СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Презентация исследовательской работы «Ухсай Яккăвĕ калăпланă çын тата çут çанталăк сăнарĕсем»

Категория: Всем учителям

Нажмите, чтобы узнать подробности

Презентация  исследовательской работы, посвященной творчеству Ухсая Якова.

Просмотр содержимого документа
«Презентация исследовательской работы «Ухсай Яккăвĕ калăпланă çын тата çут çанталăк сăнарĕсем»»

«Чёваш Республикин Елч.к район.нчи В?В?Андреев яч.пе хисепленекен  Лаш Таяпари п.т.м.шле п.л\ паракан вётам шкул»  муниципаллё в.рент\ учреждений.   «Чёвашлёх т.нчи» конкурс   Т.пчев .=.н теми%      ,=е т.пчекен.%  7-м.ш класра в.ренекен Юнкерова Ксения А?  Ерт\=и%  чёваш ч.лхипе литературине в.рентекен Теренина А?Н?

«Чёваш Республикин Елч.к район.нчи В?В?Андреев яч.пе хисепленекен Лаш Таяпари п.т.м.шле п.л\ паракан вётам шкул» муниципаллё в.рент\ учреждений. «Чёвашлёх т.нчи» конкурс Т.пчев .=.н теми%

,=е т.пчекен.% 7-м.ш класра в.ренекен Юнкерова Ксения А?

Ерт\=и% чёваш ч.лхипе литературине в.рентекен Теренина А?Н?

Т.пчев .=.н т.ллев. Ухсай Яккёв.н хайлав.сене вуласа =ын тата =ут =анталёк сёнар.сене тишкересси? Задачисем% 1) Ухсай Яккёв.н пурнё=.пе тата пултарулёх.пе паллашасси? 2) Поэтён хайлав.сене вуласа тишкересси?

Т.пчев .=.н т.ллев.

  • Ухсай Яккёв.н хайлав.сене вуласа =ын тата =ут =анталёк сёнар.сене тишкересси?
  • Задачисем%
  • 1) Ухсай Яккёв.н пурнё=.пе тата пултарулёх.пе паллашасси?
  • 2) Поэтён хайлав.сене вуласа тишкересси?
Ум.н калани Вёл халёх поэч. =е= мар: вёл п.т.м чёвашён наци поэч.? «Халёх поэтне: _ тет В?Г?Белинский:_п.т.м халёх п.лет: сёмахран: Франци халёх. хёй.н Беранжине п.лн. пек* наци поэтне м.н пур кёшт-кёшт в.ренн. классем п.лсе тёра==.: сёмахран: ним.=сем Гетепе Шиллера п.лн. пек??? «Наци» сёмах п.лтер.ш. «халёх» сёмах п.лтер.ш.нчен анлёрах? Наци поэч. – чыслё ят!» П.т.м чёвашра: Ра==ей =.р.нче паллё Яков Гаврилович Ухсай =ав чыслё ята тив.=л.!

