Презентация на тему "Телмәр стилдәре"

Ун икенсе ноябрь.

Класта эш.

Телмәр стилдәре.

• Ҡылыскүл эргәһендәге бейек түбәне Күкрәктау тип йөрөтәләр. Уның төньяҡ битләүен ҡуйы ҡарағай урманы ҡаплаған, ә көньяҡ битләүе тап-таҡыр сиҙәмлек. Бер ҡараһаң, ул яртылаш сәсе алынған малай башына оҡшап ҡуя. Был яҡта ул шулай: ағастар тауҙарҙың төньяҡ итәктәренә һыйынып үҫәләр. Әйтерһең, улар тауҙарҙы һалҡын елдәрҙән ышыҡлар өсөн шулай итәләр.
• Тау (исем). 1. Бейеклеге менән тирә-яҡтағы кимәлдән айырылып торған ҡалҡыу урын. Бейек тау. Һөҙәк тау. Тау итәге. 2. Бер урынға йыйылған, күп, бейек итеп өйөлгән нәмә. Ҡар тауы. Ҡом тауы.

1

Телмәр стиле

2

Ҡулланылыу маҡсаты

3

Ҡулланылыу даирәһе

Ябай аралашыу, фекер алышыу

4

Яҙыусы ижад иткән образдар ярҙамында хис-тойғоларға тәьҫир итеү

Формаль булмаған шарттар: өйҙә, урамда, транспортта һ.б.

Художестволы әҙәбиәттә

5

Фәнни эҙләнеүҙәрҙең һөҙөмтәһен аңлатыу, тасуирлау

6

Төрлө фәндәр буйынса монографиялар, мәҡәләләр, китаптар һ.б.

Рәсми аралашыу, дәүләт учреждениеларының үҙ-ара аралашыуы

Устав, кодекс, закон, аңлатма, ғариза һ.б. документтар

Өгөт-нәсихәт биреү, яңылыҡтар хәбәр итеү, факттар һәм ваҡиғаларҙы дөрөҫ баһалау.

Газета-журнал мәҡәләләре , репортаж, интервью, очерктар һ.б.

Кемгәлер төбәп яҙылған монологик телмәр

Хат, иҫтәлектәр, көндәлектәр, мемуарҙар.

1

Телмәр стиле

Йәнле һөйләү стиле

2

Ҡулланылыу маҡсаты

Матур әҙәбиәт стиле

Ҡулланылыу даирәһе

Ябай аралашыу, фекер алышыу

3

Фәнни стиль

4

Формаль булмаған шарттар: өйҙә, урамда, транспортта һ.б.

Яҙыусы ижад иткән образдар ярҙамында хис-тойғоларға тәьҫир итеү

5

Рәсми стиль

Художестволы әҙәбиәттә

Фәнни эҙләнеүҙәрҙең һөҙөмтәһен аңлатыу, тасуирлау

6

Публицистик стиль

Төрлө фәндәр буйынса монографиялар, мәҡәләләр, китаптар һ.б.

Рәсми аралашыу, дәүләт учреждениеларының үҙ-ара аралашыуы

Хаттар стиле

Устав, кодекс, закон, аңлатма, ғариза һ.б. документтар

Өгөт-нәсихәт биреү, яңылыҡтар хәбәр итеү, факттар һәм ваҡиғаларҙы дөрөҫ баһалау.

Кемгәлер төбәп яҙылған монологик телмәр

Газета-журнал мәҡәләләре , репортаж, интервью, очерктар һ.б.

Хат, иҫтәлектәр, көндәлектәр, мемуарҙар.

Фәнни стилдең иң сағыу һәм үҙенсәлекле билдәләренең береһе булып фекерҙең бәйләнешле һәм логикалы булыуын күрһәткән әҙер конструкцияларҙы йәки әйтемдәрҙе ҡулланыу тора:  юғарыла әйтелгәнсә..., шуны билдәләп үтәйек..., хәҙер түбәндәге мәсьәләгә күсәйек..., ...билдәләп үтергә мөмкин, тағы ла миҫал килтерергә була..., әле һөйләгәндәрҙең барыһы ла  ....  килтерелгән миҫалдарҙан күренеүенсә

Йәнле һөйләү стиле

Тауҙар кешеләр шикелле –

Бейек булған һайын

Рәсми стиль

Хәҙер, Мостафа Сафич, Һеҙҙең секция ултырышындағы һәйбәт кәңәштәрегәеҙ менән булған сығышығыҙ, ҡулъяҙмалағы иҫкәрмәләрегеҙ һәм айырым ҡағыҙға яҙған наброскаларығыҙҙан үҙем өсөн дөйөм һығымта яһаным.

Публицистик стиль

• Өс ҡоймаҡты майланыҡ!
• Майламайыраҡ тор әле…- тине Айҙар, эстән һөйөнөп, - майың етмәҫ!
• Күҙең ҡыҙамы? Эсең әрнейме? Бына шулай атырға кәрәк, Айҙар мырҙам, - тип кәпәрйҙе Вәзир.

Ғүмерҙәре бәхәслерәк,

Фәнни стиль

Мәғариф өлкәһендәге тел сәйәсәтенең дөйөм мәсьәләләре Башҡортостан Республикаһы халыҡтарының телдәре тураһындағы Башҡортостан Республикаһы Законы менән көйләнә.

Яҙмыштары ҡыйын.

