Мостай Кәрим писатель

Мостай Кәрим –

Башҡортостандың халыҡ шағиры,

СССР-ҙың Социалистик Хеҙмәт Геройы,

СССР-ҙың Ленин һәм Дәүләт премиялары,

Башҡортостандың Салауат Юлаев исемендәге

дәүләт премияһы лауреаты.

Мостай Кәрим (Мостафа Сафа улы Кәримов)

1919 йылдың 20 октябрендә Башҡортостандың

Шишмә районы Келәш ауылында тыуған.

Айытҡол Мөхәмәт Сатай (1773 – 1838) Мөхәмәткәрим (1811 – 1849) Мөхәмәтсадиҡ (1835 - ? ) Сафа (1866 – 1948) Мостай Кәрим (1919 – 2005) Илгиз (1942), Әлфиә (1951) Нияз (1979) Тимербулат(1974) Айгөл (1971) Серафима (2003) Булат (2006) Алиса (2000)

Шағирҙың белеме

1935 йылға тиклем

ете йыллыҡ мәктәптә, унан ике йыл Өфөлә педагогия рабфагында, аҙаҡ Башҡорт дәүләт педагогия институтында уҡый.

Мостай Кәрим - һуғышта ҡатнашҡан яҙыусы

Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, ул хәрби элемтә училищеһын тамамлай һәм фронтҡа китә.

zh

Тыуасаҡ таң, тыуасаҡ яҙ өсөн,

Яҙын япраҡланыр гөл өсөн,

Йыр өсөн һәм Тыуған ер өсөн –

Мин һуғышҡа китәм, иптәштәр.

« Мин һуғышҡа китәм, иптәштәр »

Яугир - шағир

Һуғышта Мостай Кәрим Воронеж, Украина фронттары газеталарында хәрби кореспондент булып эшләй, бик күп шиғырҙар һәм « Үлмәҫбай » поэмаһын яҙа.

Еңеү! Ҡояш балҡый бер битендә,

Бер битендә - моңһоу ай һаман,

Бер күҙеңдән шатлыҡ нуры һибелә,

Бер күҙендә һаман йәш тама...

zh

zh

Һуғыштан һуң Мостай Кәрим төрлө вазифалы эштәрҙә эшләй.1951-1962 йылдарҙа ул яҙыусылар союзының рәйесе булып тора.

Мостай Кәримдең әҫәрҙәре

Мостай Кәримдең « Европа-Азия »,

« Вьетнам яҙмалары », « Болгар

дәфтәренән » кеүек шиғыр шәлкемдәре,

« Үлмәҫбай », «Сер», « Йылмайыу », « Ҡара

һыуҙар » поэмалары , « Беҙҙең өйҙөң йәме »,

« Өс таған », « Оҙон-оҙаҡ бала саҡ »

повестары , « Ҡыҙ урлау », « Ай тотолған

төндә », « Айгөл иле », « Салауат »,« Ташлама

утты, Прометей » драмалары киң билдәле.

Россиянмын

Рус түгелмен, ләкин россиян мин,

Россияның һыуын эскәнмен,

Сағылдарҙа имән нисек үҫһә,

Мин был ерҙә шулай үҫкәнмен.

Ер шарының картаһына

Ҡараһаң яҡшы ғына,-

Башҡортостан шул картала

Бер япраҡ саҡлы ғына.

Эйе,япраҡ, аҡ ҡайындың

Бер япрағы ни бары.

Ә ҡайыны - бөйөк Рәсәй-

Шундай йәшел, юғары.

« Ҡайын япрағы тураһында »

Уҡытыусыма

Иҫемдә алтын һуҡмаҡҡа

Тәү аяҡ баҫҡан көнөм -

Тәү башлап мәктәп ишеген

Үрелеп асҡан көнөм.

Һин, уҡытыусым, шундай

наҙлап

Ҡараның күҙҙәремә.

Һүнмәҫлек ҙур дәрттәр

һалдың

Бәләкәс йөрәгемә.

Ҡоштар осорам

Ваҡ мәшәҡәт, ығы-зығы тамам,

Бар эшемдең сыҡтым осона.

Шуға күрә бөгөн таңдан алып

Күкрәгемдән ҡоштар осорам.

(Мостай Кәрим шиғырҙарын үҙе һөйләй)

Мостай Кәрим - балаларҙың яратҡан яҙыусыһы.

« Беҙҙең өйҙөң йәме », « Өс таған », « Оҙон –оҙаҡ бала саҡ » повестарын балалар яратып уҡый.

Тоғро хеҙмәте өсөн 1963 йылда Мостай Кәримгә Башҡортостандың халыҡ шағиры тигән исем бирелә.

Тыуған йортта

Мостай Кәрим портреты.

Р.Нурмөхәмәтов.

Рәссамдар Рәшит Зәйнетдинов һәм Георгий Калитовтың « Ер рухы » триптихы.

Мостай Кәрим 2005 йылдың 21 сентябрендә вафат булды.

Мостай Кәримдең һуңғы 6 йыл ғүмере

Өфө ҡалаһының Энгельс урамы 5-се һанлы йортонда уҙа. Хәҙер был йортҡа уның скульптураһы ҡуйылған.

Шағир тураһында

« Мостай Кәрим шиғырҙарының яҙмышы бәхетле.Уның әҫәрҙәре кешеләргә байрамда ла, ҡәҙимге көндәрҙә лә килә, бөтәбеҙҙе лә Тыуған илде яратып йәшәргә өйрәтә .»

Рус тәнҡитсеһе Дмитрий Хренников

«Мостай Кәрим шиғриәтебеҙҙең тормошсанлығын,

фәлсәфә нигеҙҙәрен бик ныҡ тәрәнәйтте, уны

өр-яңы нәфис биҙәктәргә байыҡтырҙы.»

яҙыусы Әхиәр Хәкимов

Иғтибарығыҙ өсөн рәхмәт !