М??а?али Ма?атаевты? шы?армашылы?ы

Саба?ты? та?ырыбы:           М??а?али Ма?атаев шы?армашылы?ы

Саба?ты? ма?саты:

1. Білімділік:  М. Ма?атаев поэзиясыны? ?мірше?дігін таныту.
2. Дамытушылы?: О?ушыларды? ?ле?ге деген ынтасын арттыру, к?ркемс?з о?у шеберлігін, сахналай білу ?абілеттерін ?алыптастыру.
3. Т?рбиелік: О?ушыларды Отанды с?юге, адамгершілікке, ?арапайымдылы??а, ?ле?ді, ?нерді, сезімді ба?алау?а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: ?деби-композициялы? саба?.

Саба?ты? к?рнекілігі: М. Ма?атаевты? портреті, кітаптары, газет-журнал материалдары, ?н таспа.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і

а) амандасу,  т?гендеу.

?) психологиялы?  ахуал.

«?лді деуге сыя ма ойландаршы,

?лмейт??ын артына с?з ?алдыр?ан» - деп ?лы Абай атамыз айтып кеткен ойма?тай ойы, саба?ымызды? шырайын келтіріп т?р. Сонымен балалар, ?ткен саба?та біз сендермен а?иы? а?ынымыз М. Ма?атаевты? ?мірбаяны туралы айт?анбыз.

ІІ. ?й тапсырмасын с?рау

(с?ра?-жауап ?дісін ?олдана отырып)

1. М. Ма?атаев нешінші жылы д?ниеге келді?
2. А?ынны? ту?ан жері ?ай жер?
3. ?андай тілдерді білген?
4. М??а?алиды? ата-анасыны? есімдері кім?
5. Отбасы жайлы не білесіндер?
6. А?ын неше жаста, нешінші жылы д?ниеден ?тті?

• Жарайсы?дар, балалар.

ІІІ. Жа?а саба?

• А?иы? а?ын а?амызды? ?аламдас ?аламгері, ?зе?гілес жолдасы – Фариза О??арсынова былай деп айт?ан екен: «М??а?али поэзиясы – та??ы шы?тай м?лдір, сырлы, м??лы поэзия». Шынында да,  с?з семсеріні? жар?ылы а?ын а?амызды? ?ай ?ле?ін алса? та, оны? бойынан ?ле?ге деген  і?к?рлікті, тазалы?ты сезінбеу м?мкін емес. Ол е? алдымен ?ле? т??іріне сыйынып ?ткен. Ендеше, балалар а?иы? а?ын а?амызды? поэзиясына шолу жасайы?.

1 о?ушы: «Поэзия»

2 о?ушы: «?ш ба?ытым»

3 о?ушы: «Фантазия»

4 о?ушы: «Мен таулы?пын»

5 о?ушы: «Барлы?ы да сендердікі»

(О?ушылар М. Ма?атаев ?лендерін м?нерлеп о?ыды)

?н: «Саржайлау»  М.Ма?атаев.

• «?ажайып даналы?ты? бір к?зі – М??а?али поэзиясы. Бізде енді поэзия д?уірі басталады» - деп ?бділда Т?жібаев а?амыз айт?андай, М??а?алиді? ?ай ?ле?ін о?ыса? та, онда поэзия?а деген адалды? а??ып т?р. А?ын туралы ойла?ан кездерімізде ?зегіміз ?ртенеді. Неге десе?іздер, 45 жасында ?ыршын кеткен ол к?ллі ?аза?ты? баласы, ата?ты а?ыны болатын сезген жо?. М??а?али а?амызды? ?міріне к?з ж?гіртіп, с?л де болса елестетейік.

1 к?рініс

М??а?али сахнада ??лап, жерде жатады. Адамдар ?асынан бір-бір ?арап ?тіп жатады. Екі жас келе жатып жігітті менсінбей: «Сонша ішкені несі, жатысы? ?арашы!» - деп ?те береді.

