СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Разработка учебных программ на основе модульного обучения в ТИПО

Категория: Право

Нажмите, чтобы узнать подробности

Шығармашылыққа -дамыта оқыту   технологияларын  киім жобалау, сурет,  кескіндеме пәндері   бойынша  қолданып,  нәтижесін  бақылау.

Просмотр содержимого документа
«Разработка учебных программ на основе модульного обучения в ТИПО»

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Түркістан облысының адами әлеуетті дамыту басқармасы

Анвар Исмаилов атындағы кәсіптік колледжі


БЕКІТЕМІН

Директордың оқу-әдістеме істері

жөніндегі орынбасары

____________ Н.А.Розакулова

«____» _________ 2019ж.





«Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәнінен

0402000 – Дизайнер (профиль бойынша)

040201 3 – Киім дизайны мамандығы студенттеріне арналған


ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ


Оқу түрі: күндізгі

Курс: 4

Семестр: 7, 8




Жұмыс оқу бағдарламасы ҚР Білім және ғылым министрлігінің 13.05.2005 жылғы №33 бұйрығымен бекітілген типтік оқу бағдарламасы негізінде құрылған.



















Ақсукент-2019 ж.

Жұмыс оқу бағдарламасы «Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәнінің типтік бағдарламасына сәйкес жасалған



Колледждің әдістемелік кеңес отырысында қаралды және бекітуге ұсынылды. Хаттама №____ «____» ____________2019ж.

Колледж әдіскері _________________ Ч.Ж.Содикова



«Дизайн және өнер» пән бірлестігінің отырысында қаралып, бекітілді.

Хаттама № _01__, « » 2019 ж.




Пән бірлестігінің төрайымы ____________ А.Е. Садыкова



Құрастырған оқытушы ___________ Р.Г.Жунисбекова










































Алғы сөз.

1.Осы жұмыс оқу бағдарламасы 0402000 – Дизайнер (профиль бойынша) мамандығы, 040201 3 – «Киім дизайны» біліктілігі бойынша Қазақстан Республикасының жалпыға бірдей міндетті түрде орындалуға тиіс емлекеттік стандартына сәйкес жасалынған.

2. Осы жұмыс оқу бағдарламасы «Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәні мазмұнының міндетті минимумына және даярлау деңгейіне қойылатын мемлекеттік талаптарды іске асыруға арналған.

3. Осы жұмыс оқу бағдарламасын іске асыру барысында бағдарламасы 0402000 – Дизайнер (профиль бойынша) мамандығы, 040201 3 – «Киім дизайны» біліктілігі бойынша өткізілу қаралған:

- сынақ –

-емтихан -

Сынақтар пәнді оқуға бөлінген бюджеттік уақыт көлемінде өткізіледі, емтихандар уақыт аралық аттестацияға бөлінген мерзімде өтіледі.

4.Бос уақыт пәнді оқуға бөлінген жалпы сағат санының 5-7 % құрайды.

5. Бөлімдер мен тақырыптар тізімі оқыту үшін міндетті болып табылады және қысқартылып өзгертілмейді.

6. Осы жұмыс оқу бағдарламасы «Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәнін оқып үйрену барысында

оқушылар оқыту технологияларымен таныса отырып, оларды өзінің іс-тәжірибесінде пайдалану, педагогика саласындағы жаңалықтарды меңгере отырып ізденімпаздық қасиеті және өз мамандығына деген қызығушылығы артып, оқыту түрлерін, әдістері мен құралдарын одан әрі жетілдіруге тиімді тәсілдерді нәтижелі қолдануға қолдары жетеді.

«Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәнінің мақсаты:

Өнер – эстетикалық тәрбие берудің басты құралы. Себебі, өнер адамның рухани дамуы мен дүниетанымының қалыптасуына әсер етеді.

Бейнелеу өнерінің танымдық, идеялық, тәрбиелік, эстетикалық қызметтері оқу – тәрбие процесінде көрінеді.

«Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәні төмендегідей міндеттерді алға қояды,

- оқушылардың идеялық – саяси, адамгершілік, дүниетанымдық, эстетикалық тәрбиесіне әсер ету

- бейнелеу сауаттылығының негіздері мен графика, кескіндеме, мүсіндеу, сәндік сурет, көркем құрастырудың мәнерлі құралдарын пайдалана білу дағдыларын қалыптастыру

Көркемдік – эстетикалық білімнің мазмұны мен бейнелеу өнерін ұлттық өзін- өзі тануына, әлемдік және ұлттық тарихы- мәдени мұраларға құрметпен қарауға тәрбиелейді. Сондай- ақ ол оқушыға жалпы халықтық этномәдени құндылықтарды игеруге көмектеседі.






Тақырыптық жоспар

Тақырыптар

Сағат саны


Барлығы


Теориялық

Тәжірибелік


4-курс-5 семестр




Пәннің мақсаты мен міндеттері

2

2


Алғашқы қауымдық өнер

2

2


Ежелгі палеолит дәуірінде өмір сүрген ру – тайпалардың бейнелеу өнері.

2

2


Тарихшы және саяхатшылардың, кейінірек археологтардың тапқан қазбалары.

2


2

Ежелгі майя, ацтек, инктердің өнері

2

2


Ежелгі Египет өнері

2

2


Ежелгі Египеттіктердің тас бұйымдары

2

2


Ежелгі гректердің баға жетпес өнердегі үлесі.

2


2

Шумер және Аккадтың мифологиясы

2

2


Ассирияның қол өнері

2

2


Ежелгі Рим өнері. Архитектурасы.

2

2


Ежелгі гректердің архитектура және қарафигуралы құмыраға сурет салу өнері

2


2

Роман өнері.

2

2


Готикалық өнер.

2

2


Германия және Франциядағы Готика

2


2

Англия және Испаниядағы Готика

2

2


Араб-мұсылман ғимараттарының типологиясы. Орнаментальді өнері және декор.

2

2


Индия өнері б.з.д. 4-1 мың жылдық

2

2


Қытай өнері

2

2


Қайта өрлеу дәуірінің өнері

2

2


Италиядағы жоғарғы ренессанс. Микеланджело, Леонардо да Винчи, Рафаэль Санти шығармашылығы.

2


2

Венециядағы жоғарғы ренессанс. Джорджоне, Тициана, П.Воронезе шығармашылығы.

2


2

Нидерландтағы қайта өрлеу.

2


2

XVII ғасырдағы батыс Еуропа өнері.

2


2

Фовизм. А. Матисс шығармашылығы.

2


2

Кубизм Пикассо шығармашылығы.

2


2

Импрессионизм және неоимпрессионизм

2


2

Англия өнері. XVII- ғ. бірінші жартысы XIX ғасыр 2

2


2

XIX ғасырдағы Романтизм бастауы. Испан өнері

2


2

Дадаизм. Сюрреализм

2


2

IX – ХIII ғасырдағы ежелгі орыс өнері.

2

2


XVII- XVIII ғасырдағы орыс өнері.

2


2

Левицкий. В.Л., Ф.С. Рокотов шығармашылығы.

2

2


XIX ғасырдағы орыс кескіндеме және мүсін өнері.

2

2


XIX ғасыр және XX XIX ғасырдағы бейнелеу өнерінің бағыттары мен тенденциялары.

2


2

Пейзаждық кескіндеме және оның өкілдері..

2


2

«Өнер әлемі», алғашқы суретшілер.

2


2

Суретшілер қоғамының жұмыстары.

2

2


Ежелгі Қазақстан өнері.

2

2


Қола дәуіріндегі өнер.

2


2

Қазақстандағы ежелгі көшпенділерінің өнері.

2


2

Ерте темір дәуірі.

2

2


Ғұн өнері.

2

2


Үйсін өнері.

2

2


Петроглифтік өнер.

2

2


«Алтын адам». Феномен

2

2


Түрік өнері.

2

2


Қыпшақ – қимақ елі.

2

2


Қазақстанның ежелгі қалалары.

2

2


XIII-XV ғасырдағы Қазақстан өнері.

2

2


Қожа Ахмед Яссауи мавзолейі.

2

2


Арыстан Баб кесенесі

2

2


Айша- Бибі мавзолейі.

2

2


Бабаджа- Хатун мавзолейі.

2

2


Қазақстан аумағындағы соңғы ортағасырдағы архитектуралық ескерткіштері.

2

2


Қазақстанның ортағасыр қалалары.

2

2


XIX - XX ғасырдағы қолданбалы қол өнер.

2


2

Орыс суретшілері Қазақстанда.

2

2


Қазақстандағы маман суретшілер және олардың шығармашылықтары.

2


2

Х. Наурызбаев –алғашқы маман мүсінші.

2

2


Қазақстан суретшілері

2

2


Халық шығармашылығының шеберлері.

