КАЗАХСТАН, ПЕТРОПАВЛОВСК
СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ
Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно
Скидки до 50 % на комплекты
только до
Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой
Организационный момент
Проверка знаний
Объяснение материала
Закрепление изученного
Итоги урока
УСЕНОВА ГУЛЬЗИРА РАМАЗАНОВНА
УЧИТЕЛЬ ГЕОГРАФИИ
37 лет
294
134 363 
Местоположение
САБА?ТЫ? ТА?ЫРЫБЫ К?ЛІК ГЕОГРАФИЯСЫ
Категория:
География
20.04.2015 17:51
Саба?ты? та?ырыбы: К?лік ж?не байланыс географиясы.
Саба?ты? ма?саты: Білімділік: К?лік ж?не байланыс географиясы туралы білім
беру, к?лік т?рлері ж?не оларды? д?ние ж?зілік экономикалы?
байланыста?ы р?лі, жолаушы ж?не ж?к айналымыны? негізгі
к?рсеткіштері мен даму ерекшеліктері туралы т?сінік
?алыптастыру.
Дамытушылы?: Жа?а терминдерді есте са?тау, та?ырыпты?
Карталармен, сызба н?с?а, статистикалы? кестелермен ж?мыс
істеу икемділігін дамыту.
Т?рбиелік: елімізді? экономикасын арттыру?а деген к?з?арасты
т?рбиелеу. Е?бек?орлы??а ?мір жолдарына белгілі ма?сат?а ?ол
жеткізе білуге ?йрету.Экономикалы? экологиялы? т?рбие беру.
Саба?ты? типі: Жа?а білімді ме?герту.
Саба?ты? т?рі: Д?ст?рлі емес баспас?з – конференциялы? саба?.
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіру с?ра? – жауап, СТО ?дістері элементтерін ?олдану.
Саба?ты? к?рнекілігі: Интерактивті та?та, слайдтар, Д?ние ж?зіні? саяси картасы
к?лік картасы.
Саба?ты? барысы: I.?йымдастыру б?лімі.
Сыныпты саба??а дайындау.
О?ушыларды? ойын, пікірін жалпы саба??а ?атысын ба?алап отыратын эксперт о?ушыны сайлап алу. ( о?ушылар ?сынысы).
2.?й тапсырмасын с?рау.
1 кезе?. «Географиялы? диктант».
1.Д?ниеж?зіндегі ірі ?ара мал басы саны – 1,3 млрд.
2.Д?ниеж?зіндегі етті к?п ?ндіретін ал?аш?ы 5 ел -А?Ш,?ытай,Бразилия,Аргентина,
Ресей
3.Цеце шыбыны тарататын ірі ?ара ауруы - ?й?ы
4.Д?ниеж?зіндегі ?ойы к?п ел – Аустралия.
5.Д?ниеж?зіндегі ?ой басы саны - 1,2 млрд.
6.?ой ?сіруден жетекші 5 ел - Аустралия, ?ытай, Жа?а Зеландия, Уругвай, Ресей.
7 Д?ниеж?зіндегі ауланатын балы? м?лшерін жан басына ша??анда–7 тоннадан асатын
ел – Исландия.
8.??сты? саны жа?ынан жетекші 3 ел – ?ытай, А?Ш, Ресей.
9.Ауыл шаруашылы? ?німдерін ?ндірудегі жетекші елдер – ?ытай, А?Ш, Жапония
Аустралия.
10.Бразилия ?андай ?сімдік ?сіруден ж?не оны экспорт?а шы?арудан 1 орын алады
– Кофе.
3кезе?. Жа?а саба?.
Та?ырыбы; К?лік ж?не байланыс географиясы.
Ма?сатымен таныстыру: К?лік ж?не байланыс кешендеріні? ??рамдас б?ліктерін,
д?ниеж?зілік даму де?гейіне то?таламыз.
Б?гінгі саба?ымыз баспас?з - конференция т?рінде ?теді.
