Органикалык химия

У.САЛИЕВА АТЫНДАГЫ ЗЭЭНД// БАЛДАРДЫН ЖАТАК ЛИЦЕЙИ

ХИМИЯ МУГАЛИМИ:Пайзилдаева Айжаркын

Мээ чабуулу

Сабактын темасы:

Органикалык химия

Б\г\н сабакта:

• Органикалык химия эмнени окутат
• Кандай органикалык заттарды билесиёер?
• Азыркы жашообузда органикалык заттар кандай роль ойнойт?

Органикалык химиянын башталышы жана ън\г\ш\

• Органикалык химиянын классификациясы

IX-Xк.к.Араб алхимиги Абу-Бакр ар-Рази(865-925 ) тарабынан башталган.

заттар

жаныбарлар

минералдык

Ъс\мд\к

Органикалык химия илим катары

• Йенс Якобс Берцелиус -1807ж.ж.
• «Органикалык заттар тир\\ организмдерден(ъс\мд\к менен жаныбарлар)алынып, органикалык заттар деп аталып.Аны органикалык химия илими изилдейт «
• Берцелиустун оюу боюнча органикалык заттарды органикалык эмес заттардай лабораторияда синтездей албайбыз.Алар тиричилик к\ч\н\н негизинде пайда болот.
• «тиричилик к\ч\» жън\ндъг\ окуу виталистик окуу деп аталат.
• (лат. vita -тиричилик)

Органикалык химиянын ън\г\ш\

• 1824-ж щавель кислотасы синтезделген( Ф.Веллер )
• 1828-ж мочевина синтезделген ( Ф.Веллер )
• 1842-ж.Анилин (Н.Н.Зинин)
• 1845-ж уксус кислотасы( А.Кольбе )
• 1847-ж Карбон кислотасы( А.Кольбе )
• 1854-ж Май ( М.Бертло )
• 1861-ж кант сыяктуу затты ( А.М.Бутлеров )

Органикалык химия -бул углеводороддор жана анын туундуларынын химиясы б.а. суутек атомунун башка атомдор жана атомдордун топторунун орун алмашуусунан пайда болгон продуктулар жън\ндъг\ илим

К.Шорлеммер

Бул классикалык аныктамага 130 жыл болду

Органикалык химия эмнени \йрътът?

• Органикалык заттардын т\з\л\ш\н
• Алынуу жолдорун
• Химиялык касиеттерин
• Практикалык колдонулушун

Органикалык заттардын ъзгъчъл\г\

• Органикалык заттар 20 000 000.
• Органикалык заттардын бардыгында С атому бар.
• Органикалык заттар к\йгъндъ СО2 жана Н 2О пайда болот.
• Татаал т\з\л\штъг\ молекулалардан турат.
• Салыштырмалуу молекулалык массасы чоё.

Органикалык жана органикалык эмес заттарды салыштыруу

Салыштыруу критерийи

Органикалык эмес заттар

1.Т\з\л\ш\

Органикалык заттар

Молекулалык эмес

2.Салыштырмалуу молекулалык массасы

Чоё эмес

молекулалык

3.Кайноо температурасы

4.К\й\\с\

Абдан чоё

жогору

Къб\нчъ тъмън

Анча чоё эмес

5.Белгил\\ саны

жогору

100миё

20млн го жакын

Органикалык химияга салым кошкон окмуштуулар

Жаратылыштагы органикалык заттар

Адам тарабынан жасалган заттар

Тапшырма

• Силер билген, органикалык жана органикалык эмес заттарды тизмелеп жазгыла.

Сабактын аягы

Къё\л бурганыёарга рахмат!