаптарды және аппараттарды панельдер толығымен қондырылғаннан соң әкелінеді.

Кабель каналдарының үстімен панельдерді орнату үшін құрылыс негізінде арнайы конструкциялар қарастырылуы керек.Сол конструкцияларға панельдерді орнатып үш, төрт нүктеде қатайтылуы керек.Қалқанша элементтерін жобаға қатысты орнатып оларды тігінен және көлденеңнен түзетеді.

Манометрлік термометрдің жұмыс істеу барысы принцип температура өзгерісте тұйықталған көлемде заттың қысым өзгерісіне негізделген. Манометрлік термометрдің схемасы І суретте көрсетілген. Құрал термобаллон І капиллярлы құбыр 2- ден және манометрлік бөлік 3-6- дан тұрады.

Бүкіл жүйе термобаллон , капилляр, манометрлі серіппе пружина жұмысшы затпен толтырылады .

Термобаллонды температураны өлшеу аймаққа орналастырады.Термобаллонды жылыту кезінде тұйық толған жүйе ішіндегі жұмысшы заттың-қысымы ұлғаяды.

Қысымның өсуі құрал қалам – соңы немесе көрсеткішке жеткізу механизмі арқылы әсер ететін манометрлік құбырмен қабылданады.

Әдетте термобаллонды тоңбайтын болаттан, капилляр- мыс немесе

болат құбырғыдан жасалады. Ішкі диаметрі 0,15 – 0 , 5мм. Тағайындалуына байланысты капиллярлы құбырғының әр түрлі болуы мүмкін./60м дейін/.

Механикалық зақымданудан қорғау үшін капиллярлы қолдан өрілген болаттан жасалған қорғау қабатына орналастырады. Кейде капилляр құбырғы болмауы мүмкін. Сондықтан термобаллонды тіке манометрлік бөлікпен жалғасады. Манометрлік термометрде бір орамды , көп орамды геликоидты орам саны 6- дан 9-ға дейін және спиральды манометрлік құбырғылар қолданады. Манометрлік термометрлерді кеңінен химиялық өндірісте қолданады. Құрылысы өте қарапайым ,секілді және диаграммалық қағазды электроприводы жоқ кезінде жарылыс және өрттен қауіпсіздендіреді. Осы приборлардың көмегімен температураны – 120° С ден 600 °С –қа дейінг диапазонда /аймақ/ өлшеуге болады . Манометрлік термометрлердің келесі түрлері; Газбен толтырылған газды, бүкіл жүйе белгілі бір бастапқы термометрін көрсеткіш құрал мен үш сыммен қосу схемасы қолданылады. Оның мағынасы мынадай: а нүктесі кедергі термометріне тіке әкелінеді. Мұндай қосу схемасында бір қосқышсымның кедергісі R_у өлшегіш көпірдің иығына қосылады, ал екінші қосқыш сымның кедергісі R_у көпірдің көрші тұрақты кедергісі орналасқан иығына қосылады.

1. Атқару механизмдерін монтаждау

Басқару жүйелерінде электр атқарғыш механизмын әдетте бағдарлаушы құрылым түсетін сигналдармен сәйкес жұмыс органының орын ауыстыруы үшін қолайлы құрылымдарды айтады. Жұмыс органдарымен әр түрлі тектегі дросселдік жапқыш,клапан,бағыттаушы құрылғылары,реттегіш органдары және тағы басқалар. Айналдырушы да, ілгермелі де бұл орын ауыстыруда жұмыс органдары бір немесе бірнеше айналымдардың шектеріндегі бола алады. Демек, жұмыс органы көмегімен атқарғыш механизм басқарылатын объектке тікелей әсерді жүзеге асырады.

Жалпы жағдайда электр атқарғыш механизмы электр қозғағыштан, түйін кері байланыс, демалыс элементінің жағдайының нұсқағышының датчигі және түпкі сөндіргіштер, редуктордан тұрады.