Бір кезде жас ?ыз бала М??а?алиды? ??лап жат?анын к?ріп, танып, ?асына жетіп барып: «Мынау – М??а?али а?а ?ой, ??т?ары?дар!» - деп, ж?гіріп шы?ып кетеді. Бір кезде 2 д?рігерді ?асына ертіп ?келеді. Екеуі а?ынды алып кетеді.

• К?к аспан мен ?ара жерді? арасында не ??былыс бар, соны? барлы?ы да а?ын ж?регінен с?зіліп барып, жыр ?азынасына айналады.

2 к?рініс

М??а?али аурухана д?лізінде ойланып ж?ріп, «?зімні? есебімше» атты ?ле?ін д?ниеге ?келеді.

«?зімні? есебімше» ?ле?ін а?ын о?иды.

 (О?ып бол?ан со? ойланып шы?ып кетеді, содан со?  М??а?алиды ??т?ар?ан ?ыз сахна?а шы?ады)

«Кім ?рлап кетті, кім ?рлап кетті ауамды?» ?ле?ін ?ыз м?нерлеп о?иды.

• Осыдан со?-а? ?аза?ты? а? теректей жай?ал?ан а?иы? а?ыны 45 жасында д?ниеден озды. ?йтсе де, артына мол м?ра ?алдыр?ан М??а?али а?амызды? рухы тірі, ол ?лмейді. М??а?али – бізді? заманымызда?ы те?десі жо?, орны ерекше ?ажайып а?ын. Ауыз ?дебиетті? м?лдірінен сусындап, ?лы Абайды? тере?іне бойлап, ?зіне дейінгі а?ындарды пір т?тып, т?лім алып келген а?ын.

А?ын е? бастысы ?з Отанын с?йе білді, ту?ан жерді? ?рбір тасын, ??сын, ж?ндігін жыр?а ?осты.

7 о?ушы: «Отанды с?йем»

8 о?ушы: «Ту?ан жерге»

?н: «Наурыз тойы»

• Махаббат, с?лулы?, а??у – осы ?ш с?зді бірдей те?естіріп, те?дестіре білген кім десек, ол – М??а?али Ма?атаев. С?лулы?ты а??удай, а??уды махаббатты? символындай суреттей білген жаны н?зік, кеудесі тылсым?а толы М??а?алиды? ?арымды ?аламы б?л та?ырыпты ?те ке? ?амтыды.

(?уен ойнайды)

?ле?-диалог: «Махаббат диалогы»

Орындайтын: 5 сынып о?ушылары

9 о?ушы: «?ашы?пын» ?ле?ін м?нерлеп о?иды

• ?ткен к?нде то?тау жо?. ?мір ?иыншылы?тарына т?теп беріп, келешек ?рпа??а ?зі туралы жа?сы естелік ?алдыра білген а?ынны? к?зі тірі болса, биыл 80 жас?а толар еді.

3 к?рініс:

«Б?гін мені? ту?ан к?нім.»

Орындайтын: 5 сынып о?ушылары

?н: «Есі?е мені ал?айсы?» М. Ма?атаев

IV. ?орытынды

• Ал енді балалар , б?гінгі саба?ымызды ?орытындылау ?шін М. Ма?атаев?а «топтастыру» стратегиясын жасайы?.

Сонымен б?гінгі саба?ымызды бекіту ?шін а?ынны? ?з ?ле? жолдарымен ?рнектеймін:

??лпыртып ?арасазды? бар ?лемін,

Б?леген жыр г?ліне дала белін

М??а?дай пір т?т?ан жан жо?-ау сір?,

?аза?ты? ??діретті ?ара ?ле?ін!

?арасаз, ?ара шал?ын ?ле?де ?стім,

Жыр жазсам со?ан ж?ртым еле?десті?,

?лсе ?лер М??а?али Ма?атаев

?лтіре алмас алайда ?ле?ді ешкім.