Ж?ргізуші: ??рметті ?она?тар, ?стаздар бізді? саба??а ?ош келді?іздер.Бізді? саба?ымыз?а к?лік ж?не коммуникация минисртлігінен бір топ ?алымдар ?она??а келді ж?не ауданды? «жа?а ?мір» газетіні? тілшілері ?атысып отыр. Ал енді с?з кезегін тілшілер мен мамандар?а берейік.
Тілші: 1 сауал: К?лік ж?не байланыс министрі .................. мырза, сізге. Жалпы к?лік ж?не байланыс ж?йесі дегенді ?алай? Т?сіндіріп бері?із.
Слайд бойынша;
Жауап:1. К?лік ж?не байланыс ж?йесі Халы? пен ?ндірісте ?ызмет к?рсететін кешенге жатады. Соны? ішінде к?лік пен байланыс ж?йісі коммуникациялы? ж?йеге жатады.К?лік 4 ??рамдас б?ліктен т?рады.
- К?лік ??ралдары : автомобиль, кемелер, ?ша?тар.
- Жолдар: автомобиль жолы, темір жол, ??бырлар, ?уе жолы, те?із жолдары.
- ?йымдар: авиациялы?, те?іздік, темір жол компаниялары.
- тиеу т?сіріу пункттері: те?із ж?не ?уе порттары, темір жол станциялары
К?лік ж?йесі
Тілші: Мені? с?ра?ым автомобиль к?лігі маманына.Автомобиль к?лігіні? Д?ние ж?зі ж?не ?аза?станда?ы дамуына то?талса?ыз.
Маманны? пікірі:
|
Тілші : темір жол к?лігі маманына с?ра?ым.
«Темір жол ж?йесі д?ниеж?зінде ж?не ?аза?станда ?алай дамы?ан» ?
Тілші: келесі с?ра?ымыз ??быр к?лігі маманына.
С?ра?: Дж ??быр к?лігі ?алай дамы?ан?
Маман: ??рлы? жолдары к?лігіні? арнайы мамандан?ан т?рлері ??быр ж?не электронды к?ліктер. Оларды кез – келген ба?ытта ж?ргізуге болады.?рі темір жолдан ?ыс?а ж?не е? арзан к?лік.
 |
?аза?станда ??быр ж?йесі е? жа?сы дамы?ан айма? батыс; одан м?най мен газды? ?уатты а?ындары таралады ?аза?станда е? ал?аш салын?ан м?най ??быры 60 км. Доссор – Ракуша.
Е? ал?аш ?зынды?ы 720 км ² магистралды м?най ??быры 1936 жылы Атырау мен Ресейді? Ор ?аласында?ы м?най ?ндіру зауыты арасында салынды.
Ма??ыстау м?найын тасымалдау ?шін ?зен – Жетібай –А?тау, ?зен – А?тау – Самара.
Ресейді? Туймазы- Иркутск м?най ??бырынан Омбы - Павлодар – Шымкент – Чарджоу.
Келешекте ?аза?станнан 5 ба?ытта м?най ??бырын тарту жоспарлануда.
- Атырау облсында?ы Те?із кен орнынан Ресейді? ?ара те?із жа?алауында?ы Новороссийск портына дейін ?зынды?ы 1000 жарым км ?уаты жылына 75 млн тонна м?най тасымалдайды.
- Те?із – Баку – Супса – Джейхан ??быр жолы Каспий те?ізі ар?ылы ?аза?стан м?найын халы?аралы? сауда?а шы?ару м?мкіндігі.
- Иран мемлекеті ар?ылы ?тіп Парсы шы?ана?ы жа?алауын баратын Те?із – Харг ??быр жолы.
- Батыс ?аза?стан – ?ытай – Тыны? м??иты жа?алауы ??быр жолы Атасу – Алашанькоу.
- Батыс ?аза?стан – ??мк?л м?най ??быры.
Тілші: Мені? с?ра?ым Те?із к?лігі маманына сауал.Дж те?із к?лігіні? даму д?режесі ?андай? Те?із к?лігі б?кіл халы?аралы? сауданы? 5,4-ін ??райды. Те?із порттарыны? жалпы саны 2,5 мы?. Е? ірі порт – Роттердам.
