"Sport-Salomatlik garovi"

NAMANGAN SHAHAR XALQ TA`LIMI MUASSASALARI FAOLIYATINI METODIK TA`MINLASH VA TASHKIL ETISH BO`LIMI

NAMANGAN SHAHRIDAGI 34-UMUMIY O`RTA TA`LIM MAKTABI

O`zbek tili fani o`qituvchisi Dilfuza Go`yibovaning 6-sinf uchun “Sport – salomatlik garovi” mavzusidagi bir soatlik ochiq dars mashg`uloti ishlanmasi

Sinf 6- sіnf

Fannіng nomi о`zbek tіlі

Darsning mavzusi: Sport – salomatlik garovi

Darsnіng maqsadi:

a) ta`limiy maqsad — o’quvchilarga daraja-miqdor ravishlarining qo`llanishini o`rgatish;

b) tarbiyaviy maqsad - о`quvchіlarga axloqiy va nafosat tarbiyasi berish; sportning foydali jihatlarini tushuntirish. Ularni sportga qiziqtirsh.

d) rivojlantiruvchi maqsad — о`quvchіlarnіng mustaqil ishlash ko`nikmalrіnі rіvojlantіrіsh. Yozma va og`zaki savodxonligini oshirish.

Dars turi: yangi bilim beruvchi dars.

Darsda foydalaniladigan metodlar: suhbat, savol-javob, amaliy metodlar, “Sirli sandiq”, “Talaffuzdan adashmang”, “Kim bilimdon?” metodlari, “Nafas gimnastikasi” mashqi, .

Darsda foydalaniladigan jihozlar: 6-sinf darslіgi, sportchilarning rasmlari, tarqatmalar, kompyuter, videoproektor va slaydlar, koptoklar.

Darsning borishi:

1. Tashkiliy qism.

a) salomlashіsh;

O`qituvchi: Assalomu alaykum, azizi o`quvchilar, kelajagimiz poydevori bo`lgan yoshlar. Darsimga xush kelibsiz! Marhamat, o`tiring.

b) davomatnі anіqlash;

O`qituvchi: Qani, bugun kim navbatchi?

Davomatni ayting-chi.. (navbatchi axboroti)

Navbatchi o`quvchi: bugun darsda hamma ishtirok etyapti.

O`qituvchi: Rahmat, o`tiring.

d) ma’navіyat daqіqalarі:

O`qituvchi: Hurmatli o`quvchilar, biz ona va vatan so`zlarini ne–ne so`zlarga qo`shib aytamiz: Vatan tuprog`i, Vatan tuyg`usi, ona-Vatan, ona tili. Bu ikki so`zni ayro tasavvur etib bo`lmaydi. Jamiki ezgu fazilatlar inson qalbiga avvalo, ona allasi, ona tilining betakror jozibasi bilan singadi. Shunday ekan, keling, fanimizga bo`lgan hurmatimizni ona tili va Vatan haqidagi she`rlar, maqollar, hikmatli so`zlarni aytish bilan izhor etsak. 1-slayd (qoidalar eslatiladi)

O`qituvchi:

Оna tilim – bag`ri keng tilim

Ajdоdlardan qоlgan merоsim.

Kelajakka umidim, sоzim

Jaranglatgan sho`xchang оvоzim.

O`zbek tilim – sen iftixоrim,

Jahоn uzra tanitgan qadrim.

Bоbоlarim so`zlagan tilim,

Sen dardkashim, ham mehribоnim (M.Mirzarahimova).

Qani o`quvchilar, davom ettiramiz. Marhamat

O`quvchilar:

1. Til – millatning k`ozgusi.

2. Kishining zeb-u ziynati uning tilidadir.

3. Til – millat ruhi

4. Sen muqaddas tuproqda Vatan qurgan o`zbeksan,

Ona yer ko`z qorasiday asrab yurgan o`zbeksan,

Vujudingda fidoiylik, cho`pon bobong Shiroqdek,

Qadim nasling turklar begi, ko`pni ko`rgan o`zbeksan.

O`qituvchi: Qish faslining muhim sanalarini ayting.

Javoblar: 8-dekabr – O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi tasdiqlangan kun, 1-yanvar – Yangi yil bayrami,14-yanvar – Vatan himoyachilari kuni, 9-fevral – Alisher Navoiy, 14-fevral – Zahiriddin Muhammad Bobur tavallud topgan kun, 26-fevral – Xalqaro ona tili kuni.

