СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до 23.07.2025

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

§19. Дене импульсі. §20. Импульстің сақталу заңы.

Категория: Физика

Нажмите, чтобы узнать подробности

Жаңа тақырыпты меңгеру.

      Дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамды- ғының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама дене импульсі деп аталады.

Просмотр содержимого документа
«§19. Дене импульсі. §20. Импульстің сақталу заңы.»

Сабақтың тақырыбы: §19. Дене импульсі. §20. Импульстің сақталу заңы.

Сабақтың тақырыбы:

§19. Дене импульсі. §20. Импульстің сақталу заңы.

Үй тапсырмасын тексеріп, қайталау: 1. Ньютонның бірінші заңы. 2. Ньютонның екінші заңы. 3. Ньютонның үшінші заңы. 4. Күш. 5. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. 6. Бірінші ғарыштық жылдамдық. 7. Дененің салмағы.

Үй тапсырмасын тексеріп, қайталау:

1. Ньютонның бірінші заңы.

2. Ньютонның екінші заңы.

3. Ньютонның үшінші заңы.

4. Күш.

5. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

6. Бірінші ғарыштық жылдамдық.

7. Дененің салмағы.

Жаңа материалды қабылдауға әзірлік. 1. Дене импульсі дегеніміз не? 2. Күш импульсі дегеніміз не? 3. Дене импульсінің өзгеруі қандай шамаға байланысты? 4. Тұйық жүйе деп қандай жүйені айтамыз? 5. Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңдар.

Жаңа материалды қабылдауға әзірлік.

1. Дене импульсі дегеніміз не?

2. Күш импульсі дегеніміз не?

3. Дене импульсінің өзгеруі қандай шамаға байланысты?

4. Тұйық жүйе деп қандай жүйені айтамыз?

5. Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңдар.

Жаңа тақырыпты меңгеру.  Дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамды- ғының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама дене импульсі деп аталады.

Жаңа тақырыпты меңгеру.

Дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамды- ғының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама дене импульсі деп аталады.

 СИ системасында дене импульсінің өлшем бірлігі:  p=кг·м/с

СИ системасында дене импульсінің өлшем бірлігі: p=кг·м/с

 Күш пен оның әрекет ету уақы- тының көбейтінді- сі күш импульсі деп аталады.

Күш пен оның әрекет ету уақы- тының көбейтінді- сі күш импульсі деп аталады.

 немесе  СИ системасында күш импульсінің өлшем бірлігі:

немесе

СИ системасында күш импульсінің өлшем бірлігі:

 Тұйық жүйе деп сыртқы күштер әрекет етпеген жағдайда жү- йеге енетін денелер бір-бірімен ішкі күштер арқылы ғана әрекетте- сетін жүйені айтады.

Тұйық жүйе деп сыртқы күштер әрекет етпеген жағдайда жү- йеге енетін денелер бір-бірімен ішкі күштер арқылы ғана әрекетте- сетін жүйені айтады.

 Импульстің сақталу заңы: тұйық жүйедегі өзара әре- кеттесетін денелер им- пульстерінің қосындысы өз- гермейді (сақталады):

Импульстің сақталу заңы: тұйық жүйедегі өзара әре- кеттесетін денелер им- пульстерінің қосындысы өз- гермейді (сақталады):

Жаңа сабақты бекіту. 1. Дене импульсі дегеніміз не? 2. Күш мипульсі дегеніміз не? 3.Дене импульсінің өзгеруі қандай шамаға байланысты? 4.Тұйық жүйе деп қандай жүйені айтамыз? 5. Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңдар.

Жаңа сабақты бекіту.

1. Дене импульсі дегеніміз не?

2. Күш мипульсі дегеніміз не?

3.Дене импульсінің өзгеруі қандай шамаға байланысты?

4.Тұйық жүйе деп қандай жүйені айтамыз?

5. Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңдар.

 Есептей білеміз бе?  1. Массасы 3 кг доңғалақ горизонталь бетпен сыр- ғанаусыз 5 м жылдамдық- пен домалап келеді. Доң- ғалақтың импульсін табы- ңыз.

Есептей білеміз бе?

1. Массасы 3 кг доңғалақ горизонталь бетпен сыр- ғанаусыз 5 м жылдамдық- пен домалап келеді. Доң- ғалақтың импульсін табы- ңыз.

2. Рельсті бойлай 6 м/с жыл- дамдықпен жүгіріп келе жат- қан массасы 60 кг адам рельсте тыныш тұрған 30 кг арбашаға секіріп мінді. Ар- башаның рельспенен қандай жылдамдықпен қозғала бас- тайтынын табыңыз.

2. Рельсті бойлай 6 м/с жыл- дамдықпен жүгіріп келе жат- қан массасы 60 кг адам рельсте тыныш тұрған 30 кг арбашаға секіріп мінді. Ар- башаның рельспенен қандай жылдамдықпен қозғала бас- тайтынын табыңыз.

3. Зарядымен қоса есеп- тегенде массасы 300 г бо- латын кішкене зымыран вер- тикаль жоғары қарай 140 м биіктікке көтерілді. Заряд лезде жанады деп есептеп, зымыраннан бөлініп шыға- тын газ жылдамдыған есеп- теңдер. Зарядтың массасы 50 г.

