278
126 217 
© 2017, Отегулова Аида Патуалыкызы 981 8
СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ
Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно
Скидки до 50 % на комплекты
только до
Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой
Организационный момент
Проверка знаний
Объяснение материала
Закрепление изученного
Итоги урока
Презентация к уроку АСУТП
Категория:
Литература
11.06.2017 23:27
Для изготовления стандартизованных термопреобразователей сопротивления в настоящее время применяют платину и медь, соответственно термопреобразователи сопротивления (ТС) по материалу чувствительного элемента подразделяются на платиновые (ТСП) и медные (ТСМ) .
Измерение температуры термопреобразователями сопротивления основано на свойстве металлов и полупроводников изменять свое электрическое сопротивление с изменением температуры. Свойство это характеризуется температурным коэффициентом сопротивления α, величина которого определяется уравнением
и имеет размерность 1/градус, где R100 и R0 - сопротивления проводника при температуре 100 и 0 ºС. Величина α показывает, во сколько раз увеличивается сопротивление проводника при повышении его температуры на один градус. Для большинства чистых металлов коэффициент положителен и приблизительно равен 0,004 1/град, для железа и никеля около 0,0064 1/град. Некоторые сплавы имеют очень маленький ТКС ( манганин 0,000006 1/град, константан 0,00004 1/град )
Если известна зависимость между электрическим сопротивлением Rt. термопреобразователя сопротивления и его температурой t (т. е. Rt=f(t) — градуировочная характеристика), то, измерив Rt., можно определить значение температуры среды, в которую он погружен.
Термопреобразователи позволяют надежно измерять температуру в пределах от —260 до +1100°С.
К числу не основных, но желательных требований относятся:
- линейность функции Rt. = f(t)
- по возможности высокое значение ТКС
- большое удельное сопротивление
Исследованиями установлено, что чем чище металл, тем в большей степени он отвечает указанным основным требованиям и тем больше значения отношения R100/R0 и α (где R100 и R0 — электрические сопротивления металла при 100 и 0 °С соответственно). Поэтому степень чистоты металла, а также наличие в нем механических напряжений, принято характеризовать значениями R100/R0.
Для эталонных термометров применяют платину с отношением R100/R0 больше 1,392, а для технических от 1,385 до 1,390
Зависимость сопротивления платины от температуры в интервале от 0 до +650 ºС выражается уравнением
Для изготовления стандартизованных термопреобразователей сопротивления в настоящее время применяют платину и медь, соответственно термопреобразователи сопротивления (ТС) по материалу чувствительного элемента подразделяются на платиновые (ТСП) и медные (ТСМ) .
Измерение температуры термопреобразователями сопротивления основано на свойстве металлов и полупроводников изменять свое электрическое сопротивление с изменением температуры. Свойство это характеризуется температурным коэффициентом сопротивления α, величина которого определяется уравнением
и имеет размерность 1/градус, где R100 и R0 - сопротивления проводника при температуре 100 и 0 ºС. Величина α показывает, во сколько раз увеличивается сопротивление проводника при повышении его температуры на один градус. Для большинства чистых металлов коэффициент положителен и приблизительно равен 0,004 1/град, для железа и никеля около 0,0064 1/град. Некоторые сплавы имеют очень маленький ТКС ( манганин 0,000006 1/град, константан 0,00004 1/град )
Если известна зависимость между электрическим сопротивлением Rt. термопреобразователя сопротивления и его температурой t (т. е. Rt=f(t) — градуировочная характеристика), то, измерив Rt., можно определить значение температуры среды, в которую он погружен.
Термопреобразователи позволяют надежно измерять температуру в пределах от —260 до +1100°С.
К числу не основных, но желательных требований относятся:
- линейность функции Rt. = f(t)
- по возможности высокое значение ТКС
- большое удельное сопротивление
Исследованиями установлено, что чем чище металл, тем в большей степени он отвечает указанным основным требованиям и тем больше значения отношения R100/R0 и α (где R100 и R0 — электрические сопротивления металла при 100 и 0 °С соответственно). Поэтому степень чистоты металла, а также наличие в нем механических напряжений, принято характеризовать значениями R100/R0.