Атқарғыш механизмдерді электр қозғағыш ретінде шамаға дейін демалыс элементінің орын ауыстыру жылдамдығының төмендетуі үшін электромагниттер немесе жұмыс органымен (білік немесе шток) бұл элементтің тікелей қосуының мүмкіндік қамтамасыз ететін томендететін редукторы бар электр қозғағыштары қолданылады.

Демек, кері байланыстың түйіндері әсердің реттеуін нобайға кіріспесі, атқарғыш механизмды демалыс элементінің орын ауыстыруын пропорционал шама үшін арналған,және мүшелеген олардан жұмыс органы. Түпкі сөндіргіштер көмегімен табыста болуы мүмкін механикалық буындардың бұзылуларының құтылуға өз түпкі жағдайларының жұмыс органымен атқарғыш механизмды электр қозғағышты ажырату өндіріп алады, сонымен бірге жұмыс органының орын ауыстыруын шектеу үшін.

Әдеттегідей, реттейтін құрылым істеп шығарылатын сигналдың қуаты жұмыс органының тікелей орын ауыстыруы үшін жеткіліксіз болады, сондықтан атқарғыш механизм әлсіз кіретін сигнал қуаттың күшейткіші ретінде берілуі мүмкін.

Барлық атқарушы механизмдерді-автоматтандырудың өндірістік процесстерді қазіргі техниканың тіптен әр түрлі салаларындағы кең қолдану тапқан бөлу мүмкін барлық электр атқарғыш механиздері екі топқа бөлінеді:

1.Электрмагнитті

2.Электрқозғалтқышты

Әр типтегі электрқозғалтқышы бар конструкциялық электрлік атқарушы механизм. Әдетте электр қозғағыш атқарғыш механизмдары қозғаушы, редуктор және (соңғы кейде болмауы да мүмкін) тежеуіштерден тұрады. Басқаруды сигиал қозғаушыға және тежеуішке бір уақытта түседі, тоқтатады және қозғаушы демалыс органын қимылдатады. Қозғаушы сигналдың жоғалуында сөнеді, тетік тежеуді тоқтатады. Элементтер, қатысушы реттейтін әсердің құрастырылуында схеманың оңайлығы, аз сан, және биік қолдану кезіндегі қасиеттер автоматты реттеудің қазіргі өнеркәсіптік жүйелерінің атқарушы құрылымдарының жасауы үшін негізбен атқарғыш механизмдар басқарылатын қозғаушылар бар. Кейбір атқарушы механизм кең тарала қоймаса да, атқарғыш механизмдер электрлік белгі басқарылатын механикалық, электр немесе гидравликалық жалғастырғыштарды болатын басқарылмайтын қозғаушылармен алды. Тән олардың тән ерекшелігі қозғаушы реттеуді жүйенің жұмысы әрдайым үздіксіз жұмыс істейтін болып табылады, реттеуіш аспаптан басқаруды сигнал жұмыс органына басқарылатын муфта арқылы беріледі.

Атқарғыш механизмдерді өз кезегінде басқарылатын қозғаушыларымен түйіскен және жапсарсыз басқарумен деп бөлуге болады.

Түйіскен басқарумен атқарғыш механизмдардың электр қозғағыштарының қосылуы, ажырату және реверстеуі әр түрлі релелік немесе түйіскен аппаратура көмегімен өндіріп алады. Бұл түйіскен басқарумен атқарғыш механизмдерді негізгі айырмашылық ерекшелікке анықтайды; бағдарлаушы кіруге атқарушы құрылым берілетін сигналдың шамасын тәуелді болмағанында емес, орын ауыстыруды бағыт (немесе фазамен) таныс бұл сигналмен анықталғанында мұндай демалыс органының жылдамдығының тетіктерінде. Әдетте түйіскен басқарумен атқарғыш механизмдері сондықтан жұмыс органының тұрақты орын ауыстыру жылдамдығы бар атқарушы құрылымдарына әкетеді. Басқару түйіскен күйінде тетіктің атқарушы органын орын ауыстыруды орташа ауыспалы жылдамдықтың алулары үшін оның электр қозғағышының импульсты жұмыс тәртібін кең қолданылады.

