Ок атуу учурунда туура мээлөө,аралыктарды аныктоо ыкмалары

Аскерге чейинки даярдык №18 А Тукеев атындагы орто мектеби 11-класс

Сабактын темасы: Ок атууда дал тийгизүү.

Мишенди туура мээлөө

Ок атууга даярдануу

1.Куралды б ө л ү кт ө рг ө ажыратуу

2.Тазалоо жана майлоо

3.Куралдын б ө л ү кт ө р ү н о ң абалда экендигин карап чыгуу

4.Куралды кайра кураштыруу

5.Кураштырылган абалда бардык б ө л ү кт ө р ү н ү н о ң абалда экендигин текшер үү .

1.Куралды бөлүктөргө ажыратуу

2.Тазалоо жана майлоо

3.Куралдын бөлүкторүн оң абалда экендигин карап чыгуу

4.Куралды кайра кураштыруу

5.Кураштырылган абалда бардык бөлүктөрүнүн оң абалда экендигин текшерүү

Мушка жана прицел

Бардык эле ок атуучу куралдарга туура мээлөө үчүн атайын ылайыкташтырылган бөлукчөлор орнотулган

Алар кароол (мушка жана прицел) деп аталат.

Мушка менен прицелди кандайча колдонобуз

Мушканы прицелдин оюкчасынын дал ортосунда кармап үстүнкү сызыкта бири бирине дал келиши керек .

Ушул абалда мишенге дал мээлейбиз

Мээлөө учурунда көңүл 3-сүрөтөгү жашыл түстөгүдөй абалда болушу зарыл .

Туура мээлөө

Туура эмес мээлөө

1- сүрөттө мушка прицелден

жапызыраак мээленген.

Мындай учурда ок мишендин астына тийет.

• 2- сүрөтө мушка прицелден бийик чыгып турат

Мындай учурда ок мишендин үстү менен өтөт.

• Ушундай эле туура эмес мээлөө 3-4- сурөттөрдө көрсөтүлгөн.

ОК АТУУЧУ КУРАЛДАРДАН ок ЧЫГАРУУ УЧУРУНДА .

- Ок атуу боюнча мыкты даярдык

-Ок атууга тез даяр болуу

-Аралыкты туура аныктоо

-Туура мээл өө

-Туура дем алуу

-Мылтыктын курогун туура басуу

ОК ЧЫГАРУУ УЧУРУНДА ТУУРА ДЕМ АЛУУ

Ок чыгаруу учурунда дайымкыдай эркин дем алуу октун туура эмес багытталышына себепкер болот .

Бардык мергенчилер кручокту басуу учурунда 15-20-секундда демин ичине тартып турушат.

Бирок ок чыгаруунун алдында 2-3-жолу терең дем алып андан кийин дем алууну 15-20 секундда токтотуп кручокту басуу керек жана мындай абалды адатка айлантып алуу зарыл .

Мындай көнүгүүнү кайталап тез тез жасоо менен адатка айлантууга болот.

Аралыкты аныктоо ыкмалары

- Көз болжол менен аныктоо .

Атуучу нерсе же мишенге чейинки аралык 300-500-метрге чейин болсо аралыкты көз болжол менен аныктоо болот

Үндөр жана жанган жарыктар аркылуу аныктоо

• Түнкүсун же мишенге чейинки аралыкты даана көрүүгө мүмкүн болбогон (туманда ,токойдо,түтүн-чаң ,ж.б) учурларда аралыкты угулган үндөр жана жанган жарыктар боюнча болжолдоп аныктоого болот .

- Аралыкты аныктоочу бурчтук ө лч ө мд ө р аркылуу аныктоо

Аралыкты аныктоонун ми ң дик формуласы менен биз электр столбасынын канча алыстыкта тургандыгын мисал катары аныктайбыз .

Алгач аныктоочу нерсени көзүбүздөн 50 см алыстыкта кармайбыз . Биз аныктоочу нерсе катары кадимки сызгычты (линейка) колдонуп аныктайбыз .Сызгычты көзүбүздон 50 см аралыка коюп караганыбызда столба 1см болуп көрүндү миңдик формула боюнча 1 см 0-10 миңдик деп өлчөнөт . Ал эми столбанын бийиктиги 5-6 метрди түзөт.

Аралыкты аныктоонун ми ң дик формуласы

• Эми формула боюнча эсептейбиз А деп аралыктын узактыгын белгилесек Б деп столбанын бийиктигин эсептесек М деп формуланын ми ң дигин атайбыз.Ошондо биз төмөндөгүдөй формула боюнча боюнча аныктайбыз 1000 бул миңдик формула менен эсэптөөдө колдонулуучу шарттуу сан.
• А же А=600 Бул жерде 1000 ди столбанын бийиктигине көбөйтүп сызгыч м енен аныктап алган 10 миңдике бөлдүк демек столба бизден 600 метр алыстыкта жайгашкан.

Бийиктик жана узундук өлчөмдөр

Орточо адамдын боюнун бийктиги 1,7 м

Айылдагы үйлөрдүн бийиктиги 6-7 м

Электр столбаларынын бийиктиги 5-6 м

Темир жол вагонунун бийиктиги 4 м

Танк 2,5-3 м

Электр столбаларынын аралыгы 50-60 м

Орточо чоңдуктагы кийиктин узундугу 1 метр

Ми ң дик ө лчом менен аныктоо ыкмалары жана колдонууга ылайыктуу предметтер .

Сызгычты (линейка) аралыкты аныктоодо колдонуу

Д ү рб ү н ү н к ө з ү нд ө г ү шкаланын жардамы менен аралыкты аныктоо.

Дүрбүнүн шкаласынын кичине бөлүкчөлөрүнун ортосу 0-05 ке барабар.

Чоң бөлүкчөлорүнүн ортосу 0-10 го барабар .

Ми ң дик ө лчом менен аныктоо ыкмалары жана колдонууга ылайыктуу предметтер .

Автоматты кароолу менен аралыкты аныктоо

Үй тапшырмасы үчүн суроолор.

• Ок атууга куралды даярдоо кандайча ж ү рг ү з ү л ө т.
• Аралыкты аныктоонун кандай жолдору бар.
• Аралыкты аныктоонун ми ң дик формуласы боюнча аныктагыла Тоодогу кийик ширекенин кутусунун туурасынчалык чо ң дукта к ө р ү нд ү силер менен кийиктин аралыгы канча метрди т ү з ө т.

• Көңүл бурганыңыздар үчүн

ырахмат!