2

2


Отырар қаласын қалпына келтіру

2

2


Ә.Қастеев творчествасы

2


2

Айша Ғалымбаева шығармашылығы

2

2


Г.Исмаилова шығармашылығы

2

2


М. Кенбаев шығармашылығы

2

2


Сахи Романов творчествасы

2

2


Советтік Қазақстан архитектурасы

2

2


Орал Таңсықбаев шығармашылығы

2

2


Қазақстан қолөнері

2

2


Ғ.Иляев Қазақстан ою өрнегі

2

2


Оңтүстік Қазақстан суретшілері

2

2



Жалпы:

146

100

46












«Қазақстанның көркем мәдениеті және дүниежүзілік өнер тарихы» пәнінің мазмұны

  1. Пәннің мақсаты мен міндеттері 2-сағат. Теория

Бағыт «Бейнелеу өнері тарихы және Қазақстанның көркем мәдениеті » Бір жыл ағымында оқытылады және келесі бейнемен бөлінеді :

бірінші бөлім – « Ең көне өнер, Орта ғасыр уақытының шетелдік батыс өнері»,« Шекара орыс және батыс европалық өнер 19-20 ғасыр және өнер негізгі бағыттары 20 ғасыр »;

екінші бөлім -« Ең көне уақыттың Қазақстан өнері жаңа және ең жаңаның уақыттардың ».

  1. Алғашқы қауымдық өнер- 2 сағат. Теория

Қола ғасыры мен темір ғасыры адамзат дамуындағы асқаралы баспалдақ. Ұлы өзендер – Нілдің, Евфрат пен Тигрдің, Индтің, Хуанхэнің аңғарында біздің заманымыздан бұрынғы 3-4 мыңжылдықтың өзінде пайда болған мемлекеттер.

  1. Ежелгі палеолит дәуірінде өмір сүрген ру – тайпалардың бейнелеу өнері - 2 сағат. теория

Тас дәуірі палеолит және неолит болып бөлінді. Полеолит термині (грек «палатос» - көне, «литос» - тас деген сөзден шыққан) көне тас ғасырын білдіреді. Сексен мың жыл шамасында табиғат жағдайының өзгеруі. Жердің жедел салқындауының нәтижесінде мұз дәуірінің басталуы. Осындай қатал табиғат жағдайында адамдар өмір сүрді.

  1. Тарихшы және саяхатшылардың, кейінірек археологтардың тапқан қазбалары - 2 сағат. Тәжірибелік

Біздің дәуірімізге дейін көптеген мың жылдар бұрын өмір сүрген адамдардың үңгірлері. Үңгір қабырғаларындағы түрлі аңдардың керемет шеберлікпен салынған суреттері бейнелеу өнерінің сол кезде де жақсы дамығандығының дәлелі. Европадағы – Альтамир, Кастильо (Испания), Ла Мут, Ляско үңгірі (Франция), Африкадағы –Тассили үңгірі, Ахагарра тасы, Эфиопии.

  1. Ежелгі майя, ацтек, инктердің өнері- 2 сағат. Теория

МАЙЯ, грек мифологиясынан шыққан Плеядтың бірі, Герместің анасы және Зевстің сүйіктісі, Аркадты қамқорлығына алып өсірген тұлға.

Оның мейрамын май айында атап өткен.Ацтектердің өнері туралы бізге жазушылардың хроникалық жазбаларынан мәлім.(Б. Саагун, Д. Дуран, Ф. Альварадо Тесосомок, Ф. де Альва Иштлильшочитль, А. Д. Чимальпаин, Х. Баутиста Помар, Д. Муньос Камарго т.б.) ИНКтер Перудің байырға тұрғындары. Инктер тарихында 13-14 басқарушы ғана болғандығы айтылады. Олар Манко Капак: Синчи Рока, Льоке Юпанки, Майта Капак, Капак Юпанки (Инка Рока, Яуар Уака, Виракоча, Пачакутек, Амару Инка Юпанки (1463-71?), Тупак Инка Юпанки (1471-93), Уайна Капак (1493-1525), Уаскар (1525-32) и Атауальпа (1532-33) —Ханан Салак династиясы.

  1. Ежелгі Египет өнері - 2 сағат. Теория

Ежелгі Египет тарихында бар байлықты қолына жинаған патшалар әулеті ірі қалалар, ауқымды сәулет кешендері-ғибадатханалар ашуды қолға алды. Сол замандағы өркендеген мәдениет пен өнердің жемісі ретінде Жосер пирамидасы салынды. Ежелгі патшалық кезеңінде елдің атрибуты ретінде Мысыр храмдарында перғауын статуялары орнатылды.

  1. Ежелгі Египеттіктердің тас бұйымдары - 2 сағат. Теория

Ежелгі Египет тарихы бірнеше кезеңдерден тұрады:

  1. Династиялыққа дейінгі кезең (б.з.д. ІV мыңжылдық).

  2. Ежелгі патшалық кезеңі (б.з.д. ХХХ-ХХІІІ ғ.ғ)

  3. Орта патшалық кезеңі (б.з.д. ХХІІ-ХVІІІ ғ.ғ)

  4. Жаңа патшалық кезеңі (б.з.д. ХVІІ-ХІ ғ.ғ)

  5. Кешеуіл уақыт кезеңі (б.з.д. ХІ ғ-332 ж)

Династиялыққа дейінгі кезеңде тас өңдеу өте жақсы жолға қойылды. Жалпақ тас бетіне бедерлі суреттер салына бастады.

Ежелгі патшалық кезеңінде елдің атрибуты ретінде Мысыр храмдарында перғауын статуялары орнатылды. Ол негізгі канондық заңдылыққа сүйеніп жасалды. Орта патшалық кезеңінде жеке адамдардың портрет- мүсіндері пайда болды, ІІІ Сенусерт перғауынның портреті жасалды. ІІІ Аменхотеп мүсіні пайда болды.

  1. Ежелгі гректердің баға жетпес өнердегі үлесі - 2 сағат. Тәжірибелік

Б.З.б. V ғасырдың алғашқы он жылдықтарынан бастап Ежелгі Эллада мәдениеті өзінің шырқау шыңына шық­ты. Аса қауіпті Персиямен соғыс /б.з.б. 500-449 ж.ж./ грек халқына қатал тарихи сын болды. Парсы әскерлері Грек аумағына басып кіріп, қалаларды қиратты. Грек-­парсы соғысының барысында грек қалаларының теңіз одағы қалыптасты, оған екі жүзге тарта мемлекет кірді. Мұнда бірінші орынға Афина ие болды.

9. Шумер және Аккадтың мифологиясы, өнері - 2 сағат. Теория

Қосөзеннің ең ежелгі мәдениеті – Шумер – аккад мәдениеті. Олардың мәдени жетістіктері талас тудырмайды. «Алтын ғасыр» поэмасын, бірінші элегияларды жазды, бірінші кітапхана тізімін жасақтады. Шумерлер – ең алғашқы медициналық еңбектердің, жыл күнтізбесінің авторы. Ең алғашқы шекті аспаптар ең алғашқы жазулардың бірі – сына жазуын да ойлап тапқан шумерлер еді. Шумер әдебиетінің сыз тақталарға жазылған көптеген ескерткіштерінің барлығына жуығын оқудың сәті түсті. Шумер әдебиетінің аса көрнекті ескерткішіне «Гильгамеш» туралы аңыздар жүйесі жатады. Бұл шығарманың тек шумер еліне ғана емес, Қосөзен көршілес орналасқан басқа да елдер мәдениетінің дамуына орасан зор әсері болды.

10. Ассирияның қол өнері - 2 сағат. Теория

Б.з.б. ҮІІІ-ҮІІ ғасырларда Алдыңғы Азиядағы ең қyатты мемлекет Ассирия болды. Оның астанасы Тигр өзенінің жағалауындағы Ниневия қаласы еді. Ассирия патшалары жақсы қаруланған көп әскер жасақтады. олардың арасында қатаң тәртіп орнады. Ниневияны «арыстанның апаты» деп атады. Ассирия патшалары Сирияны, Финикияны және ша­малы уақыт Мысырды жаулап алды. Сарайлар патша­лардың дaңқын жайып, құдіретіне деген сенімін ұяла­туға тиіс еді. Ассириялық сарайдың бедерлері мен әшекейлерінде дінге табыну емес, соғыс сюжеттері басым. Ассирия­лық патшалар сарайларынан алынған ең елеулі бедер­лер қазіргі Лондонның Британ мұражайлары мен Париждің Луврінде сақтаулы. Осынау ескерткіш мүсіннің ерекше үлгілері Санк-Петербургтегі Эрми­тажда да бар. Ассирия патшасы Ашшурбанипал сарайынан табыл­ған бедер сурет - "аң аулау көріністері" (б.з.б. ҮІІ ғасыр ортасы, Лондон Британ мұражайы).

