Презентация по поэме "Нарспи" К.В.Иванова

К.В.Иванов ă н «Нарспи» поэминче ирĕклĕх проблемине çутатни

Ĕ ç е тӑваканӗ -

ЧР Елчӗк районӗн

Кивӗ Эйпеҫ тӗп шкулӗн

9-мӗш класӗнче

вӗренекен

Смирнов Дмитрий

Ертсе пыраканӗ -

Федорова

Елена Сергеевна

вӗрентекен

Т ĕ ллев ĕ пе задачисем

«Нарспи» поэм ă на тишкерсе тухса ун проблемине пал ă ртас, хамш ă н та кирл ĕ п ĕ т ĕ млет ÿ т ă вас т ĕ ллев лартр ă м.

Ç ак ă н пек задач ă сем лартат ă п: 1.К.В.Иванов х ă ш в ă х ă тра пур ă нн ă тата ăна м ĕ н хистен ĕ çак ă н пек чапл ă хайлав çырма? 2.«Нарспи» поэм ă ри с ă нарсене тишкересси, К.В.Иванов х ă й ĕ н «Нарспи» поэминче ирĕклĕх проблемине çутатнине çирĕплетесси.

3.П ĕ т ĕ млет ÿ т ă васси, «Нарспи» хайлава т ĕ рлĕ автор хакланине п ă хса тухасси.

М ĕ нле в ă х ă тра пур ă нн ă -ха Константин Васильевич Иванов тата м ĕ н çырн ă ?

Поэт çырн ă хайлавсем:

М ĕ нле в ă х ă тра пур ă нн ă К.В.Иванов?

«Ват ă в ă рман шух ă ш ĕ »,

«Вы ç ă аптран ă скерсем» с ă в ă сем

«Тим ĕ р тыл ă », «Т ă л ă х ар ă м», «Ик ĕ х ĕ р» юмахсем

«Шуйттан чури» трагеди

«Нарспи» поэма

«Хальхи самана» с ă в ă

XIX в ĕçĕ – XX ĕм ĕ р пу ç лам ă ш ĕ : Ра çç ейре капитализм й ĕ рки аталанса пын ă , пусм ă р в ă йланн ă .

Поэт йыв ă р, нушалл ă в ă х ă тра пур ă нн ă ;

х ĕ н-хурне, асапне чылай т ÿ сн ĕ ; пурн ăç ра т ĕ р ĕ сл ĕ х çуккине курн ă .

Сетнер Ш ă п ă р çă

Нарспи Сетнер ам ă ш ĕ

Михетерпе ар ă м ĕ Элек çĕ

Т ă хтаман В ă р ă сен ушк ă н ĕ

Юм ăç К ĕ т ÿ ачи

Сентти Тар çă -т ĕ р çĕ

Ял ачисем

Мĕнлерех çынсем пулн ă Нарспипе Сетнер?

тӱрӗ кӑмӑл

лӑ

тӱрӗ кӑмӑл

лӑ

чухăн

ӗҫчен

ӗҫчен

чечек

пек

Нарс-

пи

ырӑ

Сет- нер

маттур

ăшă кăмăл-

лă

кайăк

сасси-ллě

ӑста

кăмăлě пе çирĕп

ӑста

ҫам-

рӑк

ҫамрӑк

Мĕн т ă ва ççĕ -ха Нарспипе Сетнер т ă шман ĕ сене ç ĕ нтерес тесе?

Нарспи

Сетнер

т ĕ тт ĕ м ç ĕ рте çухалч ĕ ,

ам ă шне ÿк ĕ тлет (2 х.), Т ă хтамана х ă й ĕ нпе ыр ă курас çуккине п ĕ лтерет , ÿк ĕ нет, й ĕ рет, вилме шут тытать,

ĕм ĕ тленет, чун ĕ çунать, т ă шманне тав ă рма шут тытать, нарк ă м ă шне х ă й ĕ н ĕ ç не туса пама ч ĕ нет, хурланать, чун ĕ в ĕ ркет, пу çĕ нче усал шух ă ш çуралать ,

в ĕ рет, сурать (2 х.), тухса каять,

Сетнере т ĕ л пулать , сав ă нса утать.

Икк ĕ ш лара ççĕ , ка ç хи апат т ă ва ç -

ç çĕ , ик ĕ чун х ĕ р ÿ с ă мах кала ç са

ас ă на ççĕ . Ашш ĕ не ай ă плать , аса илтерет, Сетнерпе пехиллеме ыйтать. П ĕ р ку çç уль те юхтармасть, хуйх ă рса утр ĕ хирелле. Вилн ĕ , тер ĕç , çак ă нса …

т ĕ тт ĕ м ç ĕ рте çухалч ĕ , Михетере ÿк ĕ тлет, т ă рать , шырать , утр ĕ хуйх ă рса , с ă маха х ă й ăш ĕ нче пытарч ĕ , ку çĕ нчен вут кайр ĕ , к ĕ рсе кайр ĕ в ă рмана, вил ĕ м сунать т ă шмана, Нарспие курать, сав ă нса утать, Сетнер п ĕ ч ĕ к п ÿ рт ĕ нче икк ĕ ш лара ççĕ , апат т ă ва ççĕ , ас ă на ççĕ . Сетнер чупса çитн ĕ . П ĕ тн ĕ .

П ĕ т ĕ млет ÿ

• М ĕ нре курч ĕç -ха Нарспипе Сетнер х ă йсен телейне? Паллах – ир ĕ кл ĕ хре. Пусм ă р ай ĕ нче пур ă накан телейл ĕ пулаймасть. Ир ĕ кл ĕ хш ĕ н, телейш ĕ н к ĕ решме кирлине К.В.Иванов иртн ĕ ĕм ĕ ртех каласа х ă варн ă . Эп ĕ те çак шух ă шпа кил ĕ шет ĕ п.
• К.В.Иванов «Нарспи» поэминче ирĕклĕх проблемине çутатса парать. Телей ир ĕ кл ĕ хрине пал ă ртать. К ă на пире с ă нарсен к ĕ реш ĕ в ĕ нче к ă тартать.

«Нарспи» хайлава ытти авторсем м ĕ нлерех хаклан ă -ха?

К.В.Иванов пултарулăхне чăваш ăсчахěсем тĕплěн тишкернě. Уйрăмах ку ěçре М.Я.Сироткин тĕпчевçĕ тарăн йĕр хăварнă. Çавăн пекех Ухсай Яккăвě, В.А.Долгов, И.Н.Сутягин, П.П.Хусанкай, Г.Я.Хлебников, В..Я.Канюков, Ю.М.Артемьев, А.В. Васильев, С.А. Александров, В.П.Никитин, И.А.Зотов çырнисем паллă вырăн йышăнаççĕ. Вěсем кашниех çĕннине, халиччен ыттисем курманнине, каламаннине тупса палăртма тăрăшнă. Вěсем Нарспи мул тĕнчине, тěттěмлěхпе тěшмěшлěхе сивлекен хěрарăм пулнине, Нарспипе Сетнер ҫын ирěклěхěшěн, пĕртанлăхĕшĕн кĕрешме чĕнекен сăнарсем пулса тăнине палăртнă.