Презентация к уроку Слива вăрри

Марина Карягина «Слива вăрри»

Пултаруллă çыравçă, тележурналист. Ача-пăчана вăл тăван чĕлхен тарăнлăхне, илемне асăрхама вĕрентет.

Ирина Софронова, литература тĕпчевçи

Урок теми: Марина Карягина «Слива вăрри» калавĕнчи сăнарсем, тĕп шухăшĕ

Урок тĕсĕ: хайлав текстне тишкермелли хутăш урок

Урок эпиграфĕ:

Ырă ĕмĕте ырă ĕçпех пурнăçласчĕ

Вуланине лай ă х ас т ă ват ă р-и?

Ансăр ыйтусем

Анлă ыйтусем

1.Калаври ĕçсем ăçта пулса иртеççĕ?

2.Тĕп сăнар кам – Ваçкă е Толик?

3.Калавра Толик мĕн çиет?

4.Толик мĕншĕн хăйне улпут ывăлĕ пек тыткалать?

5.Толик мĕншĕн Ваçкăна слива çитермест?

6.Толик мĕнпе мухтанать?

7.Толик мĕншĕн сурса пăрахнă слива вăррисене пуçтарать?

8.Ваçкă Толика юлташ тесе шутлать-и?

9.Толик мĕнле ача?

10.Ваçкă ĕмĕтне пурнăçлас тесе мĕн тăвать?

1.Калаври ачасем мĕн ятлă?

2.Кам аслăрах – Толик е Ваçкă?

3.Ваçкă мĕншĕн Толик слива çинине пăхса сĕлекине лăнкăрт çăтать?

4.Ваçкă мĕн шухăшлать? Унăн мĕнле ĕмĕт пур?

5.Ваçкă слива йывăçĕсене кам валли ÿстересшĕн?

6.Çĕр чăмăрĕ хăçан хăй тĕнĕлĕ тавра виç çĕр утмăл пилĕк хут çаврăнать?

7.Пуçтарнă слива вăррисене Толик ăçта хурать?

8.Ваçукăн Толиксăр пуçне тата мĕнле тус пур?

9.Ваçкă мĕнле ача?

10.Ваçкă мĕншĕн слива çырлисене вăрлаймасть?

Сăнарсем

Сивлек сăнар

Ырă сăнар

ХĔВЕЛ КЛАСТЕР

Толик мĕнле?

Ваçкă мĕнле?

Словарь ěçě

• Ашмарин словарĕнче çапла çырнă:

Сăваплă - благочестивый,

таса пурăнăçлă,

таса шухăшлă

Омонимсем

слива вăрри I – слива вăрлаканнни (вор)

слива вăрри II – сливăн шалти хытă вăрри (семя, косточка)

Клоуз-тест Текста вулăр, сиктерсе хăварнă сăмахсене тĕрĕс кĕртсе çырăр.

Улпут ывăлĕ пек – танлаштару - мăнкăмăллăн

Пуç ватса лар – фразеологизм - шухӑшла.

Харама кайрĕ ĕмĕтĕм – сая кайрĕ, ĕмĕтленни ахалех пулчĕ

Кукăр алăсем – фразеологизм - вăрлакан, çын пурлăхне çаратакан.

Çăварне шыв сыпнă – фразеологизм - чĕнмест.

Шухăшĕ вĕçсе тухасран хăрать – фразеологизм - ăнсăртран вăрттăн шухăшне каласран хăрать.

чĕрен чи улах кĕтесĕнче ачашласа усрасчĕ – чĕререх тытасчĕ

Культурăсен çыхăнăвě

Марина Карягина «Слива вăрри»

Рассказ Л.Н.Толстого «Косточка» («Слива вăрри»)

Купила мать слив и хотела их дать детям после обеда. Они лежали на тарелке. Ваня никогда не ел слив и всё нюхал их. И очень они ему нравились. Очень хотелось съесть. Он всё ходил мимо слив. Когда никого не было в горнице, он не удержался, схватил одну сливу и съел.

Перед обедом мать сочла сливы и видит, одной нет. Она сказала отцу.

За обедом отец и говорит: — А что, дети, не съел ли кто-нибудь одну сливу?

Все сказали: — Нет.

Ваня покраснел, как рак, и сказал тоже: — Нет, я не ел.

Тогда отец сказал: — Что съел кто-нибудь из вас, это нехорошо; но не в том беда. Беда в том, что в сливах есть косточки, и если кто не умеет их есть и проглотит косточку, то через день умрёт. Я этого боюсь.

Ваня побледнел и сказал: — Нет, я косточку бросил за окошко.

И все засмеялись, а Ваня заплакал.

Киле ĕç (пĕрне суйласа илĕр)

• М.Карягинăн "Слива вăрри” калавĕ вĕçĕнче нумай пăнчă лартнă. „Ырă ĕмĕте ырă ĕçпех пурнăçласчĕ“ тенине асра тытса калава çырса вĕçлĕр. Ваçкă мĕнле ырă мелпе хăйĕн ĕмĕтне пурнăçлама пултарнине уçса парăр.
• Сливăран мĕн-мĕн тума пулать, вăл организмшăн мĕнпе усăллă пулнине сăмах вĕççĕн е презентацилесе каласа пама хатĕрленĕр.
• «Ырă ĕçе вĕрентсе калакан ваттисен сăмахĕсем çырса килĕр.

Ырă ята илме

Ырă ĕç кирлĕ,

Ырă ĕçе тума

Ырă ăс кирлĕ,

Ырă ăслă пулма

Ырă чун кирлĕ.

Петĕр Эйзин