  1. Ежелгі Рим өнері. Архитектурасы- 2 сағат. Теория

Б.з.б. 146 жылы Коринфтің құлауымен антика та­рихының гректік дәуірі аяқталды. Ионий теңізінің жа­ғасындағы гүлденген бұл қаланы, грек мәдениетінің басты орталықтарының бірін Рим елшісі Муммийдің солдаттары жер бетінен жоқ қып жіберді. Өртенген са­райлар мен храмдардан елші есебіне сан жетпейтін көркем қазыналарды тасып алып кетті, сөйтіп, Пли­ний жазғандай, бүкіл Римді шынында да мүсіндер қап­тады.

12. Ежелгі гректердің архитектура және қарафигуралы құмыраға сурет салу өнері - 2 сағат. Тәжірибелік

Грек атлеттерінің ежелгі замандардан бастап жарыс­тарға жалаңаш түсетін дәстүрі өнерді өркендетуде ма­ңызды рөл атқарды. Мүсіншілер мен суретшілер жігіттердің жалаңаш денесін көріп, олардьң сұлу сымбатына, бұлшық еттеріне қызыға қарап, адам қимылы мен дене пропорцияларын сақтап сомдай бастады. Архаикалық өнердің ең ертедегі ескерткіштерінің бірі ­б.з.б. ҮІІ-ҮІ ғасырлар шамасында тарғыл мәрмәрдан жа­салған күрстың мүсіні. Курстар - жігіт, бозбала деген мағына білдіреді. Ол Сунион мүсініндегі теңіз тәңірі По­сейдон храмының маңынан табылған.

Ежелгі Мысыр мен грек архаикалық ырғақтығына тән мусінді адам денесініц букіл мөлшері профиль мен фас жазықтығы арқылы берілетін. Мұндай әдіс мүсіншіден архаикалық өнерде устем болып келген тұтас қамту бейненің тік тұрған қалпы мен пішінді құрастыруда сим­метрия принциптерін сақтауды талап еткен. Курстардың архаикалық мусіндерінің мысырлық туындылармен ұқсас­тығын тіпті ежелгі жазушылар да атап өткен. Өлгендердің бейітіне құлпытастар мен бедер бейнелі тақта тастар - стеллалар қойылған. Храм фронтондары, метополары мен фриздері сәндік мүсіндермен әшекейленді. Мүсін тастың неше түрінен қашалып, ағаштан жонылып, күйдірілген балшық ­Терракотадан жасалған. Терракота - итальян тілінен аударғанда күйдірілген топырақ немесе балшық деген мағына береді. Б.з.б. ҮІ ғасырдың екінші жартысында Самос аралынан кейін Элладаның басқа да қалаларында қоладан құйыл­ған түңғыш мүсіндер дүниеге келді. ҮІ ғасырдың алғаш­қы жартысында мәрмәр тастар кеңінен тарады. ҮІІ ғасырдың өзінде айқындалған архаикалық өнердің екі негізгі бейнесін жасау - жалаңаш жігіт пен ұзын киімге оралған әйелді мүсіндеу.

  1. Роман өнері - 2 сағат. теория

Бұл өнер Батыс Еуропа елдерінде X – XII ғғ. дамыды. Бұлай аталуы, оның сәулетіне байланысты еді.X – XII ғғ. сәулет ғимараттарының материалы, негізінен, таста ды, ал төбелері кресті-аркалы тәсілмен тұрғызылды. Бұл әдіс орта ғасырларда қолданылған. Ал оның романдық әдіс деп аталған себебі римдік әдіспен тұрғызылған. Сондықтан бұл дәуір сәулеті деп аталды.

  1. Готикалық өнер - 2 сағат. теория

Готика стилі -Еуропа (әсіресе, Батыс Еуропа ) елдерінің сәулет өмірінде 12 ғ-дың 2-жартысы 16 ғ-да кең өріс алған сәулет өнері стилі. Шартты түрде герман тайпалары - готтардың есімінен аталып кеткен. Готиканы орта ғасырдағы қалалық және сарайлық мәдениет тұдырды.

  1. Германия және Франциядағы Готика - 2 сағат. Тәжірибелік

Готика өнері алғаш Францияда жаксы дамыды, бұл өнер түрі романдық өнерден кейін келді. Готикалық әсем өнер түрі Францияда өркендеп, сонда сақталған. Кейіннен ол басқа елдерге тарады және XVI ғасырға дейін созылды. Сән өнері (витраждау, сан алуан ескерткіштер түрғызу.) және қоласқы өнер (тас қашу, сүйек қырнау т.б) де биік сатыға көтерілді. өнердің бүл түрлері, әсіресе, ғибатханалар салуда кең қолданылады. Оларға діни нишандар мен пропорциялық шарттылық тән, сондай-ақ, өмірге деген қүштарлық,асқақ рухта аңғарылып түрады. Готика.Францияда(Париждегі,Реймстегі, Амьендегі ғибадатхана-лар),Германияда, Нидерландта, Англия мен Испанияда, Скандинавия елдерінде,Италияда дамыды.

Франциядағы ең көне және бүкіл әлемге әйгілі ғимарат — "Құдай ана" ғимараты. Ол XII ғасырда салынған.Орта ғасырларда Францияда 800-ге жуық собор, жүздеген шіркеу, монастырьлар болды. Соның бірі — "Әулие Михаил тауы" атты ансамбльдік ғимараты. Бұл Нормандия жерінде тұрғызылған.Франция готикасы жолымен Германияда да салтанатты соборлар жаппай салынды, соның бірі — Страсбургтегі собор болды (1276). Флоренциядағы Әулие Мария дель Фьоре шіркеуі мен Милан соборы көзге түседі. Осы кезеңде мүсін, әр түрлі мадонналарды кескіндеу, діни ғимараттарды росписьтермен бедерлеу қолға алынды. Сол кезеңде осы өнер бағытының асқан шебері Джотто ди Бондоне (1266-1337) өмір сүрді. Ол бояулардың сан түрлі құбылмалы реңдерімен-ақ кескіндемелік шығарманы жандандыра түсті.

  1. Англия және Испаниядағы Готика - 2 сағат. Теория

Испанияда Италиядағыдай гуманистик идеялар, алдымен ғалымдар мен ақындарда болды. Содан кейін бейнелеу өнерінде келіп жетті. Мүнда бостандық соғысы 8 ғасырға со зылды. Осындай күрделі күрестен соң испан үлты және оның өзіне тән қасиетті қалыптасты. Яғни беріктік батылдық, өктемшілдік және өз намысын қорғай біледі. Бүл қасиет 18 ғасырдан басталды. 16-17 ғасырлар арасында Испанияда өзгеше суретші жұмыс істеді. Оның негізгі есемі Доменико Теотокопули, бірақ ол ұлты грек, Крит аралында тұғанына байланысты Эль Греко деп аталып кеткен. (1541-1614). Кескіндемені ол өзінің елі Крит аралынан оқып келген, онда орта ғасырлар дәстүрлері сақталған еді. Сондан 15 ғасырдың 60-жылдары Венецияға көшіп келеді. Испан кескендемесі мен оны терең эмоцианалдық, жан дуниенің көтерінкі болуы жақындатты. Оның бірнеше шығармасы дині тақырыпта жазылған. Соның бірі - "Петр мен Павел апостолдары" атты шығармасында, сүретші шығармашылығына тән ерекшелікті көреміз. Онда өзінің өзгеше көркем жазу стилін көрсету мен қатар кейпкерлердің адамдық қасиети мен береді. Шығарманың сол жағында бейнеленген Петрдің мәңгілік өзіне -өзі сұрақ қоюмен келе жатқан адам екендігін суық түстер арқылы,оның қайғылы өнін корсете біледі.Ол өзінің барлық қатардағы мен, үстамді және өмірдің қызуына толы қалпымен анық көрінді.

  1. Араб-мұсылман ғимараттарының типологиясы. Орнаментальді өнері және декор - 2 сағат. Теория

Араб халифаты. Араб-мұсылман эстетикасы және философиясы. V11- XIII ғасырдағы солтүстік Африка. Иран өнері. Иран миниатюрасы (негізгі мектептер). Иранның қол өнері (керамика, зергерлік өнер). Араб-мұсылман құрылыстарының типологиясы. мешіттер, медреселер. Араб – мұсылман өрнектік өнері және декоры. Архитектура: Каир, Дамаск, Багдад қалалары

4-курс -8 семестр

  1. Индия өнері б.з.д. 4-1 мың жылдық- 2 сағат. Теория

Үнді елінің колөнершілері өздеріне жат өнермен — сәулет, ою-өрнектермен таныса бастады. Олар әр түрлі тастармен жұмыс істеп, безендіруді үйренді. Мұсылман құрылыстарында үнді ою-әшекейлері мен арабтардан алынған аркалар, күмбез, мұнаралар аралас қолданыла бастады. Екі елдің сәулетшілері бірігіп жасаған жаңа минарет Кутб Минар 1230 жылы салынып бітті.