1.7 Таратылымдарды жалғаудың және қосудың кестелері және

габариттік өлшемдері

кесте 1.1

II АРНАЙЫ БӨЛІМ

2.1. Бақылау өлшеу аспаптарын монтаждау, пайдалану және жөндеу

Термометрге бақыланатын орта температурасының өзгерісі әсер етпейді. Термо жүйенің гертемикасының болмауы, толтырғыштың ақауы. Термо жүйені толықтырғыш қалдықтарынан босатып, термо жүйенің ішін 3.. .5 МПа (30.. .50 кгс/см2) тең құрғақ ауа (азот) қысымымен нығыздау керек. Толықтырғыштың ақауланған жерін термо баллонды немесе суға өлшеу серіппесін жүктеумен табасыз. Термобаллонның ақауын аргонодоғалы дәнекермен қыздыру немесе ПСр25 қосымшамен пәйкілеу, трубалы серіппенің шығысындағы муфтада герметикалықтық болмағанда тесілген жерде ПМФОЦрб-4-0,03 немесе ПСр40 қоспалармен, ал термобаллон кірісінде ПСр25 қоспалармен пәйкіленеді. Герметикасыздықты жойғаннан соң терможүйені градировкада бекітілген көрсету диапазонына сәйкес газбен, конденсатормен немесе сұйықтықпен толтыру қажет. Өлшеу механизмінде механикалық серіппе мен сектор ұшының байланысы бұзылған.

Термо жүйенің манометрлік трубалы серіппесінің бос ұштарын бергіш кесуші секторлы механизмінің шетіндегі жүгіртпемен байланыстыратын тартымды бекіту.

Бағыттағыш кесуші өсіне отырғызылған. Ақаулықты жою жолдары

Бағыттағышты беруші кескуші секторлы механизмнің кесуші өсінің конусына отырғызу. Егер белгіленген температурада термостатқа термобаллонды жүктеу мүмкіндігі болса, онда термобаллонды жүктеп, оны термостатта шамалы ұстап, шкаланың сәйкес белгісіне қарсы бағыттаманы осін орнату керек. Егер мұндай мүмкіндік болмаса, бағыттаманы белгіге қарсы оске қатты бекіту керек, ал ол белгі термобаллонның нақты температурасы сәйкес келеді.

Екі жағдайда да механизмнің реттеулуі «қағылмағандығына» және ол реттелгендігіне сенімді болуы керек.

Манометрлік термометрдің жоғарыда қарастырылған дәлдік классындағы қателігі. Сектор кулисінде жүгіртпенің қатты бекітілмеуі

Сектор кулисінің жүктемесін сенімді бекітіп, содан соң берілген санды реттейміз. Термометр бағыттамасы кескіш өсіне, өлшеу диапазонының төменгі шегінің белгісіне байланысты дұрыс орналастырылмаған

Кескіш өсінің бағыттамасын алып, термобаллонды термостатқа немесе өлшеу диапазонының төменгі шегіне сай температуралы криостатқа орналастыру, содан соң 15 мин күтіп осы белгіге қарсы оске тығыз отырғызады. Кейін, барлық диапазонда жоғары шектен бастап таралуын тексеру. Кескіш секторлы механизмнің жинақталуы кезіндегі дефекттер

Қозғалмалы біріктірілген бөліктердегі саңылауды азайту, көбінесе кескішпен сектор тістерінің бекітілуін, сектор тістері кескіш доңғалағының тістерінің аласына кіріп бекітілуін реттеу;

Берілу механизмін корпусқа дұрыс орналастыру және бекіту;

Спиральді серпенің виткаларның басқа бөліктермен өзара жанаусын жою;

Спиральды серіппені бағыттама өсін секторға кескіш кіргенге дейін 2...3 айналымға бұрап, бекітпелердегі подшипник ұяшықтарын бензинмен жуып, оларды арнай маймен майлау арқылы дұрыстап созу;