3. Зарядымен қоса есеп- тегенде массасы 300 г бо- латын кішкене зымыран вер- тикаль жоғары қарай 140 м биіктікке көтерілді. Заряд лезде жанады деп есептеп, зымыраннан бөлініп шыға- тын газ жылдамдыған есеп- теңдер. Зарядтың массасы 50 г.

 Сабақты қорытындылау 1. Механикада қарастырылатын қай векторлық шаманың  сақталу қасиеті бар?  а) күш в) импульс  с) жылдамдық д) үдеу 2. Дене импульсінің анықтамасына қай өрнек сәйкес  келеді?  а) а = F/m в) F·t  с) p = m·V д) mV 2 /2

Сабақты қорытындылау

1. Механикада қарастырылатын қай векторлық шаманың

сақталу қасиеті бар?

а) күш в) импульс

с) жылдамдық д) үдеу

2. Дене импульсінің анықтамасына қай өрнек сәйкес

келеді?

а) а = F/m в) F·t

с) p = m·V д) mV 2 /2

3. Массасы 2 кг дене 3 м/с жылдамдықпен қозғалып келеді. Дененің импульсі неге тең? а) 3кг∙м/с в) 9 кг∙м/с с) 6 кг∙м/с д) 18 кг∙м/с 4. Механикалық жүйе тұйық болса қай тұжырым дұрыс? а) Жүйедегі барлық денелердің импульсі өзгеріссіз болады в) Жүйедегі барлық денелердің импульсі азаяды с) Жүйе импульстерінің қосындысы нөлге тең д) Жүйе импульстерінің қосындысы тұрақты болады

3. Массасы 2 кг дене 3 м/с жылдамдықпен қозғалып келеді. Дененің импульсі неге тең?

а) 3кг∙м/с в) 9 кг∙м/с

с) 6 кг∙м/с д) 18 кг∙м/с

4. Механикалық жүйе тұйық болса қай тұжырым дұрыс?

а) Жүйедегі барлық денелердің импульсі өзгеріссіз болады

в) Жүйедегі барлық денелердің импульсі азаяды

с) Жүйе импульстерінің қосындысы нөлге тең

д) Жүйе импульстерінің қосындысы тұрақты болады

5. Импульстің сақталу заңы қандай жағдайда орындалады? а) Әсерлесетін денелер соқтығысқан жағдайда в) Жарық жылдамдығы мен салыстырғанда аз жылдамдықпен қозғағанда с) Тұйық жүйелерде д) Тұйықталмаған жүйелерде 6. Күш импульсінің өрнегін көрсетіңіз →  а) F ∙Δt в) F∙V  с) F∙S д) F/m

5. Импульстің сақталу заңы қандай жағдайда орындалады?

а) Әсерлесетін денелер соқтығысқан жағдайда

в) Жарық жылдамдығы мен салыстырғанда аз жылдамдықпен қозғағанда

с) Тұйық жүйелерде

д) Тұйықталмаған жүйелерде

6. Күш импульсінің өрнегін көрсетіңіз

а) F ∙Δt в) F∙V

с) F∙S д) F/m

7. Қандай физикалық шама “Н∙с” өлшем бірлігімен өлшенеді?  а) күш импульсі в) күш моменті  с) дене импульсі д) күш 8. Жұмысын аяқтаған сатысы ғарыш кемесінен ажырағанда кеме қандай импульс алады?  а) p в) -p  с) 2p д) -2p

7. Қандай физикалық шама “Н∙с” өлшем бірлігімен өлшенеді?

а) күш импульсі в) күш моменті

с) дене импульсі д) күш

8. Жұмысын аяқтаған сатысы ғарыш кемесінен ажырағанда кеме қандай импульс алады?

а) p в) -p

с) 2p д) -2p

9. Тұрақты күштің әсерінен дененің импульсі 4 с ішінді 20 кг∙м/с – ке өзгереді. Бұл күш неге тең? а) 5 Н в) 1 Н с) 3 Н д) 4 Н 10. Ньютонның екінші заңының импульстік түріне қай өрнек сәйкес келеді? а) F∙Δt = Δp в) a = F/m с) F = -kx д) kx 2 /2

9. Тұрақты күштің әсерінен дененің импульсі 4 с ішінді 20 кг∙м/с – ке өзгереді. Бұл күш неге тең?

а) 5 Н в) 1 Н

с) 3 Н д) 4 Н

10. Ньютонның екінші заңының импульстік түріне қай өрнек сәйкес келеді?

а) F∙Δt = Δp в) a = F/m

с) F = -kx д) kx 2 /2

Жауап кілті: 1 2 B C 3 4 C С 5 6 С А 7 А 8 В 9 10 А А

Жауап кілті:

1

2

B

C

3

4

C

С

5

6

С

А

7

А

8

В

9

10

А

А

Үй тапсырмасы:  §19, 20; 17-жаттығу.

Үй тапсырмасы:

§19, 20;

17-жаттығу.


Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!