  1. Қытай өнері б.з.д. 4-1 мың жылдық - 2 сағат. Теория

Орта ғасырлардағы Қытай мәдениетінің орны өте ерекше. Олардың өнері өзіне ғана тән қайталанбайтын қасиеттерімен дараланды. Үнді өнерімен салыстырғанда, ортағасырлык Қытай өнерінде анағұрлыі катаң өрі ұстамды стиль де және поэтикалык толғаныс та басымырақ-Қытайдың ағаштан жасалған сәулеттік өнері өзінің пропорцияларының жеңілдігімен, айқындылығымен, өрнекті оюларының әсемдігімен және иілген қанаттарының ырғактылығымен кызыктыраді, Қытай кескіндемесіндегі анық байкалатын құбылық лиризм, асақ атты көзге түспейтін тұнық бояу түстеріндегі үйлесімділік. Ал Бұл мүсіндері күшейтілген динамикаға мүлдем жуықтамайтын сызықтар, жұмсактығымен, дене қимылдары мен бет мішінінің құндылығымен, дене құрылысының қалыпты салмақтылыгымен ерекшеленеді.Елдегі феодалдық құрылым өте ертеде, II және IV ғасырлар ширегінде қалыптасты. Бұл уақытта новелла, роман секілді әдеби шығармалардың жаңа түрі пайда болды. Поэзия мен проза, театр мен музыка, мүсін мен сәулетшілік, кескіндеме мен көптеген қолөнер түрлері дамудың биік сатысына жетті. Шығыс елдеріне қытай философтары мен ақындарын, өнер теоретиктерін кеңінен таныстыруға мүмкіидік берген кітап басу өнері қалыптасты.

  1. Қайта өрлеу дәуірінің өнері. Флоренция- 2 сағат. Теория

Орта ғасырлар тарихы деп аталатын дәуірде дүниежүзілік мәдениет пен өнер тарихында жаңа кезең басталды. Бұл кезең – «Қайта өрлеу мәдениеті» деген атпен тарихқа енді. Қайта өрлеу дәуірінің суретшісі, мүсіншісі әйгілі Донателло флоренцияда дүниеге келген.

  1. Италиядағы жоғарғы ренессанс. Микеланджело, Леонардо да Винчи, Рафаэль Санти шығармашылығы - 2 сағат. Тәжірибелік

Леонардо 1452 жылы 15 сәуірде Флоренция маңын­дағы Винчи қалашығында дүниеге келді. "Мадонна Литта" - көлемі 42х33 см шағын ғана шығар­ма, оны суретші 1490 жылы салған. Леонардо да Винчи - қайта өрлеу дәуірі туғызған алыптардың алыбы.

  1. Венециядағы жоғарғы ренессанс. Джорджоне, Тициана, П.Воронезе шығармашылығы - 2 сағат. Тәжірибелік

Джорджоне – 1478 ж. Кастельфранкода туды. Суретшілікке қоса ақын әрі музыкант болды. Еңбектері – «Юдифь» - мас етіп, басын кескен «Нажағай», «Ауыл концерті». Ол суретті ешқандай эскизсіз, бірден бойаумен сала берген. Ең үтымды тәсіл салмаған. Еңбектерінде табиғат пен адамдар арасындағы байланыстар. 1510 ж. қайтыс болды.

  1. Нидерландтағы қайта өрлеу - 2 сағат. Тәжірибелік

Нидерландыда ойлап табылған майлы бояуға байланысты, ең алдымен, кескіндеме өнерін атап өтуіміз қажет. Бұл өнер түрінің көне стильден Қайта өрлеу дәуіріне өтуі өте ұзаққа созылады.

  1. XVII ғасырдағы батыс Еуропа өнері - 2 сағат. Тәжірибелік

ХVІ ғасырда қалыптасқан өнердегі жаңа бағыт «барокконың» өркендеу орталығы Рим қаласы еді. Мұндағы ХVІІ ғасырдан қалған сәулет өнерінің белгілері барокко дәуіріне дәлме-дәл. Осы белгілерге мысал ретінде қасиетті петр соборы, Римдегі Иль Джезу шіркеуі, Ватикандағы патшалық баспалдақ және Римдегі фонтанды айтуға болады.

  1. Фовизм. А. Матисс шығармашылығы - 2 сағат. Тәжірибелік

Фовизм – Влашк Марис дей (Париж, 1876 – Рюэй - мя Гадельер, 1958) – Француз суретшісі – Фавиет Құдайдың құдретімен влашк музыкант отбасында туылған. Ол өз күнін көруі үшін жұмыс істеп суретші мамандығын оқый алмаған 1901 ж. Влашинка Ван Гогтың көрмесінде осы шебердің қолынан өтеді. Влашинка Ван Гогтың нұсқаларын Влашинка осы фабизм мен айналысады.

  1. Кубизм Пикассо шығармашылығы - 2 сағат. Тәжірибелік

Кубизм ХХ ғасырдың басында Еуропа өнерінің пайда болған модерністік ағым 1908 – 10 ж. Францияда қалыптасты. Өнердегі гиометризм мен ауестенген П. Сезанн және Аррикан мүсіншілері қарапайым әрі тұрақты тұр қалыптастыру мақсатында шығармаларын куб (осыдан барын «К» аталған), шар конус т.б. Геометриялық денелерге құрды.

  1. Импрессионизм және неоимпрессионизм- 2 сағат. Тәжірибелік

Ван-Гог Винсент (шын аты Винсент Виллеам) – голланд кескіндемешісі. 1869-1876 жыл Гоага, Борюссель, Лондон, Париж керкемсурет туындылары сату фирмасында делдалдық етті. 18880 жыл өнерге ықпалы ауып, Брюссель және Янтверпен көркемсурет академиясымен байланысты болды. 30 жылда сурет салумен шұғылданып, негізінен қарапайым жолдардың өмірінен көріністер және сериялы картиналар жасады. «Картаппен жүрек жалғаушылары 1885ж». 1886-1888 жыл Парижде салған «Сена үстіндегі көпір», «Танға әкем портреті» атты картиналарыны алғашқы творчестволық кешіндегі ауыр әлі бұлыңғыр бояудан арылып жалқын түспен еркін орындау. «Сан – Мари балықшыларының қайығы», «Арльдің алқызып жүзімі», «Түнгі кафе» атты шығармалары суретшінің кемелденген шағын да жазылған туындылары. Ван-Гог творчествосы 18ғ.дағы Еуропа мәдениетінің ең күрделі кезеңінің айғағы өмірінің ақырғы жылы. Ван-Гог нервь ауруына шалдығып, өзін-өзі өлтірді.

Поль Сезанн –француз кескінднмешісі, постимпрессионизмнің негізін салушылардың бірі. Парижде оқып, негізінен Эксте жұмыс істеді. Поль Сезанн творчествосынан семпрессионизм ықпалы байқалғанымен, суретші импрессионистер секілді тек табиғат пен өмірдің сыртқы әсеріне ғана берілмей, образды толық қанды келбетімен бейнелеуге ұмтылды. «Маларна жағадауы» (1888), «Жол бұрылысы» (1879-82) атты нейзаждарында Поль Сезанн кеңістік пен уақыт бірлігін, болмысының құпия сырларын терең ұғытып шыңайылықпен бейнеледі. «Карта»,(1890-92), «темекіші» (1896-1900), «Дәу қарағай» (1892-96) атты картиналар Поль Сезаннның творчество кемелденген шағында жасаған туындыларының санатына жатады.

  1. Англия өнері. XVII- ғ. бірінші жартысы XIX ғасыр - 2 сағат. Тәжірибелік

Англия – өнерін әйгілі еткен екінші суретші, пейзажист Ларрен (1600-1682). Ол Пуссенмен қатар өмір сүрді. Негізгі пейзаж болды, табиғат керінісін бейнелеудің керемет шебері а Өз елінен жастайынан кетіп, Римде емірінің сонына дейін тұрды. Римнің табиғатына ғашық болғандығы соншалық күні бойы көрінісін салудан жалықпады. Ал адам бейнесі оның шығарма тек көмекші рөл атқарды. Осындай пейзаждық жұмысын "Таңертенгілі жағалауда" деп аталды.

Шығармаларының негізгі тақырыбы — табиғат әсемдігі еді, 1670 жылдар Лоррен шығармашылығының шарықтау шегі. Осы жылдары жазған, жарық көрген шығармалары: «Таң» (1666), Талтус (1651), "Кеш" (1661), (1672). Осылардың поэтикалык шығармасы "Таңертең". К.Лоррен — классик оның идеясы табиғатпен байланысты. Бұл суретші таби тыныштық әуенді өте әсерлі етіп жеткізе біледі. К.Лоррен машылығы француз кескіндемесінде аңызды орын алады.

