СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Презентация на тему "История деревни и её микротопонимы"

Категория: Всем учителям

Нажмите, чтобы узнать подробности

В презентации говорится об истории возникновения деревни Избахтино в Яльчикском районе Чувашской Республики и её микротопонимах на чувашском языке. 

Просмотр содержимого документа
«Презентация на тему "История деревни и её микротопонимы"»

Хам ǎ р ял к ĕ ске историй ĕ тата топонимики Ĕç е ç ыракан ĕ – Смирнова Алина Алексеевна Ертсе пыракан ĕ – ч ǎ ваш ч ĕ лхипе литературине в ĕ рентекен Федорова Елена Сергеевна

Хам ǎ р ял к ĕ ске историй ĕ тата топонимики

Ĕç е ç ыракан ĕ – Смирнова Алина Алексеевна

Ертсе пыракан ĕ – ч ǎ ваш ч ĕ лхипе литературине в ĕ рентекен Федорова Елена Сергеевна

Т ĕ пчев объекч ĕ тата ун ă н т ĕ ллев ĕ Ман т ĕ пчев объекч ĕ – Елч ĕ к район ĕ н Кавал ял историй ĕ , хам ă р ял т ǎ р ǎ х ĕ нчи выр ǎ нсен яч ĕ сем. Т ĕ пчев ĕçĕ н т ĕ ллев ĕ сем – хам ç уралса ỹсн ĕ ял историне, хам т ǎ р ǎ хри выр ǎ нсен яч ĕ сене т ĕ пчесси, м ĕ нш ĕ н в ĕ сене ç ав ǎ н пек ят панине т ĕ пчесе п ĕ лесси.

Т ĕ пчев объекч ĕ тата ун ă н т ĕ ллев ĕ

  • Ман т ĕ пчев объекч ĕ – Елч ĕ к район ĕ н Кавал ял историй ĕ , хам ă р ял т ǎ р ǎ х ĕ нчи выр ǎ нсен яч ĕ сем. Т ĕ пчев ĕçĕ н т ĕ ллев ĕ сем – хам ç уралса ỹсн ĕ ял историне, хам т ǎ р ǎ хри выр ǎ нсен яч ĕ сене т ĕ пчесси, м ĕ нш ĕ н в ĕ сене ç ав ǎ н пек ят панине т ĕ пчесе п ĕ лесси.
Т ĕ пчев ĕçĕ н актуалл ǎ х ĕ Ч ǎ ваш ч ĕ лхинчи топонимсене, ял историне т ĕ пл ĕ н те анл ǎ н т ĕ пчемен, ç ав ǎ нпа хам ǎ р т ǎ р ǎ хри выр ǎ н яч ĕ сене, ял ă м ç инчен килес ǎ русем валли ç ырса х ǎ варасси – ман ǎ н т ĕ п т ĕ ллевсенчен п ĕ ри.

Т ĕ пчев ĕçĕ н актуалл ǎ х ĕ

  • Ч ǎ ваш ч ĕ лхинчи топонимсене, ял историне т ĕ пл ĕ н те анл ǎ н т ĕ пчемен, ç ав ǎ нпа хам ǎ р т ǎ р ǎ хри выр ǎ н яч ĕ сене, ял ă м ç инчен килес ǎ русем валли ç ырса х ǎ варасси – ман ǎ н т ĕ п т ĕ ллевсенчен п ĕ ри.
Т ĕ пчев ĕçĕ н задачисем Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри выр ǎ н яч ĕ сене ытларах пухасси Ял ятне м ĕ нш ĕ н ç ав ǎ н пек ят панине т ĕ пчесе п ĕ лесси Ятсен уйр ǎ мл ǎ х ĕ сене пал ǎ ртасси Топонимсен ушк ǎ н ĕ нчен х ǎ ш ĕ ытларах т ĕ л пулнине к ǎ тартасси

Т ĕ пчев ĕçĕ н задачисем

  • Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри выр ǎ н яч ĕ сене ытларах пухасси
  • Ял ятне м ĕ нш ĕ н ç ав ǎ н пек ят панине т ĕ пчесе п ĕ лесси
  • Ятсен уйр ǎ мл ǎ х ĕ сене пал ǎ ртасси
  • Топонимсен ушк ǎ н ĕ нчен х ǎ ш ĕ ытларах т ĕ л пулнине к ǎ тартасси
Т ĕ пчев ĕçĕ н меслеч ĕ сем шырав меслеч ĕ т ĕ пчев меслеч ĕ танлаштару меслеч ĕ

Т ĕ пчев ĕçĕ н меслеч ĕ сем

  • шырав меслеч ĕ
  • т ĕ пчев меслеч ĕ
  • танлаштару меслеч ĕ
  Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри дримонимсем:   Киркка в ǎ рман ĕ , Чакак в ǎ рман ĕ , Юманл ǎ х

Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри дримонимсем: Киркка в ǎ рман ĕ , Чакак в ǎ рман ĕ , Юманл ǎ х