O`qituvchi: Inson ona tili vositasida borliqni, dunyoni, qolaversa, o`zini, o`zligini anglaydi. Tilining qudrati, buyukligi, sehr-u jozibasi, boyligi tarannum etilgan asarlar talaygina ularni o`qish va uqish uchun biz, albatta o`zbek tilimizni yaxshi bilishimiz, buning uchun esa “a`lo” va “yaxshi” baholarga o`qishimiz kerak.

O`quvchilar, biz o`tgan darsimizda sonlarning ifodalanishi bo`yicha mustahkamlash darsini o`tganmiz. Uyga berilgan vazifa “Bizning oila” mavzusida sonlar qatnshgan matn tuzish topshirig`i edi. Menimcha, barchangiz bu topshiriqni a`lo darajada bajargan bo`lsangiz kerak. Qani, uyga berilgan vazifani kimlar bajardi? (vazifa bajargan o`quvchilar qo`l ko`taradi). Barakalla, ota-onangizga rahmat ,yashang.

II. Оtilgan mavzuni takrorlash (mustahkamlash).

Uy vazifasi - matn o`qib eshittiriladi.

1-o`quvchi: Bizning oila katta. Bobom, buvim, dadam, oyim, men va ikki singlim ahil yashaymiz. Bobom 70, buvum esa 65 yoshdalar. Hozir ular nafaqada. Bizga badiiy kitoblar o`qib berishadi. Dadam 1-kasalxonada vrach, oyim 5-maktabda o`qituvchi bo`lib ishlaydi. Men 58-DIUMda 6-sinf o`quvchisiman. Singlim 2-sinfda o`qiydi.

Kechki ovqatdan so`ng biz madaniy dam olamiz.

(2-3 nafar o`quvchi o`qib beradi).

O`qituvchi: O`quvchilar, biz Siz bilan o`zbek tilida sonlarning yasalashini o`rgangan edik. Qani, o`tgan mavzu bo`yicha olgan bilimlarimizni sinab olaylik-chi, buning uchun Sizga “qorparcha”lari beraman. 1-daqiqadan so`ng Siz olgan sonlar ishtirokida so`z birikmalari tuzing (O`quvchilarga sonlar yozilgan tarqatmalar beriladi). Unda ifodalangan sonlar bo`lib, o`quvchilar so`z birikmalari tuzadilar.

Javoblar: o`nta daftar, 5-uy, o`ninchi qator, beshtacha kitob.

O`quvchilarning javoblari yozilgan “qorparcha”lari oldindan tayyorlangan oq qog`ozga yopshtiriladi.

O`quvchilarga berilgan uy vazifasi tekshirilgach, mavzu umumlashtiriladi.

Faol ishtirok etgan o`quvchilar rag`batlantirilib, yangi mavzu e`lon qilinadi.

Buning uchun videoproektor orqali sport turlarining rasmi ko`rsatiladi.

III. Yangi mavzuni tushuntirish.

O`quvchilar yangi mavzu sport haqida ekanligini aytgach, ularning fikrlari umumlashtiriladi va darslikdagi 1-topshiriq bajariladi.

2-slayd

O`quvchilar: basketbol, kurash, tennis, karate, futbol, dzyu-do, gandbol va h.

1-topshiriq. Berilgan tayanch so`zlar ishtirokida gaplar tuzing.

3-slayd

2-topshiriq ham og`zaki bajariladi. Undagi juda, batafsil so`zlari tushuntrib beriladi. So`ng 1-mashq bajariladi

4-slayd

Matndagi lug`at so`zlar bilan ishlangach, O`zbekistondagi “Umid nihollari”, “Barkamol avlod”, “Universiada” sport musobaqalari haqida ma`lumot beriladi. Masalan, 2012-yilda “Umid nihollari” sport musobaqalari Navoiy shahrida o`tkazilgan. Unda umumjamoa hisobida Toshkent shahri 1-o`rinni, Navoiy viloyati 2-o`rinni, Samarqand viloyati esa 3-o`rinni egallagani, “Barkamol avlod” musobaqalari esa 2015-yilda Namangan shahrida o`tkazilgani aytib o`tiladi.

S`ong o`quvchilarga “Bilib oling” rukni ostidagi daraja-miqdor ravishlari va daraja-miqdor ifodalovchi so`zlar tushuntirib beriladi.

O`zbek tilida daraja-miqdorni bildirishda ko`p, kam, oz, ozgina, jindak hamda eng, nihoyatda, g`oyat, g`oyatda, beniyoha so`zlari ishlatiladi.

