Су. Судың қасиеттері.

Сабақтың тақырыбы: Су. Судың қасиеттері.

Сабақтың мақсаты:

А) Білімділігі: Оқушыларға су туралы жалпы түсінік беру. Табиғаттағы судың үш күйімен таныстыру, судың қасиеттерін анықтау, судың маңыздылығын ұғындыру.

Ә) Дамытушылығы: Оқушылардың дүниетанымдарын, ой – өрістерін , түсініп оқуын, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Б)Тәрбиелілігі: Оқушыларды практикалық жұмыс барысында бақылау, талдау, салыстыру және қорытынды шығара білуге үйрету. Өз ойларын жүйелі жеткізе білуге баулу.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты таныстыру

Сабақтың әдісі: әңгімелеу, тәжірибе жасау,

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар, тәжірибеге қажетті заттар.

Сабақтың жүру барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

Адамның табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы қандай?

ІІІ. Ой қорыту

Сонымен , балалар, ауаның қасиеті қандай екен?

(мөлдір, түссіз, салмағы, пішіні, иісі жоқ, сығылады, серпіледі, жылы, салқын, ыссы, суық ауалар, ауасыз от жанбайды.)

Ауаның құрамын кім айтады?

(азот, көмірқышқыл газы, оттегі, т.б. газдар болады), яғни ауа газдардың қоспасынан тұрады екен

Ауаның ластану себептері неде?

(улы газдар, түтіндер, радиация, ормандағы ағаштардың өртенуі, т.б.)

-Өте дұрыс , балалар. Ауа – тіршілік көзі, тіршілікке қажетті бес жағдайдың бірі ауа екен.

IV. Жаңа сабақ

1.Су туралы жұмбақ шешу.

2. Түсіндіру

Дұрыс, балалар. Ал, ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Су. Судың қасиеті»

Балалар, су –біздің ғаламшарымыздағы маңызы зор сұйық зат.

Балалар ал сендер судың қайдан, қалай пайда болатынын білесіңдер ме? (балалардың жауаптары тыңдалады) Дұрыс айтасыңдар. Ендеше мен сендерге толығырақ түсіндіре кетейін.

Су- табиғатта ең көп таралған зат. Картаға қарасақ Жер шарының үштен бір бөлігі көгілдір түске боялган.Ол-су,мұхит,өзен,көл,теңіздер.Сонымен қатар өсімдік,топырақ,тірі ағзалардың құрамында су бар.

Су-ащы,тұщы болып екіге бөлінеді.

Су-3\1 бөлігі құрлық,ал 3\2 бөлігі -су.

Судың тағы бір кереметі,ол жер бетінде үнемі тынымсыз айналыста жүретіндігі.Оны түсіну үшін слайдқа назар аударайық.

Күннің сәулесі өзен,көл,теңіз және мұхиттардың бетін,қыздырғанда,судың біраз бөлігі буға айналып ұшып кетеді.

Бастапқыда бұл тамшылар өте ұсақ болғандықтан ,оларды көру мүмкін емес.Су ауаның салқын қабатына көтерілгенде қоюланады.Олар бірігіп,бұлтқа айналады.

Осы кезде ғана көзге көріне бастайды

Бұлт ауаның ағысымен қозғалысқа түседі.Ол жауын-шашынға айналып,құрлыққа қайтып оралады.

Бірақ,браздан соң күн қыздырғанда бір бөлігі қайтадан буланып ауаға көтеріледі.

Жауын-шашынның бір бөлігі топыраққа сіңеді,онда өсімдік қорегіне айналады.Жер асты сулар қорына қосылады.

Судың мұндай қоозғалысын су айналымы дейді.

Табиғаттағы судың айналымы туралы сызба-нұсқа

Сусыз өмір жоқ. Су тіршілік көзі. Балалар, судың адам өміріне пайдасы қандай?

3.Оқулықпен жұмыс

Мәтінді оқу, талдау

V. Зерттеу жұмыстары

Судың өзіне тән қасиеттері болады. Судың тағы қандай қасиеті бар екенін білу үшін біз оны тәжірибелер арқылы анықтаймыз.

Ал енді, балалар, сіздермен бірге бірігіп тәжірибе жасайық.

1-тәжірибе

Судың түсі жоқ. Ол түссіз.

Шыны ыдысқа сүт, екінші шыныға су құй. Екеуін салыстыр. Сүт- ақ, ал су-түссіз.

2-тәжірибе

Балалардың алдына екі шыны ыдыс тұрады: біреуіне су, ал екіншісіне сүт құйылған. Екі ыдысқа да қасық салып, қайсысынан көрінетінін, қайсысынан көрінбейтінін бақылайды. Суы бар ыдыстан қасықты көруге болады, ал сүт тұрған ыдыстан қасық көрінбейді. Яғни, «Су – мөлдір, сүт мөлдір емес».

3- тәжірибе

Балалар суды иіскеп көреді, судың иісінің жоқ екенін сезінгенше, тағы да қайталап иіскету керек.

4-тәжірибе

Балалар, судың пішіні бар ма?

Біз қазір судың пішіні бар ма, жоқ па соны тексереміз. (тәрелкеге , кесеге су құю)

Судың тұрақты пішіні болмайды. Суды қай ыдысқа құйсақ, ол сондай пішінде болады екен.

Су-жабысқақ.

Тасты суға салайық. Оны судан шығарғанда ол су болып шықты. Яғни судың жабысқақ екенін осындай тәжірибелер жасау арқылы білуге болады екен.

VI. Сергіту сәті

4. Сызбамен жұмыс

Балалар, судың өзіне тән қасиетінен басқа үш күйі болады екен. Мысалы, су ағады, өйткені ол сұйық зат. Өзен, көл, теңіз, мұхиттарды құрайды. Аспаннан жаңбыр түрінде түседі. Күн суытқанда су қатып мұзға айналады. Мұз бен қар – судың қатты күйі. Дымқыл шүберекпен үстел үстін сүртсек, бірнеше минуттардан кейін ол кеуіп қалады. Оның бетіндегі су буға айналып ұшып кетеді. Тағы бір мысал айта кетейін, аналарымыз киімдерімізді жуып, далаға жаяды біраздан кейін кебеді. Енді ойланайық, оның бойындағы су қайда кетті? Күн көзі жылуынан су буға айналады екен. Содан ауаға тарап араласып кетеді.

Бу – мөлдір, түссіз газ. Бу – судың газ түріндегі күйі.

VII. Дәптермен жұмыс

Сызбаны дәптерге толтыру:

VIII. Бекіту

Жұмбақ шешу

1.Жылт –жылт етеді

Жылғадан өтеді (су, сұйық)

2.Өзі судан жаралған

Бірақ судан қорқады (мұз, қатты)

3.Көзге көрінгенімен

Ұстасаң қолға ілінбейді. ((бу, газ)

Өте, жақсы, балалар, осы жұмбақтарда судың қандай жағдайлары айтылған?

IX.Қорытынды

Балалар, бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма?

Несімен ұнады?

X. Үйге тапсырма

Мәтінді оқып,әңгімелеп келу.

XI. Бағалау