Для эталонных термометров применяют платину с отношением R100/R0 больше 1,392, а для технических от 1,385 до 1,390
Зависимость сопротивления платины от температуры в интервале от 0 до +650 ºС выражается уравнением
Просмотр содержимого документа
«Презентация к уроку АСУТП»
Сабақтың технологиялық картасы
| Пән атауы, кабинет №, күні | «Саланың технологиялық процестерін автоматтандыру», № кабинет | ||
| Курсы, тобы | ІІІ курс 307 АС | ||
| Сабақтың нөмірі, тақырыбы | Суықпен және жылумен жабдықтау қондырғыларын автоматтандыру.Тоңазытқыш-компрессорлық қондырғылар туралы түсінік, жұмыс принципі және негізгі жабдығы | ||
| Сабақтың мақсаты | Студенттерді жалпы технологиялық процестердегі құрылғылармен таныстыру, туралы таныстыру, пәннің мақсаттары мен міндеттерімен таныстыру. | ||
| Сабақтың міндеттері | білім беру | дамыту | тәрбиелік |
| жаңа материалдарды түсіндіріп, алынған білімдерді бекіту, студенттердің білімдерін тәжірибе жүзінде орындау, зерттеу, студенттердің «Суықпен және жылумен жабдықтау қондырғыларын автоматтандыру. Тоңазытқыш-компрессорлық қондырғылар» туралы білімін тереңдету | студенттерді жауапкершілікке, іздемпаздыққа, өз беттерімен жә-не бірлесіп жұмыс жасай білуге жұмыс дағдыларын қалыптасты-ра отырып тәрбиелеу өз ойларын нақты жеткізуге, тапсырмаларды өз бетінше талдау жасауға үйрету | ғылыми көзқарастарын дамыту, зейіндерін, логикалық ойлау қабілеттерін, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру | |
| Оқу сабағының типі | аралас | ||
| Оқыту әдістеры, әдістемелік тәсілдер, педагогикалық техника, педогогикалық технологиялар: | оқу дәрісі, әңгіме Көрнекілік: презентация Практикалық: жазбаша жаттығулар, компьютер | ||
| Сабақта қолданылатын көрнекіліктер (стендтер, плакаттар, кестелер, сызбанұсқалар, үлестірме материалдары ) | Слайд, үлестірме материалдар, суреттер, видео материал. | ||
| Сабақта қолданылатын электронды ресурстар (универсалды, Интернет желісі ресурстары, CD-ROM, бейнематериалдар, флипчарттар, презентациялар, электронды плакаттар, электронды оқулық және т.б.) | Бейнематериалдар, презентациялар. | ||
| Жабдықтармен және бағдарламамен қамтамасыз ету қажеттілігі (мультимедиялық компьютер, бағдарламалық құралдар) | Компьютер, проектор | ||
| Интернеттегі білім ресурстары | www.youtube.com, www.wikipedia.org, www.kipia.ru www.avomatica.ru | ||
| Қолданылған әдебиеттер тізімі |
| ||
Сабақтың құрылымы
| Сабақтың кезеңдері | Уақыты, мин | Сабақ кезеңдерінің мазмұны | Оқытушының қызметі | Студенттің қызметі | |||||
| Ұйымдастыру кезеңі | 3 | Студенттерді сабаққа дайындау.Оқу көрнекіліктерін дайындайды. Сабақ кезеңдерін түсіндіру | Студенттердің қатысымын тексере-ді, кабинет тазалығын қадағалайды, студентті жұмыс ырғағына бейім-дейді. Оқу міндеттерін қояды, оқу сабағының міндеттері қалыптастырады | Оқытушымен амандасады. Оқу құралдарын дайындайды. Өзін психологиялық тұрғыдан сабаққа дайындайды. | |||||
| | Жан – жақты білімдерін тексеру
| 20 | Өткен материалды қайталау. Студенттердің білімін тереңдетіп, жүйеленеді. Студенттер «Кондиционердің жылулық режимі» туралы білімдері тексеріледі. | Студенттерге «Кондиционердің жылулық режимі» туралы жалпы сұрақтар қойылады.
