Құзыреттілікке жеткізетін іс шараның мақсат-міндеттері: А) Ақпараттық құзыреттілік Ә) Коммуникативтік құзыреттілік Б) Проблеманы шешу құзыреттілік | Оқушылардың сөздік қорын молайту, тілін дамыту, ой-қиялын, шығармашылығын дамыту. «Дос» - деген сөздің мағынасын ашу, «Достық» туралы ұғымдарын кеңейту, зерделеу қабілетін дамыту, жолдастық, достық қатынастарды әділетті, ақыл – парасатпен адал болуға, шыншылдыққа, көпшілікке тәрбиелеу.
Адам қарым-қатынастағы достық ұғымы туралы түсінік беру; Оқушылардың арасында достық сезімдерін дамытуға ықпал ету; Оқушыларды сыйластыққа, әдептілікке, шынайылыққа, адалдыққа тәрбиелеу. Адам еңбегін бағалай білуге үйрету, оны құрметтеуге тәрбиелеу. |
І. Ұйымдастыру бөлімі I кезең. Шаттық шеңбері.
| - Балалар, бәріміз шаттық шеңберіне жиналайық. Енді бір-бірімізге бүгінгі күніміздің тамаша өтуіне арнап жақсы тілектер айтайық | Оқушыларр «Досыммен бірге » ойыны арқылы бір-біріне бүгінгі күннің көңілді өтуіне арналған тілектерін айтады.
| Шараның тақырыбымен, мақсатымен және қандай бөлімдерінен тұратынымен танысып, білімдерін кеңейтеді. шараны бастауға дайындығын білдіреді. Шаттық шеңдеріне барлық оқушылар белсене қатысты. |
II кезең. Әңгімелесу | -Балалар, « достық» деген сөзді қалай түсінесіңдер? - Достар қандай болу керек?
- « Жалған достық» деген сөзді қалай түсінесіңдер?
- Достары көп болу үшін адам қандай болу қажет?
| 1. Адамдар бір-біріне деген адал сенім, өзара тілеулес ортақ көзқарасы достыққа ұластырады. Достық дегеніміз адамдардың өзара жауапкершілігі, сыйластығы мен бір-біріне қамқорлығы. 2. Достық қарым-қатынас адамдарға өзара сенім жүктейді. Достар бір-біріне қуанышта да қиыншылықта да қамқор болады. Достық – сыйластықтың, мейірбандықтың мөлдір көзі.
| Әңгімелесу бөлімінде сұрақ-жауап түрінде өткізілді. Осындай сұрақтар арқалы оқушылар ұтымды жауап беру арқылы, ойларын ашық жеткізе біледі. |
III- кезең «Жағдаяттан сүрінбей өтейік» Ситуациялық сұрақтарға жауап беру. | Жағдаяттар: 1 – жағдаят. 1.Ақылбек пен Асылбек сегізінші сыныпта оқиды.Екеуі бала кезден дос.Ақылбексабақтан келген соң,түскі тамағын ішіп,үйдегі жұмыстарын бітіріп,ертеңгі сабағын оқып болған соң далаға ойнауға шықты.Футбол алаңына барса,Асылбек те ойнап жүр екен.Олар ұзақ футбол ойнап,үйге кеш қайтты.Асылбек: -Мен ертең сабаққа бармаймын,үй тапсырмасын орындамадым.Мені ағайға ауырып қалды дей салшы,-деп өз өтінішін Ақылбекке айтты....... Ақылбек егер адал дос болса,қандай жауап берер еді деп ойлайсыңдар? 2– жағдаят Тоғызыншы сынып оқушылары арасында өткізілетін “Өнерге қанат қаққандар” атты жарысқа достары Әлиханды ұсынып,үлкен сенім артты.Жарыс болатын күні Әлихан сабаққа келмей қалды.Олардың сыныптарынан жарысқа ешкім шық пады. 3 жағдаят Қаңтардың қара суығы.Мұхит екі шелекті қолына алып,өзеннен су алып,қорадағы қойларды суаруға бет алды.Шелегін суға толтырып,қораға кіре берісте Мұхиттың аяғы тайып,құлап түсті.Су үстіне төгілді.Орнынан әрең қозғалып,үйге кірді...... Мұхиттың тобығы шығып ауруханада көп жатты. | Оқушылар берілген тапсырмаларды орындап өтті Өздерінің шығармашылық қасиеттерін жетілдірді. | Жағдаятқа жауап беру топпен талдау Бұл кезеңде оқушылар кез келген жағдайда проблемалық жағдайлардан шыға білуді меңгереді. Түрлі жағдаяттық тапсырмаларды шешу арқылы оқу тәрбие үрдісіндегі мәселелерді өз бетімен шешуге үйренеді. |
IV-кезең Тапсырмалар орындау. | 1.Бағандағы сөздерден адал достыққа тән қасиеттерді тауып айтыңдар. Қуаныш . Күлкі Өзара сыйластық . Оқу Еңбек . Өзара көмек Шыншылдық . Сұлулық Сүйіспеншілік . Түсіністік Мейірімділік . Қамқорлық Кешірімділік . Адалдық Жауапкершілік . Әдептілік 2. «Адал дос» - ты топтастыру
|
Адалдық, мейірімділік, шыншылдық, сүйіспеншілік, қайырымдылық, төзімділік, шыдамдылық, рақымшыл, уәдесіне берік, өтірік айтпайтын,сатпайтын, қиналғанда қасыңнан табылатын. | Адал достың мағынасын терең түсінеді.Оның өзіне тән қасиеттерін ажыратуды үйренеді. Әроқушы өз жұмысын көрсету арқылы белсенділіктерін дамытады. |
V кезең. « Достық. Бірлік » үйін салу.
