Պարզ, բարդ և ածանցավոր բառեր

Պարզ, բարդ և ածանցավոր բառեր

Գտի՛ր ստորև տրված բառերի արմատները և կտեսնես, որ դրանք բոլորն էլ ամբողջական բառեր են, որոնք մենք հենց նույն ձևով օգտագործում ենք մեր խոսքում՝

Նկարներում տեսնում ենք ոսկի, վարդ և տանձ: Տրված պատկերների անունները պարզ բառեր են:

Միայն արմատից կազմված բառերը պարզ բառեր են:

Ոսկի բառից կարող ենք ստանալ ոսկեղեն, վարդ բառից՝ վարդենի, իսկ տանձ բառից՝ տանձենի:

Դժվար չէ նկատել, որ, օրինակ, տանձենի բառում բացի տանձ արմատից առկա է նաև ենի մասնիկը: Ճիշտ այդպես էլ ոսկի և վարդ բառերին համապատասխանաբար ավելացել են եղեն, ենի մասնիկները:

Հենց այդ մասնիկներն են, որ կցվելով պարզ բառերին, փոփոխել են նրանց իմաստը, նոր բառեր են կազմել:

Այդ մասնիկները կոչվում են ածանցներ:

Ածանց ունեցող բառերը կոչվում են ածանցավոր բառեր:

Օրինակ՝ ուրախ-ուրախություն, թագ-թագավոր, գլուխ-անգլուխ:

Դիտարկենք մեկ այլ օրինակ:

Թեյ + աման = թեյաման:

Թեյ և աման բառերը միացել ու կազմել են մի նոր բառ, որը ո՛չ թեյ է նշանակում, ո՛չ աման, այլ բոլորիս լավ ծանոթ ամենօրյա օգտագործման մի առարկա՝ թեյաման:

Այսպիսով, այս բառը կազմված է թեյ և աման արմատներից (պարզ բառերից):

Մեկից ավելի արմատներից կամ պարզ բառերից կազմված բառերը կոչվում են բարդ բառեր:

Օրինակ՝ էջանշան, հացթուխ, տերևաթափ, աստղազարդ, մայրաքաղաք և այլն:

Առաջադրանքներ

1. Ցո՛ւյց տուր՝ տրված բառն ըստ կազմության ինչպիսի բառ է:

թագավոր – 

1. Քո կարծիքով ո՞րն է ճիշտ պատասխանը:

«Դաշտավայր» բառը  :

1. Որոշի՛ր, ո՞ր միտքն է ճիշտ: Ճիշտ մտքի դիմաց գրիր 1 թվանշանը, սխալ մտքի դիմաց՝ 0

Պարզ բառերը կազմված են արմատից և ածանցից:

Ածանց ունեցող բառերը կոչվում են ածանցավոր բառեր:

1. Մտածի՛ր՝ տրված ածանցներից ո՞րի միջոցով «ձագ» պարզ բառը կարելի է դարձնել ածանցավոր: Գրի՛ր այդ ածանցավոր բառը:

Պատասխան՝ 

1. Արջը պետք է որոշի՝ որն է ըստ կազմության բարդ բառը: Օգնիր արջին և դո՛ւրս գրիր այն:

Պատասխան՝