Конденсационды манометрлік термометрлерді жөндеу

Термо жүйені толықтырғыштан кептіру. Термо жүйені толықтырмас бұрын оны ішінлегі толтырылған сұйықтықтан тазартып, кептіру керек. Осы мақсатты орындау үшін термобаллонға муфтаны бекітуші екі винтті шешеміз және оны металл қабықпен бірге термобаллонан ары қарай жылжытамыз, термо жүйені конденсатпен толықтыруды қамтамасыз ететін капилляр трубкасының басына рұхсат алып оны түзетеміз. Термо жүйені тартым жәшігіне орналастырамыз, және капиллярдың қалған бөлігін 3...4 мм дей плоскогубсымен сындырамыз.

Бұл тазарту жұмысын жасау барысында дене мүшелерін конденсат немесе сұйықтық тиіп кетуінен сақтану керек. Содан кейін, термобаллонды 70...80 С та қыздырылған соға салады және ары қарай 15 мин ішінде термобаллонды ары қарай сұйықтықты шығару үшін қыздырады. Қалдықты түгел шығарып тастауды аяқтау жұмысын вакуумды қондырғыда жүргізеді. Кейде вакуумдалу тек 15 мин созылады. Термо жүйеден толтықтырғыш сұйықтықты шығарған соң, азот немесе құрғақ ауа қысымымен пресстейді. Мұнда термобаллонды суға салады және судағы ауа көпіршіктерінің пайда болы немесе жоқ болуын бақылаймыз. Егер 30 мин өткен соң термо жүйедегі ауа қысымы азайып, термобаллонда ауа көпіршіктері болмаса өлшеу серіппесін алып тастайды және осы жолмен оның герметикалықтығын тексереді. Пресстеу үшін 3,0...5,0 МПа (30... 50 кгс/см2) ауа қысымы жеткілікті, бірақ серіппеде берілгеннен аспауы тиіс. Термобаллонның ақауын аргонодоғалы дәнекермен қыздыру немесе ПСр25 қосымшамен пәйкілеу, трубалы серіппенің шығысындағы муфтада герметикалықтық болмағанда тесілген жерде ПМФОЦрб-4-0,03 немесе ПСр40 қоспалармен, ал термобаллон кірісінде ПСр25 қоспалармен пәйкіленеді.

Конденсациялық термо жүйенің толықтырылуы және жабылуы

Конденсациялық термо жүйенің конденсатпен толықтырылуы және оны жабу, яғни толықтырылу үшін капиллярлы бөлікті қысу жолымен қондырғыдан ажыратылуы жауапты жөндеу операциясына жатады. Дұрыс орындалған жөндеу жұмысы термо жүйе жағдайы мен сапалы жұмысы жасауын көрсетеді. Оның ішінде қосымша қателіктер, көрсеткіштер вариациясы, кешіктірілулерді атап өтсек болады. Термо жүйенің сұйықтықпен толықтырылу қажеттілігі екі жағдайда пайда болады:

Термо жүйенің гермитикасыздығын анықтағанда;

Конденсациялық термометрді басқа өлшеу шегіне келтіргенде.

2.2 Құбыр және электр тартылымдарының, қалқандар мен пульттердың тапсырыстық спецификациясы

Манометрлік термометрлерді толықтыруда қолданылатын заттар 1.2 кестеде көрсетілген.

кесте 1.2

2.3 Бақылаушы кабелінің, қорғаныс құбырының ұзындығын есептеу және жергілікті шкафтарды, панельдерді, БӨА қалқандарын, өткізу қораптарын дайындау үшін қолданылатын металл салмағын есептеу

1. Бақылаушы кабельдің жалпы ұзындығын L_{к.жалпы} есептеу мына формуламен анықталады:

L_{к.жалпы}=L_к1+L_к2+L_к3+_....+L_n (1)

мұндағы 1,2....n – датчиктердің, қоректендіру блоктарының, атқарушы механизмдерінің саны.