  1. XIX ғасырдағы Романтизм бастауы. Испан өнері - 2 сағат. Тәжірибелік

Испан суретш3сы Франсиско гойяныц өнер тарихта болған елеупі оқиғалар кезінде (Француз революцияси, Наполеонның ұлт-азаттық Соғысты, халық көтерілісі) дами бастады. Гойя өз шағарамаларында Шындықты, халықтың қиын жағдайын көрсеткісі келді. Оның алғашқы портреттері мен эскиздері арқылы кескіндемелік өнерді жоғары дарежеде екенін көруле болады. «Капричос» (1797-1828) суретшінің өнер әлемінде байлығын ашты. XVII және XIX ғ.ғ Испания суретшілеріның шығармаларынан кейдейлык пен байлықты, халықтың сол ензделі қиын жағдайын , қайғысын көруге болады. Гойя туған жақсы көрді жәе халықтың қанаушыларға қарсы болды «ІV Карл Королдіңотбасы» (1800, Прадо, Мадрид) атын шығармасыны Гойя шындықты көрсетуден қорықпай, оларды усқынсыз, қатыгез адамдар екенін көрсетті. «Соғыс бейнеті» (1810-1820) атты графикалық шығармасында Гой халықтың французь интервеннттерімен күресын көрсетті. «соғыс бейнеті атты топтаманы тақырыптары халық тағдыры, халықтың куресы еды.

  1. Дадаизм. Сюрреализм- 2 сағат. Тәжірибелік

Дадаизм (франц. «dada» — «ағаш ат», — Баланың түсініксіз былдыры деген ауыспалы мағынаны білдіреді) — әдебиетте 1916 — 22 жылдарда өмір сүрген модернистік ағым. Д. 1916 ж. Цюрихте пайда болған. Оны 1-дүн.жүз. соғыс адамзаттың айуандық инстинктерін туғызды, ал ақыл-ой, мораль, эстетика дегеніміз — екі-жүзділік алдау деп анархист интеллигенттер ұйымдастырды (франц.Т.Тцара, неміс Р.Гюльзенбек т. б.)

  1. IX – ХIII ғасырдағы ежелгі орыс өнері- 2 сағат. Теория

IX—X гғ. Калыптасқан мемлекет Киевтік Русь атауын алады. Киевтік Русь Еуропаның саяси өмірінде маңызды орын алды. Онда жаңа мемлекеттік мәденнетнен катар жазу жүйесі мен христиандық дін калыптаса бастады.

  1. XVII- XVIII ғасырдағы орыс өнері - 2 сағат. Тәжірибелік

ХҮІІ ғасырда ағаштан жасалған сәулеттің даму кезеңі болды. ХҮІІ ғасырдың екінші жартысындағы икон жазудың шебері Симон Ушаков болды. Ол өзінің шығармаларын­да ескіше дәстүрді жаңаша бағытта көрсетті. Х-ХҮІІ ғасырлардағы Орыс өнері өзінің даму кезеңінде өте маңызды рухани құндылықтарды дүниеге әкелді.

  1. Левицкий. В.Л., Ф.С. Рокотов шығармашылығы - 2 сағат. Теория

Кескіндеме үлкен өзгеріске ұшырайды. Ерекше жоғары сатыда адам бейнесі-портрет тұрады. Белгілі шеберлер: Ф.С. Рокотов( 1735-1808). Д.Г. Левицкий (1735- 1822), В.Л. Боровиковский (1757- 1825).орыс өнері дамуы жағынан ХҮІІІғ ортасында өзіндік шеберлігімен, стильдік ерекшелігімен еуропалық көркемөнердің дамуымен сәйкес келеді.

  1. XIX ғасырдағы орыс кескіндеме және графика - 2 сағат. Теория

Василай Григорьевич Перов -ХІХғ екінші жартысындағы белгілі суретші. Суретшінің 1860 жылдары шығармаларының басты тақырыбы – орыс әйелінің құқықсыз жағдайы. Белгілі шығармалары: Ф.М.Достоевский және А.Н. Островский портреттері. Тарихи тақырыптарда еңбек еткен портретші, аса көрнекті суретші Иляь Ефимович Репин. Ол литография және офсет тәсілдерін жақсы меңгерген.

  1. XIX ғасыр және XX XIX ғасырдағы бейнелеу өнерінің бағыттары мен тенденциялары - 2 сағат. Теория

Михаил Александрович Врубель шығармашылығындағы терең мазмұнды және күрделі. Врубель шығармаларындағы ең басты еңбектерінің бірі- М.Ю. Лермонтов поэмасындағы «Пері» тақырыбы. Поэмаға иллюстрациялар жасайды, «Табыттағы Тамара». Он жыл ішінде Врубель Пері бейнесіне қайта келеді: «Отырған пері», «Жаралы пері».

  1. Пейзаждық кескіндеме және оның өкілдері - 2 сағат. Теория

Иван Константинович Айвазовскийдің ұзақ өмірі теңізбен байланысты болған. Ол теңізге байланысты 6 мыңға жуық сурет жазған. Ол теңізді көбінесе өзгеріссіз қимылды жаза отырып, көрнекті теңіз әдемілігімен көрсететін шығармалар құрады. Мәселен, «Қара теңіз», «Толқындар арасында».ХІХ ғасырдың көрнекті суретшісі, пейзажшы Иван Иванович Шишкин.

  1. «Өнер әлемі», алғашқы суретшілер - 2 сағат. Тәжірибелік

«Өнер әлемі»- жетекші үлгілі ұйым ретінде. «Өнер әлемі» айналасындағы суретшілер. Л.С. Бакст, А.Я. Головин, Н.К. Рерих, З.Е.. Серебрякова, Б.М. Кустодиев және т.б. XIXғ басы XX ғ мүсін өнері. С.М. Волнухин, А.С. Голубкина, С.Т. Коненков т.б.«Өнер әлемі», орыс суретшілері ұйымы (1898-1924), А. Н. Бенуа және С. П. Дягилев Санкт-Петербургте құрды.

  1. Суретшілер қоғамының жұмыстары - 2 сағат. теория

XX ғасырдағы орыс бейнелеу өнері. К.С. Петров- Водкин (1878-1939) өнері мен шығармашылығы. «Көгілдір раушан» шығармасы. П.В. Кузнецов (1878-1969), М.С. Сарьян (1880-1972) шығармашылығы. Жетекші шеберлер «Қызғын балет», «Жастар кеңесі» шығармалары.

  1. Ежелгі Қазақстан өнері – 2 сағат теория

Соңғы жылдарды жүргізілген археологиялық жұмыстар қола дәуірінде Орталық Қазақстанда халық жиі орналасқандығын көрсетеді. Өзара ұқсас тұрғылықты жерлер 10 – 40 түтінен тұрады. Ауданы 2-3,5-ға болатын жерлерде 80-ге дейін құрылыстар болды. Қола дәуіріндегі ауылдар ықшамдылығымен ерекшеленеді. Мысалы, қобыздың дыбыс шығатын ойығында айна орналастырған.

  1. Қола дәуіріндегі өнер – 2 сағат Тәжірибелік

Б.з.д. 2 – мыңжылдықта тіршілікте металды кең түрде қолдануына байланысты өндіргіш күштер қатарына орасан зор өзгерістер ене бастайды. Мыс пен қалайының қорытпасы адам алғаш игерген металға жатады. Қола таза мысқа қарағанда, берікігімен, балқу темперетурасының төмендегімен ерекшеленеді.

  1. Қазақстандағы ежелгі көшпенділерінің өнері – 2 сағат Тәжірибелік

Археологтар ағашқы адамдарың өте ертедегі ежелгі палеолиттік мекендерін Оңтүстік Қазақстанның Қаратау өңірінде Бөріқазған, Темірқазған, Жаманайбат деген жерлерін таптық. Бұл тұрақтарда аз аздан тобырдан тұрған питтекантроптар, синантроптар. Оларда сөйлеудің алғашқы бейімделу үлгілері болған және терімшілікпен, аңшылықпен, қарапайым тас құрал саймандармен жасай білген.

  1. Ерте темір дәуірі - 2 сағат теория

Темір дәуіріндегі Қазақстандағы тайпалар мен одақтар.(Сақтар, Үйсіндер, Қаңлылар, Ғұндар және Сарматтар және олардың тұрмыс тіршілігі мен мәдениеті туралы)

  1. Ғұн өнері –2 сағат теория

Ғұн тайпасы Қазақстан территориясына Орта Азиядан б.з.д. ғасырлардың соңы мен біздің заманымыздың бірінші ғасырында орын тепті. Бұл тайпалардың жер аударуына себеп болған Рим империясының құлауы еді. Біздің заманымызға дейінгі ІІІ ғасырда ғұн тайпасының билушісі Модэ атты шаньюй болды. Хулагу кезінде, б.д.д. 47 ж ғұндар оңтүстік және солтүстік болып екіге бөлінді.

