Möý şekilliler klasy.

Möý şekilliler( Arachnida ).

ARAHNOLOGIÝA -

M öýler baradaky ylym .

Möýşekillileriň daşky gurluşy.

agyz organlary

aýaklary

görüş organy

kellekükrek

garyn

Daşky gurluşy

• Bedeni 2 bölümden ybarat: kellekükrek we garyn
• Kellekükrekde heliserler, pedipalpalar, 4 jübüt ýönekeý gözi bar
• 4 jübüt ýöreýiş aýagy
• 3 jübüt kerep mäzleri

Pedipalplar

Heliser

Kellekükrek

Garyn

Ýöreýiş aýaklary

Внешнее строение

Garyn

Ýöreýiş aýaklary

Pedipalpalar

Gözleri

Kellekükrek

Möýşekillileriň içki gurluşy

Jyns ulgamy

Ganaýlanyş

Bölüp çykaryş

Nerw

Dem alyş

Iýmit siňdiriş

Kerep mäzi

Içki gurluşy

Içki gurluşy

Möýleriň gurluş aýratynlyklary

• Ylymda 27 000­den gowrak möýleriň görnüşi belli edil­di. Bedeninde kellekük r e g i we bogunlara bölünmedik togalak garny tapawutlandyrylýar . Heliserleri gaňyrçak şekil l i we oňa zäher mäzleriniň kanaly açylýar. Pedipalpalary gysga şupalsa görnüşlidir. Aýaklarynyň penjesinde darak şekilli dyrnaklary bardyr. Garnynyň aşak tarapynda kerep siňňilleri ýerleşýär. Möýleriň­ iki öýkeni we iki traheýasy bardyr. Kerep mäzleri kerep iş läp çykarýarlar.

Möýleriň köpdürliligi

Ot orujy möý

tarantul

haçly möý

garagurt

Möýler we içýanlar

Sakyrtgalar

Kerep näme üçin gerek?

Agymtyl garagurt möýi

• A gymtyl garagurt möýi ( белый каракурт – Latrodectus pallidus) –kerep torlaýjy möýler maş- galasyna degişli. Bu möýleriň arasynda az gabat gelýän görnüşidir. Ol dag etekleriniň ýylakly-gyrtyçly, dürli- -dümen otly hem-de ýowşanly gury eňňitlerinde ýaşaýar. Bu möýüň göwresiniň umumy uzynlygy 8,5 mm-e ýetýär. Ol zäherli möý bolup, çakanda adam we haýwanlar üçin howpludyr. Bumöý ownuk oňurgasyz haýwanlar bilen i ýmitlenýär.

Tarantul

Guş iýiji möý.

Garagurt

Sakyrtgalar

Bu otrýadyň düzümine 15 000 görnüş girýär. Otrýad öz düzümine 300­den artyk maşgalany birikdirýär. S akyrtgalaryň bedeniniň ölçeg i has kiçi 0,1­0,2mm uzynlykda bolýar. Sada gur

lan toparlarynda bedeni kellekükrekden we garyndan ybarat .

Tozan sakyrtgalary

Adam bedeninde ýaşaýan sakyrtgalar

Iksod sakyrtgasy – ensefalit keselini ýaýradýar.

Gijelewük sakyrtgalary adamyň derisine aralaşyp,gijelewük keselini döredýärler.

IÇÝANLAR OTRÝADY

Möýşekilli leri we leňňeçşe -killileri deňeşdiriň

• 1.    Bedeni hitin bilen örtülen.
• 2.    Bedeni kellekükrekden we garynjykdan ybarat.
• 3.    Sekiz sany aýagy bar.
• 4.    Murtjagazy ýok.
• 5.    Iki jübüt murtjagazy bar-uzyn we gysga.
• 6.    Garynjygy bogunlara bölünen.
• 7.    Garynjygy bogunlara bölünmedik.
• 8.    Žabralar arkaly dem alýar.
• 9.    Traheýalar we öýken arkaly dem alýar.
• 10.   Bäş jübüt aýagy bar.
• 11.  Aýryjynsly haýwanlar.
• 12. Gan aýlanyş ulgamy açyk.
• 13.   Köpüsinde iki sany çylşyrymly gözi bar.
• 14.   Gözleri ýönekeý(1-5 jübüt).
• 15.   Aşgazany «sorujy» tipde.
• 16.   Bölüp çykaryş organlar-iki sany ýaşyl mäz.
• 17.   Äňleri,gemriji agyz apparaty bar.
• 18.   Nesil garynaýaklarda önüp ösýär.
• 19.   Nesil pilelerde onüp ösýär.

möýşekilliler – 1, 2, 3, 4, 7, 9, 11, 12, 14, 15, 19.               

leňňeçşekilliler – 1, 2, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 16, 17, 18.

Öý işi

&32 sah.113-116,surat 63

http://projektowanie-stron.robertdee.info.pl/image/wykonywanie-stron-www_x7mtn.jpg

http://news.mail.ru/incident/4416499/

http://projektowanie-stron.robertdee.info.pl/image/wykonywanie-stron-www_x7mtn.jpg

http://news.mail.ru/incident/4416499/

http://img0.liveinternet.ru/images/attach/b/3/41/896/41896957_skorpion.jpg

http://school.xvatit.com/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Bio8_24_7.jpg

http://www.tarantulaguide.com/tarantula-pictures-wallpaper-backgrounds/

http://fotki.yandex.ru/users/shemyr/view/384049/?page=0

http://forum.guns.ru/forummessage/80/651901.html

http://scienceblogs.com/myrmecos/2010/01/28/and-now-some-arachnids/

http://media.cmgdigital.com/shared/img/photos/2011/10/25/FunnelWebSpiderScenicReflections_t188.jpg?8f6a986cf14cade6049f4f6bd318da95ce2d2e92

http://ria.ru/science/20081010/152924493.html