Психология управление (по каракалпакском языке)

A`jiniyaz atındag`ı No`kis ma`mleketlik pedagogikalıq institutı Pedagogika ha`m psixologiya kafedrası

Saba qt ı alıp barı w shı: Tanirbergen Nurabullaev

AQILIY HUJIM

1 .QANDAY ADAM BASSHI BOLA ALADI?

REJESI :

1. Psixologiyada basqariw mashqalasi.

2. Toparlardag`i basshiliq ha`m liderlik.

3. Liderlik usillari haqqinda tu`sinik.

4 . Basshinin` pa`ziyletleri.

A’debiyatlar

• I . A . Karimov . O ’ zbekistan kelajagi buyuk davlat . Istiqlol yuli.muammolar va rejalar. T-1. «O’zbekistan», 1996.
• I,A.Karimov. Faoliyatimiz davr ruxiga mos bulsin. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. T-2 «O’zbekiston» 1996.
• I.A.Karimov. Yuksak malakali mutaxassislar-taraqqiet omili. (Bunyodkorlik yulidan) T-4. «O’zbekistan» 1996.
• E . G ` oziev ., R . Toshimov . Menejment psixologiyasi . Toshkent -2001
• Ya.Abdullaev, T. M. Baymuradov. Menejment, Boshqarish nazariyasi asoslari» T.1998.1
• R. Valijanov. Menejment asoslari. T. «Universitet» 1996.
• M. Sharifxujaev. Menejment. T. Mexnat. 1995
• M . Toshniyazov . « Korxanada boshqaruv faoliyati asoslari ». T . Uzbekiston . 1995
• Yo . Farfieva “ Sharq mutafakirlari rahbar psixologiyasi haqida ” Xalq talimi 6- son 2010 y
• M.Yo`ldoshev, N.Nazarzoda «Rahbarlik psixologiyasida aqloq» Toshkent «Sharq» 2010 y

Keyingi jıllarda insan psixologiyası itibarının` artıp barıw mu`na`sibeti menen basqarıw psixologiyası ma`selelerine qızıg`ıw ku`sheydi. Usı negizde sotsial psixologiyanın` arnawlı bo`limi basqarıw psixologiyası payda boldı. Basqarıw psixologiyası psixologiyanın` bir tarmag`ı, ol basqarıw xızmeti menen baylanıslı bolg`an ma`selerdi, shaxs ha`m shaxslar toparı ta`repinen basqa toparlar xızmetin ha`m birgelikte xızmetin a`melge asırıwdın` psixologik mexanizimlerin u`yrenedi. Basqarıw ma`selesi ha`m bir qansha pa`nler ta`repinen u`yreniledi, Tiykarınan filosofiya, tariyx, ekonomika huqıqtanıw ha`m psixologiya onın` o`zine ta`n ta`replerin ashıw menen shug`ıllanadı. Basqarıwdın` subek`ti uyrenilgende a`dette basqarıwshı shaxs yaki adamlar toparı na`zerde tutıladı. Psixologiyada ko`birek basqarıwshı shaxs xızmetinin` psixologik negizleri uyreniledi ha`m usı tiykarda boysınıwshılar islerin tuurı sho`lkemlestiriw, anıq ha`m tuwrı qararlar qabıl qılıw ushın qanday psixologik halat ha`m protsesslerdi o`zinde ta`rbiyalaw lazımlıg`ı sıyaklı qatar ma`selelerdi sheshedi.

1) lider tiykarınan toparda shaxslarara munasibetlardi basqarsa, basshı – sol topardagı rasmiy munasibetlardi basqaradi;

2) liderlik kishi toparlarga tan bolgan hadiyse bolsa, basshılıktın haq-huquqları ulken toparlar shenberinde de juz beredi, amelge asırılıuı mu`mkin;

3) Eger liderlik stixiyali, tartipsiz protsess bolsa, basshılık maqsatke qaratılgan jamiyatda ishlab chiqilgan normalar tartiblar tiykarında saylovlar oqibatida sodir bwladigan hodisadir;

4) liderlik rahbarlikka nisbatan vaqtinchalik hodisa bwlib topar a`zolaring kutishlari, olardın` kayfiyatlari, faoliyat ywnalishiga qarab, uzoqroq muddatda yamasa qiqa muddatda rwy beradi.

5) basshının` liderdan farqi yana shundaki, u liderda ywq bwlgan jazolash ha`m rag`batlantirish tizimiga ega bolıp, shu asosda xodimlariga wz ta`sirini wtkazish mu`mkin;

6) lider guruhda u yamasa bu qarorlar, kwrsatmalar tashabbuslarni wz ixtiyoricha bevosita chiqarishi mu`mkin, rahbarda esa bu ywnalishda kwplab kwrsatmalar, rejalar, normalar, buyruqlar mavjudki, basshı ular doirasidan chiqib ketishi, wzboshimchalik qilishi qiyin.

7) liderning xızmeti faqat kichik toparlar doirasida amalga oshirilsa, basshı shu guruhdagi, kengroq sotsial doiradagi, jamiyatdagi vakili bwlganligi uchun, onın` vakolatlari ham keng, faoliyat imkoniyatlari ham ortiqdir.

Parıgin Boris Dmitrievich

« VENN » DIAGRA ММА SI

uqsasliqlari

LIDER

BASLIQ

Х

ХХ

Х

SINKVEYN

BASLIQ

“ T” sxema

Basshi paziylerleri

+ unamli

- unamsiz

Dıqqatların`ız ushın raxmet