Ум.н калани

  • Вёл халёх поэч. =е= мар: вёл п.т.м чёвашён наци поэч.? «Халёх поэтне: _ тет В?Г?Белинский:_п.т.м халёх п.лет: сёмахран: Франци халёх. хёй.н Беранжине п.лн. пек* наци поэтне м.н пур кёшт-кёшт в.ренн. классем п.лсе тёра==.: сёмахран: ним.=сем Гетепе Шиллера п.лн. пек??? «Наци» сёмах п.лтер.ш. «халёх» сёмах п.лтер.ш.нчен анлёрах? Наци поэч. – чыслё ят!» П.т.м чёвашра: Ра==ей =.р.нче паллё Яков Гаврилович Ухсай =ав чыслё ята тив.=л.!
Йёх–нес.лл.х   «Пир ĕ н нес ĕ лсем кунта Ат ă л х ĕ рринчен т ĕ рл ĕ куланайпа х ĕ н-хура хир ĕ = п ă лхав = ĕ клен ĕ ш ĕ н тата христиан т ĕ нне в ă йпа йыш ă нтарассинчен х ă ранипе тарса килн ĕ ? Каярахпа чылаях в ă йл ă хал ă х шутланма тыт ă нн ă ч ă вашсем х ă йсен мех.л ĕ пе Пелепей хулине ник ĕ слен ĕ ? Анчах авалхи = ĕ р-шыв ĕ нчии типшар в ĕ сене кунта та канл ĕ х паман? К ĕ = ех в ĕ сем пур ă накан = ĕ ре те суту=ёсем: т ĕ рл ĕ т\ре-шара: в ĕ сем хы== ă н чирк\ =ыннисем =итн.? Патшал ă х яч ĕ пе в ĕ сем чирк\ ларттара==.: ч ă вашсем ă на =унтарса яра==.? Елизавета Петровна патша хушнипе ч ă вашсене хуларан к ă ларса яра==.? Пелепей п ă лхав=исенчен п ĕ ри ( ă на Кашк ă р тен ĕ ) с ĕ м в ă рмана к ĕ рсе Слак шыв ĕ х ĕ ррине вырна=ать: ял ник ĕ слет? Т ĕ не к ĕ н ĕ Й ă ван ятл ă ч ă вашпа т ĕ не к ĕ мен П ă ртта ятл ă ар ă м. пу=ласа ян ă й ă хран = ĕ рме пуянсем те: ч ĕ лхе ă стисем те: асл ă =ыру= ă сем те тухн ă ? В ĕ сенчен п ĕ ри – ч ă ваш литературине тата ч ă ва ш литература ч ĕ лхине ник ĕ слекен ĕ Константин Васильвич Иванов поэт _ вил ĕ мс ĕ р «Нарспи» автор.?

Йёх–нес.лл.х

«Пир ĕ н нес ĕ лсем кунта Ат ă л х ĕ рринчен т ĕ рл ĕ куланайпа х ĕ н-хура хир ĕ = п ă лхав = ĕ клен ĕ ш ĕ н тата христиан т ĕ нне в ă йпа йыш ă нтарассинчен х ă ранипе тарса килн ĕ ? Каярахпа чылаях в ă йл ă хал ă х шутланма тыт ă нн ă ч ă вашсем х ă йсен мех.л ĕ пе Пелепей хулине ник ĕ слен ĕ ? Анчах авалхи = ĕ р-шыв ĕ нчии типшар в ĕ сене кунта та канл ĕ х паман? К ĕ = ех в ĕ сем пур ă накан = ĕ ре те суту=ёсем: т ĕ рл ĕ т\ре-шара: в ĕ сем хы== ă н чирк\ =ыннисем =итн.? Патшал ă х яч ĕ пе в ĕ сем чирк\ ларттара==.: ч ă вашсем ă на =унтарса яра==.? Елизавета Петровна патша хушнипе ч ă вашсене хуларан к ă ларса яра==.? Пелепей п ă лхав=исенчен п ĕ ри ( ă на Кашк ă р тен ĕ ) с ĕ м в ă рмана к ĕ рсе Слак шыв ĕ х ĕ ррине вырна=ать: ял ник ĕ слет? Т ĕ не к ĕ н ĕ Й ă ван ятл ă ч ă вашпа т ĕ не к ĕ мен П ă ртта ятл ă ар ă м. пу=ласа ян ă й ă хран = ĕ рме пуянсем те: ч ĕ лхе ă стисем те: асл ă =ыру= ă сем те тухн ă ? В ĕ сенчен п ĕ ри – ч ă ваш литературине тата ч ă ва ш литература ч ĕ лхине ник ĕ слекен ĕ Константин Васильвич Иванов поэт _ вил ĕ мс ĕ р «Нарспи» автор.?

«Ачалёхём т.нче икке пайланнё вёхёта килч. манён? Шуррисемпе хуррисем хушшинче хаяр =апё=усем иртетч.=? Эпир п.т ĕ м =емйипе н\хрепе анса ларнё вёхётсем те пулнё? Урал тёрёх граждан вёр=и-хар=инчен тасалса п.тсенех ялта =.н. пурнё= в.реме тытёнч.? Купца к.леч. пулнё пысёк чул =урт к.=ех халёх =урч.н ятне илч.? Унта чёваш драматург.сем тата Ĕ пх\ри чёваш педтехникум.нче в.ренекенсем ку=арнё вырёс автор.сен пьесисене лартатч.=? +ав спектакльсене шуйттан вёййи тесе ят панёчч. ваттисем? Курма к.рекен халёх ук=ан мар: =ёмартан т\летч.? Драма кружокне ертсе пыракансем вара =ёмартине сутса кра==ын туянатч.? Эп.: театр .=.пе интересленсе кайнёскер: пьеса =ырас тесе шутларём? П.ррем.ш пулёмне халь те астёватёп? +акна эп. хамён пиччене вуласа патём - ёна кил.шр.? Вара вёл чукун =ул =инче юр тасатса илн. ук=апа мана хут-кёранташ туянса пач.? Манён таса: хитре тетраде ниепле те пу=лас килмер.: ёна эп. хамён чаплё хайлав валли упрас тер.м»?