Кеме ?атынасы мен ж?к тасымалдауда:
1- орынды Атлант м?хиты,
2- орынды Тыны? м?хиты,
3- орынды ?нді м?хиты алады.
|
Ла Манш б??азы ар?ылы т?улігіне 500 кеме ?теді.
Зонд б??азы ар?ылы-175
Гибралтар б??азы ар?ылы 140 кеме ?теді.
Тілші:сауалымды ?зен-к?л к?лігі маманына ?оямын.
Сауал:Дж ж?не ?аза?станда?ы ?зен-к?л к?лігі калай дамы?ан?
Маман:?зен – к?л к?лігі жекелеген елдерді? ж?к тасымалыны? бір б?лігін камтиды.
Ірі халы?аралы? ?зен жолдары Рейн,Дунай,Эльба,Одер,?улие Лаврентий,Парана ж?не ?лы к?лдер.Рейн ?зені ар?ылы жылына 250 – 300 млн тонна ж?к тасмалданады.
|
|||
 |
Тілші : мені? с?ра?ым ?уе к?лігі маманына. ?аза?станда ж?не д?ниеж?зінде ?уе к?лігі ?алай дамы?ан?
|
Маман: ?уе к?лігі е? жас, е? ?ымбат к?лік.
Тілші.Мені? с?ра?ым Байланыс ж?йесі маманына. ?аза?станда ж?не Д?ниеж?зінде байланыс ж?йесіні? ?ызметі ?андай?
Маман : Байланыс ??ралдары ?азіргі кездегі е? басты ?ажеттілікті? бірі.
Екі жа?ты ?ызмет ат?арады:
1.Экономикалы?.
2.?леуметтік.
Д?ние ж?зіндегі халы?ты? те? жартысы телефон дегенді білмейді.
4 кезе?. Ма?ынаны ашу. Білімді ме?гертуге арнал?ан тапсырмалар.
Картамен ж?мыс.
1. К?лік кешеніні? негізгі ж?к тасымалдау ба?ыттарын картадан табу.
2. Карта бойынша ірі те?із проттарын аны?тау.
3. Ірі те?із каналдары мен б??аздарды к?рсетіп оларды? ж?к тасымалдауда?ы ма?ызын сипаттау.
5 кезе? . Географиялы? есеп.
1.екі автомобильге бірдей м?лшерде 5 тонна ж?к тиелді. Біріншісі 10 км ?ашы?ты??а, екіншісі 100 км – ге тасып апарды, оларды? ?айсысы к?п ж?мыс ат?арды?
Шешуі: Ж?к айналымы дегеніміз уа?ыт бірлігі ішінде белгілі ?ашы?ты??а тасымалдан?ан ж?к м?лшері.
1.автомобиль: 5 тонна* 10 км = 50 тонна км.
2.автомобиль: 5 тонна * 100 км = 500 тонна км.
Жауабы: 2-ші автомобиль к?п ж?мыс ат?арды.
6 кезе?. Ой – тол?аныс.
Биыл?ы 2012 жыл?ы Елбасы жолдауында инфра??рылымды дамыту ?шін ?андай ма?ызды істер жоспарлануда.
Жауап: Батыс – Еуропа – Батыс – ?ытай халы?аралы? автомобиль д?лізіні? ?аза?станда? учаскесіні? ??рылысын аны?тау.
2.1200 ша?ырым?а созылатын Жез?аз?ан - Бейнеу ж?не Ар?алы? – Ш?барк?л екі темір жол желісі ??рлысына кірісуді? ма?ызы ?лкен. Б?л жобалар Жез?аз?ан – Ар?алы? ??іріні? дамуына ?уатты серпім беретін болады.
7 кезе?. «Пікір талас».
«К?лік кешеніні? пайдасы мен зияны». О?ушыларды? ой – пікірі.
8 кезе?. Білімді бекіту с?ра?тары:
1. К?лікті? е? жылдам т?рі - ?ша?
2. Таситын ж?к к?лемі жа?ынан ірі к?лік - Те?із
3. Е? ?ымбат к?лік - ?ша?