L_{к.жалпы}= L_к1+ L_к2+ L_к3+_....+ L_n = 350+220+100+600+50=2320 м

2. қорғаныс құбырының жалпы ұзындығын L_{құб.жалпы} есептеу мына формуламен анықталады:

L_{құб.жалпы}=L_құб.1+L_құб.2+L_құб.3+_....+L_құб.n, (2)

мұндағы 1,2....n – датчиктердің, қоректендіру блоктарының, атқарушы механизмдерінің саны.

Lқұб.жалпы = 350+220+100+600+50=2320 м

3. Құбыр тартылымының жалпы салмағы М_құб., кг мына формуламен анықталады:

М_құб=К₁*(L_құб.1+L_құб.2+L_құб.3+_....+L_құб.n), (3)

мұндағы К₁ – салмақ коэффициенті, ол арнайы кесте бойынша таңдалып алынады.

1 м = 0,47 кг, сонда К_і = 0,47

М_құб = 0,47* 2320=1091,81 кг

4. Жергілікті шкафтарды, панельдерді, БӨА қалқандарын, өткізу қораптарын дайындау үшін қолданылатын металл салмағын М_мет есептеу мына формуламен анықталады:

М_мет=К₂ * К₃ * d * S_мет , (4)

мұндағы К₂ – салмақ коэффициенті, К₂=7,85 кг/(мм*м²);

К₃ – артық металл коэффициенті, К₃= 1,3;

d – металл қалыңдығы, мм;

S_мет – металл ауданы, м²

Ммет = 7,85*1,3*1,8*18,369 кг

IІІ МОНТАЖДАУ ЖҰМЫСТАРЫНДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ

3.1 Температураны өлшеу аспаптарын монтаждау кезінде қауіпсіздік техникасы

Техника қауіпсіздігі – жұмыс істеушілерге қауіпті өндірістік факторлардың болдырмауға бағытталған ұйымдық және техникалық шаралар мен құралдар жүйесі.

Еңбек жағдайының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін:

• жұмыс орнын аттестациялау жүргізіледі, осы аттестацияның негізінде зауыттың жұмысшыларына (зиянды жұмыстарда істейтіндерге) бекітілген нормаларға сай сүт беріледі;

• зауыттың жұмысшылары арнайы киіммен, аяқ киіммен және басқа да жеке сақтану құралдарымен қамтамасыз етілген;

• әрбір жұмыс орнында аптечкалар бар, зауыт здравпунктінің медициналық қызметкерлер штатына дәрігер-реаниматологтар енгізілді;

• реанимациялық жабдықтармен жабдықталған медициналық жедел көмек көрсету машинасы сатып алынды;

• технологиялық қондырғылардың операторлары, тасымалданатын газосигнализаторларымен қамтамасыз етілген, олар газ қаупі бар өндірістің ауасының құрамындағы күкіртсутегі мен оттегіні автоматты түрде бақылауға алуды жүзеге асырады.

• жоғары температура, жылу сәулеленуі, басқа да қоршаған ортаның қауіпті және зиянды факторлардың ықпалы жағдайында авариядан құтқару және жөндеу жұмыстарын орындауға арналған ТОК-200 жылу шағылдыратын арнайы костюмдер бар. Жоғары концентрациялы газ тәріздес ортаның ықпалы жағдайында авариядан құтқару және жөндеу жұмыстарын орындауға арналған КИХ-4 костюмдер, оның астындағы кеңістікте тыныс алу аппараттарымен бірге комплектте қолданады. Костюм «әскери» жағдайда ылғал, бу, газ өтпейтін саңылаусыз. Оны - 35^○С -тен + 40^○С пайдаланады. Костюм, ашық жалыннан 10 секунд аралығында қорғай алатын өрт қауіпсіздігі бар, құрамында резеңке бар матадан жасалған.

Адамдарды қорғау отрядының жарақтарының ішінде, керіп кигізілетін құтқару матасы «ВЕНТО» бар, ол өрт, басқа да авариялық жағдайларда пайдаланады.