Якку 1920-1924 =улсенче ялти пу=ламёш шкулта в.ренн.?

«Чён-чён чернила м.нрен тунине эпир п.лмен? Эпир ёна чирл. юман =ул=исем =инче \секен =ёпан с.ткен.нчен тёваттёмёр? Кёранташне вара в.рене хунав.нчен ёсталаттёмёр?Варринчи хёвёлне кёларса унта ир.лтерн. тёхлан яраттёмёр? Сарё хут =ине тёхлан кёранташпа =ырма пит канс.рчч.: алё ывёнатч.: п\рнесем хёпарса тухни те пулнё»

В.рен\ =ул.сем 1924-1928 ==?? _ Пишп\лекри хресчен =амрёк.сен шкул. 1928 =? _ ,пх\ри халёх =ут.= институч.н хат.рлен\ уйрём. 1930-1933 ==?? _ Мускаври М?В? Ломоносов яч.лл. университеч.н литература факультеч.

В.рен\ =ул.сем

  • 1924-1928 ==?? _ Пишп\лекри хресчен =амрёк.сен шкул.
  • 1928 =? _ ,пх\ри халёх =ут.= институч.н хат.рлен\ уйрём.
  • 1930-1933 ==?? _ Мускаври М?В? Ломоносов яч.лл. университеч.н литература факультеч.
«Вёр=ё кёвар. вит.р вёркёнатёп???»  Тёван =.ршывён Аслё вёр=и пу=лансан эп. халёх =ар.н отряд.нче =апё=нё?1942 =улхи =у уйёх.нче в.рен\ батальон.н курсанч. пулнё? Мана дивизи комиссар. Мельников хёй.н патне ч.нсе илч. те «Родина зовет» ха=атра .=леме хушр.? Корреспондент .=. =ёмёл мар? 1943 =улхи нарёс уйёх.нче ним.= бомбин сывлёш хум. мана =.клесе =апр.? =апла эп. =урём шёммине амантрём? Хамён тёван ч.лхепе .=леме манён вёхёт пулман? Вёр=ё сёввисемпе =ыр-нё к.неке п.ч.к пулч.? Вёр=ё =ул.пе Прагёна =итр.м.р? 1946 =улта киле таврёнтём? Чёвашгиз к.неке редактор. пулса 1949 =улччен =ёлер.м? ,= х.смет.нчен тухса «Ту урлё =ул» сёвёлла романа тата «К.лпук мучи» поэмёна =ырса п.терт.м»

«Вёр=ё кёвар. вит.р вёркёнатёп???»

Тёван =.ршывён Аслё вёр=и пу=лансан эп. халёх =ар.н отряд.нче =апё=нё?1942 =улхи =у уйёх.нче в.рен\ батальон.н курсанч. пулнё? Мана дивизи комиссар. Мельников хёй.н патне ч.нсе илч. те «Родина зовет» ха=атра .=леме хушр.? Корреспондент .=. =ёмёл мар? 1943 =улхи нарёс уйёх.нче ним.= бомбин сывлёш хум. мана =.клесе =апр.? =апла эп. =урём шёммине амантрём? Хамён тёван ч.лхепе .=леме манён вёхёт пулман? Вёр=ё сёввисемпе =ыр-нё к.неке п.ч.к пулч.? Вёр=ё =ул.пе Прагёна =итр.м.р? 1946 =улта киле таврёнтём? Чёвашгиз к.неке редактор. пулса 1949 =улччен =ёлер.м? ,= х.смет.нчен тухса «Ту урлё =ул» сёвёлла романа тата «К.лпук мучи» поэмёна =ырса п.терт.м»

Ухсай Яккёв.н сёвё т.нчи Я?Г?Ухсай поэзий.н т.п герой. – чёваш т.нчи: чёвашлёх: тёван =ут =анталёк: тёван халёх: унён кулленхи шёпи? +акёнта Ухсайён т\рех палёрса тёракан хёйев.рл.х.? Шухёшлав.нче: пуплев.нче: сёнарлёх.нче тапса тёракан поэт расналёх.?

