1. Арганізацыйны момант. Прывітанне. Паметка адсутнічаючых вучняў. Падрыхтоўка да ўроку, запіс тэмы на дошцы. 2. Аналіз выканання практычнай работы 3. Вывучэнне новай тэмы 1. Паняцце аб асяроддзі пражывання і асяроддзі жыцця (пошукавая гутарка). Як вы лічыце, асяроддзе пражывання і асяроддзе жыцця – гэта аднолькавыя паняцці ці розныя? Характарыстыка паняцця “асяроддзе пражывання”: у кожнага арганізма сваё асяроддзе пражывання; у кожным асяроддзі пражывання існуе комплекс фактараў асяроддзя; экалагічныя фактары адрозніваюцца па значнасці для кожнага арганізма; экалагічныя фактары вызываюць з’яўленне ў арганізма адаптацый; для кожнага арганізма – свае ўмовы існавання. Што агульнага і чым будзе адрознівацца асяроддзе пражывання карася, окуня, акулы, рачнога вугра ці салаўя, зябліка, вароны, ці жаваранка? Па ходу выказванняў вучні падыходзяць да заключэння: Вывад: у кожнага арганізма сваё асяроддзе пражывання, а асяроддзяў жыцця 4: наземна-паветранае, глебавае, воднае, жывы арганізм. Асяроддзе пражывання і асяроддзе жыцця – розныя паняцці. Асяроддзе жыцця – частка прыроды з асаблівым комплексам фактараў, для існавання ў якой у розных сістэматычных груп арганізмаў сфарміраваліся падобныя адаптацыі. Гідрабіёнты – арганізмы, якія жывуць у водным асяроддзі. 2. Характарыстыка воднага асяроддзя. Вывучыўшы матэрыял параграфу 8 вучэбнага дапаможніка на стар. 32 – 34, дапоўніце кластэру. 3. Адаптацыі арганізмаў да жыцця ў вадзе. Прыстасаванні да воднага асяроддзя жыцця Арганізмы | Прыстасаванні | Расліны (гідрафіты) | | Жывёлы: а) планктон | | б) нектон | | в) бентас | | 4. Замацаванне ведаў і кантроль ведаў Біялагічны дыктант № 1. Закончыце сказ. 1. Частка прыроды, якая акружае арганізм і з якой ён узаемадзейнічае, - гэта . . . (асяроддзе пражывання). 2. На зямлі можна выдзеліць асяроддзі жыцця . . . (глебавае, воднае, наземна-паветранае, іншы арганізм). 3. Расліны воднага асяроддзя называюцца . . . (гідрабіёнты). 4. Сукупнасць арганізмаў, якія насяляюць тоўшчу дна акіяну, - гэта . . (бентас). 5. Арганізмы, адаптацыі якіх накіраваны на павышэнне плавучасці цела, называюцца . . . (планктон). № 2. Вызначце, правільнае (+) ці няправільнае (-) сцверджанне: 1) Воднае асяроддзе – самае буйнае асяроддзе жыцця. (+) 2) Воднае асяроддзе характарызуецца высокай шчыльнасцю, перападамі ціску і тэмпературы. (-) 3) Водныя арганізмы па тыпу адаптацый раздзяляюць на нектон, планктон і бентас. (+) 4) Усе водныя арганізмы называюцца гідрафіты. (-) 5) Нектон – гэта сукупнасць арганізмаў, якія насяляюць тоўшчу вады і вядуць актыўны спосаб жыцця. (+) № 3. Адкажыце на пытанні: а) Якія прыстасаванні для жыцця ў вадзе выпрацаваліся ў акулы і дэльфіна? б) Якія прыстасаванні для жыцця ў вадзе выпрацаваліся ў ската і камбалы? в) Якія фактары з’яўляюцца лімітуючымі ў водным асяроддзі? Чаму? 5. Рэфлексія Рэфлексійны прыём “Возера настрою” У якасці озера – зялёная дошка. Настаўнік ачэрчвае мелам граніцы возера як экасістэмы. У ім плаваюць рыбкі настрою. Кожнаму вучню ў пачатку ўрока раздаюцца “рыбкі настрою” рознага колеру. Напрыканцы кожны вучань адзначае пэўнай рыбкай на дошцы-“возеры” свой настрой. Гэты прыём дазваляе не толькі выявіць эмацыянальны стан вучня, але і таксама выявіць вынік урока. 6. Д/З § 8. Адказаць на пытанні пасля параграфу. |