Презентация "Произведение "Меккуер" П.А. Ойунского"

Амма улууhун Болугур орто оскуолата

П.А. Ойуунускай «Мɵккyɵр»(1925с.) айымньытыгар кɵмɵ матырыйааллар

Начаалынай кылаас о5олоругар аналлаах

презентацияны онордо

Михайлова П.А. - логопед

2013

Хас биирдии көтөр, кыыл барыта туспа бэйэтэ саӊалаах-иӊэлээх уонна туттуулаах-хаптыылаах

• Холобур, мороду диэн кус наар « орут-орут » диэн сотору-сотору саӊарар эбит. Оттон туруйа « Труук-туру-руук » диэн саӊарар. Кыталык « кылыӊ-кылыӊ » диэн саӊарар. Тураах, биллэрин курдук, « даах-даах, дарараах » диир. Суор « хлыӊ-хлыӊ, хоох » диир. Оттон дьиэрэӊ диэн бадараан көтөрүн кусчуттар « итирик киhи хаамарын курдук туора-маары көтөр » дииллэр.

Дьүhүннүүр тыл

Туут балык лаhыллан сытан

Тыаhы үтүктэр тыл

Чыып-чаап дэhии

Сыhыан тыл

Кырылас чыычаах

Үллэӊнэс гына

Мороду обургу

Дааҕырҕаhыы-хааҕырҕаhыы

Барыӊнаhа олорбут

Куддурҕаhыы-куллурҕаhыы

Тураах барахсан

Маатырҕаhыы-мээтиргэhии

Дапсыӊнаhыы-даллаӊнаhыы

Дьиэрэӊ обургу

Бырдах аймаҕа быыгыначчы ыллаабыт

Тэлбик-элбик көтөн, тэлээрэ-тэлээрэ

Суор сордоох

Сахсырҕа удьуора сааҕынаhан кэлбит

Буҕарҕана сордоох

Мороду моролуйан тахсан

Туруйа барахсан

Тойон ыӊырыа лоӊкунаан

Кулдьугуруу-халдьыгырыы

Куоҕаӊныы-куоҕаӊныы

Туруйа обургу

Хоӊкуначчы ыллыыра

Дабдаӊныы-дабдаӊныы, сахсаллан олорон

Мэкчиргэ барахсан

Көтөн күксүйэн, дьөлө хааҕырҕаан, тобулута тоӊсуйан

Өрө биэрэӊнээн, дөгдөӊөлөөн таҕыста

Бырдах барахсан

Сурулас-курулас тыас

Кириӊнии-кириӊнии

Хотой обургу

Хара далаҕалар

Кырбый саӊата кыбыгыраата,

Лэкэрэӊнии-лэкэрэӊнии

кыыт мохсоҕол хабдьыгыраата

Сараадыйан кэллэ

Чачыгырыыр таас таӊалайа чаӊырҕаата, чаӊыргыы-чаӊыргыы

Дьүhүннүүр тыл

Туут балык лаhыллан сытан

Тыаhы үтүктэр тыл

Чыып-чаап дэhии

Сыhыан тыл

Кырылас чыычаах

Үллэӊнэс гына

Мороду обургу

Дааҕырҕаhыы-хааҕырҕаhыы

Барыӊнаhа олорбут

Куддурҕаhыы-куллурҕаhыы

Тураах барахсан

Маатырҕаhыы-мээтиргэhии

Дапсыӊнаhыы-даллаӊнаhыы

Дьиэрэӊ обургу

Бырдах аймаҕа быыгыначчы ыллаабыт

Тэлбик-элбик көтөн, тэлээрэ-тэлээрэ

Суор сордоох

Сахсырҕа удьуора сааҕынаhан кэлбит

Буҕарҕана сордоох

Мороду моролуйан тахсан

Туруйа барахсан

Тойон ыӊырыа лоӊкунаан

Кулдьугуруу-халдьыгырыы

Куоҕаӊныы-куоҕаӊныы

Туруйа обургу

Хоӊкуначчы ыллыыра

Дабдаӊныы-дабдаӊныы, сахсаллан олорон

Мэкчиргэ барахсан

Көтөн күксүйэн, дьөлө хааҕырҕаан, тобулута тоӊсуйан

Өрө биэрэӊнээн, дөгдөӊөлөөн таҕыста

Бырдах барахсан

Сурулас-курулас тыас

Кириӊнии-кириӊнии

Хотой обургу

Хара далаҕалар

Кырбый саӊата кыбыгыраата,

Лэкэрэӊнии-лэкэрэӊнии

кыыт мохсоҕол хабдьыгыраата

Сараадыйан кэллэ

Чачыгырыыр таас таӊалайа чаӊырҕаата, чаӊыргыы-чаӊыргыы

Лыах - бабочка

Бырдах - комар

Мороду - клоктун

Куба - лебедь

Суор - ворон

Тураах – черная ворона

Туруйа –

журавль

Бо5ур5ана - пастушок

Хаххан –

бородатая неясыть

Хахханнар

Кырбый –

кобчик

Хотой – беркут (орел)