| Студенттер берілген тапсырмалар орындайды. Техникалық диктант сұрақтарына жауап береді. | ||||
| Жаңа тақырып-ты хабарлау | 2 | Жаңа тақырыппен танысу | Студенттердің іс- қимылдарын түсіндіру | Тыңдайды, конспектілейді. | |||||
| Жаңа сабақ түсіндіру | 40 | Студенттердің шығармашылық дамуы,сабақ тақырыбын білуге құмарлық. Ең бастысын білуі, білімін нақтылау. Студенттердің өзіндік жұмыс жасауын дамыту | Жаңа тақырыпты түсіндіреді. Сту-денттердің қызметін ұйымдасты-рады. Студенттерге кеңестік көмек көрсете отырып, олардың іс-әрекет-терін бақылайды. "INSERT" страте-гиясы бойынша конспект толтыру-ды түсіндіреді. | Оқытушыны тыңдайды, керекті мағлұматтар жазады. Слайдтар мен бейнематериалдарды қарайды. "INSERT" стратегиясы бойынша конспект жазады. | |||||
| Жаңа тақырыпты бекіту | 15 | Сабақтан алынған білімдерін бе-кіту, ой-өрісін кеңейту, студент-тердің сөздік қорын толықтыру | Материалды меңгеру дәрежесін түсіндіреді, хабарлайды және бақылайды. | Сұрақтарға жауап береді және дәріс материалдарымен салыстырады. | |||||
| Сабақты қорытындылау | 5 | Өзіндік жұмысының нәтижесін көруі және жинақтай білуі. Өзін-дік жұмысын дамыту. | Студенттердің жалпы бірлесіп жұ-мыс істеуіне және жеке жұмыстарын талдай отырып қорытындысын шығару. | Сабақтағы өз жұмыстарын талдайды, талқылайды, өз пікірлерін білдіреді. | |||||
| Бағалар қою | 3 | Студенттер білімін бағалау | Студенттердің жауаптарын бағалау | Тыңдайды. | |||||
| Үй тапсырмасын беру | 2 | Студенттердің дербестігін дамыту. | Студенттерге тапсырма береді, тапсырманы түсіндіреді. | Үй тапсырмасын жазып алады. | |||||
Дәріс тақырыбы:Суықпен және жылумен жабдықтау жүйелерін автоматтандыру. Тоңазытқыш-компрессорлық
қондырғылар туралы түсінік, жұмыс принципі және негізгі жабдығы
Жылу эффекттері жиі технологиялық процестердің негізін құрайды, осыған байланысты, жылуалмастыртырғыштарды, пештерді, буландырғаш аппараттар мен жылу берумен байланысты басқа да объектілерді автоматтандыру сұрақтары маңызды рөлге ие.
Тоңазытқыш машина – қоршаған орта температурасынын төмен температурада, салқындатылып жатқан денеден жылуды алып кетуге арналған құрылғы. Тоңазыту машиналары 10°С-тан -150°С-қа дейінгі температураны алу үшін қолданылады. Бұдан төмен температуралар облысы криогенді техникаға жатады. Тоңазыту қондырғылары жылу сорабы принципі бойынша жұмыс жасайды – салқындатылып жатқан денеден жылуды алып, энергия шығындап (механикалық, жылу және т.с.с.) жылуды салқындату денесінен көрі жоғары температураға ие салқындатушы ортаға береді (әдетте суға немесе қоршаған ауаға). Тоңазыту машинасының жұмысы оның салқынды өндірушілігімен сипатталады, заманауи машиналарда ол бірнеше жүз ваттан бірнеше мегаваттқа дейін барады.
Салқындату техникасында тоңазыту машиналарының бірнеше жүйесі қолданыс тапқан – бу компрессионды, абсорбциялы, бу эжекторлы және ауа-кеңейту, бұлардың жұмысы жұмыс денесі (салқындатушы агент) сыртқа жұмысты шығындау есебінен кері термодинамикалық процесті (салқындату циклын) жүзеге асыруға негізделген.