  1. Үйсін өнер. 2 сағат теория

Б.д.д. 3 ғасырда Қазақстанды мекендеген тайпаларда мемлекеттіктің алғашқы белгілері болды. Бұлар сақтардың этномәдени мұрагерлері үйсіндер болатын.Үйсіндер Орталық Азиядан келді. Олардың негізгі территориясы Іле алқабында болды, батыс шекарасы Шу мен Талас арқылы өтіп, Қаңлылармен шектесті, солтүстігі Балқашқа дейін жетті. Астанасы Чигучен (Қызыл алқап).

  1. Петроглифтік өнер – 2 сағат теория

Қазақстан территориясында ең құнды да қасиетті жар тас бейнелердің бірі – петроглифтер. Атап айтсақ, олар Таңбалы, Ешкіөлмес, Қаратау, Маймақ, Тарбағатай көптеген үңгір мен жартастардағы петроглифтер болып табылады. Негізінен петроглифтер тас дәуірінен бастап бейнеленеді. Сонау тас дәуірінен келе жатқан жартастардағы суреттер, адам өміріндегі өзгерістерді, аңшылық, құдайларға табыну билерін, белгілі құдайларына сыйыну мен табыну сәттерінің өлгендерді жерлеу рәсімдерін жабайы аңдардың және үй жануарларын бейнелейді.

  1. «Алтын адам». Феномен. 2 сағат теория

Бүкіл Еуразиялық байтақ даласын күн шуақты - алтынды "аң тәсілді" өнерімен көмкерген ата-бабаларымыз кейінгі ұрпағы мақтанарлықтай өлмес мұралар қалдырды. Соның бірі - әлемдегі өнер сүйер қауымды елең еткізген, бір тума ескерткіш. 1969-1970 жылдары Алматы қаласынан 50 шақырым жердегі Есік қорғанынан табылған "Алтын адам" кейпі.

  1. Түрік өнері - 2 сағат теория

Түрік кезеңінің ежелгі жазбаларында, ортағасырдағы атақты қалалардың атаулары таңба болып қалған – Отырар (Фараб), Тараз, Исфиджап (Сайрам), Сығанақ, Суяб, Сауран, Жаңакент, Яссы, Қойлық, Талғар және т.б. Сәулеттің шыңы болып табылатын ғажайып ғимарат - кесенлердің дәлелі - Әулие-Ата, Баба-ата, Айша-Бибі, Қарахан, Арыстанбап сәулеті және сән өнері қазіргі замандастарды таң қалдырады.

  1. Қыпшақ – қимақ елі –2 сағат теория

Қыпшақ – қимақ елдерінің пайда болуы, қыпшақ – қимақ елдерінің өнерімен мәдениетімен танысу. Өнер түрлерімен танысу: қол өнер, бейнелеу өнерің, саулет өнері, мүсін өнері т.б өнерлерімен танысу. Кейінгі сарматтар Орал, Еділ, Дон өңірін, Орал сыртындағы даладан Буг өзеніне дейінгі аралыққа тараған. Бұл б.з. 2-4 ғғ. Өлген адамдары іші көмкерілетін тар қабырларға жерленген.

  1. Қазақстанның ежелгі қалалары - 2 сағат теория

Жібек жолындағы қалалар. Ежегі Исфиджаб, Суяб, Құян, Невакет, Шу аңғары, Меркі, Ежелгі Алматы, Кедер, Сығанақ, Сауран. Сәулет өнері. Кескіндеме. Графика. Мүсін өнері. Қол өнері. Зергерлік өнер.

  1. 13-15 ғасырдағы Қазақстан өнері 2 сағат теория

Әуелгі ортағасырлық Қазақстанда қала мәдениетінің кең өріс алуы сәулет өнерінің де дамыуна да әсер етеді. Осы кезеңдегі қалаларды көріктендіру жоғары деңгейде болды.Тұрғын үйлерін жылыту мен канализация жүйесі болып, қалалар толық су құбырларымен қамтамасыз етілді.Археологтар сол кезеңнің сәулет өнерінің жоғары деңгейімен салынған Тараз, Отырар, Баласұғын қалаларынан монша ғимараттарын табады.

  1. Қожа Ахмед Яссауи мавзолейі - 2 сағат теория

Қожа Ахмет Яссауи ілімі және оның кесенесі жайлы баяндалған. Қазақ халқының рухани, мәдени тарихындағы Яссауи ілімінің маңызы ашылып және сол ілімнің ашық кітабы болып табылатын кесенеге сипаттама берілген.

  1. Арыстан Баб кесенесі - 2 сағат теория

Арыстан Баб кесенесі ілімі және оның кесенесі жайлы баяндалған. Қазақ халқының рухани, мәдени тарихындағы Яссауи ілімінің маңызы ашылып және сол ілімнің ашық кітабы болып табылатын кесенеге сипаттама берілген.

  1. Айша-Бибі мавзолейі -2 сағат теория

ЮНЕСКО сарапшыларының бағалауынша өн бойы өрнектеп өріліп, айшықпен көмкерілген және 60 тан астам түрлі өюлармен безендірілген терракот кірпіштер сыртқы жапсырма емес, қабырғалық материал болып өрілген әлемдегі жалғыз мұра Айша-Бибі кесенесі – ортағасырлық сәулет өнері ескеткіштерінің бірі. 12 ғасырда салынған. Кесені құрылысын 1897 жылы В. Каллаур, 1938-1939 жылдары А. Бернштам бастаған КСРОға Қазақ филеалының тарих және материалдық мәдениет экспедициясы, 1953 жылы Қазақстан Ғылым академиясының экспедициясы зерттеген.

  1. Бабаджа – Хатун мавзолейі 2 сағат теория

Бабаджа – Хатун мавзолейі 10-11 ғасырдан сақталған Тараз қаласынан 18 км қашықтықтағы орналасқан. Бұл кесене ерекшелігі арқылы Қазақстанның мәдени мұра элемттерінің біріне кірді.

  1. Қазақстан аумағындағы соңғы ортағасырдағы архитектуралық ескерткіштері - 2 сағат теория

Түрікістан қаласы қазақ хандығының ең бірінші астанасы. Қаланың көне атауы –Яссы. Яссы Ұлы Жібек жолының сауда орталығы және округі болған. XII ғасырда әсіресе Қ.А Яссауи көшіп келген соң ерекше атаққа ие болған. Оның өлімінен кейін сол жерде кейін киелі жерге айналған үлкен кесене салынды. Алтын Орданы жеңіп алған соң Әмір Темір ақынға арнап үлкен мазар орнатты.

  1. Қазақстанның ортағасыр қалалары- 2сағат теория

13 ғ-дың 2-жартысы — 14 ғ-да айтылатын қалалар саны 20-ға дейiн, ал мезгiлi 15 ғ-дың 2-жартысы — 18 ғ-дың басына жататын қала жұрттары 23-ке дейiн азайды. Жалпы алғанда, 9 — 12 ғ-лармен, қала мәдениетi барынша гүлденген уақытпен салыстырғанда, Оңт. Қазақстанның жазбаша деректемелер бойынша белгiлi қалалар саны 3 еседей, ал қала жұрттарының саны 6 еседей азайып кеткен. 16 — 17 ғ-ларда аймақтың саяси және экон. өмiрiнде Аркөк, Қожан, Аққорған, Үзкент сияқты қалалар маңызды рөл атқара бастады. Сайрам өркендедi.

  1. 19-20 ғасырдағы қолданбалы қол өнері - 2сағат Тәжірибелік

Бұл кесене XXI ғасырда өмір сүрген діни көріпкел Арыстан бап мазарының үстіне салынған. Кесененің бірінші құрылысы XIV-XV ғасырға жатады. Сол құрылыстан кесілген айван тізбектері қалған. XVIII ғасырда көне мазардың орнында жер сілкінісінен кейін екі кесілген ағаш тізбекке тірелген айванмен салынған екі күмбезді құрылыс орнатылды. XVIII ғасырда құрылыс қиратылып, фриз жазбалары бойынша 1909 жылы қайта салынды.

  1. Орыс суретшілері Қазақстанда – 2 сағат теория

Үй кәсіптері Андроновшылар үй тіршілігіне қажетті нәрсені өздері жасады. Жіп иіру, тоқу, теріні өңдеу, киімді түрлі-түсті жіппен әдіптеп бәрін игерген. Матаға қажетті жіпті мал жүнінен игерген. Тоқыма станогы, ұршық болды. Олар өкшесіз аяқкиім киген, жүннен тоқыған, теріден тіккен құлақшын киген. Әйелдер көбіне ұзын жеңді етегі жер сызған жүн көйлек киіп жүрді. Әшкейлік бұйымдар сырға, салпыншақтар, моншақтар таққан. Ерлері қоладан үшкірлеп жасалған садақтармен қаруланды.