Хур ǎ н вар

Хур ǎ н вар

Арман ути (агроним)

Арман ути (агроним)

Терен с ǎ рч ĕ (ороним)

Терен с ǎ рч ĕ (ороним)

Экевер ç ырми пу ç лам ǎ ш ĕ

Экевер ç ырми пу ç лам ǎ ш ĕ

Ç ырмасен яч ĕ сем: Уля ç ырми, Хумма ç ырми, На ç та ç ырми, Масар ç ырми  Ϋ керч ĕ кре – Кавал кỹлли

Ç ырмасен яч ĕ сем: Уля ç ырми, Хумма ç ырми, На ç та ç ырми, Масар ç ырми Ϋ керч ĕ кре – Кавал кỹлли

Шыв-шур яч ĕ сем: Тар ǎ н вар, Т ǎ рна шур ĕ , Х ǎ яр вар, П ǎ ру вар, Хуртл ǎ вар (гидронимсем) Ϋ керч ĕ кре – Экевер ç ырми в ĕçĕ нчи п ĕ ве

Шыв-шур яч ĕ сем: Тар ǎ н вар, Т ǎ рна шур ĕ , Х ǎ яр вар, П ǎ ру вар, Хуртл ǎ вар (гидронимсем)

  • Ϋ керч ĕ кре – Экевер ç ырми в ĕçĕ нчи п ĕ ве
Ва çç а кỹлли (лимноним)

Ва çç а кỹлли (лимноним)

Кассен яч ĕ сем: Салтак кас, Майра кас ( ĕ л ĕ кхи кас яч ĕ сем), хальхисем: Ту кас, Анат кас, В ǎ та кас, Çĕ н ĕ кас, Çỹ лти кас (е Шешере) - ойконимсем

Кассен яч ĕ сем: Салтак кас, Майра кас ( ĕ л ĕ кхи кас яч ĕ сем), хальхисем: Ту кас, Анат кас, В ǎ та кас, Çĕ н ĕ кас, Çỹ лти кас (е Шешере) - ойконимсем

П ĕ т ĕ млет ỹ Ç апла вара, топонимсен яч ĕ сене п ǎ хса тухсан, в ĕ сене ытларах м ĕ нле ĕç е ǎç та пулнине шута илсе, е ç ын яч ĕ т ǎ р ǎ х панине куратп ǎ р. Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри микротопонимсене тишкерсен – кунта ытларах гидронимсене ( шыв-шур: юхан шыв, кӳлĕ, пĕве, шурлăх, çăл куç ячĕсене) пал ǎ ртма пулать . Кавал ят та ĕ л ĕ кхи т ĕ не к ĕ мен ар ç ын ят ĕ нчен пулса кайн ă .

П ĕ т ĕ млет ỹ

  • Ç апла вара, топонимсен яч ĕ сене п ǎ хса тухсан, в ĕ сене ытларах м ĕ нле ĕç е ǎç та пулнине шута илсе, е ç ын яч ĕ т ǎ р ǎ х панине куратп ǎ р. Хам ǎ р т ǎ р ǎ хри микротопонимсене тишкерсен – кунта ытларах гидронимсене ( шыв-шур: юхан шыв, кӳлĕ, пĕве, шурлăх, çăл куç ячĕсене) пал ǎ ртма пулать .
  • Кавал ят та ĕ л ĕ кхи т ĕ не к ĕ мен ар ç ын ят ĕ нчен пулса кайн ă .
М ĕ н тума кирл ĕ -ха пире топонимсене тата ял историне п ǎ хса тухни? Топонимсемпе паллашни ч ǎ ваш хал ǎ х историне, й ǎ ли-й ĕ ркине, ĕç не-х ĕ лне п ĕ лме май парать; ч ĕ лхене с ǎ нама в ĕ рентет. Авалл ǎ х – пир ĕ н иртни. Анчах ç ак авалл ǎ ха хисеплеме п ĕ лмесен, ǎ на п ĕ лес тесе к ǎ с ǎ кланмасан – эпир çĕ р ç инче хам ǎ ра-хам ǎ р хисеплемен хал ǎ х пулма пултаратп ǎ р.

М ĕ н тума кирл ĕ -ха пире топонимсене тата ял историне п ǎ хса тухни?

  • Топонимсемпе паллашни ч ǎ ваш хал ǎ х историне, й ǎ ли-й ĕ ркине, ĕç не-х ĕ лне п ĕ лме май парать; ч ĕ лхене с ǎ нама в ĕ рентет.
  • Авалл ǎ х – пир ĕ н иртни. Анчах ç ак авалл ǎ ха хисеплеме п ĕ лмесен, ǎ на п ĕ лес тесе к ǎ с ǎ кланмасан – эпир çĕ р ç инче хам ǎ ра-хам ǎ р хисеплемен хал ǎ х пулма пултаратп ǎ р.


Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!