4. Таситын жолаушылар саны жа?ынан ірі к?лік - Автомобиль
5. Ж?к айналымы бойынша ірі к?лік – Те?із.
6. Экологиялы? лас к?лік - Автомобиль.
7. Е? арзан к?лік - ??быр.
8. ?а?падан ?а?па?а жеткізетін к?лік – Автомобиль.
9. Бас?а к?лік т?рлеріне ??самайтын к?лік – Электронды.
8 Кезе?. Саба?ты ?орыту.
- Кезе?. Білімді ба?алау.
- Кезе?. ?йге тапсырма.40 кескін карта?а к?лік кешенін т?сіру.
Просмотр содержимого документа
«САБА?ТЫ? ТА?ЫРЫБЫ К?ЛІК ГЕОГРАФИЯСЫ»
Сабақтың тақырыбы: Көлік және байланыс географиясы.
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Көлік және байланыс географиясы туралы білім
беру, көлік түрлері және олардың дүние жүзілік экономикалық
байланыстағы рөлі, жолаушы және жүк айналымының негізгі
көрсеткіштері мен даму ерекшеліктері туралы түсінік
қалыптастыру.
Дамытушылық: Жаңа терминдерді есте сақтау, тақырыптық
Карталармен, сызба нұсқа, статистикалық кестелермен жұмыс
істеу икемділігін дамыту.
Тәрбиелік: еліміздің экономикасын арттыруға деген көзқарасты
тәрбиелеу. Еңбекқорлыққа өмір жолдарына белгілі мақсатқа қол
жеткізе білуге үйрету.Экономикалық экологиялық тәрбие беру.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес баспасөз – конференциялық сабақ.
Сабақтың әдісі: Түсіндіру сұрақ – жауап, СТО әдістері элементтерін қолдану.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайдтар, Дүние жүзінің саяси картасы
көлік картасы.
Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру бөлімі.
Сыныпты сабаққа дайындау.
Оқушылардың ойын, пікірін жалпы сабаққа қатысын бағалап отыратын эксперт оқушыны сайлап алу. ( оқушылар ұсынысы).
2.Үй тапсырмасын сұрау.
1 кезең. «Географиялық диктант».
1.Дүниежүзіндегі ірі қара мал басы саны – 1,3 млрд.
2.Дүниежүзіндегі етті көп өндіретін алғашқы 5 ел -АҚШ,Қытай,Бразилия,Аргентина,
Ресей
3.Цеце шыбыны тарататын ірі қара ауруы - ұйқы
4.Дүниежүзіндегі қойы көп ел – Аустралия.
5.Дүниежүзіндегі қой басы саны - 1,2 млрд.
6.Қой өсіруден жетекші 5 ел - Аустралия, Қытай, Жаңа Зеландия, Уругвай, Ресей.
7 Дүниежүзіндегі ауланатын балық мөлшерін жан басына шаққанда–7 тоннадан асатын
ел – Исландия.
8.Құстың саны жағынан жетекші 3 ел – Қытай, АҚШ, Ресей.
9.Ауыл шаруашылық өнімдерін өндірудегі жетекші елдер – Қытай, АҚШ, Жапония
Аустралия.
10.Бразилия қандай өсімдік өсіруден және оны экспортқа шығарудан 1 орын алады
– Кофе.
3кезең. Жаңа сабақ.
Тақырыбы; Көлік және байланыс географиясы.
Мақсатымен таныстыру: Көлік және байланыс кешендерінің құрамдас бөліктерін,
дүниежүзілік даму деңгейіне тоқталамыз.
Бүгінгі сабағымыз баспасөз - конференция түрінде өтеді.
Жүргізуші: Құрметті қонақтар, ұстаздар біздің сабаққа қош келдіңіздер.Біздің сабағымызға көлік және коммуникация минисртлігінен бір топ ғалымдар қонаққа келді және аудандық «жаңа өмір» газетінің тілшілері қатысып отыр. Ал енді сөз кезегін тілшілер мен мамандарға берейік.
Тілші: 1 сауал: Көлік және байланыс министрі .................. мырза, сізге. Жалпы көлік және байланыс жүйесі дегенді қалай? Түсіндіріп беріңіз.