Матур әҙәбиәт стиле

Мостай Кәрим (тулы исеме —  Мостафа Сафа улы Кәримов ; 20 октябрь 1919 йыл — 21 сентябрь 2005 йыл) — шағир, драматург, тәнҡитсе, публицист, йәмәғәт эшмәкәре. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының почётлы академигы (1992). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1939 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. 1951–1962 йылдарҙа Башҡортостан Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе, 1962—1989 йылдарҙа РСФСР Яҙыусылар союзы идараһы секретары.

Хаттар стиле

1) Матур әҙәбиәт жанрҙарын әйтегеҙ: роман, повесть, очерк, мәҫәл, мәҡәлә, статья, хикәйә, репортаж, рецензия, әкиәт, эпос;

2) Бирелгән исемлектә публицистик әҙәбиәттә генә күтәрелгән проблемаларҙы билдәләгеҙ:

• ҡушма һөйләм төҙөлөшө;
• президент һайлауҙары;
• химик элементтар бәйләнеше;
• заманса йырҙар башҡарыусыларҙың рейтингы;
• ер өҫтө рельефы;
• техноген катастрофалар менән бәйле проблемалар;
• художестволы әҫәрҙең тел-стиль үҙенсәлектәре;

 “ Ф.Х.Мостафина исемендәге гимназия директоры

________________________________________

Өфө ҡалаһы_____________________________ _______________________________________ адресы буйынса йәшәүсе___________________ _________________________________________

ғариза.

Мине Һеҙ етәкселек иткән ________________________________________________________

______________________________________________________________________________

гимназияға _________________________________________________________________класҡа уҡырға алыуығыҙҙы һорайым.

Ғаризаға түбәндәге документтар теркәлә:

1) Төп дөйөм белем тураһында аттестат

2) Паспорттың күсермәһе

3) Сәләмәтлек тураһында 086 һанлы белешмә

4) Төп дөйөм имтихан һөҙөмтәләре

Дата Ҡултамға

• https :// vk.com/wall-164549644

• .... стилдең башҡа төр функциональ стилдәрҙән иң ҙур айырмаһы – унда махсус терминдарҙың күп булыуы. ... стиль, нигеҙҙә, рус теленән башҡортсаға тәржемә ителгән математика, физика, биология, география, химия фәндәре буйынса төҙөлгән дәреслектәргә һәм ваҡытлы матбуғатта баҫылып килгән төрлө фәнни мәҡәләләргә таянып үҫә. Башҡорт теленең ... стиленә рус теленең йоғонтоһо бик көслө. Бөтәһенән элек, ... стиль фактик материалдың күплеге, теүәл һәм йыйнаҡ информациялы булыуы менән айырыла. Фәнни сығыштарҙың йөкмәткеһен күп осраҡта ысынбарлыҡтағы күренештәрҙе, факттарҙы тасуирлау, уларҙы тикшереү һәм аңлатыу тәшкил итә.

• Фәнни стилдең башҡа төр функциональ стилдәрҙән иң ҙур айырмаһы – унда махсус терминдарҙың күп булыуы. Фәнни стиль, нигеҙҙә, рус теленән башҡортсаға тәржемә ителгән математика, физика, биология, география, химия фәндәре буйынса төҙөлгән дәреслектәргә һәм ваҡытлы матбуғатта баҫылып килгән төрлө фәнни мәҡәләләргә таянып үҫә. Башҡорт теленең фәнни стиленә рус теленең йоғонтоһо бик көслө. Бөтәһенән элек, фәнни стиль фактик материалдың күплеге, теүәл һәм йыйнаҡ информациялы булыуы менән айырыла. Фәнни сығыштарҙың йөкмәткеһен күп осраҡта ысынбарлыҡтағы күренештәрҙе, факттарҙы тасуирлау, уларҙы тикшереү һәм аңлатыу тәшкил итә.

Өй эше: 1-се эш

№

Телмәр стиле

1

2

Ҡулланылыу маҡсаты

Йәнле һөйләү стиле

Матур әҙәбиәт стиле

3

Ҡулланылыу даирәһе

Ябай аралашыу, фекер алышыу

Формаль булмаған шарттар: өйҙә, урмда, транспортта һ.б.

Фәнни стиль

4

Яҙыусы ижад иткән образдар ярҙамында хис-тойғоларға тәьҫир итеү

Стилдең үҙенсәлекле билдәләре, һ.б.

Художестволы әҙәбиәттә

Фәнни эҙләнеүҙәрҙең һөҙөмтәһен аңлатыу, тасуирлау

Кәм һөйләмдәр, ым-ишара, һ.б.

Рәсми стиль

5

6

Төрлө фәндәр буйынса монографиялар, мәҡәләләр, китаптар һ.б.

Рәсми аралашыу, дәүләт учреждениеларының үҙ-ара аралашыуы

Публицистик стиль

Хаттар стиле

Устав, кодекс, закон, аңлатма, ғариза һ.б. документтар

Өгөт-нәсихәт биреү, яңылыҡтар хәбәр итеү, факттар һәм ваҡиғаларҙы дөрөҫ баһалау.

Газета-журнал мәҡәләләре , репортаж, интервью, очерктар һ.б.

Кемгәлер төбәп яҙылған монологик телмәр

Хат, иҫтәлектәр, көндәлектәр, мемуарҙар.

Өй эше: 2-се эш

• Мостай Кәримгә бағышланған сайт менән танышырға (http://mustaykarim.narod.ru/)