Презентация "Д.К.Сивцев-Суорун Омоллоон"

Керун: кылаас чааhа

Кылаас: 6

Ыытыллар кэмэ: саха тылын нэдиэлэтэ

Туттуллар матырыйаал: слайт, киинэ

Тема: Д.К.Сивцев – Суорун Омоллоон.

Сыала-соруга: Саха советскай литературата ата5ар турарыгар уонна сайдарыгар биир улахан енелеех кэпсээнньит уонна беден драматург Д.К.Сивцев-Суорун Омоллоон оло5ун уратытын, айар улэтин арааhые уерэтии.

Хаамыыта.

1. < >

   Сурун чаас.

   Саха тылын, литературатын сайыннарааччы, байытааччы дьоннор суруйааччылар тустарынан кэпсэтиhии.

   Бу сылга юбилейдаах суруйааччылар:

   Д.К.Сивцев – Суорун Омоллоон - 105 сааhа

   Н.Е.Мординов – Амма Аччыгыйа – 105 сааhа

   С.А.Зверев – Кыыл Уола – 120 сааhа

   А.И.Федоров – 85 сааhаh

   А.И.Сфорнов – Алампа – 125 сааhа. Юбилярдаах суруйааччылар хаартыскалара слайданан.

    

   Д.К.Сивцев – Суорун Омоллоон оло5ун уонна айар улэтин кэпсээнэ.

    

   Саха советскай литературата ата5ар турарыгар уонна сайдарыгар биир улахан енелеех кэпсээнньит уонна драматург.

   Кини 1906 с. бала5ан ыйын 14 кунугэр III Дьохсо5он нэhилиэгэр тереебутэ. 7 саастаа5ар оскуола5а уерэнэ киирбитэ. Алта кылааhы бутэрбитин кэннэ а5ата елен оскуолатын ситэ уерэммэккэ дьиэтээ5и хаhаайыстыбатын керер кыhал5а5а киирбитэ. 1923 с. Дьокуускайга  киирэн 7-с кылааhын уерэнэн бутэрбитэ. Учуутал техникумугар уерэнэ киирбитэ. 1928с педтехникуму бутэрэн хас да сыл учууталлаабыта. Педтехникумна уерэнэ сылдьан олох туhунан дирин санаа5а киллэрэр «Елуенэ» (1926с), «Аанчык» (1927с), «Охоноон» (1927с), «Сордоох суха» (1927с) диэн кэпсээннэринэн саха литературатыгар киирбитэ.

   Суорун Омоллоон иереебут тыл уус-уран кууhугэр умсугуйарга, тыл айар кыа5ын туhанарга ус суол тирэх буолбута.

   1 суол – саха фольклора.

   2 суол -  нуучча литературатын бастын суруйуулара.

   3 суол – саха бастакы суруйааччылар: А.Е.Кулаковскай, А.И.Софронов, Н.Д.Неустроев уонна саха советскай литературатын теруттээбит П.А.Ойуунускай.

   Оскуола5а уерэнэр учебниктар уонна пособиялар автордара.

   Айымньытыгар то5оостоох сирдэргэ, бэрт кыра суолу олус ча5ылхайдык ойуулуур угэстээх.

   Драмалара: «Куех Кеппе», «Кукур Уус», «Айаал», «Сайсары».

   Сахалыы опера, балет, кантата, оратория уескууллэрин уонна сайдалларын теруттэспит.

   «Ньургун Боотур» сахалыы маннайгы опера либретта. «Сир симэ5э» саха остуоруйатынан маннайгы национальнай балет.

   «Дьол тааhа» балет, «Лоокуут уонна Ньургуhун» опера, «Хотойдор хоту кетеллер» балет, «Кыhыл ойуун» опера.

   Саха театральнай искусствота сайдарыгар драматическай айымньылара сурун суолталаахтар.

   Фольклорист, поэт, прозаик, драматург, очеркист, либреттист, киносценарист. Айар улэтин сурун тыына – тереебут норуотун искусствота диринээн, кэнээн иhиитигэр кыhаныы, уус-уран новаторство, урдук идейнэй далааhын.

2. «Сордоох суха» киинэ керуу.

3. Тумук. Суруйааччы оло5ун уонна киинэ тула санаа атасатаhыыта.

4. Тылынан сурунаалга бэлэмнэнии.