Монтаждау жұмыстарын жүргізер кезінде қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтау керек.Сондай-ақ монтаж жұмысын орындайтын жұмысшыларда арнайы киімдер, каска, қолғап және басқа да арнай киімдер болуы керек. Егер монтаждалатын приборлар мен аппратуралар жұмыс үстіндегі қондырғыларда және жұмыс үстіндегі цехтарда болса,онда қауіпсіздік шараларын осы мекемеге қатысты техникалық қауіпсіздік ережелерімен сәйкес орындаған жөн.Мысалы, металлургиялық зауытта, мұнай өндейтін зауыттарда приборлар мен аппаратураларға монтаж жұмысын жүргізу үшін қондырғы бастығынан немесе кезекші оператордан рұқсат сұрау арқылы орындалады.

Эксплотациялық қызмет жасауға және монтаждауға қиын жерлерде автоматтандыру жабдықтарымен приборлар болса, онда жұмыс басталарға дейін қажетті уақытта құрылыстық және тұрмыстық ғимараттар тұрғызылуы керек, жұмыс орын жарылысқа және өртке қауізсіз болуы керек.

Монтаждауға қажетті құрал-жабдықтарды тасымалдаған кезде конструкциялар стандартталынған және нормаланған заттармен бекітілуі керек: резбалары жырылмаған, шлицтері мен қырлары бүлінбеген, резбалық жалғауларды қарсылық танытқанға дейін тарту керек.

ҚОРЫТЫНДЫ

Менің курстық жобамның тақырыбы: «Манометрлік термометрлерді монтаждауды және жөндеуді жобалау»

Курстық жобам кіріспе, негізгі бөлім, арнайы бөлім, монтаждау жұмыстарындағы қауіпсіздік техникасы және графикалық бөлімнен тұрады.

Кіріспе бөлімінде жалпы монтаждау жұмыстары жазылды.

Негізгі бөлім 7 тақырыпшадан тұрады. Осы бөлімде объектілердің автоматтандыру құрылғыларының тізімі қалау құралымдарын, таңдау құрылғыларын, алғашқы түрлендіргіштерді таңдау және монтаждау туралы, құбыр тартылымдарын таңдау және монтаждау туралы,электр тартылымдарын таңдау және монтаждауды, қалқандар мен пульттарды талдау және монтаждау туралы, атқару механизмдерін монтаждау, тартылымдарды жалғаудың және қосудың кестелері, құбыр және электр тартылымдарының, қалқандар мен пульттардың тапсырыстық спецификациясы туралы жазылды.

Монтаждау жұмыстарындағы қауіпсіздік техника бөлімінде жұмысшылар қалай жұмыс жасауы керек, қондырғылар және құрылғылар қандай күйде болуы керек, сол туралы жазылды. Адамдардың қауіпсіздігі бірінші орында болуы және қатаң қадағалануы тиіс.

Графикалық бөлімде 2 схема қарастырдым.1-ші схемада манометрлік термометрлерді монтаждау схемасы, 2- манометрлік термометрлердің қосылу сұлбасы

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1. Каминский М. Л., Каминский В. М. Монтаж приборов и
средств автоматизации. – М.: Высш. шк., 2005. – 345 с.

2. Измерители-регуляторы микропроцессорные ТРМ1, 2ТРМ0,
2ТРМ1, ТРМ10, ТРМ12. Методика поверки КУВФ.421210.002 МП. –
М.: ООО «Производственное объединение "ОВЕН"», 2005. – 17 с.

3. Монтаж средств и измерений и автоматизаций (справочник)

4. Монтаж, наладка, эксплуатация и ремонт электрооборудования СЭС

Алексеев Виктор Александрович

5.Монтаж и наладка систем измерения температуры Лаврищев.И.Б.

Кириков.А.Ю

6. http://www.himikatus.ru/art/tecnik_lab/0292.php

31

Бет

өзг. бет № құжат қолы күні