  1. Қазақстандағы маман суретшілер және олардың шығармашылықтары2 сағат теория

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов қазақтың ұлы ғалымы, ориенталист, тарихшы, этнограф, фольклорист, ағартушы, демократ. Ол қазіргі Қостанай облысының Құсмұрын бекетінде 1835 жылы туған. Балалық шағы ата қонысы Сырымбет тауының (Көкшетау облысы) баурында өткен. Өз әкесі – Шыңғыс, ұлы атасы Уәлихан. Арғы атасы Абылай.

  1. Х. Наурызбаев – алғашқы маман мүсінші - 2 сағат теория

Хакимжан Наурызбаев 1925 жылы 27 тамызда Қостанай облысы Мендіғары ауданы дүниеге келген. Ол мүсінші ұлттық кәсіби мүсін өнерінің негізін салушылырының бірі. Қазақ КСР ның халық суретшісі. 1951 жылы Хальков көркем сурет – институтын бітірген.

Еңбектері Абай 1960 ж. қола гранит, қойылған жері Алматы қаасы.

Жамбыл 1963 ж. шойын гранит Тараз қаласы

Шоқан Уалиханов 1969 ж. қола гранит Алматы қаласы

  1. Қазақстанда 20 ғасырдың 60-80 жыдарындағы өнері -2 сағат теория

Қазақтың бейнелеу өнері ерлер мен әйелдердің, жануарлардың тастан қашалған бейнелері, сондай-ақ қыз-келіншектердің қола мүсіншелері түрінде өз өрісін тапты. Азаматтық нысандылық, мүсіндік сомдау өнерінің игі дәстүрлерін игеру, елуінші, алпысыншы жылдардағы Қарағанды суретшілер шығармашылығының басты сипаттары болды. Олардың туындыларын көшелер алаңдары мен гүл бақтарының кеңістігінде тұлғаның жарасымды, пішінделуіне, мәнділігінен жазбай тануға болады.

  1. Халық шығармашылығының шеберлері - 2 сағат теория

Гүлфайрус Мәнсүрқызы Исмаилова 1929 жылы желтоқсан айының 15 жұлдызында Алматы қаласында дүниеге келген. Қазақ кескіндемешісі, театр және кино суретшісі. Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген өнер қайраткері (1965). 1949 жылы Алматы көркем сурет училищесін, 1956 жылы Ленинградтың И.Е Репин атындағы кескіндеме, мүсін және сәулет өнері институтын бітірді.

  1. Отырар қаласын қалпына келтіру - 2 сағат теория

Отырар қаласын қалпына келтіру ұлттық кәсіби мүсін өнерінің негізін салушылырының бірі. Қазақ КСР ның халық суретшісі. 1951 жылы Хальков көркем сурет – институтын бітірген.

Еңбектері Абай 1960 ж. қола гранит, қойылған жері Алматы қаасы.

Жамбыл 1963 ж. шойын гранит Тараз қаласы

Шоқан Уалиханов 1969 ж. қола гранит Алматы қаласы

  1. Ә.Қастеев творчествасы -2 сағат Тәжірибелік

Қазақтың бейнелеу өнері ерлер мен әйелдердің, жануарлардың тастан қашалған бейнелері, сондай-ақ қыз-келіншектердің қола мүсіншелері түрінде өз өрісін тапты.

  1. Айша Ғалымбаева шығармашылығы -2 сағат теория

Айша Ғалымбаева шығармашылығы- Азаматтық нысандылық, мүсіндік сомдау өнерінің игі дәстүрлерін игеру, елуінші, алпысыншы жылдардағы Қарағанды суретшілер шығармашылығының басты сипаттары болды. Олардың туындыларын көшелер алаңдары мен гүл бақтарының кеңістігінде тұлғаның жарасымды, пішінделуіне, мәнділігінен жазбай тануға болады.

  1. Г.Исмаилова шығармашылығы - 2 сағат теория

Гүлфайрус Мәнсүрқызы Исмаилова 1929 жылы желтоқсан айының 15 жұлдызында Алматы қаласында дүниеге келген. Қазақ кескіндемешісі, театр және кино суретшісі. Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген өнер қайраткері (1965). 1949 жылы Алматы көркем сурет училищесін, 1956 жылы Ленинградтың И.Е Репин атындағы кескіндеме, мүсін және сәулет өнері институтын бітірді.

  1. М. Кенбаев шығармашылығы - 2 сағат теория

М. Кенбаев шығармашылығы ұлттық кәсіби мүсін өнерінің негізін салушылырының бірі. Қазақ КСР ның халық суретшісі. 1951 жылы Хальков көркем сурет – институтын бітірген.

Еңбектері Абай 1960 ж. қола гранит, қойылған жері Алматы қаасы.

Жамбыл 1963 ж. шойын гранит Тараз қаласы

Шоқан Уалиханов 1969 ж. қола гранит Алматы қаласы

  1. Сахи Романов творчествасы -2 сағат теория

Қазақтың бейнелеу өнері ерлер мен әйелдердің, жануарлардың тастан қашалған бейнелері, сондай-ақ қыз-келіншектердің қола мүсіншелері түрінде өз өрісін тапты.

  1. Советтік Қазақстан архитектурасы -2 сағат теория

Азаматтық нысандылық, мүсіндік сомдау өнерінің игі дәстүрлерін игеру, елуінші, алпысыншы жылдардағы Қарағанды суретшілер шығармашылығының басты сипаттары болды. Олардың туындыларын көшелер алаңдары мен гүл бақтарының кеңістігінде тұлғаның жарасымды, пішінделуіне, мәнділігінен жазбай тануға болады.

  1. Орал Таңсықбаев шығармашылығы - 2 сағат теория

Орал Таңсықбаев шығармашылығы 1929 жылы желтоқсан айының 15 жұлдызында Алматы қаласында дүниеге келген. Қазақ кескіндемешісі, театр және кино суретшісі. Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген өнер қайраткері (1965). 1949 жылы Алматы көркем сурет училищесін, 1956 жылы Ленинградтың И.Е Репин атындағы кескіндеме, мүсін және сәулет өнері институтын бітірді.

  1. Қазақстан қолөнері - 2 сағат теория

Қазақстан қолөнері ұлттық кәсіби мүсін өнерінің негізін салушылырының бірі. Қазақ КСР ның халық суретшісі. 1951 жылы Хальков көркем сурет – институтын бітірген.

Еңбектері Абай 1960 ж. қола гранит, қойылған жері Алматы қаасы.

Жамбыл 1963 ж. шойын гранит Тараз қаласы

Шоқан Уалиханов 1969 ж. қола гранит Алматы қаласы

  1. Ғ.Иляев Қазақстан ою өрнегі -2 сағат теория

Қазақтың бейнелеу өнері ерлер мен әйелдердің, жануарлардың тастан қашалған бейнелері, сондай-ақ қыз-келіншектердің қола мүсіншелері түрінде өз өрісін тапты.

  1. Оңтүстік Қазақстан суретшілері -2 сағат теория

Азаматтық нысандылық, мүсіндік сомдау өнерінің игі дәстүрлерін игеру, елуінші, алпысыншы жылдардағы Қарағанды суретшілер шығармашылығының басты сипаттары болды. Олардың туындыларын көшелер алаңдары мен гүл бақтарының кеңістігінде тұлғаның жарасымды, пішінделуіне, мәнділігінен жазбай тануға болады.


0402000 – Дизайн (профиль бойынша) мамандығының студенттеріне «Қазақстанның көркем мәдениеті және дүние жүзілік өнер тарихы» пәні бойынша мемлекеттік емтиханның сұрақтары

  1. Қазақстанның темір дәуірінің ерекшелігі

  2. Түрік өнерінің қалыптасуы

  3. Қазақстанның ортағасырлық қалалары

  4. Ғұндар өнері

  5. Қазақтың ұлттық әйел және ерлер киімі

  6. Киіз үй және қазақтың тұрмыстық өнері

  7. Киіз үй ішіндегі жабдықтар

  8. Батыс Қазақстан петроглифтері

  9. Алғашқы қазақ суретшісі Ш.Уалиханов шығармашылығы

  10. Ә.Қастеев көркем шығармаларындағы тарихи жанрлар

  11. Республикамызда Ә.Қастеев есімі берілген қандай оқу жайлары мен мұражайларды білесің

  12. Суретші М.Кененбаев шығармашылығы

  13. Суретші Қ.Тельжанов шығармашылығы

  14. Суретші Әбубәкір Ысмаилов шығармашылығы

  15. Суретші Ағымсалы Дүзелханов шығармашылығы

  16. Суретші Шаймардан Сариев шығармашылығы

  17. Суретші Ә.Қастеев шығармашылығы

  18. Суретші Андрей Рублев шығармашылығы

  19. Қазақ мүсін өнерінің көшбасшысы Х.Наурызбаев шығармашылықтары

  20. «Алтын адам». Феномен

  21. А.Ғалымбаева, Г.Исмаилова шығармашылықтары

  22. Ежелгі Рим өнерінің дамуы.