Бу компрессионды салқындатқыш машиналар – едәуір кең тараған және әмбебап. Берілген типтегі машиналардың негізгі элементтері болып буландырғыш, тоңазыту компрессоры, конденсатор және термореттеуші (дроссельді) вентиль - ТРВ табылады, олар реттеуші, тиекті және қорғау арматурасымен қамтылған. Компрессор қажет қысым айырымын тудырады. Буландырғыш тоңазытқыштың ішіндегі жылуды алып кетеді. Конденсатор қоршаған ортаға жылу береді. ТРВ салқындатқыш агентті дросселдеу арқылы қысым айырымын ұстап тұрады.Салқындатқыш агент – буландырғыштан конденсаторға жылу тасымалдайтын заттек.
Бу компрессионды тоңазыту машинасында салқындатушы агенттің тұйық циркуляциялық циклы жүзеге асады. Буландырғышта салқындатушы агент төмен температура мен қысымда қайнайды. Қайнауға қажет жылу салқындатылып жатқан денеден алынады, осы арқылы оның температурасы түседі. Пайда болған бу компрессормен сорылып алынады, онда конденсация қысымына дейін сығылады да, конденсаторға беріледі. Конденсаторда бу сумен немесе ауамен салқындатылады. Будан жылу алу нәтижесінде ол конденсацияланады. Алынған сұйық салқындатқыш агент оның қысымы мен температурасы төмендейтін ТРВ арқылы буландырғышқа қайтарылады, осылайша машинаның жұмыс циклын тұйықтайды.
Тұрмыстық тоңазытқыштың тоңазыту агрегатының негізгі бөліктерінің орналасуы:
1.Буландырғыш
2. Конденсатор
3.Сүзгі-кептіргіш
4. Капилляр және жылуалмасқыш
5. Компрессор
Мұздатқыш қондырғылардың құрылысы
Мұздатқыш қондырғылары азық - түлік өнеркәсібінде өнімдерді сақтау үшін, сондай - ақ өнеркәсіптің басқа салаларында +2 С дейінгі салқындатылған суды және -15 С дейінгі тұзды суды алу уақытында кең қолданылады. Көрсетілген температурадағ су және тұзды су технологиялық процессте химиялық реакция өнімдерін салқындату үшін пайдаланылады. Сондай - ақ салқындатылған су ауаны салқындату жүйесінде қажетті ауа температурасын ұстап тұру үшін де қажет.
Өнеркәсіптік мұздатқыш қондырғыларда төмен температураны алу үшін компрессорлы машиналар қолданылады. Ол айналатын жұмыс денесінің қайнауы уақытында төмен тмператураны пайда етеді. Бұл машиналарда жұмыс денесі ретінде аммиак немесе фреон қолданылады. Мұздатқыш машиналар төмендегі жұмыс принципіне ие (40 - сурет).
40 – сурет. Мұздатқыш машинаның жұмыс схемасы
Жұмыс денесінің буы 1 компрессорда қысылады, сондықтан олар қызады. Қысылған бу конденсаторға (2) келіп түседі. Ол жерде өзінің жылуын салқындату суына береді, және конденсацияланады. Конденсациялау нәтижесінде алынған сұйықтық дросселді қақпақ (4) арқылы буландырғышқа (3) түседі және оның қысымы төмендейді. Қысым төмендегенде сұйықтық булана бастайды. Буландырғышқа салқындатушы орта енгізіледі. Жұмыс денесінің буы буландырғыштан компрессорға беріледі және цикл қайталанады. Жұмыс денесін таңдау және олардың бутүрлендіру қысымын өзгерту жолымен мұздатқыш қондырғыларда талап етілген салқындату температурасын алуға болады.