Ухсай Яккёв.н сёвё т.нчи

  • Я?Г?Ухсай поэзий.н т.п герой. – чёваш т.нчи: чёвашлёх: тёван =ут =анталёк: тёван халёх: унён кулленхи шёпи? +акёнта Ухсайён т\рех палёрса тёракан хёйев.рл.х.? Шухёшлав.нче: пуплев.нче: сёнарлёх.нче тапса тёракан поэт расналёх.?
 Эп час-часах яла кайса пурёнатёп? +улталёкён кирек хёш вёхёт.нче те? Ниме пёхёнман =ил-тёмана та: к.рхи чарусёр =умёра та: =уллахи шёрёха та: чечекл. =уркуннене те юрататёп? +урхи ешер =инчен кёна =ыракан поэтсен сёввисене тарёхса вулатёп? В.сен туйём.сем мана шапа ев.рл. туйёна==.? Шапа =анталёк сив.тсен шёнса хытать те пёр ай.нче х.л.пе =ывёрат? +урхи ёшё ешер =итсен вёранать те хайхи – п.т.м вёй.пе кёваклатма тытёнать? Поэт ч.ринче те шапан сив. юн. кёна пулни – пит. начар япала? Ку вёл сёвё= чун.нче т.п туйём – =.р-аннем.ре юратни – =уккине п.лтерет? +авна кура манён та п.р вёхётрах кёштах агроном та: физик та химик та пулмалла: вара тин эп. х.вел ай.нчи: уйёх ай.нчи: =ёлтёрлё т\пе ай.нчи =.р.н поэзил.хне ёнкарса илме пултарёп»?

Эп час-часах яла кайса пурёнатёп? +улталёкён кирек хёш вёхёт.нче те? Ниме пёхёнман =ил-тёмана та: к.рхи чарусёр =умёра та: =уллахи шёрёха та: чечекл. =уркуннене те юрататёп? +урхи ешер =инчен кёна =ыракан поэтсен сёввисене тарёхса вулатёп? В.сен туйём.сем мана шапа ев.рл. туйёна==.? Шапа =анталёк сив.тсен шёнса хытать те пёр ай.нче х.л.пе =ывёрат? +урхи ёшё ешер =итсен вёранать те хайхи – п.т.м вёй.пе кёваклатма тытёнать? Поэт ч.ринче те шапан сив. юн. кёна пулни – пит. начар япала? Ку вёл сёвё= чун.нче т.п туйём – =.р-аннем.ре юратни – =уккине п.лтерет? +авна кура манён та п.р вёхётрах кёштах агроном та: физик та химик та пулмалла: вара тин эп. х.вел ай.нчи: уйёх ай.нчи: =ёлтёрлё т\пе ай.нчи =.р.н поэзил.хне ёнкарса илме пултарёп»?

 Яков Ухсай пултарулёх.нче ви=. пысёк тапхёр? 30-м.ш =улсенче =ырни – пултарулёх.н п.р пай.? Тёван =.ршывён Аслё вёр=инчи тата ун хы==ёнхи =ыру .=. (1941- 1950 =улсем) – теп.р шай. 60-80 =улсенчи «этемпе =ут =анталёк шёпи» =инчен =ырнисем – Ра==ей публицистикипе поэзий. Шедевр.сем? В.сенче Ухсай Яккёв.н т.нчекурёмне: хастарлёхне: философине тата гражданла позицине тупма пулать?  Публицистикёра Я?Ухсай вичк.н ёслё та =ив.ч ч.лхелл.?  Шырав ч.мми пурри ёна ,пх\ри т.пчев институтне илсе =итерн.? Унта к.ске вёхёт хушши .=лесех пысёк .= туса хёварнё? Чи сумли – К?В?Иванов еткерне пухни* ун =инчен нумай-нумай статья тата «К?В?Иванов» к.неке =ырни?

