С.Сарыг-оол "Херээжен" 9 класска торээн чогаалга кичээл

Степан Агбаанович Сарыг-оолдун "Херээжен" деп шулуун 9-ку класска ооредирде, сорулгаларын салып тургаш, уругларнын хар-назынынын аайы-биле мындыг хевирлиг сорулгаларны салып болур: 1. Ш?л?кт?? тургузуун сайгарып тургаш, оо? идейлиг утказын билиндирер. 2. Чечен чогаалда болгаш уран чурулгада аваны алгаан чогаалдарны номчуурунче сонуургалын углаар. 3. Ие кижиге чоргаарланып, ?нелээр чорукка кижизидер. Бо шулукту ооренип тургаш, уруглар хой-хой чылдарда херээжен чон эрге-шолээ чок, дарлал адаанга чурттап чораан деп билигни билип алырлар. Олар хувискаалдын ачызында чедип алган аас кежиктин амыдыралдын "эжиин" ажыткан деп билиндирер. Ынчалза-даа амыдырал чеже-даа берге болза. ие кижинин ажы-толге кызыгаар чок ынакшылы онзагай, ажы-толун амыдыралга ооредип, кижизидип чораанынын тускай демдектерин уругларга ооредир.Ол ышкаш С.Сарыг-оолдун "Херээжен" деп шулуунден шаанда ие кижинин чаш уругну кавайга одек-биле кургаглап. ошку чоогу-биле чымчактап чораанын тускайлап, уругларга тайылбыр ажылын чорудар. Уругларга "херээжен" деп состун канчаар тыптып келгенин таныштырар. Шулукту ооредип тургаш, Иван Салчактын "Ава" деп чуруу-биле ажылды чорудуп болур. С.Сарыг-оолдун "Херээжен" деп шулуун украин шулукчу Тарас Шевченконун "Душ" деп шулуу-биле деннелге аргазын кылырга, уругларга солун болгаш чогумчалыг деннелге билиглерни чедип алыр. Ийи шулукте чогаалчыларнын коргузуп турар уелери домейлешкек. Ынчангаш уруглар домейлешкек чуулдерин, тема, идеязын шын тып билип алырынга шинчилел ажылдарын уруглар боттары чорудуп болур. Кичээлдин туннелинде уруглар ие кижинин шаандагы болгаш амгы уеде амыдыралын эки билип алыр. Аваларнын овур-хевири кайы-даа уеде ажы-толунге ынакшылы кызыгаар чок эргим. чылыг, чымчак сеткилдиг. Оларны камгалаар, унелээр, кадагалаар ужурлуг бис деп чуулду билип алырлар.Темага хамаарыштыр улегер домактарны хойу-биле киирери кузенчиг.