Пурне те ырă кун сунатăп!
Ку мĕнле кĕвĕ?
- ташă кĕвви;
- юрă кĕвви;
- марш.
Ку юрă кам çинчен?
Урок теми:
Юратнă анне
(Кам-ха вăл анне? Çăмăл-ши анне пулма?)
1. «Юратнă анне» темăпа çырнă хайлавсемпе, юрăсемпе паллашни , ÿкерчĕксем сăнани. 2. Ваттисен сăмахĕсемпе ĕçлени, синквейн çырни. 3. «Кам-ха вăл анне? Çăмăл-ши анне пулма?» ыйтусем çине хурав пани.
- Василий Иванович Давыдов-Анатри Чăваш Республикин Патăрьел районĕнчи Аслă Арапуç ялĕнче 1917 çулхи раштавăн 26-мĕшĕнче çуралнă.
- Илемлĕ литературăра — 1936 çултанпа. Çав хушăра поэт 50 кĕнеке ытла пичетлесе кăларнă. Чăваш композиторĕсем унăн сăввисемпе пилĕкçĕр юрă, юрăпа ташă сюитисем, опера çырнă.
- Поэтăн чи паллă кĕнекисем: «Пĕчĕк туссем», «Чĕре хушнипе», «Чеменпе Мерчен», «Илемпи», «Телейлĕ туслăх», «Шурăмпуç хăпарсан» т.ыт.те.
Юратнă анне Кам-ха пире юратса, Ачашласа, йăпатса, Лăпка-лăпка ÿстерет, Çунат пиллет, вĕçтерет? - Юратнă анне. Кам-ха эпир чирлесен, Япала-мĕн çĕмĕрсен, Начар, юлхав вĕренсен Куçне хупмасть каçсерен? - Юратнă анне.
1. Аннесем пире мĕнле ÿстереҫҫĕ? 2. Юратн ă анне «ҫунат пиллет, вĕҫтерет» тенине мĕнле ăнланатăр? 3. Пирĕн аннесен час-часах мĕншĕн пăшăрханма тивет? 4. Автор анне ҫинчен мĕнле туйăмпа каласа парать? 5. «Юратнă анне» хайлавăн тĕп шухăшĕ мĕнле-ши?
Кашни ҫын пурнăҫĕнче анне пысăк вырăн йышăнать. Эпир аннесене юрататпăр. Анне пире ҫуратса ÿстерет, ăс-тăн парать, юратать, ыррине кăна сунать. Анне юратăвне эпир мĕн пĕчĕкрен, сăпкара выртнă тапхăртанах, туятпăр.
Сăпка юрри
Сăпка юрри. Сĕм вăрманĕ каш та каш, Сулхăн çилĕ вăш та ваш. Эс ан çуйăх, ан çухраш, Çывăр, пĕчĕкçĕ чăваш. Урупа ан тапкалаш, Аллупа ан çапкалаш, Аннÿпе эс ан тавлаш, Çывăр, аптраман тавраш. Вырăспа та тăванлаш, Тутарпа та эс туслаш, Пурте пирĕн хурăнташ, Çывăр, пĕчĕкçĕ чăваш.
Ача хăйне юратнине туять, ăна лăпкă çывăрма нимĕн те кансĕрлемест.
«Хăш вăхăтра çывăрать-ши анне?» калав 1. Аркаша мĕнле шухăш канăç паман? 2. Вĕсен амăшĕ мĕн пирки сахал çывăрнă? 3. Маюкпа Аркаш амăшĕн ĕçне мĕнле çăмăллатма шут тытнă? 4. Амăшĕ ачисен шухăшне мĕнле кăмăлпа йышăннă?
Ачисем ăнланни, пулăшма шухăшлани амăшне савăнтарать. Ашшĕ юнашар пулнă пулсан амăшне тата та çăмăлрах пулнă пулччĕ.
Ваттисен сăмахĕсем
Амăшĕн юратăвĕ тинĕсрен тарăн.
Анне чĕри- чи ырри,анне алли- чи ăшши.
Анне сăмахĕ пăсăк мар.
Анне пуртан кил-çуртăм ăшă.
Анне – чи хаклă çын.
Анне кашни çыннăн пĕрре. Унăн юратăвĕ, ачашлăхĕ, вĕрентсе калани - пурнăçра ачисемшĕн чи пахи.
Килти ĕç: «Манăн анне» проект.
1. «Юратнă анне» темăпа çырнă хайлавсемпе, юрăсемпе паллашни, ÿкерчĕксем сăнани. 2. Ваттисен сăмахĕсемпе ĕçлени, синквейн çырни.
3. «Кам-ха вăл анне? Çăмăл-ши анне пулма?» ыйтусем çине хурав пани.
Кам-ха вăл анне?
Синквейн 1.Кам? Анне 2.Мĕнле? (2 сăмах) : хаклă, ырă, тăван, савăнăçлă, илемлĕ, пĕртен-пĕрре, çамрăк, юратнă, хаваслă, кăмăллă, тăрăшуллă, чипер. 3.Мĕн тăвать?(3 сăмах): юратать, ачашлать, йăпатать, ÿстерет, пиллет, вĕçтерет, ăнланать, хĕрхенет, вĕрентет, пулăшать, пĕçерет, кĕтет, хÿтĕлет, ăшăтать. 4.Сăмах çаврăнăш (мĕн туятăр?): Яланах пулăшать. Тĕнчере чи лайăххи! Аннене юрататăп. Чи çывăх çын. 5.Пĕрремĕш йĕркери сăмаха çывăх сăмах: Аннем. Хĕвел. Юрату. Пурăнăç. Тăван çĕр шыв.
Çăмăл-ши анне пулма?