Яков Ухсай пултарулёх.нче ви=. пысёк тапхёр? 30-м.ш =улсенче =ырни – пултарулёх.н п.р пай.? Тёван =.ршывён Аслё вёр=инчи тата ун хы==ёнхи =ыру .=. (1941- 1950 =улсем) – теп.р шай. 60-80 =улсенчи «этемпе =ут =анталёк шёпи» =инчен =ырнисем – Ра==ей публицистикипе поэзий. Шедевр.сем? В.сенче Ухсай Яккёв.н т.нчекурёмне: хастарлёхне: философине тата гражданла позицине тупма пулать?

Публицистикёра Я?Ухсай вичк.н ёслё та =ив.ч ч.лхелл.?

Шырав ч.мми пурри ёна ,пх\ри т.пчев институтне илсе =итерн.? Унта к.ске вёхёт хушши .=лесех пысёк .= туса хёварнё? Чи сумли – К?В?Иванов еткерне пухни* ун =инчен нумай-нумай статья тата «К?В?Иванов» к.неке =ырни?

Ухсай – поэзи =улпу=.  Чёваш поэзий.нче Ухсай Яккёв. - чи тухё=лё .=лен. нумай енл. Сёвё=? Унён пуян еткерне =апла ушкёнлама пулать? П,РРЕМ,Ш УШКЁН – лирика хайлав.сем : сёвёсем: сёвё ярём.сем? ИКК,М,Ш УШКЁН – лиро-эпика пурлёх.: малтанхи поэмёсем: «Хур=ё та =уннё чух» ярём: «Ача чухнехи =ёлтёрём» трилоги («Чапаевпа т.л пулни»: «Ача чухнехи =ёлтёрём»: «Силпири асамат к.пер.»): «Шурё хурёнпа кала=ни» поэма? ВИ++,М,Ш УШКЁН – эпикёлла поэзи: хресчен шёпин пенталогий.: «Халёхён ылтён к.неки»: «+.р»: «К.лпук мучи»: «Ту урлё =ул»: «Акёшк\ль» хайлавсем? ТЁВАТТЁМ,Ш УШКЁН – истори й.р.: «,м.т»: «Аслё =урт ум.нче»: «Ч.мп.р» хайлавсем? ПИЛЛ,КМ,Ш УШКЁН – шёпа философий.: «Тутим.р»: «Шуйттан чури» трагедисем?

Ухсай – поэзи =улпу=.

Чёваш поэзий.нче Ухсай Яккёв. - чи тухё=лё .=лен. нумай енл. Сёвё=? Унён пуян еткерне =апла ушкёнлама пулать?

П,РРЕМ,Ш УШКЁН – лирика хайлав.сем : сёвёсем: сёвё ярём.сем?

ИКК,М,Ш УШКЁН – лиро-эпика пурлёх.: малтанхи поэмёсем: «Хур=ё та =уннё чух» ярём: «Ача чухнехи =ёлтёрём» трилоги («Чапаевпа т.л пулни»: «Ача чухнехи =ёлтёрём»: «Силпири асамат к.пер.»): «Шурё хурёнпа кала=ни» поэма?

ВИ++,М,Ш УШКЁН – эпикёлла поэзи: хресчен шёпин пенталогий.: «Халёхён ылтён к.неки»: «+.р»: «К.лпук мучи»: «Ту урлё =ул»: «Акёшк\ль» хайлавсем?

ТЁВАТТЁМ,Ш УШКЁН – истори й.р.: «,м.т»: «Аслё =урт ум.нче»: «Ч.мп.р» хайлавсем?

ПИЛЛ,КМ,Ш УШКЁН – шёпа философий.: «Тутим.р»: «Шуйттан чури» трагедисем?

 Ухсай пек поэтсем вилме==. – пурёна==. те пурёна==.? Тёван халёх.пе =.р.-шыв.: унён телей.-савёнё=.пе инкек.-синкер. =инчен чун хёватне шеллемес.р =ыракан - .м.р-.м.р ч.р.? УХСАЙ _ ВИЛ,МС,Р ПОЭТ!

Ухсай пек поэтсем вилме==. – пурёна==. те пурёна==.? Тёван халёх.пе =.р.-шыв.: унён телей.-савёнё=.пе инкек.-синкер. =инчен чун хёватне шеллемес.р =ыракан - .м.р-.м.р ч.р.? УХСАЙ _ ВИЛ,МС,Р ПОЭТ!

Тавтапу= !

Тавтапу= !