Слайд бойынша;
Жауап:1. Көлік және байланыс жүйесі Халық пен өндірісте қызмет көрсететін кешенге жатады. Соның ішінде көлік пен байланыс жүйісі коммуникациялық жүйеге жатады.Көлік 4 құрамдас бөліктен тұрады.
Көлік құралдары : автомобиль, кемелер, ұшақтар.
Жолдар: автомобиль жолы, темір жол, құбырлар, әуе жолы, теңіз жолдары.
Ұйымдар: авиациялық, теңіздік, темір жол компаниялары.
тиеу түсіріу пункттері: теңіз және әуе порттары, темір жол станциялары
Көлік жүйесі
Тілші: Менің сұрағым автомобиль көлігі маманына.Автомобиль көлігінің Дүние жүзі және Қазақстандағы дамуына тоқталсаңыз.
Маманның пікірі:
Дүние жүзілік жалпы ұзындығы 25 млн км.
Тілші : темір жол көлігі маманына сұрағым.
«Темір жол жүйесі дүниежүзінде және Қазақстанда қалай дамыған» ?
Дүниежүзіндегі жалпы ұзындығы 1 млн 250 мың км
Тілші: келесі сұрағымыз құбыр көлігі маманына.
Сұрақ: Дж құбыр көлігі қалай дамыған?
Маман: Құрлық жолдары көлігінің арнайы маманданған түрлері құбыр және электронды көліктер. Оларды кез – келген бағытта жүргізуге болады.Әрі темір жолдан қысқа және ең арзан көлік.
Дүние жүзілік жалпы ұзындығы 4,5 – 5 мың км болатын құбырлар.Ресей, Канада, АҚШ.
Қазақстанда құбыр жүйесі ең жақсы дамыған аймақ батыс; одан мұнай мен газдың қуатты ағындары таралады Қазақстанда ең алғаш салынған мұнай құбыры 60 км. Доссор – Ракуша.
Ең алғаш ұзындығы 720 км ² магистралды мұнай құбыры 1936 жылы Атырау мен Ресейдің Ор қаласындағы мұнай өндіру зауыты арасында салынды.
Маңғыстау мұнайын тасымалдау үшін Өзен – Жетібай –Ақтау, Өзен – Ақтау – Самара.
Ресейдің Туймазы- Иркутск мұнай құбырынан Омбы - Павлодар – Шымкент – Чарджоу.
Келешекте Қазақстаннан 5 бағытта мұнай құбырын тарту жоспарлануда.
Атырау облсындағы Теңіз кен орнынан Ресейдің Қара теңіз жағалауындағы Новороссийск портына дейін ұзындығы 1000 жарым км қуаты жылына 75 млн тонна мұнай тасымалдайды.
Теңіз – Баку – Супса – Джейхан құбыр жолы Каспий теңізі арқылы Қазақстан мұнайын халықаралық саудаға шығару мүмкіндігі.
Иран мемлекеті арқылы өтіп Парсы шығанағы жағалауын баратын Теңіз – Харг құбыр жолы.
Батыс Қазақстан – Қытай – Тынық мұқиты жағалауы құбыр жолы Атасу – Алашанькоу.
Батыс Қазақстан – Құмкөл мұнай құбыры.
Тілші: Менің сұрағым Теңіз көлігі маманына сауал.Дж теңіз көлігінің даму дәрежесі қандай? Теңіз көлігі бүкіл халықаралық сауданың 5,4-ін құрайды. Теңіз порттарының жалпы саны 2,5 мың. Ең ірі порт – Роттердам.
Кеме қатынасы мен жүк тасымалдауда:
1- орынды Атлант мұхиты,
2- орынды Тынық мұхиты,
3- орынды Үнді мұхиты алады.
Жетекші елдер: Панама, Либерия, Грекия, Кипр.
Ла Манш бұғазы арқылы тәулігіне 500 кеме өтеді.
Зонд бұғазы арқылы-175
Гибралтар бұғазы арқылы 140 кеме өтеді.
