"Шапшаң есептеу әдістері" презентация

Жоба тақырыбы: Шапшаң есептеу әдістері Жоба авторы: Берікқызы Саяжан, 4 сынып оқушы Бағыты: Экономикалық және әлеуметтік процестердің математикалық моделі Секция: Математика Жетекшісі: Аккозова Улжан Косбармаковна Математика және информатика пәні мұғалімі

Жобаның басты мақсаты:

• тез есептеу әдістерін үйрене отырып, есептеуді ойша шешіп, есеп нәтижесін табуды жылдамдату.
• математикалық қызығушылығын дамытып, өмірге деген ой толғанысын тудыру және білімін шыңдау.
• есепке деген құштарлығын оятып, математикалық және логикалық білімін арттыру

Менің жоба жұмысым мынандай бөлімдерден тұрады

• Натурал сандарды шапшаң қосу мен азайту әдістері.
• Бағандап шапшаң қосу әдісі
• Натурал сандарды шапшаң көбейту мен бөлу әдісі
• Көбейту кестесін жаттаудың оңай жолдары
• Қытай және Жапонның көбейту әдісі
• 1-лерден құралған сандарды квадраттау
• Санды 11-ге көбейту
• 1001 санының қасиеті
• 10101 санының қасиеті
• Менің жаңалығым.........

Натурал сандарды шапшаң қосу мен азайту әдістері.

• Егер бір қосылғышты бірнеше бірлікке арттырса, қосындыны сонша бірлікке кеміту керек.

Мысалы: 241 + 593 =241 + ( 593 + 7) – 7 = 241 + 600 – 7 = 841 – 7 = 834.

• Егер бір қосылғышты бірнеше бірлікке арттырса, екінші қосылғышты сонша бірлікке кеміту қосынды мәнін өзгертпейді .

Мысалы: 997 + 455 = (997+3) + (455-3) = 1000 +452 = 1452.

Натурал сандарды шапшаң қосу мен азайту әдістері.

Егер азайғышты бірнеше бірлікке арттырса, азайтқышты да сонша бірлікке арттыру айырма мәнін өзгертпейді.

Мысалы: 2454 – 1996=(2454+4)-(1996+4) = 2458-2000= 458

Егер екі санның қосындысынан сол сандардың айырмасын шегерсе, нәтижесінде екі еселенген кіші санның мәні шығады.

Мысалы: (77+15) – (77-15) = 30 = 2х 15

Егер екі санның қосындысына сол сандардың айырмасын қосса, нәтижесінде үлкен санның екі еселенген мәні шығады.

Мысалы: (54+16) + (54-16) = 2х54 = 108.

4. Көбейту кестесін жаттаудың оңай жолы.

  Математикаға кіріспе көбейту кестесін жаттаудан басталатыны баршаға аян. Оны жаттамаған оқушы математиканы оқып үйрене алмайды. Алайда, көбейту кестесін жаттаудың да оңай тәсілі бар.

• 5 санына көбейтудің ерекшеліктері:

• Көбейткіштің мәні тек қана 0-мен 5-ке аяқталады.
• Жұп санына көбейткенде: 5 • 2=10 жауабының ондығы сол көбейтіп тұрған жұп санынан 2-есе кем болады, ал екінші саны 0;

5 • 4 (4/2) = 20

5 • 6 (6/2) = 30

• 2-ге көбейткенде осы санды бір-біріне екі рет қосу дегені,

9*2 ол 9+9=18 дегеніміз;

• 9 санына байланысты көбейту кестесін оп-оңай жаттауға болады. 9-дың көбейту кестесіне қарасақ жауаптарының 1-ші саны ретімен 0-ден 9-ға дейінгі сандар, ал екінші сан, керісінше, 9-дан 0-ге дейінгі сандар:

9 • 1= 0 9

9 • 2= 1 8

9 • 3= 2 7

9 • 4= 3 6

9 • 5= 4 5

9 • 6= 5 4

9 • 7= 6 3

9 • 8= 7 2

9 • 9= 8 1

9 • 10= 9 0

Ескерту: бұл тәсіл тек 1-ден 10-ға дейігі сандар үшін ғана орындалады.

5 пен аяқталатын сандардың екінші дәрежесін есептеу

5 пен аяқталатын сандардың екінші дәрежесін есептеу үшін 25- ті соңына жазып, ондықты өзінен кейінгі санға көбейтіп шыққан нәтижені жазамыз.

• Қытай және

Жапонның көбейту әдісі

8. 1-лерден құралған сандарды квадраттау

11 2 =121

111 2 =12321

1111 2 =1234321

11111 2 =123454321

111111 2 =12345654321

9 . Санды 11-ге көбейту

11-ге көбейтілетін санның соңғы цифрын жазамыз. Тізбектей оңнан солға қарай цифрларының қосындысын табамыз, содан соң көбейтілетін санның бірінші цифрын жазамыз.

32×11=352

теңдігі көрсетілген.

• 1001 санының қасиеті

1001 санын үш орынды, екі орынды кез-келген санға көбейтсек, сол үш орынды, екі орынды санды екі рет қайталап жазғандай нәтиже береді.

Мысалы:

Бұл қарапайым былай есептеледі.

• 10101 санының қасиеті

10101 санын екі орынды кез- келген санға көбейтсек, сол екі орынды санды үш рет қайталап жазғандағы нәтижені береді.

Менің жаңалығым.........

12*11=132

12*12=144

12*13=156

………… ..

12*19=228

11*11= 121

11*12= 132

11*13=143

………… ..

11*19=209

13*11=143

13*12=156

13*13=169

………… ..

13*19=247

19*11=209

19*12=228

19*13=247

………… .

19*19=361

Мысалы:

• 11*13 = 1*3 =3 көбейтіндінің бірлігі, 13+1 = 14 бірліктің алдына жазамыз бұл ондық пен жүздік болады, сонда 143 шығады.
• 19*19 = 9*9 =81 бірлікке жазамызда 8-ді ойға қоямыз. 19+9 = 28 28+8 = 36 сонда 361 шығады.

Менің ұсынысым:

• Ментальды арифметика   сияқты оқушы ойын шектейтін курстарды емес осындай ғылыми, оқушы үшін пайдасы бар курстар ашылса немесе мектептерде осыған арнайы сағат бөлінесе
• Тез есептеу әдісін практикада қолдану маңыздылығын көрсетілсе.
• Бұл жоба арқылы әр оқырманның математикалық қызығушылығын дамытып, ой толғанысын тудыру және білімін шыңдай түсуге жағдай жасалса .