Педсовет " Уран чогаадылганын хевирлери"

  Уран-чогаадылгага педсовет.                                    

Тема: Уран- чогаадылганын  хевирлери.

Сорулгазы: 1.Кижизидикчи башкылар-биле уран-чогаадылгага дуржулга солчулгазы.

                          2.Уругларны чараш чуулду эскерип билиринге, угаап-бодаарынга, чараштыр

                          чуруп  билиринге ооредип уламчылаар.

                           3.Долгандыр турар чуулдерге хумагалыг болурунга  кижизидер, кээргээчел,

                            биче сеткилдиг болурунга ооредир.

 Чорудуу:

-Богун биске педсовет чарлаттынган, педсоветти бистер  улуг болуктун башкылары эрттирер  ужурлуг бис. Ынчангаш бис башкылар аразынга темалыг педсоветти ажылывыс аайынга дууштур оюн хевирлиг кылдыр эрттирер деп дугурушкан бис.Педсоветтин кол сорулгазы болза уругларны улам сайзырадып ооредири-биле уран-чогаадылгага ажылывысты ханыладып ажыл-ишчи дуржулга солчулгалыг педсовет деп алзывысса эки –деп бодап тур бис. Бистин педсоветтивистин темазы; « Уран-чогаадылганын хевирлери». А педсоветтивис эрттер  хевири оюн. Ам ойнап эгелээрде станцияларже аян-чорук кылып чоруптар бис.Ол ышкаш уран-чогаадылгага  бистернин билир чуулувус кайы хирел, ону коруптээлинерем. Башкыларга онаалга 1-ги станциянын ады: «Мозговой штурм» ол дээрге баштын угаап-бодаарынын шавар халдаашкынны хевирлиг.  Ам бо айтырыгларны салыр бис:

 I.1.Уран-чогаадылга кичээлинге чулерни ажыглаарыл? (бодуун болгаш оннуг    карандаштар,ластик.воскулуг чугайлар,тушь,кисталар,улуг-бичии, гуаштар, акварельдиг краскалар).

2.Уш кол оннерни ада  (кызыл, сарыг, кок).

3.Чуге бо оннерни кол оннер дээр бис? ( чырыктын бергенинин соонда тыптып келген янзы-буру оннуг дилинектери).

4.Чурулганын чанчылчаан хевиринге чулер хамааржырыл? Чурулганын ийи хевири: а) чувелерни чурууру. б) чогаалдын кол утказын чурууру.

5.Янзы-буру чуулдернин дузазы-биле чуруурунга чулер хамааржырыл? (хендирлер, холдар,салаалар,трафареттер, картошка-биле кылган штамплар,лааны краска-биле холуп алгаш чурууру, красканы чаштырары).

6.Уран чурулга – деп чул? (оннернин дузазы-биле долгандыр турар чуулдерни сагыш-сеткилинге чуруп коргузери).

7.Уран чурулганы тода чуруп коргузерде чузунче кол кичээнгейни салырыл? (онунче, чуруурунун аргаларын шын ажыглаары, колорит – чурукта будук оннеринин тааржылгазы, янзы-буру шыйыгларны тода коргузери).

8.Шыйыглар болгаш шугумнар деп чул? (карандаш, тушь-биле чуруп кылганы база гравюр- сиилбип чараштаары).

9.Шын шыйып, шугумнап кылырынын аргалары (шугум,дозевилеп шыйары,чуруктун оннери).

10.Дурзу-хевир тударынын хевирлерин аданар (чууктап кылыры,калбартыр идери,базары,шое согары,шымчыктап кылыры,чаап кылыры).

II. - Бо даалгаларны кылдывыс, ам улаштыр чоруптаалынар. Бо ыры-хогжжум станциязы-дыр. Мында онаалгалар бар хевирлиг ( башкыларга ырылар узундулерин улеп бээр).1.Кудуругун чайып «Эникчигеш». 2.Хендир-биле баглааш «Арыкчыгаш». 3.Кадыг-дыр дээш ынавайн баар «Бодаган». 4.Взяли мы домой «Ёлочка». 5.Улыбнулась весело «Мы запели песенку». 6. Борбалчыннаан эрес «Бора-Хокпеш»….( Башкылар оттунуп тургаш ырлап кууседир)

III.-Ам тоолдар станциязында  келдивис башкылар. Мында кандыг онаалгалар бар ирги?1.Тоол «Репа» 2.Тоол «Шокар дагаа» 3.Тоол «Балыкчы Багай-оол» 4. «Теремок» 5. «Уш адыг» 6. «Царевна-лягушка»…(башкылар эн солун таварылгазын оттунер).

-Бердинген онаалгаларны кылып доостувус, ам туннелин ундуруп корээлинер башкылар. Ынчангаш силернин санал – оналынарны ,чагыг-суменерни база дуржулганарны бистерге чугаалап дамчыдып бээринерни  диледивис.