Тілші:сауалымды өзен-көл көлігі маманына қоямын.
Сауал:Дж және Қазақстандағы өзен-көл көлігі калай дамыған?
Маман:өзен – көл көлігі жекелеген елдердің жүк тасымалының бір бөлігін камтиды.
Ірі халықаралық өзен жолдары Рейн,Дунай,Эльба,Одер,Әулие Лаврентий,Парана және Ұлы көлдер.Рейн өзені арқылы жылына 250 – 300 млн тонна жүк тасмалданады.
Қазақстандағы өзен көлігі Ертіс өзенінде жылына 36 мың адам
Тілші : менің сұрағым Әуе көлігі маманына. Қазақстанда және дүниежүзінде әуе көлігі қалай дамыған?
М
Ең күшті дамыған ел -АҚШ
аман: Әуе көлігі ең жас, ең қымбат көлік.
Тілші.Менің сұрағым Байланыс жүйесі маманына. Қазақстанда және Дүниежүзінде байланыс жүйесінің қызметі қандай?
Маман : Байланыс құралдары қазіргі кездегі ең басты қажеттіліктің бірі.
Екі жақты қызмет атқарады:
1.Экономикалық.
2.Әлеуметтік.
Дүние жүзіндегі халықтың тең жартысы телефон дегенді білмейді.
1-орын -АҚШ Байланыс жүйесінің 2/5, жаңа байланыс жүйесінің 9/10.
4 кезең. Мағынаны ашу. Білімді меңгертуге арналған тапсырмалар.
Картамен жұмыс.
1. Көлік кешенінің негізгі жүк тасымалдау бағыттарын картадан табу.
2. Карта бойынша ірі теңіз проттарын анықтау.
3. Ірі теңіз каналдары мен бұғаздарды көрсетіп олардың жүк тасымалдаудағы маңызын сипаттау.
5 кезең . Географиялық есеп.
1.екі автомобильге бірдей мөлшерде 5 тонна жүк тиелді. Біріншісі 10 км қашықтыққа, екіншісі 100 км – ге тасып апарды, олардың қайсысы көп жұмыс атқарды?
Шешуі: Жүк айналымы дегеніміз уақыт бірлігі ішінде белгілі қашықтыққа тасымалданған жүк мөлшері.
1.автомобиль: 5 тонна* 10 км = 50 тонна км.
2.автомобиль: 5 тонна * 100 км = 500 тонна км.
Жауабы: 2-ші автомобиль көп жұмыс атқарды.
6 кезең. Ой – толғаныс.
Биылғы 2012 жылғы Елбасы жолдауында инфрақұрылымды дамыту үшін қандай маңызды істер жоспарлануда.
Жауап: Батыс – Еуропа – Батыс – Қытай халықаралық автомобиль дәлізінің қазақстандақ учаскесінің құрылысын анықтау.
2.1200 шақырымға созылатын Жезқазған - Бейнеу және Арқалық – Шұбаркөл екі темір жол желісі құрлысына кірісудің маңызы үлкен. Бұл жобалар Жезқазған – Арқалық өңірінің дамуына қуатты серпім беретін болады.
7 кезең. «Пікір талас».
«Көлік кешенінің пайдасы мен зияны». Оқушылардың ой – пікірі.
8 кезең. Білімді бекіту сұрақтары:
1. Көліктің ең жылдам түрі - Ұшақ
2. Таситын жүк көлемі жағынан ірі көлік - Теңіз
3. Ең қымбат көлік - Ұшақ
4. Таситын жолаушылар саны жағынан ірі көлік - Автомобиль
5. Жүк айналымы бойынша ірі көлік – Теңіз.
6. Экологиялық лас көлік - Автомобиль.
7. Ең арзан көлік - Құбыр.
8. Қақпадан қақпаға жеткізетін көлік – Автомобиль.
9. Басқа көлік түрлеріне ұқсамайтын көлік – Электронды.
8 Кезең. Сабақты қорыту.
Кезең. Білімді бағалау.
Кезең. Үйге тапсырма.40 кескін картаға көлік кешенін түсіру.
Вебинар для учителей
Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!