  23. Тәуелсіздік монументі қандай бөліктерден тұрады.

  24. Беғазы- Дәндібай мәдениетінің ерекшілігі.

  25. Орта ғасырдағы Отырар мәдениеті және өнері

  26. Қазақстандағы зергерлік өнер өкілдері.

  27. Графика, гравюра ерекшелігі мен сипаттамасы.

  28. Ежелгі Египет өнері мен мифологиясы

  29. Ежелгі Рим өнері мен мифологиясы

  30. Ежелгі Грек өнері мен мифологиясы

  31. Ежелгі Үнді өнері мен мифологиясы

  32. Натюрморт жанры мен жұмыс жасаған суретшілер

  33. Ежелгі палеолит дәуірінде өмір сүрген ру- тайпалардың бейнелеу өнері

  34. Бейнелеу өнерінің жанрлары мен түрлеріне сипаттама

  35. Ежелгі египет өнерінің қалыптасуы.

  36. Оңтүстік Қазақстанның танымал, атақты суретшілері.

  37. Қожа Ахмет Яссауи кесенесі , архитектуралық ерекшелігі

  38. Арыстан бап кесенесінің тарихы

  39. Қазақстанның ежелгі қалалары мен қолөнері

  40. Ғ. Ильяевтың қазақ ою өрнегі өнеріне қосқан үлесі.

  41. Қазақстанда тәуелсіздік алғаннан бергі танымал бой көтерген Архитектуралар

  42. Иван Константинович Айвазовскийдің шығармашылығы

  43. ХҮІІ ғасырдағы Голландия өнері, Рембранд шығармашылығы

  44. Леонардо да Винчи шығармашылығы

  45. Рафаель Санти шығармашылығы

  46. Микеланджело Бунаротти шығармашылығы

  47. Ван-Гог Винсент голланд кескіндемешісі

  48. Ежелгі месопотамия шумер өнері мен мифологиясы

  49. Иван Шишкин шығармашылығы

  50. Қайта өрлеу мәдениеті

  51. Тициан шығармашылығы

  52. Айша Бибі кесенесінің архитектуралық ерекшелігі

  53. Ежелгі Испиджаб - Сайрам

  54. Бабаджа Хатун мовзолейі

  55. Халық шеберлері мен суретшілері ХІХ ғасырлар

  56. Қазақстанның ХV-XVІІІ ғасырдағы қолданбалы қол өнер.

  57. Қазақстан бейнелеу өнерінің әлем мәдениетімен ұласуы

  58. Қазақстанның қазіргі заманғы бейнелеу өнері

  59. Орта ғасырлардағы батыс еуропа өнері архитектурасы

  60. Франция мен Германиядағы Готика өнері Х-ХІІ ғасырлар

  61. Тас және қола дәуірлер өнері

  62. Сақтар және ғұндар өнері

  63. Әлемнің жеті кереметін

  64. Ресейдегі алғашқы мүсіншілердің бірі- Б.К. Рестрелли шығармашылығы

  65. Портреттік жанрда шығармашылық жұмыс жасаған суретшілер.

  66. Пейзаждық жанрда шығармашылық жұмыс жасаған суретшілер.

  67. Батальдық жанрда шығармашылық жұмыс жасаған суретшілер.

  68. Сәулеттік жанрда шығармашылық жұмыс жасаған суретшілер.

  69. Маринистік жанрда шығармашылық жұмыс жасаған суретшілер.

  70. Суретші Василай Перов шығармашылығы

  71. Суретші Михаил Врубель шығармашылығы

  72. Суретші Пикассо шығармашылығы

  73. Суретші Ерболат Толепбаевтың көркем шығармалары

  74. Қазақ гобелен өнерінің негізін салушы Құрасбек Тыныбековтың жеке шығармашылығы

  75. Графика жанрын қолданған суретшілерді атаңыз

  76. Суретші Камил Мулашевтың шығармашылығы

  77. Қазақстанға танымал дизайнерлер.

  78. Суретші Орал Таңсықбаевтың шығармашылығы

  79. Альбрехт Дюрер шығармашылығы

  80. Джотто ди Бондоне және Донателло шығармашылығы

  81. Түркі әлеміне ортақ ұлы суретші К.Бекзат

  82. Ши тоқу өнерінің шығу тарихы мен ерекшелігі

  83. Түрік қағанаты ескерткіштері.

  84. Грек өнері, архитектурасы, мүсін өнері.

  85. Қазақстандағы орыс суретшілері: Н.Хлудов, Н.Крутильников шығармашылығы

  86. Суретші Молдағали Қалдыбаевтың шығармашылығы

  87. Суретші Тоқболат Тоғысбаевтың шығармашылығы

  88. Корея мен Жапон өнерінің ерекшелігі

  89. Қытай өнерінің ерекшелігі

  90. Революциядан кейін орыс суретшілерінің Қазақстан суретшілеріне тигізген әсері.


Құрастырған: Жунисбекова Р.Г.









Пайдаланылатын әдебиеттер:

Негізгі әдебиеттер:


  1. Акишев К.А. Иссык: Искусство саков Казахстана. М., Искусство, 1978.

  2. Акишев А.К. Искусство и мифология саков. Алма- Ата, Наука, 1985.

  3. Акишев К.А., Байпаков К. М. Восросы археологического Казахстана. Алма – Ата, 1979.

  4. Ибраев Б.А. Космогонические представления наших предков // Декоративное искусство СССР, 1980.

  5. Древнее золото Казахстана. Сост. К. Акишев. Алма- Ата, Онер, 1983.

  6. Маргулан А.Х. Бегазы- дандыбаевская культура Центрального Казахстана. Алма- Ата, Наука, 1979.

  7. Руденко С.И. Культура гуннов и ноинулинские курганы. М.-Л., изд. АН СССР, 1962.

  8. Руденко С.И. Древнейшие в мире художественные ковры и ткани. М., Искусство, 1968 Глаудинов Б. А. О генезисе архитектуры казахской юрты. Ж. «Улт тагылымы», 1999, № 1

  9. Засецкая И.П. Золотые украшения гуннской эпохи. Л., Наука, 1977.

  10. . Звери в камне. Новосибирск, Наука, серия «первобытное искусство», 1988.

  11. Синенькая Н.И. О художественной выразительности андроновской керамики.

Альтернативті әдебиеттер:


  1. Акишев К.А., Байпаков К.М., Ерзакович Л.Ф. Средневековый Отрар в XIII – XIV вв. Алма – Ата, 1987.

  2. Акишев К.А., Байпаков К.М., Ерзакович Л.Ф. Отрар в XIII-XIV вв. Алмата, 1987. Байпаков К.М.,Ерзакович Л..Ф. Керамика средневекого Отрара. Алматы, 1991.

  3. Джанибевович У. Культура казахского ремесла. Алма-Ата, онер, 1983Кузнецова Ф.Э.Тепловодская Т.М. «некоторые вопросы технологии керамического производства Южного Казахстана». Алматы, 1978.

  4. Ахинжанов С.М.К вопросу о знаках на керамике позднесредневекового Отрара. Алма-Ата,1975

  5. Сенигова Т.А. Керамика городища Туркестан.

  6. Агеева Е. Керамика южного Отрара.Алма-Ата, 1953

  7. Акунова Л.Ф., Крапивина В.А. Технология производства и декорирования художественных и керамических изделий. М., 1986

  8. Маргулан А.Х. Казахское народное прикладное искусство. Т.1,2, Алма-Ата, Онер,1986ж

  9. Казахские ювелирное украшения. Алма-Ата, 1985

  10. Кызласов Л.Р. О значении древнетюрских каменных изваяний изображающих людей. Сов. Археология,№ 2,1964

Қосымша әдебиеттер:


  1. Ергалиева Р.А. современная живопись Казахстана. Ж. «Искусство», Москва, Сов. художник 1989, № 12

  2. Актуально об актуальном. Сборник статей казахстанских искусствоведов.- Сорос – Казахстан.- Алматы: Китап, 1999

  3. Глаудинов Б.А. История архитектуры Казахстана. Монография. Алматы: Айкоз, 1990

  4. Мастера изобразительного искусства Казахстана. Алматы, Наука, 1972, вып. 1

  5. Мастера изобразительного искусства Казахстана. Алматы, Наука, 1984, вып.2

  6. Очерки истории изобразительного искусства Казахстана. Алматы, Наука, 1976

  7. Касбасов С.А. Колыбель искусства.- Алма- Ата, Онер, 1992

  8. Уразбекова Л.С. Профессиональное декоративное искусство Казахстана. Сб. докладов межреспубликанской конференции.- Алма- Ата, 1988

Методикалық әдебиеттер:

  1. «Бейнелеу өнері және сызу » журнал

  2. «Білім берудегі жаңалықтар» журнал

  3. «Қазақстан мектебі» журнал

  4. «Ұстаз» газеті