VI кезең. Тыныштық сәті.
VII кезең. Өміршеңдік ережесі ІІІ. Қорытынды. | Балалар, біздің адал достарымыз әлде де көп болу үшін, үлкен үй салуымыз керек. Сол үлкен үйді салу үшін мақал-мәтелдер, нақыл сөздер айтып көрейік.
-Балалар, орындарыңызға емін-еркін жайғаса отырыңыздар. Енді көзімізді жұмып, әркім өзінің досы, оның жалпы қасиеттері туралы ойлаймыз. (2-3 секунд) - Балалар, достарымызды ойлап болсақ, көзімізді ашайық. Параққа аты-жөнімізді жазып, ойлаған досымыздың есімін жазайық. Әр адамның ережесі – өз жүрек қалауымен жүру және батыл әрекет жасау. Сол сияқты иығыңды тіктеп, жарқын көңілмен іштей табысқа жетуге талаптанып, өміршеңдік ережелерін айтайық.
- Балалар, бәріміз бірігіп жақсы сөздерге толып жарқыраған, шуағы мейіріммен төгілген күн құрастырдық. Күн шуақтары бізге жылылық сыйлап тұр. Біз де сол сияқты достарымызға және өзімізге тек қана жақсылық сыйлайық.
| Мақал – мәтелдер. 1. Досы көпті жау алмайды,
2. Досың көзіңде болғанша, көңіліңде болсын»
3. Жүз теңгең болғанша, Жүз досың болсын.
4. Шын дос үшін қалайда, Тік қатерге басыңды. Айыра біл алайда, Досыңменен қасыңды.
5. Досы көппен сырлас. Досы жоқпен сыйлас.
6. Досың мың болса да – аз, Дұшпаның біреу болса да – көп.
7. Досыңмен дос болғанға шаттан Дұшпаныңмен дос болғаннан сақтан.
8. Ақылсыз достан, ақылды дұшпан артық.
9. Дос басқа қарайды, Дұшпан аяққа қарайды.
10. Өрге жүзген өнегелі ісіңмен, Адал дос тап, тең құрбыңның ішінен.
Нақыл сөздер. 1. Адамның мінез – құлқы мен ақылы жайында дұрыс пікірге келудің сенімді тәсілі – оны кітап пен дос таңдауына қарай бағалау. К. Гельвеций 2. Қызмет пен достық – екі параллель сызықтар: қосылмайды. 3. Нағыз достар болу үшін бір – біріне сенімді болу керек. 4. Ұсақ-түйек кемшіліктерді бір – біріне кешіре алатын адамдар ғана шынайы достық байланыста бола алады. 5. Нағыз дос қана өз достарының осалдықтарына төзе алады. 6. Қартайғанда достар саны көбеймейді, Жоғалғанның бәрі ол кезде қайта оралмайды.
7. Бір ғана жағдайда: мәселен досқа шындықты ашып айтып, сол арқылы оған өзінің адалдығын дәләлдеу жайында болып отырған кезде ғана – бізге достың намысына тиюден қорқатын ештеңе жоқ. 8. Достық ең алдымен шынайылық, жолдасының қателіктерін сынау керек. Достар жолдасы өзінің қатесін түзей алатын болу үшін бірінші болып қатаң сынау керек. 1. Жігер деген- мен 2. Күш деген- мен 3. Махаббат деген –мен 4. Кешірім деген – мен 5. Құдірет деген –мен 6. Жасөспірім деген – мен 7. Жастық шақ деген-мен 8. Денсаулық деген-мен 9. Адалдық деген-мен 10. Жарқындылық деген-мен 11. Бар ғажайып деген –мен.
ХОРМЕН: Бәрі маған байланысты, Бәрі менің қолымда.
Сабаққа қатысқан оқцшылар бүгінгі тәрбие сағатынан алған әсерлерімен бөліседі. | Оқушылар мақал-мәтелдер айту арқылы, ойларын жаттықтырды. Нақыл сөздерді ойларына тоқып, шебер сөйлеуге үйренеді. Бұл сайыста оқушылар өз ойын ерікті түрде қағазға жазып тапсырады. Оқушылардың жауапкершілігін арттыруға, өздігінен жұмыс жасауға септігін тигізеді. Оқушылардың өміршеңдік ережелерімен танысу арқылы, өздеріне деген сенімдерін молайта түседі. Сабаққа қатысқан оқушылар өз қабілеттері мен шеберліктерін көрсете білді. Сабаққа белсенді қатысқан оқушылар арнайы сыйлықтармен марапатталды. |