5-slayd

So`ng o`quvchilarning yozma savodxonligini oshirish maqsadida 2-mashq yozuv taxtasida bajartiriladi. Mashq topshirig`iga ko`ra berilgan gaplar daraja-miqdor ma`nosini bildiruvchi so`zlar bilan to`ldirilib ko`chiriladi.

6-slayd

3-mashq topshirig`iga ko`ra matn zanjir usulida o`quvchilar tomonidan o`qiladi. Unda salomatlikni tavsiflovchi so`zlar ajratiladi va lug`at so`zlar bilan ishlanadi.

7-slayd

8-slayd

Shu o`rinda “Nafas gimnastikasi” o`tkaziladi. Maqsad: o`quvchilardagi charchoqning oldini olish,darsga qiziqishni oshirish.

O`qituvchi: Nafas olish va chiqarishning muhim ahamiyatga ega. Nafas gimnastikasi orqali nafas yo`llarimiz bir maromda bo`lishini ta`minlaydi. U zahira imkoniyatlarimizni ko`taradi, immunitetni oshiradi, bosh miya bilan ichki a`zolar bog`liqligini mustahkamlaydi. Buning uchun burundan chuqur nafas olinadi va og`izdan chiqariladi(3 marta).

So`ng o`quvchilarga O`zbekistonlik mashhur sportchilardan kimlarni bilasiz? degan savol bilan murojaat qilinadi.

Javoblar:

1. Ravshan Ermatov

2. Muhammadqodir Abdullayev

3. Rustam Qosimjonov

4. Mirjalol Qosimov

5. Ruslan Chagayev

6. Iroda To`laganova

7. Sevara Qodirova va h.

Ekranda sportchilarning rasmlari ko`rsatiladi.

O`qituvchi: O`quvchilar, sportni tinchlik elchisi deyiladi, u insonni sog`lomlashtiradi. Shuning uchun biz ham sport bilan shug`ullanishimiz kerak. Qani, kimlar sport to`garaklariga qatnashadi?

O`quvchilar: karate, kurash, tennis, yengil atletika, gimnastika, futbol, voleybol, basketbol, shaxmat, ot sporti, boks va h.

O`qituvchi: O`quvchilar, Sizni qanday sportchi ekanligingizini “Talaffuzdan adashmang” mashqi orqali sinb ko`rmoqchiman. Qani, oramizda eng zukko o`quvchi kim ekan?

Buning uchun mavzumizga doir quyidagi tez aytishni aytib ko`rasiz.

Tolib to`pni topib tepdi,

G`olib to`pni tolib tepdi.

Eng ko`p aytgan o`quvchi rag`batlantiriladi.

O`qituvchi: Rahmat. Mana bu yil prezidentimiz tomonidan “Sog`lom ona va bola yili” deb e`lon qilindi. Demak, bu ham sizga bo`lgan yana bir e`tibor ekan. O`ylaymanki, orangizdan Vatanimizni dunyoga mashur qiladigan spotchilar yetishib chiqadi.

So`ng darslikdagi 4-mashq bajariladi. Faol o`quvchilarga rag`bat kartochkalari beriladi.

9-slayd

IY. Yangi mavzuni mustahkamlash. Yangi mavzuni mustahkamlashda “Sirli sandiq” usuli qo`llanadi. Tarqatmalarga daraja-miqdorni bildirgan so`zlar yozilib, o`quvchilar ular ishtirokida so`z birikmalari, iqtidorli o`quvchilar esa gap tuzadilar.

O`quvchilar: juda ko`p sovrinli o`rinlar, eng yirik sport musobaqalari, eng ko`p tarqalgan sport turi, nihoyatda chiniqtirish, juda keng tarzda, g`oyatda keng, juda tez chopadigan bola, juda chaqqon spotchi va h

Ertalab badantarbiya qilish insonni nihoyatda chiniqtiradi.

Y. О`quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etgan o`quvchilar “Kim bilimdon?” usuli asosida aniqlanib, baholanadi. Ularga rag`bat kartochkalari beriladi. Kundaliklariga e`lon qilingan bal qo`yiladi.

YI. Uyga vazifa. O`zingiz yoqtirgan sport turi haqida so`zlab bering.

10-slayd

Oqituvchi: O`quvchilar sportni bir ummon desak, bugun bu ummonning bir tomchisi haqida so‘z yuritdik. Darsimni yakunlar ekanman, barchangizga salomatlik tilayman. Ko`rishguncha, xayr.

11-slayd