Сабактанын иштелмеси "Ырыс алды ынтымак"

Сабактын темасы: «Ырыс алды ынтымак» кыргыз эл жомогу

Сабактын усулу: Интерактивд\\ усул

Сабактын ыкмасы: мээге чабуул, топтордо иштъъ

Сабактын жабдылышы: Абышка жана тогуз уулдун с\рът\, табылгы, пазылдар, карточкалар, втман, маркер, с\ръттър

Сабактын ж\р\ш\: Уюштуруу

Класстын тазалыгына къё\л бъл\\. Окуучулардын катышуусун жоктоо. Алтын эрежени т\з\\. Баалоонун критерийлери менен тааныштыруу.

«5» -эгер, силер 5-8 табылгы топтосоёор

«4» -эгер. Силер 4-6 табылгы топтосоёор

«3» -эгер, силер 2-3 табылгы топтосоёор.

Саламатсыёарбы балдар.Партадагы т\ст\\ барактардын кыркындыларын алып ъз орундарыёарга отургула.

-Балдар т\ст\\ барактарды аркы бетинен каратып, пазылдарды бириктиргиле.

- Бизде кандай с\ръттър пайда болду балдар?

- Чон атанын, табылгынын, эшектин, дарбыздын жана балдардын с\ръттър\

- Азаматсыёар. Абышка жана канча бала бар экен.  Тогуз бала. Албетте, бул абышка жана анын тогуз уулу экен да балдар. Б\г\н биз силер менен «Ырыс алды ынтымак» деген жомок менен таанышып, ал жомоктун маанисин т\ш\нът экенбиз. Бул биздин сабактын негизги максаты. Максатыбыз ишке ашуу \ч\н биз абдан аракет жасашыбыз керек балдар. А силер канчалык къп табылгы топтосоёор, ошого жараша баа аласыёар.

                                     Мээге чабуул:

- Балдар «ынтымак», «биримдик»- деген създърд\ кандайча т\ш\нъс\ёър?

* Бири- бири менен урушпаган

* Ата – энесин сыйлаган

* Бир туугандарын сыйлаган

*Бири-бири т\ш\нъъ билген

*Бири- биринин оюн сыйлоо ж.б (окуучулардын ойлору эркин айтылып, ватманга жазылат)

- Балдар ынтымак жън\ндъ ыр билесиёерби?

Ынтымагы бар элдин,

Ырыскысы ашынат.

Ынтымагы жок элдин,

Тапканы бекер чачылат.

Ынтымактуу биригет,

Ынтымаксыз бъл\нът.

- Мына балдар биз бул асыл създър аркылуу ынтымактын к\ч\н дагы бир жолу билип алдык.

Азыр мен жомокту кичинекей бъл\мдъргъ бъл\п, темаларды коюп койдум.

1-бъл\м  Ынтымаксыз бир туугандар

2-бъл\м  Абышка къпкъ ойлонду

3-бъл\м Абышка балдарын ынтымакка чакырууга амал тапты

                                                    Мээге чабуул

- Балдар мен жомокту ушундай \ч кичинекей бъл\мгъ бъл\п койдум. Балдар кандай «Ынтымаксыз бир туугандар» деген бъл\мдъ эмне жън\ндъ айтылган деп ойлойсуёар?

Окуучулардын оюу:  бири –бири менен урушкан, тартипсиз, ата-энесин укпаган ж.б

Келгиле анда жомокту окуп къръл\. Билгиёер келип жатабы?

 - Илгери-илгери тогуз уулду бир абышка жашаптыр. Абышканын тогуз уулу абдан ынтымаксыз болуп,балдар  бири-биринин съз\н укпай, сыйлаганды да билишч\ эмес экен. аларды ар дайым башка биръълър уруп-сабап кетишч\ экен.

- Балдар тогуз бир тууган эмне \ч\н аларды сабап кетишти?

- Анткени алар бири-бирине жардам беришбейт, ынтымаксыз.

- А силер ага-ини, эже –карындаштарыёар менен ынтымактуу элесиёерби?

Азаматсыёар! 2-кичи бъл\мгъ ътъл\ балдар эмне болоору силерге кызык болуп жатабы?

Абышка къпкъ ойлонду. «Балдарымы канткенде ынтымакка чакыра алам» деп.  Балдарын кантип ынтымакка чакырса болот? Канткенде алар бири-бирин сыйлап ынтымактуу болушат? Силердин оюёар балдар.

-  Аларды урушат, аларга кеёеш берет ж.б (окуучулардын оюу кеёири айтылат)

- Силерге кызык болуп жатабы, балдар? Абышка кантип балдарын ынтымакка чакырары же алар ъм\р бою ынтымаксыз калышабы? Келгиле балдар кийинки бъл\мдън окуп къръл\. Абышка топ табылгы алып келип, уулдарын чакырат. Балдарым к\ч\ёърд\ сынайын. Бул тогуз табылгыны тобу менен сындыргылачы,-дейт. Боолонгон тогуз табылгыны эч кимиси сындыра албай коюшат.

- Балдар эмнеге сындыра албай коюшат? Силердин оюёар кандай?

(Окуучулардын ойлору айтылат)

- Ошондо абышка байланган табылгыны чечип, тогуз уулуна бирден берет.

- Эми сындыргылачы,- дейт. Бирден табылгыны уулдары дароо эле сындырып жиберишет. Анда атасы: - Силердин келечегиёерди ойлондум. Капа болдум. Ынтымагыёар жок болсо, душманыёар силерди жалгыз табылгыдай кылып сындырып коет. Ырыс алды ынтымак балдарым. Ынтымактуу болгула, -дейт.

Ушундан киийн тогуз уул ынтымактуу жашап, бири-бирин,ата-энесин сыйлап, «Жабыла кътъргън ж\к жеёил» -деп бири-бирине жардам берип, «Улууга урмат, кич\\гъ ызат» менен мамиле кылып, жеёилин жерден, орун колдон алып ынтымактуу жашап калышыптыр.

• Балдар, эмне \ч\н тогуз уул ынтымактуу жашап калышыптыр?
• Абышка кандай адам экен?
• Абышканын акылы силерге жактыбы?
• Ырыс алды ынтымак –деген макалдын маанисин т\ш\нд\ёърб\?

- Эми балдар эки топко бъл\нъб\з да, абышка жана анын уулдарын м\нъздъп кластер т\зъб\з.

Абышка                          боорукер

                                               Акылдуу

                            т\ш\н\кт\\

сабырдуу

                                            ынтымаксыз

Тогуз уул

                                         Мээримсиз

       Таш боор                     Акылсыз

Презентациялоого топ башчылары чыгып тобуёардын аткарган ишин айтып бергиле.

Бышыктоо: Азыр Абышкага жана тогуз уул деген създъргъ синквейин т\з\\ менен алган билимибизди жыйынтыктайбыз.

• Абышка
• Ак къё\л, сабырдуу
• Акыл айтат, с\йлъйт, жардам берет
• Абышка –акылман киши
• Карыя

• Тогуз уул
• Тартипсиз, акылсыз
• Урушат, мушташат, кыйкырышат
• Тогуз уул-ынтымаксыз балдар болгон.
• Тогуз бала

Баалоо:

Баалоонун китерийлери менен баалоо.

/йгъ тапшырма:

Жомоктун мазмунун айтып бересиёер жана ынтымак жън\ндъ макал-лакаптарды таап келесиёер. Саламатта баргыла!