Солай етіп өнеркәсіптік мұздатқыш қондырғыларда компрессордың жасаған жұмысы есебінен суық ауа пайда болады. Конденсаторлар және буландырғыштар қаптама құбырлы жылуалмасу аппаратураларынан тұрады. Аппараттың құбыр аралық кеңістігінде конденсация немесе булану болып өтеді, ал құбырлар бойынша салқындатушы орта айналыста болады. Компрессорлық машиналар және конденсаторды салқындату үшін су кері суменжабдықтау жүйесінен беріледі. Салқындатушы орта ретінде буландырғышта су немесе тұзды су пайдаланылады.
Қондырғыларда қолданылатын жұмыс денесі мына ерекшеліктерге ие. Аммиак оның ауадағы 16 - 26,8% концентрациясында жарылысқа қауіпті. Ол көз және жоғарғы демалу жолдарын зақымдайды. Аммиактың ауадағы мүмкін болған санитариялық концентрациясы 2·10-5 кг/м3 (0,02 г/м3) көп емес. Фреон жарылысқа қауіпті емес және адам үшін зиянсыз. Аммиак, фреон - 12 және фреон - 22 -30 - 40?С температураны, фреон - 13 80 - 110?С температураны алу үшін пайдаланылады .
Мұздатқыш қондырғылар салқындату әдісі бойынша тікелей немесе суықтасушы арқылы, пайдаланылатын жұмыс денесінің түрі бойынша аммиакты немесе фреонды, қолданылатын компрессордың типі бойынша поршенді немесе трубокомпрессорлы және өнімділігі бойынша кіші, орта және ірі болып бөлінеді. Сонымен бірге олар стационар және көліктік болып бөлінеді.
Азық - түлік өнеркәсібінде көбінесе тікелей салқындатушы қондырғылар қолданылады. Мұндай құондырғыларда жұмыс денесі болат құбырлардан дайындалған суытқыш камераға орнатылған батереяларда буланады. Жұмыс денесі ретінде фреон қолданылады. Поршенді типті компрессорлы машиналар кейде конденсатормен блокталып, компрессорлы - конденсаторлы агрегатты пайда етеді. Мұндай типтегі мұздатқыш қондырғының мысалы ретінде ХМВ1 - 6 мұздатқыш машинасын қарастыруға болады (41 - сурет).
41 – сурет. ХМВ1 – 6 мұздатқыш машинасының технологиялық схемасы
Компрессормен (1) қысылған фреон салқындату конденсаторына (2) түседі. Ол желдеткіш (8) пен жабдықталған. Сұйық фреон ресиверден (9) сүзгі (5) және жылуауыстырғыш ( 7) арқылы коллекторға ( 4) бағытталады. Фреон коллектордан үш мұздатқыш камераға таратылады. Ол батерея типті буландырғышта (10) буланады. Фреон буы буландырғыштан коллекторға (6) жиналады және жылуалмасушыдан өтіп, компрессорға (1) келіп түседі. Компрессор шығысындағы қысымды өлшеу мановакуумометр (3), фреонды тарату 1ТРВ, 2ТРВ вентилдер арқылы іске асырылады.
Химия өнеркәсібінде АО - 600 және АО - 1200 поршенді компрессорлы және трубокомпрессорлы ірі аммиакты мұздатқыш қондырғылар кең тараған. Оларда салқындатушы арқылы салқындату әдісі қолданылады.
Бекіту сұрақтары:
1.Тоңазытқыш машиналардың салқындату техникасында қолданылатын қандай жүйелерден тұрады?
2.Бу компрессионды машиналардың негізгі элементтерін атаңыз
3.Компрессор қандай қызмет атқарады?
4.Салқындату техникасында қолданылатын тоңазытқыш машиналардың жұмысы неге негізделген ?
Қорытындылау: Тоңазытқыштардың күнделікте өмірде қолданылуымен байланыстыра отырып,оқушыларға түсіндіру.
Бағалау: Сабақ барысындағы белсенді студенттер бағаланады.
Үй тапсырмасы:дәрісті оқу,Гуров А. М., Поченкин С. М., Технологиялық процестерді автоматтандыру. –М .: Жоғары мектеп
(305-311 беттер)
Вебинар для учителей
Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!
Полезное для учителя
Реализация образовательных программ осуществляется с применением исключительно электронного обучения и ДОТ
